حرکت فولاد مبارکه به‌سوی تقویت زیرساخت‌های فناوری
جهان صنعت– در سال‌های اخیر، گروه فولاد مبارکه با وجود شرایط متلاطم اقتصادی و محدودیت‌های متعدد در بخش انرژی و مواد اولیه، بخشی از ظرفیت مدیریتی و منابع مالی خود را به توسعه فعالیت‌های زیرساختی، تحقیقاتی و فناورانه اختصاص داده است. ارزیابی عملکرد این شرکت در حوزه ارتباط با دانشگاه و پارک‌های علم و فناوری، تصویر نسبتا متفاوتی نسبت به رویکردهای سنتی بنگاه‌های صنعتی بزرگ ارائه می‌دهد. مطابق آمار ارائه‌شده توسط مدیرعامل فولاد مبارکه، این شرکت طی یک‌سال گذشته با ۱۲۰مرکز تحقیقاتی و دانشگاهی همکاری داشته و حدود ۳۲۰میلیارد تومان برای اجرای ۱۶۰پروژه تحقیقاتی هزینه کرده است. بخش عمده‌ای از این پروژه‌ها در حوزه‌های ارتقای کیفیت محصولات، بهینه‌سازی مصرف انرژی، توسعه فولادهای خاص و حمایت از طرح‌های فناورانه بوده و بخشی از این سرمایه‌گذاری‌ها به توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری اختصاص یافته که مجموع آن طی سال گذشته بالغ بر ۸۵۰میلیارد تومان برآورد شده است. علاوه‌بر این، برنامه‌هایی مانند برگزاری تورهای بازدید صنعتی برای بیش از ۱۵۰۰نفر از دانشجویان و نخبگان دانشگاهی در دستور کار قرار گرفته که هدف از آن ایجاد ارتباط نزدیک‌تر میان دانشگاه و صنعت و آشنایی نسل جوان با فضای واقعی تولید بوده است. در حوزه محصولات نیز تمرکز فولاد مبارکه طی سال‌های اخیر به‌سمت تولید فولادهای ویژه و محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر تغییر کرده است. پروژه‌هایی نظیر تولید فولادهای الکتریکی و زنگ‌نزن به عنوان نمونه‌هایی از این سیاست مطرح شده‌اند؛ با این حال توسعه این بخش‌ها در ابتدای مسیر قرار دارد و چالش‌هایی مانند تامین پایدار فناوری، رقابت‌پذیری کیفیت و بازاریابی صادراتی از جمله نکات تعیین‌کننده در توسعه اقتصادی بنگاه‌هاست و باید به موازات تولید توجه ویژه‌ای به آن شود. یکی از مسائل مهم این شرکت، افزایش شدید هزینه‌های انرژی است که طبق اعلام رسمی، پیش‌بینی می‌شود رقم آن از ۲۶ هزار میلیارد تومان در سال۱۴۰۳ به ۵۲هزار میلیارد تومان در سال جاری برسد. فولاد مبارکه بخشی از تلاش‌های فناورانه و همکاری با مراکز تحقیقاتی را معطوف به حل همین معضل کرده و هدف‌گذاری مشخصی برای کاهش دست‌کم ۱۰درصدی هزینه‌های انرژی از طریق راهکارهای نوآورانه داشته است. در مجموع، فولاد مبارکه در سال‌های اخیر مسیر متفاوتی نسبت‌به الگوی سنتی بنگاه‌های بزرگ صنعتی کشور طی کرده و بخشی از ظرفیت خود را به تعامل جدی‌تر با دانشگاه و توسعه فناوری اختصاص داده است. این اقدامات در مقایسه با گذشته قابل‌توجه است اما برای رسیدن به سطح رقابت‌پذیری جهانی و بهره‌گیری از ظرفیت نوآوری، لازم است شفافیت، تداوم و ارزیابی مستمر اثربخشی این پروژه‌ها در دستور کار قرار بگیرد. مسیر پیش‌رو همچنان نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر، حل برخی گلوگاه‌های نهادی و پیگیری نتایج عملی و ملموس از سرمایه‌گذاری‌های فناورانه است.
