«خلیجفارس» نماد مقاومت و وحدت ایران

جهان صنعت– آیین اختتامیه نخستین جشنواره موسیقی بیکلام خلیجفارس روز جمعه با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نادره رضایی معاون امور هنری، بابک رضایی مدیرکل دفتر موسیقی، رضا دبیرینژاد رییس موزه هنرهای معاصر، فرخنده جلالی مدیرکل ارشاد هرمزگان، محمدعلی مرآتی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران، احمد مرادی نماینده مجلس هرمزگان، احسان کامرانی معاون استانداری هرمزگان و خالو قنبر نوازنده پیشکسوت موسیقی نواحی هرمزگان در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد. سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این آیین با بیان اینکه خلیجفارس یکی از نمادهای هویتی ایران است، اظهار داشت: این برنامه یاد جانباختگان عزیز حادثه اسکله شهید رجایی را گرامی میدارد. او تاکید کرد: خلیجفارس قلب ایران و یکی از نمادهای هویتی ایران محسوب میشود. در این فرصت مختصر، اصحاب و بزرگانی که در این محفل حضور دارند بهتر از من میدانند که چرا این تعبیر را به کار میبریم که چرا خلیجفارس از نمادهای هویتی ایران است. صالحی افزود: از جنبههای مختلف میتوان این موضوع را بررسی کرد؛ خلیجفارس همزاد ایران است، هم همزاد طبیعی و هم همزاد تاریخی آن. از نظر طبیعی، برآمدن خاک ایران و آب خلیجفارس به دوره سوم زمینشناسی بازمیگردد. از منظر تاریخی نیز از دورانی که تاریخ مکتوب شده است و کتابت تاریخی داریم به نحوی این دو نام همزاد همدیگر بودهاند و با یکدیگر حرکت کردهاند و تا زمانه ما آمدهاند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خلیجفارس را «نماد مقاومت ایران» خواند و گفت: خلیجفارس نماد مقاومت ایران است. این آب نیلگون، مرزی بوده بین ایرانی خاکی و بیگانگان و اگر ایران در دوره استعمار توانست استقلال خود را حفظ کند، بخشی از این استقلال مدیون مرزداران آبی ایران در خلیجفارس بوده است. او اظهار داشت: جایجای مناطق مرزی ما از وقتی که استعمار کمپانی هند شرقی و هلند و… به کشور ورود پیدا کردهاند، منکوب و مرعوب شدهاند اما ایران مستعمره نشد. اینکه ایران توانست استقلال سیاسی خود را در چند قرن استعمار حفظ کند، بهنحو قابلتوجهی مدیون مرزداران آبی ایران و به طور خاص در خلیجفارس بوده است. صالحی گفت: خلیجفارس نماد هویتی ایران است چون ایران طبیعتی زیبا دارد و بخشی از زیبایی ایران مدیون طبیعتش است و بیتردید بخشی از این نمادهای زیبایی ایران خلیجفارس و مناطقی است که به خلیجفارس متصل هستند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نقش ارتباطی خلیجفارس اشاره کرد و افزود: همانطور که میدانیم، ایران در چهارراه جهانی است و چهارراه جغرافیایی جهانی که در ایران قرار دارد مبنای هویتی ما را تشکیل میدهد و با همین نگاه خلیجفارس از نمادهای هویتی ایران است و بخش مهمی از سرمایه ارتباطی ایران به خلیجفارس مرتبط میشود. هم ویژگیهای ژئوپلیتیک خلیجفارس و هم بنادر و تجارتی که در این منطقه وجود دارد، فرصت سرمایه ارتباطی ویژهای برای ایران فراهم کرده است. او با تاکید بر اینکه خلیجفارس نماد وحدت ملی ایران نیز هست، اظهارداشت: خلیجفارس نماد وحدت ملی ایران است و همین روزها که یاوههایی درباره خلیجفارس مطرح شد، دیدیم چگونه موضوع خلیجفارس از جای جای ایران و جهان که ایرانیها در آن حضور داشتند دستها و جانها را به هم پیوند داد و این احساس را ایجاد کرد که هر ایرانی با نام خلیجفارس به ایرانیهای دیگر متصل است. صالحی گفت: باید خلیجفارس را به عنوان یکی از نمادهای هویتی ایران پاسداشت. خلیجفارس قطعهای از آب یا ساحل و خاک نیست بلکه بخشی از نماد هویتی ایران است، مثل پرچم سه رنگ ایران. از این جهت است که باید به خلیجفارس تعلق و توجه کنیم، به خصوص در دورانی که میتواند مدخل نظر بیگانگان باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به برنامههای سال آینده در استان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیرخانه جشنواره افزود: به عنوان ایرانیان و پاسداران این نماد هویتی، وظایف متعددی داریم. نخست صیانت از نام خلیجفارس است. این صیانت، فقط حفظ یک واژه نیست بلکه حفاظت از بخشی از هویت ماست؛ همانطور که پرچم سه رنگ تنها یک پارچه یا کاغذ نیست، خلیجفارس نیز فقط یک پهنه آبی نیست. او بیان کرد: این صیانت باید در حوزههای مختلف، از جمله علمی، پژوهشی، رسانهای، فرهنگی و هنری دنبال شود. در سال گذشته، در موسسه اطلاعات، به یک کتاب درسی از دوران جمال عبدالناصر در مصر اشاره شد که در آن، نقشهها و اسناد متعدد با نام خلیجفارس آورده شده بود. این نشان میدهد که در اسناد آموزشی کشورهای عربی و غیرعربی، همچنان این نام وجود دارد و باید پژوهشهای مرتبط با آن گسترش یابد. صالحی سپس به ضرورت تولیدات رسانهای و هنری برای معرفی خلیجفارس در سطح بینالمللی اشاره کرد و اظهارداشت: کارهای فرهنگی و هنری که مخاطب خارج از ایران را درگیر کند بسیار مهم است. صیانت از امنیت خلیجفارس نیز باید مورد توجه قرار گیرد چراکه امنیت این منطقه، از گذشته تا امروز، امنیت ایران بوده و هست. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: حمایت از توسعه ایران در پرتو خلیجفارس و صیانت از صلح در این منطقه از دیگر وظایف ماست. نگاه ایران به خلیجفارس همواره با صلح و همزیستی همراه بوده است. رویکرد ما باید کاهش تنش، تقویت ارتباط با همسایگان و کنار زدن بیگانگان از این منطقه باشد. امیدواریم دبیرخانه جشنواره بتواند در صیانت از نام، امنیت، توسعه و صلح خلیجفارس نقشی پیشگام ایفا کند.
توجه به خلیجفارس ادامه خواهد داشت
فرخنده جلالی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان نیز در این آیین با اشاره به اهمیت خلیجفارس در هویت ملی ایرانیان گفت: پرونده توجه به آثار و داشتههای فرهنگی مرتبط با خلیجفارس، برخلاف سالهای گذشته، با روز ملی خلیجفارس بسته نخواهد شد بلکه این روز نقطه آغاز برنامههای مستمر در طول سال خواهد بود. جلالی با اشاره به سه طرح کلیدی دبیرخانه جشنواره در سالجاری اظهار داشت: در این دوره، تمرکز ویژهای بر تقویت منابع علمی و تکمیل مجموعه اسناد مرتبط با خلیجفارس داشتیم. در آیین اختتامیه، آیین رونمایی از یکی از کتابهای مهم این حوزه نیز برگزار خواهد شد. او افزود: در این نمایشگاه تلاش کردیم اسنادی را ارائه کنیم که تاکنون کمتر در معرض پژوهش قرار گرفتهاند. با تولید محتوای دیجیتال از نشستهای علمی جشنواره تلاش کردیم تمرکز برنامهها را از مرکز استان خارج کرده و به پسکرانههای خلیجفارس، بیش از کرانهها توجه کنیم. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان گفت: برنامههای علمی از شهرستانهای بستک، بندر لنگه و پارسیان آغاز شد و تا حاجیآباد و جاسک ادامه یافت. جلالی با اشاره به حادثه تلخ اخیر در بندرعباس اظهارداشت: به دلیل این حادثه و اندوه فراگیر آن، بسیاری از برنامهها با تاخیر برگزار شد. با این حال در این روز میزبان قهرمانان واقعی حادثه بندر شهید رجایی هستیم؛ آتشنشانان، امدادگران هلالاحمر و تیمهای سلامت مهمانان ویژه این برنامهاند. او نقش رسانهها را در پوشش سریع و موثر حادثه ستود و افزود: این نخستین حادثهای بود که روایتهای اولیه توسط رسانههای ما منتشر شد و حتی رسانههای بیگانه برای گزارشهای خود به آنها استناد کردند. این همدلی رسانهای شایسته قدردانی است. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان تاکید کرد: رویکرد دبیرخانه جشنواره در سالهای آینده، استمرار فعالیتهای فرهنگی، هنری و پژوهشی درباره خلیجفارس خواهد بود. در این مراسم در حضور مهمانان، برخی فراخوانهای رویدادهای پیشرو اعلام خواهد شد.
نام خلیجفارس را نمیتوان تحریف کرد
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان نیز با تاکید بر جایگاه هویتی و تاریخی خلیجفارس گفت: خلیجفارس سومین خلیج بزرگ جهان است و اهمیتی بیبدیل در ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارد. این پهنه آبی میراث کهن، هویت جاودانه و فرهنگ اصیل ایرانی است و همانگونه که نمیتوان خورشید و روشنایی را انکار کرد، نام خلیجفارس نیز قابل تحریف یا انکار نیست. احسان کامرانی ضمن تسلیت به خانوادههای داغدار حادثه بندر شهید رجایی اظهار داشت: این مراسم قرار بود همزمان با سفر رییسجمهور در دهم اردیبهشت، روز ملی خلیجفارس، با شکوه هر چه بیشتر برگزار شود اما بهدلیل حادثه تلخ پیشآمده، با تاخیر و در نمایشگاه بینالمللی کتاب برگزار شد.
در مراسم اختتامیه جشنواره ملی موسیقی بیکلام، از برگزیدگان این رویداد فرهنگی تجلیل شد. محمدحسین کامرانی به عنوان نفر سوم، آرش رییسی نفر دوم و آرمان مهدیه به عنوان نفر اول جشنواره معرفی شدند. به هنرمندان برجسته قنبر راستگوی چاهستانی (خالو قنبر) و عباس ابافَت (خلو عباس)، درجه هنری اعطا شد. رونمایی از تمبر یادبود خلیجفارس، کتاب منابع آلمانی درباره تاریخ صفوی، پوستر جشنوارههای موضوعی خلیجفارس از دیگر بخشهای این برنامه بود. نخستین جشنواره موسیقی بیکلام خلیجفارس با همکاری انجمن موسیقی هرمزگان و دبیرخانه جشنواره بینالمللی فرهنگی و هنری خلیجفارس، با هدف تولید آثار بیکلامی الهامگرفته از عظمت، زیبایی و شکوه خلیج همیشه فارس برگزار شده است؛ آثاری که هویت آبهای نیلگون جنوب ایران را بازتاب دهند و نام خلیجفارس را در گستره موسیقی جاودانه سازند. مراسم پایانی ابتدا برای دهم اردیبهشت برنامهریزی شده بود که به دلیل حادثه دلخراش بندر شهید رجایی، به ۲۶اردیبهشت ماه موکول شد.