جذابیت بورس با دارایی‌محوری سهام
علی فراقی*- اگر بخواهیم بازار سهام را از نظر سودسازی شرکت‌ها بررسی کنیم، طی یک‌سال گذشته و با توجه به سیاست‌ها، شرایط اقتصادی کشور و رکودی که بر بازارها حاکم بوده، می‌توان گفت بورس تا حدی از پارامترهای بنیادی فاصله گرفته است. هرچند ممکن است برخی شرکت‌ها در مسیر سودسازی عملکرد خوبی داشته باشند اما در مجموع فضای رکود بر بازار سهام سایه انداخته است.
در واقع بورس از فاز سودسازی فاصله گرفته و توجه خود را بیش از پیش بر دارایی‌های شرکت‌ها متمرکز کرده است. اگر جزئی‌تر به تحرکات بازار نگاه کنیم، مشاهده می‌شود شرکت‌های زیادی در بورس وجود دارند که سودآوری چشمگیری نداشتند یا در بهترین حالت رشد محدودی را تجربه کردند اما در مقابل از دارایی‌های ارزشمندی برخوردارند.
در برخی موارد قیمت بازار سهام این شرکت‌ها کمتر از ارزش واقعی دارایی‌هایشان است و همین امر باعث شده جذابیت آنها برای سرمایه‌گذاری افزایش یابد. با توجه به سیاست‌های بانک مرکزی و شرایط نامطلوب اقتصادی، بازار سهام تحت فشار قرار گرفته و می‌توان گفت ساختار بورس تا حدی متزلزل شده است چراکه میان قیمت سهام و اثرگذاری بنیادی شرکت‌ها ناهماهنگی مشاهده می‌شود.
بررسی صورت‌های مالی و گزارش‌های منتشرشده نیز حاکی از کاهش سود شرکت‌هاست. در واقع حجم فروش‌ها به دلایل مختلف کاهش یافته و حاشیه سود نیز در بسیاری از صنایع به سطوح پایین‌تری رسیده است. با این وجود قیمت سهام که به دلیل افت بیش از اندازه پایین آمده، در کنار ارزش بالای دارایی‌های ثبت‌شده در ترازنامه‌ها، این پیام را می‌دهد که بازار سهام همچنان از جذابیت برخوردار است و پتانسیل رشد دارد.
در صورت بهبود شرایط سیاسی، نظامی و تا حدودی اقتصادی می‌توان انتظار داشت که در نیمه دوم سال۱۴۰۴ قیمت سهام شرکت‌ها بیش از نیمه نخست رشد کند. هرچند این دیدگاه ممکن است با مخالفت‌ها و نقدهایی روبه‌رو شود اما پیش‌بینی می‌شود بازار سهام در شش‌ماهه دوم سال عملکرد بهتری نسبت به شش‌ماهه‌ای که گذشت از خود نشان دهد.
اگر اتفاقات سنگین سیاسی و نظامی رخ نمی‌داد احتمالا بازار سرمایه تاکنون رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده بود اما افزایش ریسک‌ها این فرصت را از بورس گرفت. با بالا گرفتن تنش‌ها، فضای کلی بورس منفی شد و رشدهای قبلی تا حدی از بین رفت اما اکنون می‌توان گفت بازار سهام یک رشد و جهش به سهامداران خود بدهکار است.
در صورتی که تنش‌ها و ریسک‌های بیرونی افزایش پیدا نکنند و شرایط کنونی ادامه یابد بورس می‌تواند مانند دو ماه اخیر، نیمه دوم سال را نیز با فضایی مثبت پشت سر بگذارد و بار دیگر شاهد ورود نقدینگی به بازار باشد.
احتمال می‌رود در شش‌ماهه دوم سال همزمان با رشد قیمت سهام، از نظر بازدهی میان گروه‌های دلاری و ریالی تفاوت‌هایی ایجاد شود اما در مجموع پیش‌بینی می‌شود بازار سهام نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت و سپرده‌های کالایی وضعیت بهتری پیدا کند بنابراین اگر شرایط اقتصادی و سیاسی دستخوش تغییرات جدی نشود، می‌توان امیدوار بود که بورس در ادامه سال با تکیه بر ارزش دارایی‌ها و ظرفیت‌های نهفته شرکت‌ها، دوره‌ای پربازده‌تر را تجربه کند.
* کارشناس بازار سرمایه
