23 - 11 - 2020
خلأ سیاسی آمریکا ظرفیتهای دیپلماتیک ایران
محمود اشرفی*
هرچند سلوک سیاسی ایالات متحده آمریکا مبتنی بر نگرشی استراتژیک بوده و روابط و پیوندهای راهبردی است اما برخی دگرگونیهای پردامنه میتواند تغییراتی در این گرایش کلی ایجاد کند. دامنه این دگرگونیها چنان پرتنش است که راه را بر کنشهای موثر دیپلماتیک سایر کشورها باز میکند. پیامدهای انتخابات اخیر ریاستجمهوری آمریکا گویای چنین شرایطی است.
در خلأ سیاسی کنونی آمریکا، اعمال دیپلماسی برای اروپا و کشورمان در راستای حفظ منافع ملی میسر است. سالها در محافل سیاسی این باور رایج بود که دگرگونیهای حزبی و گزینشهای سیاسی قوای اجرایی آمریکا تغییر چندانی در مشی و سیاستهای راهبردی این کشور نخواهد داشت. اما تغییرات چند دهه اخیر و ایجاد مناطق نوین توسعه در این فرآیند و سیاستگذاریهای آمریکا اثر گذاشته است.
در هر شرایطی نباید از این واقعیت غافل شد که انگارههای استراتژیک کنشهای سیاسی آمریکا را شکل میدهد و برای حفظ منافع ملی، نیازمند کنشهای سیاسی خردمندانهای هستیم. این گسترهای بوده که نیازمند اقدام در ژرفنای دیپلماسی است. کنشهای سیاسی خردمندانه به مراتب کمهزینهتر و بسیار کاراتر از اقدامات متخاصم است. گستره دیپلماسی بیانتها و نامحدود بوده و با محدودیتهای تحرکات پرهزینه و گاه فیزیکی روبهرو نیست.
گاهی فصل باردهی کنشهای دیپلماتیک است و اکنون در مورد آمریکا هنگام حرکت در راستای حفاظت و تامین منافع ملی کشور است. در حال حاضر آمریکا با خلأ سیاسی روبهرو است. این امر بیش از همه کشورهای همپیمان و دارای روابط محکم با آمریکا به ویژه کشورهای کرانه جنوبی خلیجفارس را نگران کرده است.
این کشورها از سست شدن روابط راهبردی خود با آمریکا بیمناک بوده و این امر آنها را به ورطه اضطراب سیاسی کشانده است. سخنان اخیر پادشاه عربستان سعودی در مورد ایران ریشه در این هراس سیاسی دارد. تحرکات دیپلماتیک و سفرهای منطقهای یک جناح سیاسی آمریکا برای اطمینان دادن به همپیمانان منطقهای بر دوام و پایداری روابط راهبردی آمریکا و سکوت و ابهام سیاسی جناح دیگر، اوضاع سیاسی و آینده را پرابهام میکند. بدون شک تردید سیاسی، کنشهای استراتژیک یک کشور را دچار درنگ میکند.
خردمندی سیاسی و پیش گرفتن کنشهای اصولی سیاسی در شرایط متاثر از خلأ سیاسی آمریکا، اقدام موثری در راستای تامین منافع ملی است. در این کارزار دیپلماتیک در نخستین گام باید تمام ظرفیتهای دیپلماتیک را برای کاستن فشارهای تحریمی به کار گرفت.
*روزنامهنگار
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد