23 - 12 - 2016
دلار از مرز۴هزار تومان گذشت
گروه اقتصادی – بالاخره پس از هفتهها کش و قوس در بازار ارز در اولین روز زمستان شاهد خارج شدن دلار از پوسته سه هزار تومانی و وارد شدن به کانال چهار هزار تومان بودیم.
با نگاهی به تابلو صرافیهای سطح شهر نرخهای ۴۰۰۵ تا ۴۰۱۵ تومان را به عینه میبینیم و انتظار میرود دلار در پایان معاملات در کانال چهار هزار تومان باقی بماند.
دیروز رکورد قیمتها در بازار آزاد ارز در چندسال اخیر شکست که از اوایل دهه ۱۳۹۰ تا کنون بیسابقه است.
رکورد قیمتی دلار زمانی که قیمتها در دو سال پایانی دولت احمدی نژاد در بازار دچار نوسانات عجیب شد از چهار هزار تومان پیش رفته بود که البته با ورود دولت یازدهم از نوسان آن کاسته شد، قیمتها تعدیل و اختلاف نرخ بین بازار رسمی و آزاد تا حد قابل توجهی کاهش یافته بود اما این ثبات نسبی از حدود دو ماه پیش دستخوش تغییرات شده است.
ردپای صرافی بانکها در گرانی دلار
اولین روز زمستان امسال در حالی با دلار چهار هزار تومانی آغاز شده که روند افزایش قیمت آن از اوایل آبانماه آغاز شده بود. دیروز صرافیها قیمت خرید دلار را تا ۳۹۹۰ تومان ثبت کرده و آنرا تا ۴۰۱۰ تومان هم به فروش رساندند. وقتی دلیل این افزایش قیمت را از آنها جویا شدیم، بانکها و افزایش تقاضا در نتیجه ورود افراد غیرمتخصص به بازار را دلیل عمده آن عنوان میکنند.
این درحالی است که بانک مرکزی و مسوولان تاکنون سکوت اختیار کردهاند و جوابی در مورد چرایی این نرخ ارائه ندادهاند و تنها میتوان به صحبتهای صرافیها و دلالان بازار که توجیهات و دلایل جالب توجهی دارند، استناد کرد.
دلار که سوار بر قطار قیمتی از آبانماه امسال به حرکت خود ادامه میداد در حالی از مرز چهار هزار تومان عبور کرد که طی هفته اخیر رییس کل بانک مرکزی و مسوولان مربوط در کشور سعی در کاهش التهابات بازار ارز داشته و بارها اعلام کردهاند که دلار با شروع فصل پایانی سال روند کاهشی در پیش خواهد گرفت.
در همین باره سیف اعلام کرده بود که روزهای پرتلاطم نرخ ارز و افزایش احتمالی آن، با شروع زمستان تمام میشود و همه چیز به روال عادی خود برمیگردد زیرا این افزایش قیمت ناشی از دلایلی همچون افزایش سفرهای خارجی، تسویه حساب نمایندگان کمپانیهای بینالمللی مستقر در ایران و البته ورود بخشی از تقاضای تجار و بازرگانان به بازار آزاد است. در این میان هم نه توافق اوپک و نه دست به دامان شدن پتروشیمیها و نه تزریق ارز توسط بانک مرکزی از کانال صرافیهای دولتی نتوانست نرخ ارز را تعدیل کند، گرچه در روزهایی افت قیمت خفیفی در بازار تجربه شد ولی جلوی روند افزایش آن گرفته نشد.معاون ارزی بانک مرکزی نیز در هفتههای گذشته اعلام کرده بود: این افزایش ناشی از عواملی مانند تقاضای مسافرتی و زیارتی، افزایش تقاضا برای واردات کالا و تسویه حسابها به علت نزدیک شدن به پایان سال میلادی است.
اما اکنون نه تنها تمام این اظهارات نتوانسته کاهشی در نرخ ارز ایجاد کند بلکه حتی جلوی رشد آن و رقم بیسابقه چهار هزار تومانی را هم نگرفته است.
دستهای پشت پرده
از سوی دیگر نرخ ارز از یک حساسیت عمومی برخوردار است که صرف نظر از عوامل بنیادی که نرخ ارز را تعیین میکند، میتواند آثار روانی هم بر نرخ ارز داشته باشد. برای مثال صرافیها عنوان میکنند که ورود افرادی به بازار که قبلا نه دلال بوده و نه تجربهای در معامله ارز دارند، در این روزهای بازار عاملی برای بالا رفتن تقاضا شده است؛ به طوری که با توجه به نوسانی که حدود دو ماه گذشته بر بازار حاکم بوده و فعلا هم اثری از کاهش آن دیده نمیشود، حتی برخی افراد بازنشسته یا خانمهای خانهدار در بین خریداران و فروشندگان دلار دیده میشوند که به بازار آمدهاند تا از نوسان قیمتی موجود بتوانند سود ببرند که این موضوع بر تحولات قیمتی هرچند به طور غیرمستقیم اثرگذار است.
بانک مرکزی تقصیر کار است
اما بسیاری دیگر از حاضران در بازار و صرافیها صرافیهای نماینده بانک مرکزی را مقصر میدانند. وقتی دلیل این افزایش قیمت را از آنها جویا میشویم، صرافیها میگویند قیمتها به طور غیرمستقیم از قیمتهایی که صرافی بانکها تعیین میکنند و قیمت ارزی که صرافیهای نماینده بانک مرکزی به طور عمده در اختیارشان قرار میدهد، نشات میگیرد. پس وقتی صرافی بانک قبل از ساعت ۱۲ ظهر قیمت را بالا تعیین کرده، چگونه صرافیهای آزاد میتوانند قیمتها را در همان سطح و در حد روز گذشته اعلام و بر اساس آن خرید و فروش کنند؟
وقتی به صرافی بانکها مراجعه کنید این ادعای صرافان آزاد تایید میشود. دیروز بانکیها که به عنوان نمایندگان بانک مرکزی در بازار ارز فعالیت میکنند، دلار را تا ۳۹۸۵ تومان قیمتگذاری کرده و به فروش رساندند، در نتیجه مشخص است که در بازار قیمت از چهار هزار تومان عبور میکند.
چرا تقاضای بازار تامین نمیشود
با این حال در کنار دو دلیل ذکر شده بسیاری از صرافیها معتقدند یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت دلار طی روزهای اخیر و بهویژه دیروز عرضه محدود ارز از سوی بانک مرکزی و افزایش تقاضاست.
یکی از صرافها که سالها در بازار ارز مشغول فعالیت است در همین ارتباط به تسنیم میگوید: بانک مرکزی حدود یک هفته است که عرضه خود در بازار را بهشدت محدود کرده و همین موجب شده تا ارز نقدی در بازار نباشد. وی با بیان اینکه دلار نقدی در بازار خیلی کم است، گفت: این درحالی است که تقاضای مردم برای دلار بالاست ولی بهدلیل نبود ارز، متقاضیان نمیتوانند نیاز ارزی خود را تامین کنند.
صراف دیگری هم که از فعالان بازار بهشمار میرود از نبود دلار برای خرید و فروش در بازار میگوید و تاکید دارد: بانک مرکزی عرضه خود را قطرهچکانی کرده و همین عامل گرانی دلار است. وی متقاضیان اصلی خرید دلار در روزهای جاری را مردم عادی اعلام کرد و گفت: بهخاطر نزدیک شدن به عید میلادی و ماههای پایانی سال هر سال شاهد افزایش قیمت در بازار ارز هستیم ولی امسال قیمت رکورد قابل تاملی را ثبت کرد.
افزایش بیسابقه به ضرر مردم است
یکی دیگر از فعالان بازار ارز در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش قیمت دلار دلایل سیاسی دارد و میتواند بهخاطر نوسانات منطقه باشد، گفت: هیچ علتی در منطقه نمیتواند گرانی دلار را رقم زده باشد، این گرانی بهخاطر نبود عرضه از سوی دولت است.
یکی از واسطههای ارز که در خیابان فردوسی حضور دارد با تاکید بر اینکه حوادث اخیر در منطقه هیچ ارتباطی با گرانی دلار ندارد، میگوید: خودشان (دولت و بانک مرکزی) دلار را گران کردهاند. وی با تأکید بر اینکه افزایش قیمت دلار مانند زمان احمدینژاد نیست که یکباره ۱۰۰ تا۲۰۰ تومان گران شود، گفت: از بعد از اربعین دلار هر روز ۲۰ تا۳۰ تومان گران میشود و این افزایش پلهای تایید میکند که دولت خودش قیمت را بالا برده است.
صراف دیگری هم ضمن تاکید بر اینکه در افزایش قیمت دلار صراف و دلال و مغازهدار و بازاری نقشی ندارند، گفت: اگر دلار بالا برود بهضرر مردم است چراکه قیمت تمام کالا و خدمات افزایش مییابد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد