2 - 11 - 2019
جلوگیری از یکجانبهنگری
«جهان صنعت»- در حالی مسوولان بخش صنعت و معدن سخن از توازن تولید در زنجیره فولاد میگویند که فعالان و صاحبان معادن و صنایع از نبود چنین موازنهای از ابتدای زنجیره تا محصول نهایی گلایه دارند. به اعتقاد آنان نبود موازنه یا توازن تولید باعث شده است که در ابتدای زنجیره تامین مواد اولیه با چالش روبهرو باشد. این رویکرد به اعتقاد صاحبنظران به چالشهای برنامهریزی و سیاستگذاری واحد در این زنجیره برمیگردد. به عبارتی نبود عقلانیت و کار کارشناسی باعث شده است توازنی که فاکتور اصلی در تداوم تولید زنجیره فولاد محسوب میشود با اماواگرهای زیادی همراه باشد. در مقابل کارشناسان معتقدند وجود توازن تولید در زنجیره فولاد میتواند علاوه بر توسعه پایدار میزان ارزبری را کاهش و در نهایت دامنه رقابتپذیری را افزایش دهد. از این رو آنها بر این اعتقادند که باید زنجیره تامین و تولید به ویژه در سرحلقه مواد اولیه به درستی مدیریت و راهبری شود.
در واقع عدم ایجاد تعادل در زنجیره تولید فولاد میزان تولید در چرخه را تحتالشعاع قرارد داده و در نهایت علاوه بر ایجاد بازار سیاه و نوسانات قیمتی تحقق اهداف فولادی در افق ۱۴۰۴ را نیز دچار دستخوش خواهد کرد.
پیشنهاداتی برای توازن
بهادر احرامیان، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با عنوان اینکه به ندرت کشوری در دنیا پیدا میشود که مساله توازن در صنعت فولاد در آن به عنوان یک چالش مطرح باشد، افزود: در سطح دنیا بیشتر کارخانجات فولاد از ابتدای تاسیس به صورت متوازن دیده شدهاند یعنی از ابتدا و در دورنمای حیاتشان برای زنجیره کامل تولید برنامهریزی کردهاند. برای نمونه در کشورهایی با دسترسی به آبهای آزاد، کارخانجات از ابتدا در کنار آب تاسیس شدند یا اینکه واحد نورد و فولادسازی در کارخانههای با مصرف قراضه در بیشتر موارد در کنار یکدیگر هستند یا حتی در واحدهای با مصرف سنگ آهن به عنوان ماده اولیه، کلیه زیرساختها و امکانات حمل و تامین مواد اولیه و محصول در آن پیشبینی شده است.
احرامیان اظهار داشت: زمانی که به صنعت فولاد ایران و شاکله کارخانجاتی که تاکنون شکل گرفتهاند نگاه میکنیم، میبینیم که به جز چند مورد محدود، سایر کارخانهها این خصوصیتها را ندارند. علت اصلی بروز این مشکلات این است که آنچه در دو دهه اخیر در صنعت فولاد کشور رخ داده، تنها بر مبنای تامین نیاز داخل بوده و کمتر دورنمای حضور در بازارهای جهانی و صادراتی در آن مدنظر قرار گرفته است.
وی گفت: اگرچه برخی کارشناسان، راهکار حل این مساله را تکمیل زنجیره در تمامی کارخانجات موجود در کشور میدانند اما به نظر میرسد تکمیل زنجیره در واحدهای موجود نه تنها ظرفیتهای بالقوهای را در کشور ایجاد میکند که به دلیل مسائل زیستمحیطی و زیرساختی، امکان بالفعل شدن آنها نیست بلکه از لحاظ اقتصادی نیز شاید مقرونبهصرفه نباشد. پس بهتر آن است که از اینجا به بعد وضعیت صنعت فولاد را قدری ساماندهی کنیم که برای ساماندهی و توازن آن چند راهحل پیشنهاد میشود.
احرامیان اولین راهکار حل موضوع عدم توازن در زنجیره را شروع توسعههای زیرسقفی برخی شرکتها دانست و ادامه داد: شرکتهایی که به دلیل حجم، مقیاس یا موقعیت جغرافیاییشان امکان اجرای طرحهای توسعهای را دارند توسعههای زیر سقفی را شروع کنند و حلقههایی مفقوده زنجیره تولیدشان را به چرخه تولید خود اضافه کنند.
وی ادغام واحدها را عامل اساسی دیگر در ایجاد توازن دانست و گفت: یعنی بتوانیم ظرفیتهای موجود را با همافزایی که در پروسه ادغام وجود دارد تا حدی بهبود دهیم. در واقع با توجه به هزینههای تاسیس واحدهای جدید و به دلیل کاهش سودآوری در صنعت، توجه به بحث ادغام به عنوان یک قاعده کلی و گزینه بهتر ضروری است. حال این ادغام میتواند ادغام واحدهای معدنی کوچک با کارخانجات احیای مستقیم موجود در سطح کشور باشد یا میتواند ادغام واحدهای احیا با فولادسازیها و یا با یکدیگر باشد. تشکیل این شرکتهای مشترک، به کاهش هزینههای موجود میانجامد و رقابتپذیری واحدها را افزایش میدهد و توازن در زنجیره فولاد را به صورت پایدار محقق میکند.
خروج از حلقههای ناقص
عبدالوهاب سهلآبادی، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز معتقد است با توجه به اینکه تولید فولاد در ابعاد کم، صرفه اقتصادی ندارد بهتر است دولت از این پس برای واحدهای تولیدی کوچکمقیاس مجوز جدیدی صادر نکند و واحدهای کوچک فعال نیز با هم ادغام شود تا تولید آنها بهصرفه باشد. با ادغام درست واحدهای کوچک در زنجیره تولید در صنعت فولاد میتوان علاوه بر واحدهای تولیدی، واحدهای معدنی را که امروز در شرایط بدی قرار گرفتند نجات داد.
سیاستگذاری صحیح لازم است
سجاد غرقی نایبرییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران نیز معتقد است که اگر برنامهریزی صحیح و سیاستگذاری سنجیده وجود داشته باشد در زنجیره فولاد چالش تامین مواد اولیه وجود نخواهد داشت که بعد از آن بخواهیم از نبود زنجیره توازن تولید حرف بزنیم. به عبارتی از آنجایی که عقلانیت صنعتی را به درستی در اختیار نگرفتهایم چالشهای پیرامونی برای تامین مواد اولیه به وجود میآید.
برنامهریزی برای دانههای زنجیره
محمدرضا بهرامن، رییس خانه معدن ایران نیز گفت: زنجیره دانهبندی فولاد از ابتدا تا انتها نیازمند هدفمندی مناسب، بازار و تحقیق کارشناسی است. به عبارتی باید سهم هر کدام از محصولات تامین را صحیح ببینم و آن زمان صحبت از افزایش ظرفیت یا تولید در دانههای دیگر زنجیره فولاد کنیم.
به ظرفیتها توجه کنیم
منوچهر میرزایی، فعال حوزه معدن در این زمینه معتقد است که ما ظرفیتهای خوبی در تولید محصولات فولادی ایجاد کردهایم بدون اینکه این ظرفیت در نظر گرفته را در قیاس با مواد اولیه بگذاریم. به عبارتی توازن درستی بین آنچه هست و آنچه قرار است به تولید نهایی برسد ایجاد نکردهایم.
تولید ۵۵ میلیون تنی فولاد در افق ۱۴۰۴ زمانی به خوبی میتواند محقق شود که در سایه دستورالعملهای صادراتی زمینه تعادل و آمایش مصرفی در زنجیره تولید فولاد به وجود آید. جایی که لازم است از خامفروشی جلوگیری شود و ظرفیتهای تولید برمبنای محذورات و مقدورات دستهبندی شود. این نکتهای است که هر فعال معدنی و صنعتی بر آن تاکید خواهد کرد. نکته دیگر اینکه لازم است در هر کدام از زنجیرههای تولید فولاد زمینههای اوجگیری و افول صنعتگران در نظر گرفته شود. به عبارتی صحیح است که هر کدام از دانههای زنجیره فولاد به هم وابستهاند اما ظرفیتها و چالشهای موضوعی خود را دارند. از این رو در اصل توازن تولید لازم است که یکجانبهگری کنار گذارده شود و هر دانه زنجیر را به مثابه یک عنصر موازنه تولید فولاد موثر فرض کنیم. نه اینکه مثلا پاییندستیها را کمتر و بالادستیها را یا برعکس مهم تلقی کنیم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد