15 - 03 - 2020
دیوار کوتاه رسانهها
ناصر ایمانی:منافع ملی بر انتقاد از عملکرد دستگاهها ارجح است
آرزو فرشید– حسن روحانی دیروز در جلسه با ستاد هماهنگی و پشتیبانی اقدامات ملی در برابر کرونا ضمن تاکید بر ضرورت اطلاعرسانی دقیق از شبههافکنی و شایعهسازی در این خصوص انتقاد و خطاب به رسانهها تاکید کرد که موضوع کرونا را به یک مساله دوقطبی تبدیل نکنند و در چارچوب مسائل جناحی به آن ننگرند. در درست بودن نکته مورد اشاره رییسجمهور تردیدی نیست اما آنچه روحانی و همکارانش در دولت نادیده میگیرند، وجود زمینهها و بستری است که فرصت نگاه سیاسی به کرونا را مهیا میکند.
سیاسی کردن مسائل اجتماعی و فرهنگی یا موضوعاتی همچون بلایای طبیعی و امثال کرونا درست نیست و در فرآیند مدیریت آن اخلال ایجاد میکند اما دور شدن از این نگاه سیاسی با لحن آمرانه و نگاه از بالا به پایین آقایان مقدور نیست. قطعا برای کنار گذاشتن نگاههای متاثر از سیاست و جناحبندیهای آن باید عوامل بسترساز برای این نگاه را شناخت و از میان برد. مشخصا در مورد شیوع کرونا در ایران نمیتوان انتظار نگاه غیرسیاسی داشت و به نقد عملکرد مسوولان نپرداخت، آن هم وقتی که هنوز ابهامات بسیاری درباره زمان ورود این ویروس به کشور وجود دارد و کسی درباره اهمالکاری صورت گرفته در اعلام موضوع و مقابله با آن پاسخگو نیست. همچنین چطور میتوان از جامعهای که به دلایل مختلف لبریز از بیاعتمادی است و هنوز پاسخ خود درباره آمار کشتهشدگان آبان را نگرفته، انتظار داشت که آمار اعلامی درباره تلفات کرونا را باور کند؟!
افزون بر این زندگی در عصر ارتباطات سبب شده که مردم همزمان با مشاهده عملکرد مسوولان در ایران از عملکرد مسوولان در کشورهای دیگر نیز مطلع باشند و در یک قیاس دائمی از سوءمدیریتها و بیتدبیریهای موجود گلایهمند شوند.
لحن و ادبیات ناصحیح مسوولان محترم را نیز باید به فهرست عوامل نگاه سیاسی به کرونا افزود. چطور میتوان از رسانهها خواست که نگاه سیاسی نکنند و به مردم گفت که سیاسی نبینید، سیاسیون در گروههای سیاسی مختلف کرونا را بهانه کرده و ضمن آنکه با لبخند خبر ابتلای خود را میدهند باب نگاهی سیاسی به این امر را باز میکنند.
با پیمایشهای دقیق و علمی حتما میتوان عوامل دیگری را هم برشمرد البته به شرط آنکه اجازه سخن گفتن از آن را داشته باشیم و برخی مثل روحانی و سخنگوی دولتش و دیگران ما را به بیانصافی، شبههافکنی و… متهم نکنند.
شناخت عوامل مورد بحث البته به معنی نادیده گرفتن اولویت امور است. پرواضح است که اکنون وقت مقابله با کروناست اما بلافاصله بعد از آن باید تکلیف سوالها و ابهامات یادشده را روشن کرد. این طور نشود که مثل همیشه به وقت حادثه سکوت کنیم تا مبادا منافع ملی به خطر نیفتد و بعد هم مساله فراموش شده یا به خاطر فرا رسیدن بحرانی دیگر و بعضا جدیتر به حاشیه رود.
درک منافع ملی و اولویتها
ناصر ایمانی، تحلیلگر اصولگرا از جمله افرادی است که بر این زمانسنجی تاکید دارد. او در گفتوگویی با «جهان صنعت» دلیل اصلی نگاه سیاسی به کرونا و مسائلی از این دست را «در یک کلام، عدم فهم منافع ملی» دانست و گفت: «این نکته را در مواقع دیگری هم در گذشته شاهد بودهایم. گاهی مسائل ملی مطرح است اما از آنجایی که این مسائل خوب تعریف و تبیین نشده، جناحها قادر به تفکیک مسائل از منافع ملی نیستند. بلایای طبیعی حداقل چیزی است که در حیطه منافع ملی میگنجد. سیل و زلزله و… اتفاقاتی است که به همه مردم مربوط است نه یک دولت و مجلس و مسائل سیاسی جاری. لازم است که اینها از هم تفکیک شود».
وی در پاسخ به اینکه آیا عملکرد دستگاههای مربوطه این بستر را ایجاد نمیکند که برخی دست به انتقاد زده و نگاهی سیاسی داشته باشند؟ گفت: «بله، مممکن است برخی نسبت به عملکرد یک دستگاه ایراد بگیرند. اما بحث این است که منافع ملی چقدر ارجح است. مثلا همین موضوع کرونا. الان مساله سازماندهی موضوع کرونا به عهده مجموعه دولت است و حتی نیروهای مسلح نیز زیر نظر ستاد مبارزه با کرونا هستند. مسلم است که عملکرد این ستاد خالی از نقص نیست اما آیا مصالح ملی اقتضا میکند که ما مرتب ستاد ملی مبارزه با کرونا را زیر سوال ببریم؟»
وی از این زیر سوال بردنهای مدام انتقاد کرد و گفت: «برخی از افراد سیاسی مرتب این انتقادات را میکنند یا آمارها را زیر سوال میبرند. فرض میگیرم که حرف آنان به شکلی درست و استدلال آنان قابل توجه باشد اما زیر سوال بردن این آمارها در این شرایط چه نتایجی دارد؟ روحیات مردم و منافع ملی در پی این حرفها چگونه خواهد بود؟ یا برخی با شواهد نادری نهادهای مذهبی کشور را زیر سوال میبرند و اینها را عامل پخش ویروس میدانند. روشن است که این رویه مطابق منافع جناحی است و نه منافع ملی.»
درک موقعیت و زمانسنجی
ایمانی در پاسخ به اینکه ریشه نادیده گرفتن منافع ملی در مواقع اینچنینی چیست؟ گفت: «یکی از دلایل آن مسائل تاریخی است. البته این بحث بسیار مفصلی است و ربطی هم به کرونا ندارد. عوامل فرهنگی نیز دخیل است. مثلا در طول تاریخ این ملت همواره اینطور بوده که مردم به تحولات کشور با دید مشکوک نگاه میکنند. این ناشی از دوران طولانی استعمار در کشور است به خصوص در سده اخیر که مردم همیشه احساس کردند که دستهایی در کار است. همین اصطلاح کار انگلیسهاست معنای عمیقی دارد.»
وی افزود: «عامل دیگر محدودیت فعالیت رسانههای آزاد است. البته من این محدودیت را به صورت تاریخی میبینم نه ظرف ۱۰، ۲۰ سال گذشته. اینکه مردم مجبور باشند از یک رسانه رسمی اطلاعات بگیرند و به آن اعتماد نداشته باشند، کار را خراب میکند. به اضافه اینکه ما در حوزه فهم کار رسانهای هم با مشکلاتی مواجه هستیم.»این تحلیلگر اصولگرا عملکرد مسوولان را دیگر عامل نگاه سیاسی به مسائل دانست و گفت: «این موضوع را هم طی سالیان باید دید. حکمرانان وقعی به افکار عمومی و اقناع آن ننهادهاند و اصلا برایشان مهم نبود که افکار عمومی چه برداشتی نسبت به آنچه در کشور میگذرد، دارد.»
به گفته وی، دلایل متعدد دیگری نیز وجود ندارد. مثلا اینکه هویت ایرانی الان احساس ضعف میکند و وقتی هویت ایرانی محل تردید و شک باشد، کسی به منافع ملی توجه نمیکند.
ایمانی با تاکید بر اینکه «عملکرد بسیاری از افراد و دستگاهها ممکن است دارای ایراد باشد اما انتقاد از آن باید در زمان درست انجام شود» گفت: « توجه داشته باشید که منافع ملی در موضوع کرونا بسیار جدیتر از گذشته باید مطرح باشد، زیرا حوادث قبلی مثل سیل، حوادث آبان یا… همیشه یک بخشی از کشور را درگیر کرده اما این بار تمام روستاها میتوانند متاثر از کرونا شوند بنابراین در این شرایط زیر سوال بردن اقدامات مسوولان ولو اینکه به درستی باشد به نفع منافع ملی نیست.»درک موقعیت و زمان مناسب برای طرح انتقادات اصلی پذیرفته و مورد تایید است اما باید امیدوار بود که از فردای کرونا با بحرانی سختتر روبهرو نبوده و فرصتی برای واکاوی مسائل این روزها داشته باشیم.
همچنین باید امیدوار بود که جنابان مسوول به اندازه مردم و رسانهها خود را موظف به درک موقعیت دانسته و همه انتقادها را به حساب بیانصافی و غرضورزی نگذاشته و به گوش جان بشنوند.
ضرورت اطلاعرسانی منصفانه
حسن روحانی، رییسجمهور دیروز از طریق ویدئوکنفرانس در جلسه هماهنگی و پشتیبانی اقدامات ملی در برابر کرونا شرکت کرد. در این جلسه که با حضور رییس دفتر رییسجمهور، مشاوران و معاونان دفتر رییسجمهور برگزار شد، موضوعات مختلف بهویژه در خصوص موضوعات تبلیغاتی و رسانهای مقابله کرونا مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری، روحانی در این جلسه با تاکید بر ضرورت اطلاعرسانی دقیق، صریح و شفاف در زمینه مقابله با کرونا گفت: نیاز اصلی امروز جامعه ایجاد آرامش با محوریت آگاهسازی دقیق و افزایش مشارکت عمومی در همراهی با توصیهها و اقدامات انجام شده برای مقابله با کروناست.رییسجمهور با بیان اینکه جریاناتی امروز به دنبال بر هم زدن آرامش روانی جامعه هستند، خاطرنشان کرد: ما موظف هستیم تلاشهای خالصانه و فداکارانه کادر درمانی کشور را که تاکنون جان بسیاری را نجات دادهاند و مانع از شیوع بیشتر بیماری شدهاند نیز در کنار انتقادات و بیان کاستیها نشان دهیم.روحانی با اشاره به ایجاد ابهامات و شبهات و تولید شایعات بیاساس برای ایجاد فضای دوقطبی و اختلاف در میان مردم تاکید کرد: منصفانه این است که همه اصحاب رسانه و شخصیتهای سیاسی و مسوولان ذیربط در این حوزه ضمن اطلاعرسانی دقیق و انتشار بهنگام اخبار به صورت دقیق و شفاف به جامعه، با شبهات و شایعات ایجاد شده مقابله کنند و این حقایق را نیز تبیین کنند که اقدامات زیربنایی دولت در حوزه سلامت در سالهای گذشته امروز راهگشا بوده و کمک حال کادر درمانی در مبارزه با این بیماری شده است.رییسجمهور همچنین با قدردانی از اصحاب رسانه و خبرنگاران به خاطر تلاشها و اقدامات انجامشده در رسانههای مختلف اعم از دیداری، شنیداری و مکتوب تاکید کرد: رسانهها در این رابطه نقش مهمی بر عهده دارند و باید تلاش کنند ضا به سمت دوقطبی و جناحبندیهای سیاسی کشیده نشود. درست است که مرجعیت اصلی اطلاعرسانی با صداوسیماست چون مخاطب چند ده میلیونی دارد اما این نافی تلاشها و زحمات سایر رسانهها نیست.
روحانی با بیان اینکه هیچ کشوری در دنیا با شرایط تحریمی و فشار حداکثری که روی آن وجود دارد توان مقابله با این شیوع گسترده را که الان همه جهان را دربر گرفته نداشت، گفت: آیا اطلاعرسانی منصفانه و حرفهای در شرایط بحران این است که افراد از هر فرصتی حتی به قیمت موجسواری روی جان انسانها برای تخریب دولت استفاده کنند؟ اطلاعرسانی منصفانه و حرفهای در این شرایط به خدمت گرفتن همه تکنیکها و ظرفیتهای رسانهای برای بالا بردن مشارکت مردم با دولت در مقابله با این بیماری، تقویت و بالا بردن روحیه خادمان ملت در این شرایط خصوصا کادر درمانی و بهداشتی کشور و تبیین شرایط کشور در موقعیت فعلی است.
رییسجمهور افزود: چه اشکالی دارد رسانهها برای مردم تبیین کنند که توانمندیها و اقدامات این دولت در مقابله با کرونا با وجود فشارهای حداکثری آمریکا و تاثیرات ضدانسانی تحریمها تا همین حالا هم نسبت به دیگر کشورها افتخارآفرین بوده است. اینها مردم را نسبت به دولت و نظامشان دلگرم و امیدوار میکند.روحانی با اشاره به اینکه همه کشورهای دنیا هماکنون در حال دست و پنجه نرم کردن با این بیماری هستند، اما شرایط ما با همه شرایط آنها متفاوت است، گفت: با این همه تفاوت حقیقت این است که اقدامات انجام شده قابل قبول بوده است.
نظر روحانی درباره محدودیتهای پیشنهادی
حسن روحانی همچنین در جلسه ستاد مبارزه با بیماری کرونا شرکت کرد و بعد از دریافت گزارشات اعضای این ستاد، از رهبر معظم انقلاب برای صدور فرمان فعال شدن قرارگاه بهداشتی و درمانی نیروهای مسلح قدردانی کرد.
وی با اشاره به اینکه گزارش ارائه شده از سوی معاون وزیر بهداشت در مورد شبکه غربالگری بیماری کرونا در کشور و اینکه در این طرح میلیونها نفر در کشور مورد سوال قرار گرفته و ۹۷ درصد از پاسخدهندگان علائم بیماری نداشتهاند، گفت: این بسیار خوشحالکننده و امیدوارکننده است که براساس گزارش افراد سالم و بیماران به سرعت مشخص میشوند و برای درمان مبتلایان اقدامات لازم در دستور کار قرار میگیرد.
رییسجمهوری در پاسخ به پیشنهاد وزیر بهداشت برای تصویب مصوبه کنترل تردد در ۱۱ استان کشور این پیشنهاد را برای کنترل بیماری مفید ارزیابی کرد و گفت: باید دقت کنیم که نقاط کنترل در استانها کاملا مشخص باشد و تیمهای کنترلکننده به گونهای عمل کنند که مشکلاتی همچون ترافیک در راهها ایجاد نشود و قبل از اقدام به مردم اطلاعرسانی شود.روحانی در واکنش به پیشنهاد وزیر بهداشت مبنی بر تعیین جریمه برای کسانی که با علائم بیماری به مسافرت و جابهجایی در این استانها اقدام میکنند، گفت: ممکن است این افراد از بیماری خود مطلع نباشند و همین که برگردانده و برای درمان به بیمارستان هدایت شوند، به عنوان جریمه برای آنها کافی است.
رییسجمهوری در پاسخ به اظهارات وزیر بهداشت در مورد ضرورت ایجاد محدودیت در حرمهای مطهر و بقاع متبرکه تاکید کرد: اطمینان دارم مسوولان بقاع متبرکه و حرمهای مطهر در شهرهای مختلف کشور دلسوزی کافی در مورد سلامت مردم دارند و دستورالعمل ستاد مقابله با کرونا را برای ورود مردم در ایام پایانی سال و تعطیلات عید اجرا خواهند کرد.رییسجمهوری در پاسخ به گزارش وزیر ارتباطات در خصوص ضرورت انجام امور اداری و کارهای مردم از طریق سیستم الکترونیک و عدم مراجعه به دستگاهها، تاکید کرد: هر کاری که باعث شود حضور مردم در دستگاههای اجرایی و اداری کاهش یابد و امور از طریق سیستم دیجیتالی و الکترونیک انجام شود، خوب است و این میتواند به تقویت دولت الکترونیک منجر شود.رییسجمهوری در بخش دیگری از سخنانش اظهارداشت: در مورد مسائل اقتصادی هم که تحتتاثیر کرونا قرار گرفته روز یکشنبه هفته جاری در جلسهای با حضور اعضای ستاد اقتصادی و نمایندگان بخش خصوصی موضوع را به صورت دقیق بررسی خواهیم کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد