27 - 04 - 2020
خبر
شتاب تند رشد پول کند شد
نرخ رشد نقطه به نقطه پول (اسکناس و حسابهای جاری) و شبهپول (سپردههای مدتدار )در ماههای آبان و آذر شتاب تند رشد پول کند شد و نرخ رشد نقطه به نقطه پول از ۴۸ درصد در مهرماه به ۴۱ درصد در آذر ماه تنزل یافت.
نسبت پول به نقدینگی نشان میدهد که با افزایش حجم پول متناسب با تورم، این نسبت تقریبا به تعادل (قبل از شوک ارزی) برگشته است.
در صورتی که دولت (با پشتیبانی قوای سهگانه و محوریت بانک مرکزی با همکاری وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی) بتواند جریان ورودی-خروجی سرمایه و ارز (برگشت ارز حاصل از صادرات و کنترل خروج ارز جهت واردات) را مدیریت کند، میتوان امید داشت که در سال آینده ثبات و پایداری به بازارها برگردد.
کدام نوع بدهی پولی کمترین الزام به بازپرداخت را دارد
عباس دادجویتوکلی- همانطور که میدانیم انواع بدهیها (تعهدات) میان اجزای گوناگون اقتصاد به یکدیگر وجود دارد از جمله بدهی اشخاص، بدهی دولت و بدهیهای مرتبط با بانکها (به یکدیگر)
بنابراین برای تمامی کارگزاران اقتصاد (خانوار، دولت، بانکها، پیمانکاران و...) بازپسگیری مطالبات، منجر به بازپرداخت بدهیها میشود و اینگونه چرخه نقدینگی، سهولت در کسبوکار ایجاد میکند. این امر بهخصوص در شرایط رکودی که بحران بدهکاری متقابل در میان تمام اجزای اقتصاد برقرار بوده و همه همزمان هم طلبکارند و هم بدهکار، محسوستر است.
این دومینوی بدهکاری مانع توسعه کسبوکار و همچنین کاهش تقاضای موثر در بازار میشود و تشدیدکننده رکود در اقتصاد است. به همین منظور، توانمندسازی بخشی از بدهکاران در پرداخت بدهی، موجب کاهش بیشتر در میزان بدهی (به صورت زنجیرهوار در میان اجزای اقتصاد) و رفع تنگنای مالی انجامیده و از شدت رکود و کسادی خواهد کاست.
حال تصور کنید کدام بخش حاضر است از طلب خود صرفنظر کند؟ بانکها از پیمانکاران؟ پیمانکاران از دولت؟ بانکها از دولت؟ و…
تنها و تنها بانک مرکزی تنها نهادی است که نه تنها برای بازپرداخت تعهدات دولت به خود نیازمند دریافت مطالبات نیست، بلکه اساسا بدهکاری خود بانک مرکزی نیز (اسکناس و ذخایر) از سوی دارندگان (طلبکاران) تسویه نمیشود.
به نظر میرسد آن نوع بدهکاری که قادر به از میان بردن دور باطل بدهی-بستانکاری است، پول پایهای از نوعی بدهی دولت است زیرا ناشر (بدهکار) آن که بانک مرکزی است به عنوان اولین جزء در این زنجیره دومینووار بدهی، خود در معرض تسویه بدهی دولت به خود قرار نداشته و نیازی به دریافت مطالبات ندارد.
این بدان معنی است که تمام بار بدهیها میتواند به دوش دولت به بانک مرکزی افتاده و در انتها دولت بماند و بانک مرکزی همیشه طلبکار!
اگرچه «بدهی دولت به بانک مرکزی» عنوان «بدهی» را یدک میکشد، اما این بدهی به دلیل ماهیت متفاوت بدهکار و بستانکار آن، نه در معرض تسویه است، نه طلبکار آن منتظر وصول مطالبه خود برای ایفای تعهدات دیگران.
«پول سخت» یا افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی در کشورهای توسعهیافته سهم بالایی از پایه پولی را به خود اختصاص داده است.
در سپتامبر ۲۰۱۸ سهم این سرفصل از کل پایه پولی در آمریکا ۲/۵۷ درصد بوده در حالی که این نسبت در ایران کمتر از ۳ درصد است.
این نوع پول (پول سخت) راهکار خروج از بحران در دوران رکود برای بسیاری از اقتصادهاست در حالی که در ایران به دید بسیار منفی نگریسته میشود.
البته باید اذعان کرد طی دو سه سال اخیر بهکارگیری روشهای حسابداری برای افزایش صوری بدهی دولت به بانک مرکزی و کاهش سایر داراییهای پایه پولی (کاهش بدهی بانکهای دولتی به بانک مرکزی از محل افزایش سرمایه دولت در این بانکها، تسعیر داراییهای ارزی بانک مرکزی و کاهش بدهیهای بانکها به بانک مرکزی و...) در دستور کار قرار گرفته که کمترین اثر آن کاهش سهم پول «گرانقیمت» بانک مرکزی در بازار پول است زیرا بدهی بانکها به بانک مرکزی از نوع پولهای گرانقیمت است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد