6 - 07 - 2023
جهان به محاق رکود میرود
درآمدهای نفتی در بودجه ایران محقق نمیشود
«جهانصنعت»- ترس از رکود اقتصاد دنیا و ضعف تقاضا بر انتظار محدودیت عرضه به خاطر کاهش تولید عربستان و روسیه به عنوان بزرگترین صادرکنندگان نفت دنیا بازار نفت را در ترس مطلق قرار داده است.
آخرین دادههای اقتصادی کشورهای توسعهیافته نشان میدهد که امیدی به عقبنشینی بانکهای مرکزی از نرخهای بهره بالا نیست؛ اعداد نگرانکنندهای که چشمانداز بازار نفت را تا پایان سال کاهنده نشان میدهد.
نیمه دوم سال جاری میلادی با کارنامه منفی بازار نفت در نیمه اول، در شرایطی آغاز شده است که زنگ خطر فرورفتن در رکود اقتصادی را چین به صدا درآورد.
گزارش شاخص رسمی مدیران خرید (PMI) واحدهای تولیدی چین برای ماه ژوئن، که هفته گذشته منتشر شد، اگرچه اندکی افزایش یافته، اما کماکان زیر عدد ۵۰ است. به گفته تحلیلگران اقتصادی، عدد ۵۰ برای شاخص مدیران خرید، به معنای فرورفتن در رکود است. ضمن اینکه گزارشها نشان میدهد فعالیتهای تولیدی چین همچنان شاهد انقباض است. در شرایطی که اقتصاد چین در مقایسه با سال گذشته در حال رشد است و جنگ سهساله دولت این کشور علیه کووید-۱۹ قبل از رها شدن ناگهانی به شدیدترین دوره خود رسید، سرعت بهبود اقتصادی این کشور در ماههای اخیر کاهش پیدا کرده است. آهنگ کند شدن رشد اقتصادی چین سایر اقتصادها را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
علاوه بر چین، دادههای اقتصادی آمریکا هم نشانههای رکود در اقتصاد جهانی را پررنگتر کرده است. هرچند برخی دادههای اقتصادی آمریکا مثل نرخ بیکاری به نسبت سایر کشورها امیدوارکننده است، با این حال جهت سیاستهای بانک مرکزی این کشور نشان میدهد که شرایط انقباضی ادامه خواهد داشت و فدرالرزرو حداقل دو بار دیگر تا پایان سال نرخ بهره را افزایش میدهد.
این دو تصویر یعنی کاهش بیشتر برای قیمت نفت شرایطی که تولیدکنندگان نفت را نگران کرده و همه ابزارهایی که برای نگه داشتن قیمتها در حوالی ۸۰ دلار به کار بستهاند، محکوم به شکست شده است. در هفتههای اخیر بیشتر موسسات مالی دنیا پیشبینیهای خود را برای قیمت نفت تا پایان سال تغییر دادهاند و از کاهش بیشتر قیمت نفت خبر میدهند.
حنای بیرنگ اوپکپلاس
در آخرین نشست اوپکپلاس که ماه گذشته برگزار شد، بر سر سطح تولید به میزان ۴۶/۴۰ میلیون بشکه در روز تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴ توافق شد.همزمان عربستان سعودی اعلام کرد که بهصورت داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه از تولید خود میکاهد، در عین حال روسیه هم که متعهد شده بود از تولید داوطلبانه روزانه ۵۰۰ هزار بشکهای خود میکاهد، با این حال گزارش رصد نفتکشها نشان میدهد که این کشور کماکان به تعهد خود عمل نکرده است.
معاملهگران بازار نفت میگویند عمل نکردن روسیه به تعهد خود در مقابل کاهش تقاضا برای خرید نفت، بازار را به سمت قیمتهای پایینتر سوق میدهد. به گفته آنان، قیمت نفت به خاطر ادامه نگرانی در مورد رکود اقتصاد جهانی و همچنین افزایش دوباره نرخ بهره بانکهای مرکزی آمریکا و اروپا تحت فشار قرار گرفته است.پیشبینی میشود بازار برای مدتی در نوسان باشد. تمرکز بازار بر نشانههای اقتصادی چین و سیاست پولی بانکهای مرکزی است که احتمالاً قیمت نفت را حدود ۷۵ دلار در هر بشکه نگه میدارد.
