21 - 06 - 2022
دنیای زنانه ادبیات
اگر سری در شهر تهران بچرخانید و به بیلبوردهای تبلیغاتی نگاهی بیندازید بعید است چشمتان به پوستر سریال «شهرزاد» گره نخورد؛ سریالی که حسن فتحی آن را ساخته و حوادث کودتای ۲۸ مرداد را اینبار در بستری عاشقانه تعریف میکند. همین روزها صدا و سیما مشغول پخش سریال کیمیاست؛ سریالی ساخته جواد افشار که حوادث انقلاب و جنگ را از دریچه زندگی خانوادهای ساکن جنوب برای بینندگان تصویر میکند و توانسته بعد از سه هفته پخش مورد توجه مخاطبین قرار بگیرد. نقطه اشتراک این دو سریال محوریت شخصیت زن داستان است. شهرزاد و کیمیا که اسم دو سریال هم به نام آنهاست چند سالی است که صداوسیما و سینما دارد بر پاشنه داستانهایی میچرخد که شخصیت محوری آنها زنان هستند. اتفاقی که در ادبیات هم دارد به نوع دیگری میافتد. در بین نویسندگان معاصر ایرانی زنان جایگاه بهتری دارند و کتابهایشان به راحتی رکورد فروش را میشکند و به جلدهای دوم و سوم میرسد. سارا سالار، گلی ترقی، نازنین جودت و... از این دست نویسندگان هستند. دنیای اطراف ما دارد زنانه میشود. انگار مخاطبان تشنه شنیدن داستان زنانی هستند که چه به عنوان خالق اثر و چه به عنوان کاراکتر اصلی کتاب یا فیلم و سریال در بازگو گردن قصه زندگیشان، دنیای تازهای را به مخاطبان معرفی میکنند. هنوز پرفروشترین کتاب دنیا، مجموعه هری پاتر نوشته جیکی رولینگ است؛ کتابی که توانست خیلی زود جایش را در دنیای سینما هم باز کند و رکورد فروش گیشه را هم بشکند. امروز رتبه اول فروش شهر کتاب فروشیها هم در اختیار پائولا هاوکینز است، نویسندهای انگلیسی که با کتاب «دختری در قطار» دارد شگفتیساز میشود.
دختری در قطار- پائولا هاوکینز- محبوبه موسوی-میلکان
«دختری در قطار» پرفروشترین کتاب سال ۲۰۱۵ در جهان که تنها چند ماه پس از انتشار رکورد فروش افسانهای کتاب هریپاتر را شکست.
«دختری در قطار» نهتنها یک رمان مهیج و پلیسی، بلکه تریلری روانشناسانه است که موفق شد خیلی زود رکورد پرفروشترینهایی چون هریپاتر را بشکند و همچنان در صدر باقی بماند. برخی این رمان را جلد دوم «دختر گمشده» میدانند.
ماجرای همیشگی عشق و شکست، اینبار با همراهی افکاری سرگردان به داستانی معمایی منجر شده است. «دختری در قطار» با روایتی مدرن، سراغ موضوعی کلاسیک میرود تا اینبار، وحشت و خون را از میان درد و ترومای زنانه بیرون بکشد. ریچل که زنی دائمالخمر است برای خودش ارزشی قائل نیست از نظر او زنان فقط از دو وجه قابلتوجهاند: وضعیت ظاهری و نقش مادریشان. پس با این حساب، او که ظاهری معمولی دارد و نازاست، نمیتواند مورد توجه مردی واقع شود؛ موهبتی که احتمالا از نظر او، زنهای دیگر قصه ـ آنا و مگان- از آن بهرهمندند.
ریچل بیش از آنکه در واقعیت زندگی کند، در خیال و بین آدمهای خیالی که فقط خودش آنها را میبیند سیر میکند آنقدر که درگیر حوادث بینشان میشود؛ حوادثی که هیچوقت رخ ندادهاند اما چه اتفاقی میافتد که زندگی زنهای این داستان در هم تنیده میشود؟ پائولاهاوکینز برای بیان این داستان کار مهمی کرده او دقیق و موشکافانه به اطرافش و آدمها ـ آدمهای معمولی ـ چشم دوخته. داستان او روایتی مدرن و چندصدایی از ماجرای سه زن است، که هر کس از زاویه دید خودش آن را برایمان تعریف میکند. هاوکینز متولد و بزرگ شده زیمبابوه است و در سال ۱۹۸۹ راهی لندن شد و به عنوان روزنامهنگار ۱۵ سال کار کرد و بعد به نوشتن داستان روی آورد. او ابتدا کتابهایش را با نام مستعار امیسیلور منتشر میکرد و با نوشتن اولین تریلر روانشناختی خود یعنی «دختری در قطار» از نام پائولاهاوکینز استفاده کرد.
باغ همسایه/ خوسه دونوسو – عبدالله کوثری/ آگاه
یازده سپتامبر یادآور حملات تروریستی نیویورک است. حملاتی که طی آن اعضای وابسته به القاعده چهار هواپیمای مسافربری را به برجهای دوقلوی تجارت جهانی کوبید. ولی اگر کمی تاریخ را ورق بزنید، تنها یازده سپتامبر فاجعه امیز جهان، حوادث تروریستی نیویورک نیست. کودتای پینوشه، دیکتاتور شیلی علیه دولت آلنده نیز در یازده سپتامبر به ثمر نشسته است. پینوشتهای که با قدرت گرفتن حکومت کودتاییاش بسیاری از مردم شیلی را تبعید کرد و خیل عظیمی از هنرمندان از شاعر و رماننویس و نقاش و... را آواره و زندانی کرد.
رمان باغ همسایه روزهای بعد از کودتای یازده سپتامبر پینوشتهای را روایت میکند. رمانی که به قلم خوسه دونوسو زمانی به چاپ رسیده که حکومت کودتایی پینوشته با اصلاحات اقتصادی همراه با شدت عمل علیه ناراضیان دولت کودتایی تواسته بود ثباتی نسبی در شیلی برای خودش دست و پا کند. اوایل دهه ۸۰ میلادی و زمانی برای ناامیدی مبارزان شیلیایی.
خولیو مندس، نویسنده میانمایه شیلیایی که شاهد کودتای پینوشته بوده و چند روزی هم طعم زندان رژیم کودتا را چشیده، خود را به اسپانیا میرساند تا بنشیند و بر اساس آن تجربه یکتا رمانی بنویسد که گوی سبقت از همه نویسندگان دوره شکوفایی برباید. اما زندگی ملالآور و خفتبار در این تبعید خودخواسته و نیز پریشانذهنی حاصل از دلبستگی به وطن و مادری محتضر و پسری سرکش و بیگانه با پدر، روز به روز او را از تحقق این رویای پرشکوه دورتر میکند. در این دوزخ بیبار و بر تنها مایه دلخوشی او باغ سبز و خرم همسایه است که از پنجره اتاقش تماشا میکند و آنچه در آن باغ میگذرد یگانه صحنه چشمنواز و خیالانگیز برای این مرد سودایی است. اما این روایت ساده واقعگرایانه از زندگی نویسنده سرخورده و تبعیدی، ناگهان با چرخشی نامنتظر در فصل آخر همه دانستههای خواننده را آماج تردید میکند و شالوده رمان را در هم میریزید. خوسه دونوسو که استاد بیبدیل کندوکاو در ذهن و روان آدمی است این رمان را عرصه برخورد میان رمان دوره شکوفایی و رمان بعد از شکوفایی کرده است.
هیهی جبلی قمقم/ رضا دانشور/ چشمه
«هیهی- جبلی- قمقم» عنوان مجموعه داستانی است از رضا دانشور که در انتشارات چشمه منتشر شده است. در این کتاب نزدیک به ۲۰ داستان کوتاه میخوانید که اسامی بعضی از آنها عبارتند از: «عصرانه»، «آبی»، «با دوستان داماد به عروسی نرو»، «آیا پلنگ در البرز راه میرود»، «هیهی- جبلی- قم قم» و… .
رضا دانشور در سال ۱۳۲۶ خورشیدی در مشهد متولد شد. ابتدا به تئاتر علاقهمند شد و به همراه افرادی چون داود کیانیان، داریوش ارجمند، انوشیروان ارجمند، رضا صابری و رضا کیانیان در تکوین یک جریان تئاتری مهم در شهر مشهد نقش عمدهای داشت. در دانشگاه مشهد و دانشگاه تهران در رشته ادبیات فارسی تحصیل کرد. در دوران دانشجویی با اقتباس از کتاب ابوذر غفاری خداپرست سوسیالیست ترجمه و تالیف علی شریعتی نمایشنامهای با نام ابوذر نوشت. این نمایشنامه که بر محور بازی یک بازیگر نوشته شده بود در زمستان ۱۳۴۹ در مشهد روی صحنه رفت و با استقبال روبهرو شد. این نمایش یک بار دیگر در سال ۱۳۵۱ با عنوان یک ابوذر دیگر در حسینیه ارشاد تهران اجرا شد. او در مشهد به تدریس تئاتر نیز اهتمام ورزید و در نهایت رییس اداره تئاتر استان خراسان شد. رضا دانشور ابتدا در دهه ۵۰ خورشیدی با چاپ داستانهای کوتاه در نشریات و مجلات شناخته شد، انتشار رمان «نماز میت» او را به عنوان نویسندهای توانمند در داستاننویسی ایران مطرح کرد.رضا دانشور بر اثر ابتلا به بیماری سرطان ریه در شامگاه ۶ خرداد ۱۳۹۴ (۲۷ می ۲۰۱۵) در سن ۶۸ سالگی در بیمارستان آلبر شانویه در حومه پاریس درگذشت. کتاب «هیهی- جبلی- قمقم» در ۱۶۸ صفحه و با قیمت ۱۲ هزار تومان منتشر شده است.
باغ گذرگاههای هزار پیچ/ خورخه لوئیس بورخس/ احمد میرعلایی/ جویا
ادبیات آمریکای جنوبی در ایران علاقهمندان زیادی دارد. با مرگ گابریل گارسیا مارکز، آثار این نویسنده آریانتینی مورد توجه عده بیشتری از خوانندگان قرار گرفت و همین دلیلی شد برای اقبال بیشتر کتاب دوستان ایرانی به ادبیاتی که جایگاه ویژهای در تمام دنیا دارد. کتاب «باغ گذرگاههای هزار پیچ» که در برگیرنده چند داستان کوتاه و اشعار بورخس است رده چهارم جدول فروش شهر کتاب را در اختیار دارد. بورخس نویسنده، شاعر و ادیب معاصر آرژانتینی. وی از برجستهترین نویسندگان آمریکای لاتین است. شهرت او بیشتر به خاطر نوشتن داستان کوتاه است. یکی از مشهورترین کتابهای او، داستان (۱۹۴۴)، گلچینی از داستانهای کوتاه بورخس به انتخاب خودش است که مضامینی همچون رویاها، کتابخانهها، آینهها، حیوانها، فلسفه، دین و خدا را میتوان حلقه اتصال این داستانها دانست.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد