4 - 03 - 2018
خطر جدید برای جهان
گروه فناوری- گروهی از متخصصان بینالمللی هشدار دادهاند که برخی دولتها و گروههای تروریستی ممکن است از هوش مصنوعی برای بیثبات کردن دنیا و اجرای حملات سایبری متعدد سوءاستفاده کنند.
دستیابی به هوش مصنوعی و استفاده از آن باعث شده است تا بشر در انجام محاسبات دقت و سهولت بیشتری داشته باشد اما همین عامل باعث نگرانیهایی در آینده زندگی بشر شده است. بهکارگیری هوش مصنوعی در ساختار تجهیزات نظامی یا حتی استفاده از آن در حملههای سایبری از مواردی است که میتواند آثار مخرب زیادی در سطح جهانی داشته باشد و نیز اینکه چهره جنگهای جهانی را تغییر دهد.گزارشی که توسط ۲۶ متخصص هوش مصنوعی از کشورهای مختلف جهان تهیه شده، حاکی است سوءاستفاده از این فناوری نوظهور به جنایتکاران سایبری امکان میدهد تا میزان خرابکاریهای خود را در سراسر جهان به میزان چشمگیری افزایش دهند.در بخشی از این گزارش اظهار نگرانی شده که با استفاده از فناوری هوش مصنوعی ویدئوهای قلابی و دروغین کاملا قابل باور در مورد رویدادهای سیاسی مختلف تولید شود تا ضمن تحریک افکار عمومی جهان زمینه برای ایجاد آشوب و ناآرامی در کشورهای هدف فراهم شود.
استعمار سایبری
جنگ سایبری به عقیده کارشناسان میتواند منجر به نبرد جهانی شود که عوامل متعدد در این میان دخیل هستند.
در مورد آغاز جنگ جهانی سوم، نظرات و فرضیههای مختلفی از جانب کارشناسان ابراز شده است. برخی از آنها بر این باورند، وقوع یک جنگ هستهای میان کشورها، آغازگر جنگ جهانی سوم خواهد بود. از سوی دیگر تعدادی از مقامات سایبری و صاحبنظران دنیا، این احتمال را دادند که جنگ سایبری، معادل جنگ هستهای و حتی شاید بدتر از آن باشد.
اگر از منظر فیزیکی به مقایسه جنگهای جهانی با جنگ سایبری بپردازیم، نتیجه میگیریم که بدافزارهای مخرب و هوش مصنوعی میتواند، تقریبا بهاندازه همان جنگهای جهانی پیشین، پیامدهای ویرانگر داشته باشد. همچنین اگر از بعد نرم به این قضیه بنگریم، استفاده از رسانهها و شبکههای اجتماعی بهعنوان ابزارهای جنگ نرم، میتواند به وقوع جنگهای اطلاعاتی و شناختی منجر شود که درنهایت موجب تحقق اهداف سلطهجویانه دنیای استکبار، بهمنظور رسیدن به قدرت برتر جهان شود.
شاید بتوان با کمی مسامحه، عنوان اصطلاح «استعمار سایبری» را به این بعد جنگ سایبری، تطبیق داد؛ بنابراین، مقایسه جنگهای سایبری، چه در بعد فیزیکی و چه در جنبه نرم و روانی، با جنگهای جهانی، امری قابلقبول است؛ اما باید بدانیم نظام استکباری دنیا، قصد دارد از این قیاس، به اهداف خود نظیر اتهام به سوءاستفاده از فضای سایبری از سوی ایران جامه عمل بپوشاند. به همین دلیل، نوعی جنگ رسانهای را به راه انداخته تا بتواند زمینه را بری پذیرش قوانین بینالملل سایبری، برای جامعه جهانی فراهم کند.
هوش مصنوعی
هوش مصنوعی، با قابلیتهایی که دارد میتواند درصد خطای انسانی را کاهش داده، بر سرعت انجام دادن عملیات و پردازشها بیفزاید. رقابت برای برتری در عرصه این فناوری نوین، میان چین، روسیه و آمریکا وجود دارد و هر یک از این کشورها میکوشند با تفوق در این زمینه، دست برتر در دنیای سایبری آینده را از آن خود کنند.
ایلان ماسک، مدیر شرکت تسلا، چندی پیش هشدار داد که تلاش کشورها برای پیشتازی در عرصه هوش مصنوعی میتواند منجر به شروع جنگ جهانی سوم شود. ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه نیز پیش از ماسک، اظهار داشته بود، هوش مصنوعی، نهتنها آینده روسیه بلکه آینده بشر است، پس هر کشوری در این زمینه بتواند موفق شود، میتواند بر جهان مسلط شود.
اما هوش مصنوعی چطور میتواند سبب بروز چنین جنگی شود؟ اگر به تاریخچه حملات سایبری دقت کنیم، متوجه میشویم بسیاری از عملیاتها، تاکنون به دست عوامل انسانی صورت گرفته بود. در اینگونه عملیاتها، خطر لو رفتن و اشتباهات، بسیار و حتی ممکن است برای راهاندازی یک حمله در مقیاس کلان، نیروی متخصص کافی وجود نداشته باشد. همچنین در این عملیاتها امکان دارد واکنش متخصصان امنیتی مانع از موفقیت شود؛ اما هوش مصنوعی، با قابلیتهای خود، هیچکدام از محدودیتهای فوق را به همراه ندارد.
حمله بدافزار میرای در سال گذشته و بهتازگی «IoT_reaper»، نمونههایی از حملات سایبری با استفاده از هوش مصنوعی بودند. برخی رسانهها میگویند حمله اخیر میتواند کل شبکه اینترنت دنیا را از کار بیندازد.
سازمان ناتو در ژوئن ۲۰۱۶ اعلام کرد قلمروی سایبری، بهعنوان میدان نبرد شناخته میشود و در نتیجه، اینترنت-که زیرساخت اصلی این قلمرو است- میتواند بستری برای جنگ محسوب شود؛ بنابراین؛ اگر حملات سایبری بر پایه هوش مصنوعی که بتواند در مقیاس گسترده، اینترنت جهانی را مختل کند میتواند مصداق جنگ باشد و حتی شاید شاهدی بر شروع جنگ جهانی سوم در حوزه سایبری.
مورد بعدی که میتواند شروع جنگ جهانی سوم بر اساس هوش مصنوعی تلقی شود، راهاندازی عملیات سایبری بر پایه این فناوری بهمنظور اختلال و تخریب زیرساختهای حیاتی است. این موضوع در قسمتهای بعدی مورد بحث قرار میگیرد.
همچنین استفاده از هوش مصنوعی برای تولید سلاحهای خودمختار و تجهیزات خودران جنگی نظیر پهپادی نیز میتواند عاملی برای شروع جنگهای مخرب آینده باشد.
افزایش باجافزارها
شروع حدس و گمانها درباره آغاز جنگ جهانی سوم بهوسیله باجافزارها، با شیوع «واناکرای» در ماههای آغازین سال ۲۰۱۷، مطرح شد. هدف گرفتن سامانههای حساس در کشورها مانند بیمارستان، بخشهای تجاری، زیرساختهای حیاتی، بخش نظامی و … برای فلج کردن اقتصاد یک کشور و تحت تاثیر قرار دادن آن، بار دیگر با گسترش باجافزاری به نام«Not Petya» اوج گرفت. باجافزار اخیر، در ۶۴ کشور جهان مشاهده شد. گستردگی و شدت آثار مخرب این حملات، شباهت آنها به یک جنگ جهانی را به ذهن متبادر کرد. همین موضوعات سبب شد تا تعدادی از کارشناسان، باجافزارها را عصر جدیدی از جنگهای سایبری بدانند. ینس استولنبرگ، دبیر کل ناتو، از افرادی است که از جنگ جهانی سوم بهوسیله باجافزار را سخن به میان آورد و حمله نات پتیا را مصداق عمل جنگی دانست.
مسالهای که باجافزارها را از سایر تسلیحات سایبری متمایز میکند و موجب میشود تا نظریه جنگ جهانی سوم به علت این سلاح، تقویت شود، انتشار سریع، ناشناس ماندن عامل اصلی آن به علت گستردگی شیوع است و بهعلاوه انجام دادن عملیات با آن، آسانتر از سایر روشهای حمله، مانند «APT»، به نظر میرسد. البته باجافزاری مانند واناکرای، نهتنها میتواند روی اقتصاد بلکه میتواند روی جان افراد و زیرساختهای حیاتی یک جامعه اثر منفی بگذارد و سبب پیامدهایی شود که در جنگ جهانی مشاهده شد.
بدافزارهای ویرانگر
نظریه پرلهاربر سایبری، یازدهم سپتامبر سایبری و آرماگدون سایبری در دکترین غربی، نشاندهنده وقوع احتمالی جنگی ویرانگر و گسترده در سطح جهان است. هدف اصلی بدافزارهای تخریبی، زیرساختهای حیاتی خصوصا نفت و گاز، آب و برق، موشکی و هستهای است. این بدافزارها، میتواند با استفاده از هوش مصنوعی اجرا شود و در این صورت، مقیاس آن بیشتر خواهد بود. مثلا بدافزاری مانند کرش اوراید (سلاح سایبری مخصوص شبکه برق)، از طریق بستر فناوری یادشده در یک عملیات به کار گرفته شود. در نتیجه پیامدهای فیزیکی و روانی جنگ جهانی، در اثر حملات گسترده بدافزارهای ویرانگر نظیر آنچه گفته شد، وجود دارد. شکستن یک سد آب یا انفجار خط لوله گاز در اثر بدافزارهای ویرانگر یا بمبهای منطقی مستقر در تجهیزات آلوده، مثالهای دیگری از توان تخریبی سلاحهای سایبری است.
رسانهها و شبکههای اجتماعی
اگر تغییر افکار عمومی و جهتدهی به آن و جنگ نرم را یکی از ابعاد واقعی نبرد در نظر بگیریم، آنگاه پی خواهیم برد که عملیات روانی در رسانهها و شبکههای اجتماعی میتواند در سطح کلان، به جنگی جهانی، اما در بعد فکری و شناختی، به وجود آید. باید دانست آنچه موجب تشبیه جنگ جهانی سایبری به جنگهای جهانی پیشین میشود، نباید صرفا به دلیل تاثیرات فیزیکی باشد؛ زیرا تلاش برای نفوذ در اذهان یک جامعه و سپس تحت سیطره گرفتن حکومت یا کنترل آن، خسارتی کمتر از نابودی زیرساختهای یک کشور نیست چون بقای یک جامعه به مردم آن است و زمانی یک حکومت میتواند به حیات خود ادامه دهد که شهروندان آن پشتیبانش باشند. اگر روزی، افکار این افراد، تحت نفوذ دشمن قرار بگیرد و این نفوذ در بسیاری از نقاط دنیا توسط قدرتهای جهانی انجام شود، آیا میتوان دوباره مدعی شد جنگ جهانی سوم در قلمروی سایبری آغاز نشده است؟
تنشهای میان روسیه و اوکراین نشان داد که رسانههای اجتماعی میتواند ابزار بسیار مفید برای حمایت از عملیات نظامی باشد. از آن به بعد، از رسانههای اجتماعی به اندازهای مورد سوءاستفاده قرار گرفته است که به نظر میرسد میتوان آن را تحت عنوان میدان جنگ اطلاعات نامید. بدیهی است که راههای مختلفی به منظور استفاده از رسانههای اجتماعی برای حمایت از اهداف نظامی وجود دارد. توماس الکیر نیسان شش مورد از آنها را برمیشمارد: جمعآوری اطلاعات، هدفگیری (جغرافیایی)، عملیات سایبری، فرماندهی و کنترل، دفاع و جنگ روانی. همچنین برخی کارشناسان میگویند «نامیدن رسانههای اجتماعی تحت عنوان یک میدان جنگ که در آن مبارزه شدیدی برای تسخیر قلب و ذهن صورت میگیرد، کاملا منطقی به نظر میرسد. رسانههای اجتماعی یک میدان جنگی هستند که ما میتوانیم استراتژیها و تاکتیکهای مختلف نظامی مانند فریبکاری، اطلاعات نادرست، تبلیغ، تهدید مخالفان، بسیج طرفداران و هماهنگی اقدامات را در آنها مشاهده کنیم.»
نگرانی دولتها از قدرت رقبا
در بررسی شباهتهای جنگهای جهانی با جنگ سایبری، باید به سلاحهای مورداستفاده، میزان گستردگی حملات و آثار آنها توجه کرد و از این جهات، به مقایسه پرداخت. همچنین نباید تنها به آثار فیزیکی جنگ در این مقایسه بسنده کرد و باید ابعاد نرم را نیز در نظر داشت.
از طرفی آمریکا با انتشار گزارشهای پی در پی از فعالیتهای سایبری ایران، تصمیم دارد انگاره «تروریست سایبری» را در ذهن جامعه جهانی به سمت کشورمان سوق دهد تا در مواقع مقتضی، بتواند تحریمهای جدیدی را علیه حکومت اسلامی اعمال کند. همچنین این کشور به دنبال این است که ایران را مالک تسلیحات سایبری بداند که ممکن است منجر به تخریب زیرساختها و جاسوسی شود و از این طریق برچسب آغازگر جنگ جهانی سوم در دنیای سایبری را به ایران، کرهشمالی و سایر مخالفان خود بزند. البته ناگفته نماند که آمریکا، میخواهد با این اقدامات، از قدرت گرفتن ایران در حوزه سایبری پیشگیری و بهنوعی کشورمان را در این میدان، خلع سلاح کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد