خودنمایی قطعه‌سازان بورسی
هادی بهرامی- صنعت خودرو و قطعه‌سازی یکی از چالش‌های پیچیده اقتصاد ایران محسوب می‌شود که رانت، دست‌های پشت پرده و زیان را با هم به ارمغان آورده است. صنعتی که در آن برخی شرکت‌ها به‌سختی سود می‌سازند و بعضی دیگر حتی باوجود ابزار‌ها، رانت و انحصار هم نمی‌توانند به‌صورت استاندارد و در مسیر درست فعالیت کنند. شرکت‌های قطعه‌ساز فعال در صنعت خودرو نسبت به خودروسازها شرایط بهتری در سودسازی دارند و وضعیت آنها چندان ترسناک نیست. یکی از دلایل بهتر بودن وضعیت مالی قطعهسازها نسبت‌به خودروساز‌های اصلی را می‌توان در کشش تقاضا و تعداد مشتریان و دلیل دیگر را مدیریت بهینه‌تر قطعهسازها به خاطر کوچک بودن‌شان در نظر گرفت. واقعیت آن است که در یک اقتصاد بیمار تقاضا به‌سمت خرید اجناس و کالا‌هایی می‌رود که قیمت کمتر و صرفه بیشتری داشته باشند؛ به‌طور مثال بیشتر افراد توان خرید خودرو صفر کارخانه را ندارند اما سعی می‌کنند از خودرو کارکرده خود بیشترین استفاده را کرده و اندک سرمایه را صرف تعمیر و نگهداری آن کنند. به همین دلیل قطعهسازها یک‌روند تولید و فروش نسبتا پایدار را تجربه کرده و نه‌تنها به اندازه خودروسازها به ورطه زیان سنگین کشانده نشده بلکه تا حدودی سود هم می‌سازند.
شاخص‌سازی با خودروسازها
طی یک ماه اخیر شاخص کل صنعت خودروسازی (خودروساز و قطعه‌ساز) بورس ۶/۲۴درصد افزایش یافته و از محدوده ۳۰۵هزار واحد به ۳۸۱هزارواحد رسیده است. رشد یک ماهه گروه خودروسازی نشان می‌دهد که صنایع شاخص‌ساز طبق معمول بیشترین تاثیر را در رشد بازارسرمایه گذاشتند. شاخص صنعت خودرو مقاومت‌های استاتیک و میان مدتی خود را شکسته و احتمال دارد این رشد
ادامه دار بوده و شاخص به سمت اهداف بالاتر حرکت کند. اگر مشکلات و ریسک‌های جدیدی به اقتصاد و کشور وارد نشود ممکن است بورس بخواهد با تزریق اندکی پول، جابه‌جایی سهام و تحرک مثبت شاخص ساز‌ها فضای اوراق بهادار را نسبت به بازار‌های موازی مثبت نگه دارد.
حضور چشمگیر قطعه‌سازان در بورس
شرکت‌های قطعه‌سازی خودرو در بورس جمعا ۵/۵۰همت ارزش بازار دارند که آنها را به بیست‌و‌سومین صنعت بزرگ بازارسرمایه کشور تبدیل کرده است. این گروه با ۵/۵۰همت ارزش بازار بالغ بر ۱۱۵میلیارد تومان میانگین ارزش معاملات روزانه دارد که نسبت ارزش به تراکنش (NVT) را به محدوده ۴۳۹واحد رسانده است.
نسبت نقدشوندگی صنعت قطعه‌سازی در مقایسه با کل بازارسرمایه تا حدی مطلوب به نظر می‌رسد اما نسبت به گذشته خود و در سیکل‌های قبل چندان قابل قبول نیست. در حال حاضر ۲۹شرکت بورسی قطعه‌ساز در صنعت وجود دارد که بزرگ ترین آن نور ایستا پلاستیک با نماد خنور و کوچک‌ترین آن مهندسی صنعتی روان فن‌آوران است.
فروش قطعهسازها پررنگ‌تر از خودروسازها
براساس گزارش‌های شهریور‌ماه ۱۴۰۴ شرکت نور ایستا پلاستیک ۱۰۰میلیارد تومان، تولیدی برنا باطری ۴۲۷میلیارد تومان، موتور‌سازان تراکتورسازی ایران ۴۸۷میلیارد تومان، ایمن‌خودرو شرق ۶۱۹میلیارد تومان، ریخته‌گری تراکتورسازی ایران ۲۶۱میلیارد تومان، آهنگری تراکتورسازی ایران ۱۰۸میلیارد تومان، صنعتی نیرو محرکه ۸۷۴میلیارد تومان، پارس فنر ۹۶میلیارد تومان و محور‌سازان ۱۱۴۵میلیارد تومان فروش داشته‌اند. شرکت‌های تولید محور خودرو نیز ۳۴۰میلیارد تومان، چرخشگر ۲۵۴میلیارد تومان، سازه پویش ۵۴۱میلیارد تومان، رادیاتور ایران ۲۲۹میلیارد تومان، ایرکا پارت صنعت ۱۲۱میلیارد تومان، مهرکام‌پارس ۱۱۰۴میلیارد تومان، فنرسازی خاور ۶۸میلیاردتومان، صنایع ریخته‌گری ایران ۱۷۷میلیاردتومان، تولیدی لنت ترمز ایران ۹۰میلیاردتومان، فنرسازی زر ۱۳۷میلیاردتومان، رینگ‌سازی مشهد ۵۷۶میلیارد تومان، کمک فنر ایندامین سایپا ۱۳۸میلیارد تومان، الکتریک خودرو شرق ۸۰۵میلیارد تومان، سایپا آذین ۲۷۴میلیاردتومان، مهندسی نصیر ماشین ۵۱میلیاردتومان و مهندسی صنعتی روان فن‌آوران ۳میلیاردتومان فروش را ثبت کردند.
خلنت پیشتاز فروش، خفناور در قعر جدول
شرکت نور ایستا پلاستیک ۹۲+درصد، تولیدی برنا باطری ۷۴+ درصد، موتور سازان تراکتورسازی ایران ۲۷+ درصد، ایمن خودرو شرق ۱۲۴+ درصد، صنعتی‌نیرومحرکه ۵۲+درصد، پارس فنر ۲۸+درصد، محور‌سازان۸۰+درصد، تولیدمحورخودرو۱۴۲+درصد، چرخشگر۵۳+ درصد، سازه پویش ۱۲۶+درصد رشد فروش را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کردند. ایرکا پارت صنعت نیز ۱۷۴+درصد، مهرکام‌پارس۶۹+درصد، فنرسازی خاور ۷۰+درصد، صنایع ریخته‌گری ایران ۲۲۵+درصد، تولیدی لنت ترمز ایران ۳۵۱+درصد، فنرسازی زر ۲۴+درصد، رینگ‌سازی‌مشهد۶۷+درصد، کمک فنر ایندامین سایپا۹۰+ درصد، الکتریک خودرو شرق ۷۰+ درصد، سایپا آذین ۱۲+ درصد و مهندسی‌نصیر‌ماشین۲۶+درصد رشد فروش را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کردند. در مقابل شرکت‌های ریخته گری تراکتورسازی ایران ۲۸-درصد، آهنگری تراکتورسازی ایران ۴۳درصد، رادیاتورایران۹-درصد و مهندسی صنعتی روان فن‌آوران ۷۲-درصد افت مبلغ فروش را در همین‌مدت به ثبت رساندند.
بازده مطلوب سهام نور ایستا پلاستیک
طی یک ماه اخیر سهام شرکت نور ایستا پلاستیک با نماد خنور ۸/۵۳+درصد، بنیان دیزل با نماد خبنیان ۵/۳۹+ درصد و رادیاتور ایران با نماد ختور ۳/۲۹+درصد بازده مثبت داشته که سودآورترین صنعت در این یک ماه محسوب می‌شوند. در مقابل سهام شرکت آهنگری تراکتورسازی ایران با نماد خاهن ۲۷-درصد، توسعه و عمران شهرستان نائین با نماد خعمرا ۵/۱۳-درصد و مالیبل سایپا با نماد خلیبل ۳/۶-درصد افت قیمت را تجربه کردند. سهام خنور نه‌تنها در یک‌ماه بلکه در یک‌سال هم بازده مطلوبی را به ثبت رسانده است؛ به‌طوری که رشد ۱۲۵درصدی قیمت این سهم در یک‌سال رقم خورده است.
