27 - 04 - 2020
خلق را تقلیدشان بر باد داد
حمید تهرانی- برای تقلید کردن فقط لازم نیست رفتارها عینا تکرار شود بلکه تقلید سازوکاری دارد که اگر رعایت نشود مصداق این ضربالمثل میشود که کلاغ خواست راه رفتن کبک را یاد بگیرد، راه رفتن خودش را هم فراموش کرد.
حالا صداوسیمای جمهوری اسلامی که خود را رسانه ملی میخواند و گاهی برای افزایش یا راضی کردن مخاطبان خود به تقلید از دیگران میپردازد، مصداق همین ضربالمثل شده است چراکه در مواردی که به تقلید از برنامههای دیگران میپردازد چون نمیخواهد، نمیتواند یا نمیداند، تقلید را آنقدر بد و غلط انجام میدهد که راه رفتن خودش را هم فراموش میکند.
جدیدترین نمونه این تقلیدهای غلط، برگزاری مسابقه استعدادیابی عصر جدید، به تقلید از مسابقه استعدادیابی ایالات متحده است که این روزها در شبکه ۳ و با مجریگری احسان علیخانی و داوری رویا نونهالی، امین حیایی، آریا عظیمینژاد و سیدبشیر حسینی برگزار میشود. در این مسابقه حتی در طراحی صحنه نیز نشانههای بارزی از تقلید مسابقه آمریکایی وجود دارد چنان که صندلی داوری، رای منفی داوران، محل قرار گرفتن داوران و مجری و… تماما از روی نمونه آمریکایی برداشت شده است.
اما این رفتار تقلیدی به همین نقطه ختم نمیشود چنان که رفتار احسان علیخانی که تلاش ناشیانهای برای تکرار مجری آمریکایی دارد نیز به همین سلسله تقلیدها اضافه میشود. در واقع مدیران صداوسیما خواستهاند با استفاده از مجری جسور و صریح، مدل آمریکایی را تکرار کنند در حالی که احسان علیخانی در بسیاری موارد تفاوت صراحت و «پررویی» را نمیداند و گاهی همان پرروییهایی که در برنامه ماهعسل داشته را در این مسابقه نیز تکرار کند. غافل از آنکه آن رفتار حتی در آن برنامه نیز خوشایند و موجه نبوده است. البته برای علیخانی که آلودگی مالی وی در جریان اخذ حمایت مالی از موسسه
مالی ورشکست شده ثامنالحجج آشکار شد شاید این نکات چندان دارای اهمیت نباشد اما برای مخاطبان باهوش ایرانی که با مشاهده این رفتار، هر چه بیشتر از صداوسیما و برنامههای آن فاصله میگیرند، اینگونه رفتارها پذیرفته و پسندیده نیست اما تقلید ناقص فقط به افراد جلوی دوربین در این مسابقه ختم نمیشود. مهمترین مشکل این مسابقه آن است که از استعداد تعریف مشخصی ندارد. در واقع دستاندرکاران و برنامهریزان این مسابقه تلویزیونی هنوز تفاوت استعداد را با شیرینکاری نمیدانند و به همین جهت آنچه عرضه میشود در واقع در فرهنگ عمومی نوعی شیرینکاری است که انجامدهندگان، آن اعمال را در پایگاههای تصویری جهان مانند یوتیوب و آپارات بارگذاری میکنند. تقریبا تمامی آنچه در این برنامه به نمایش گذاشته میشود قابلیت نامگذاری به عنوان استعداد را ندارد چراکه از اولین شاخصهای یک استعداد یعنی قابلیت پرورش یافتن محروم است. در موارد متعددی آنچه در این مسابقه عرضه میشود حتی شیرینکاری هم نیست و مهارتهای معمولی در زمینهای تمرین شده است که هر کسی میتواند وارد آن شود و آن مهارت یا مراتب آن را فرا گیرد. از این بابت مسابقه عصر جدید در واقع یک مسابقه برای نمایش برخی شیرینکاریها و مهارتهای فردی است؛ مهارتهایی که سایرین فقط به خاطر عدم ورود به آن مهارت، چنین شیرینکاریهایی را یاد ندارند.
حال اگر قرار باشد مسابقه عصر جدید به سمت استعدادیابی و کشف استعدادهای برتر ایران حرکت کند، باید تاکید شود که نه فقط چنین قابلیتی برای عصر جدید، مجری و دستاندرکاران آن متصور نیست بلکه این مسابقه به کف استعدادهای شهروندان ایرانی نیز نمیرسد. به علاوه نه فقط داوران که علیخانی که گفته میشود اولین تاییدکننده نمایش افراد برای ورود به مسابقه است، درک درستی از استعداد ندارند چراکه بارها تاکید میکنند که از یک نمایش خوششان آمده یا نه در حالی که در رایدهی و تایید یا رد یک نمایش، ابتدا باید مولفههایی که نمایش را از یک حرکت معمولی متمایز میکند مورد اشاره قرار گیرد و در این باره سلیقه شخصی البته اهمیت چندانی ندارد.
مسابقه عصر جدید مانند بیشتر مسابقههای میدانی صداوسیما، محدودیتهای زیادی برای دختران و زنان دارد. این محدودیتها نه فقط به مسائل شرعی بازمیگردد بلکه به سلیقههای سختگیرانهای که در صداوسیما درباره زنان اعمال میشود نیز مربوط است.
با این محدودیتها و چارچوبهای متصلب و غیرانعطافپذیر شاید بهتر بود این مسابقه مانند اکثر مسابقههای میدانی رسانه فراگیر کشور، مردانه و خالی از حضور زنان باشد، اما از آنجا که صداوسیما میخواهد رفتار مدل آمریکایی را تقلید کند باید به زنان و دختران میدان داده شود ولی این میداندهی از آنجا که نمیتواند بر آنچه در مدل آمریکایی میگذرد، منطبق باشد رفتاری ناقص و غیرقابل درک است. در مجموع این تقلید ناقص نه فقط برای بیننده خوشایند نیست بلکه ادعاها و آنچه در مورد عصر جدید تبلیغ شده با آنچه مخاطب در قالب تلویزیون مشاهده میکند اصلا منطبق نیست. برای همین است که حتی کسانی که مدل آمریکایی مسابقه استعدادیابی را هم ندیدهاند، از مدل ایرانی این مسابقه رضایت ندارند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد