جنگ دهلی‌نو با مائوئیست‌ها
جهان صنعت – کشته شدن رهبر مائوئیست‌ها در عملیات بزرگ امنیتی هند، ضربه‌ای سنگین به دژ دیرینه شورشیان در مناطق مرکزی این کشور وارد کرد و این سوال را به وجود آورد که آیا این پایان جنبش مائوئیستی است یا تنها توقفی موقت در نبردی چندین دهه‌ای است؟
به گزارش شبکه خبری بی‌بی‌سی، چند روز قبل نامبالا کشاوا رائو، مائوئیست تحت تعقیب هند که با نام باساواراجو شناخته می‌شد، به همراه ۲۶ نفر دیگر در یک عملیات امنیتی بزرگ در ایالت مرکزی «چتیسگر» کشته شد. آمیت شاه، وزیر کشور هند این عملیات را قاطع‌ترین حمله علیه شورشی‌ها در سه دهه اخیر نامید.
به نوشته بی‌بی‌سی، مرگ باساواراجو چیزی بیش از یک پیروزی تاکتیکی برای هند است؛ این نشان‌دهنده رخنه در آخرین خط دفاعی مائوئیست‌ها در منطقه عشایری «باستار» است که این گروه از دهه ۱۹۸۰ دژ مستحکم خود را در آنجا ایجاد کرده است.
مائوئیست‌ها که پس از قیام سال ۱۹۶۷ در روستای ناکسالباری در بنگال غربی به عنوان «ناکسالیت‌ها» نیز شناخته می‌شوند، طی دهه‌ها دوباره گردهم آمده‌اند تا یک «راهگذر قرمز» در سراسر هند مرکزی و شرقی ایجاد کنند که از «جارکند» در شرق تا «ماهاراشترا» در غرب امتداد دارد و بیش از یک‌سوم مناطق کشور را دربر می‌گیرد. مانموهان سینگ، نخست‌وزیر سابق هند، آنها را «بزرگ‌ترین تهدید امنیتی داخلی» هند توصیف کرده بود.
براساس گزارش‌ها، مبارزه مسلحانه برای حکومت کمونیستی از سال ۲۰۰۰ تاکنون جان نزدیک به ۱۲هزار نفر را گرفته است. شورشیان می‌گویند که آنها برای حقوق قبایل بومی و فقرای روستایی مبارزه می‌کنند و به دهه‌ها بی‌توجهی دولت و سلب مالکیت زمین اعتراض دارند.
جنبش مائوئیست که به طور رسمی با نام «افراط‌گرایی چپ» (LWE) شناخته می‌شود، در سال ۲۰۰۴ با ادغام گروه‌های کلیدی مارکسیست-لنینیست در حزب کمونیست هند (مائوئیست) شکل رسمی به خود گرفت. ریشه‌های ایدئولوژیک این حزب به قیام دهقانان در سال ۱۹۴۶ در ایالت جنوبی «تلانگانا» برمی‌گردد.
اکنون، با تعهد دولت نارندرا مودی برای پایان دادن به مائوئیسم تا مارس ۲۰۲۶ (اسفند ۱۴۰۴)، این گروه بر سر دوراهی قرار گرفته است که آیا واقعا این پایان آنها است یا فقط یک وقفه دیگر در روند درگیری است؟
ان ونوگوپال، روزنامه‌نگار، دانشمند علوم اجتماعی و ناظر قدیمی مائوئیسم که هم منتقد و هم هوادار این جنبش است، گفت: آرامشی وجود خواهد داشت اما جنبش‌های مارکسیست- لنینیستی از چنین چالش‌هایی عبور کرده‌اند؛ زمانی که رهبران ارشد ناکسالیت‌ها در دهه ۷۰ کشته شدند و با این حال ما (هنوز) در مورد ناکسالیسم صحبت می‌کنیم. آخرین گزارش وزارت کشور هند، کاهش ۴۸درصدی حوادث خشونت‌آمیز مرتبط با مائوئیست‌ها (از هزار و ۱۳۶مورد در سال ۲۰۱۳ به ۵۹۴مورد در سال ۲۰۲۳) و کاهش ۶۵درصدی مرگ‌ومیر مرتبط با آن (از ۳۹۷ به ۱۳۸ مورد) را نشان می‌دهد.
ام.ای. گاناپاتی، یکی از مقام‌های ارشد وزارت کشور هند که بر عملیات ضدمائوئیست نظارت داشت، دیدگاه متفاوتی دارد. گاناپاتی می‌گوید: در اصل، جنبش مائوئیست یک مبارزه ایدئولوژیک بود. وی اضافه می‌کند: اما آن ایدئولوژی جذابیت خود را به‌ویژه در میان نسل جوان از دست داده است و جوانان تحصیلکرده دیگر علاقه‌ای (به این ایدئولوژی) ندارند. با خنثی شدن باساواراجو، روحیه پایین است.
منبع: ایرنا