عربستان سعودی و روسیه که بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان هستند، دوشنبه هفته جاری در تلاش برای تقویت قیمتها، اعلام کردند کاهش عرضه نفت خود را عمیقتر میکنند. با این حال، این اقدام فقط برای مدت کوتاهی توانست بازار را به مسیر افزایشی برگرداند.
کاهش عرضه اعلامشده از سوی این دو کشور، علاوه بر توافق گستردهتر اوپکپلاس برای محدود کردن عرضه تا پایان سال ۲۰۲۴ است و مجموع کاهش تولید این گروه را به بیش از پنج میلیون بشکه در روز معادل حدود پنج درصد از تولید جهانی نفت میرساند.
کاهش تولید غافلگیرکنندهای که در آوریل از سوی اعضای اوپکپلاس اعلام شد، کاهش تولیدی که در نوامبر تصویب شده بود را عمیقتر و کمک کرد قیمتها حدود ۹ دلار در هر بشکه افزایش پیدا کرده و در روزهای بعد به بالای ۸۷ دلار در هر بشکه صعود کنند، اما هر دو شاخص از آن زمان، این افزایش را از دست دادند و بهای معاملات آتی نفت برنت اکنون کمتر از ۷۶ دلار در هر بشکه معامله میشود.
بنا بر استدلال تحلیلگران گروه اوراسیا، کاهش بیشتر تولید در بازاری که مملو از بدبینی نسبت به چشمانداز رشد تقاضای نفت در نیمه دوم سال است، کمک چندانی به تغییر احساسات نزولی نخواهد کرد.
ائتلاف اوپکپلاس که از سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش از جمله روسیه تشکیل شده حدود ۴۰ درصد از نفت خام دنیا را تولید میکند و از ماه نوامبر تولید خود را پایین آورده است.
کاهش فعالیت کارخانهای در دنیا به خاطر ضعف تقاضا در چین و اروپا سرمایهگذاران را در مورد تقاضای نفت نگران کرده است.
تاجران منتظر اطلاعیه موسسه نفت آمریکا در مورد ذخایر نفتی این کشور هستند. انتظار میرود ذخایر نفت خام آمریکا حدود ۸/۱ میلیون بشکه در هفته منتهی به ۳۰ ژوئن کاهش یافته باشد که سومین هفته پیاپی کاهش را نشان میدهد.
کشتی طوفانزده ایران
شرایط پیش روی بازار نفت برای کشورهایی که چشم به درآمدهای نفت دوختهاند، نگرانکننده است. ایران علاوه بر نگرانیهای مشترک درباره قیمت نفت، همچنان تحت فشار تحریمهاست، یعنی نفت را با قیمتهای پایینتر، تخفیفهای زیاد و شرایط سخت جابهجایی پول به فروش میرساند.
علاوه بر آن، دولت در بودجه سال جاری درآمدهای نفتی را با قیمت ۸۵ دلار در هر بشکه پیشبینی کرده است. این در حالی است که قیمت نفت برنت که گرانترین نفت دنیاست، در حال حاضر در بازار جهانی ۷۵ دلار در هر بشکه معامله میشود. با احتساب نرخ برنت، نفت ایران در حالت بدون تحریم ۹ دلار پایینتر از نرخ برنت است، یعنی اگر نفت ایران تحریم نباشد، مشتریها نفت را ۶۶ دلار در هر بشکه میخرند.
در شرایط تحریم، آنطور که برخی منابع خبری میگویند، ایران نفت را با ۲۵ تا ۳۰ درصد تخفیف میفروشد، این بدان معناست که نفت ایران حوالی ۴۷ دلار در هر بشکه به فروش میرسد که با رقم پیشبینیشده در بودجه که ۸۵ دلار در هر بشکه محاسبه شده ۳۹ دلار فاصله دارد؛ رقمی که باید به عنوان کسری منابع حاصل از فروش نفت در بخش درآمدی بودجه در نظر گرفت.
هرچند دولت اعلام کرده صادرات نفت ایران در ماههای اخیر از یک میلیون بشکه در روز گذشته است، با این حال با فرض افزایش تولید بیشتر نفت، باز هم کسری بودجه حاصل از پیشبینی درآمدهای نفتی پابرجاست.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد