13 - 02 - 2017
خطر تورمی
در حالی که برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند دولت با مدیریت عوامل تاثیر گذار بر نرخ تورم، مانع از رشد آن خواهد شد و سال آینده نیز تورم تکرقمی خواهیم داشت اما گروهی دیگر براین باورند هر چند که دولت تلاش خود را برای تثبیت نرخ تورم در سال آینده خواهد کرد اما حرکت آن به سمت دو رقمی دور از انتظار نخواهد بود.
«بازگشت به آرامش» این تعبیر رییس کل بانک مرکزی از وضعیت اقتصادی کشور در چهار سال گذشته است. وضعیتی که بخشی از آن را مرهون کاهش بیسابقه نرخ تورم طی ۲۵ سال گذشته هستیم.
به طور قطع یکی از تدابیر و دستاوردهای غیر قابل انکار دولت یازدهم، کاهش نرخ تورم و تکرقمی کردن آن است که طی کمتر از چهار سال گذشته دولت توانست تورم بیش از ۴۰ درصدی را که نتیجه اتخاذ سیاستهای غلط اقتصادی در دولت قبل بود به کمتر از هشت درصد برساند، چیزی که در ربع قرن اخیر در اقتصاد ایران بیسابقه بوده است.
حال نگرانیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه در اسفند ماه آینده که معمولا تقاضا در بازارها افزایش مییابد، رشد قیمتی دور از نظارت دولت به وجود بیاید و این عامل باعث توقف سیر نزولی نرخ تورم در سال ۹۵ شود یا اینکه افزایش نرخ ارز در دو ماه گذشته عاملی باشد برای افزایش نرخ تورم.
اما کارشناسان اقتصادی بر این باورند که تمام عوامل تاثیرگذار بر تغییر نرخ تورم در اختیار و کنترل دولت است و نرخ تورم حداقل در ماههای اول سال آینده هم تکرقمی خواهد بود. البته براساس پیشبینی صندوق بینالمللی پول نرخ تورم برای سالهای ۹۵ و ۹۶ به ترتیب ۹ و ۱۱ درصد عنوان شده است که این گزارش احتمال افزایش نرخ تورم برای سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵ را جدی میکند اما همانطور که مسوولان پولی کشورمان تاکید دارند، سیاست تیم اقتصادی دولت این است که تورم تکرقمی در سال آینده حفظ شود.
عوامل رشد قیمت
نرخ تورم متاثر از عوامل داخلی و خارجی تغییر میکند و کاهش و افزایش آن منوط به شدت این عوامل از جمله افزایش هزینههای تجارت بینالمللی ناشی از تحریمها یا افزایش قیمتها در داخل کشور است. حال اینکه طبق گفته برخی کارشناسان اقتصادی، در شرایط فعلی عوامل داخلی و عوامل خارجی نمیتوانند تهدیدی برای افزایش نرخ تورم باشند و نباید انتظار افزایش نرخ تورم ناشی از افزایش تقاضای خرید در آخرین ماه سال و افزایش نرخ ارز در جامعه ایجاد کرد.
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا با بیان اینکه در تغییر نرخ تورم عوامل بیرونی و داخلی دخیل هستند، گفت: تورم وارداتی، احتمال برگشت تحریمها، افزایش هزینهها ناشی از دور زدن تحریمها و بلوکه شدن درآمدهای ارزی از جمله عوامل بیرونی هستند که میتواند در تغییر نرخ ارز تاثیرگذار باشند. میتوان با اطمینان گفت که امروز در شرایطی قرار داریم که این عوامل بیرونی نمی توانند در افزایش نرخ تورم اثرگذار باشند. در این شرایط ثبات عوامل خارجی نمیتوانند تهدیدی برای نرخ تورم محسوب شوند.
وی درباره احتمال برگشت تحریمها و تاثیرگذاری آن بر شاخصهای اقتصادی از جمله تورم گفت: برگشت تحریمها یک احتمال است. برگشت تحریمها در بدبینانهترین حالت رخ میدهد و باید دید احتمال بازگشت چه تحریمهایی وجود دارد و این تحریمها تا چه حد میتوانند بر تورم تاثیرگذار باشند.
این کارشناس اقتصادی درباره تاثیرپذیری نرخ تورم از عوامل داخلی گفت: در حال حاضر یکی از عواملی که موجب تغییر نرخ تورم میشود قیمت ارز است و نرخ ارز در کشورمان به شاخصی برای تعیین نرخ تورم تبدیل شده است.
بغزیان با بیان اینکه در ماههای اخیر شاهد نوسان نرخ ارز و افزایش قیمت آن تا ۳۰ درصد بودهایم، اظهار داشت : به طور قطع اگر بانک مرکزی نظارت روی نرخ ارز نداشته باشد در کنترل نرخ تورم هم با مشکلاتی مواجه خواهیم شد. البته مسوولان بانک مرکزی هم این اطمینان خاطر را دادهاند که از جانب تامین و عرضه ارز و در نهایت تنظیم بازار ارز مشکلی وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه مدیریت عوامل داخلی تاثیرگذار بر نرخ تورم از اختیار مسوولان خارج نیست. این در حالی است که در مدیریت عوامل خارجی مانند تحریمها از اختیارات کمتری برخوردار هستیم، افزود: از دیگر عوامل داخلی باعث تغییر نرخ تورم میشود افزایش قیمت کالا و خدمات است. بسیاری تولیدکنندگان از جمله خودروسازان هر چند وقت یکبار تقاضای افزایش قیمت را میدهند که همین افزایش قیمتها هر چند به صورت قانونی میتواند باعث افزایش نرخ تورم شود. حال اینکه در حالی با برخی از این افزایش قیمتها موافقت میشود که اساسا هیچ عاملی وجود ندارد که دلیلی برای رشد قیمت تولید باشد.
بغزیان با بیان اینکه احتمال افزایش قیمتها دور از کنترل دولت در آخرین ماه از سال وجود دارد که میتواند عاملی برای افزایش نرخ تورم باشد، اظهار داشت: همانطور که گفته شد، افزایش نرخ ارز در چند ماه گذشته خود عاملی برای افزایش نرخ تورم است و همچنین همواره طبق سنوات گذشته با افزایش قیمتها در اسفند ماه معمولا نرخ تورم این ماه از سایر ماهها بیشتر است که ممکن است این دو عامل تکرقمی ماندن تورم را تهدید کنند. البته با مدیریت هر کدام از عوامل تاثیرگذار بر نرخ تورم، دلیلی بر توقف روند نزولی آن وجود ندارد.
افزایش نرخ ارز
هر چند که هر کدام عوامل موثر در تعیین نرخ تورم از جمله افزایش نرخ رشد نقدینگی، رشد سطح عمومی قیمتها، نرخ بهره در کشور، افزایش قیمت تولید، بالا رفتن نرخ دستمزدها و… سهمی در افزایش و کاهش نرخ تورم سالانه یا نقطه به نقطه دارند اما شاید در حال حاضر رشد مقطعی ۳۰ درصدی نرخ ارز در بازار آزاد مهم ترین تهدید برای بالا رفتن نرخ تورم محسوب میشود. البته در بازه زمانی که بازار دچار نوسانات هیجانی نرخ ارز شد، قیمت سایر کالاها ثابت ماند، گرانی ارز به دیگر اقلام سرایت نکرد و دولت توانست از فراگیر شدن گرانی به بهانه افزایش نرخ ارز جلوگیری کند.
البته به گفتههادی حقشناس، کارشناس اقتصادی نرخ ارز تاثیر خود را بر روی تورم گذاشته است و نمیتواند عامل افزایش رشد تورم اسفند ماه شود.
وی درباره تاثیر گذاری ارز بر تورم گفت: به نظر میرسد داد وستد ارز در بازار با قیمتهای حول سه هزار و ۸۰۰ تومان طی بیش از یک ماه، اثر خود را برای نرخ تورم گذاشته است. به عبارت دیگر شاخص قیمت مصرفکننده پیش از این، متاثر از نرخ ارز افزایش پیدا کرده است.
حقشناس ادامه داد: از سوی دیگر شاخص قیمت تولیدکننده همچنان در سالجاری سیر کاهشی داشته بنابراین به نظر میرسد که در اسفندماه میانگین تورم یک رقمی خواهد بود.
وی با بیان اینکه تورم تکرقمی تمدید میشود، ادامه داد: پس از گذشت ۲۵ سال، امسال تنها سالی است که تورم یک رقمی مانده است و معتقدم در حال حاضر هیچ عاملی تورم تکرقمی را تهدید نمیکند اما درباره سرنوشت تورم در سال آینده آنچه که مسلم است این است که در ماه فروردین همچنان تورم تکرقمی خواهد ماند و بعید به نظر میرسد که در فروردینماه شاهد تغییرات تورمی باشیم.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اینکه درسال آینده تورم تکرقمی میماند یا نه بستگی به رفتار دولت دارد اما با توجه به اینکه دولت هزینه سنگینی برای تکرقمی کردن تورم پرداخته از این دستاورد خود به نحو مطلوب مراقبت خواهد کرد.
در حال حاضر تعداد کشورهایی که تورم دو رقمی دارند کمتر از انگشتان دست هستند چرا که به طور قطع شرط رسیدن به توسعه پایدار داشتن تورم تکرقمی و کنترل شاخصهای اقتصادی است. دورانی که چین برای رسیدن به قدرت برتر اقتصادی آن را پشت سر گذاشت و بسیاری از کشورها برای رسیدن به توسعه، اصلاح ساختاری را از بخش تورم آغاز کردهاند. تورم تکرقمی میتواند علامت مثبتی برای ورود سرمایهگذاران در بخشهای تولید در شرایط ثبات اقتصادی باشد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد