22 - 12 - 2019
جان در برابر نان
مهدیه بهارمست- شنبه سیام آذرماه جنازه فرهاد خسروی که تنها ۱۴ سال داشت به همراه برادرش، دو جوان کولبری که بر اثر سقوط از گردنه «تته» یکی از خطرناکترین راههای مرزی که با اولین بارش در اویل آذرماه این محور مسدود و غیرقابل تردد میشودبر دستهای صدها نفر در مریوان که به نشانه اینکه برادران خسروی در راه یافتن لقمهای نان درگذشتند تکههای نان در دست داشتند، تشییع شدند. فرهاد فرزند سوم خانواده بیبضاعت خسروی بود که برای تامین امرار معاش جانش را کف دستانش گرفت و در شرایط جوی نامناسب هوا پا در یک مسیر پیچ در پیچ و صعبالعبور به نام گردنه تته (دالانی) گذاشت؛ این مسیر که در ارتفاع سه هزار متری قرار گرفته در اغلب ماههای سال به دلیل بارش برف سنگین بسته است و حتی در ماههایی که هوا گرمتر است دیوارهای از برف را در دو طرف جاده دارد. این گردنه در نقطه صفر مرزی ایران و عراق قرار دارد به طوری که وقتی شما در این ارتفاع قرار میگیرید میتوانید روستاهای عراق از جمله حلبچه که در زمان جنگ، بمباران شیمیایی شد را ببینید. در این نقطه فقط پاسگاه مرزبانی و تعداد بسیاری از کولبران وجود دارند.چهارشنبه ۲۷ آذر بود که محمدباقر محمدی، رییس جمعیت هلالاحمر استان کردستان اعلام کرد که به دنبال برف و کولاک در مسیر گردنه تته اورامان، سه نفر از کولبران گرفتار سقوط بهمن شدهاند که دو نفر از آنها جان خود را از دست داده و یک نوجوان ۱۴ ساله نیز مفقود شده است.محمدی همچنین اظهار کرد: از سهشنبه ۲۶ آذر عملیات امداد برای نجات جان سه نفر گرفتار در برف و کولاک در گردنه تته شروع شد که طی آن دو نفر از این افراد توسط امدادگران هلالاحمر پیدا شدند. متاسفانه یک نفر از حادثهدیدگان که مرد و ۱۷ساله بوده است، هنگام جابهجایی و انتقال به پایین جان خود را از دست داد و یک نفر دیگر هم که مرد و ۳۵ ساله است تحویل بیمارستان سروآباد شد.رییس جمعیت هلالاحمر استان کردستان در ادامه بیان کرد: در حال حاضر عملیات نجات برای جان یک نوجوان ۱۴ ساله که مفقود شده است به طور جدی ادامه دارد که سرانجام، فرهاد از شانس بدش به دام برف و بوران گردنه تته میافتد و مسیرش را گم میکند همین امر موجب میشود تا بعد از گذشت چهار روز جسد بیجان او را با مشتهای گره کرده پیدا کنند.اولین بار نیست که کولبری بهخاطر نانی اندازه کف دست جانش را از دست میدهد، کردستان همواره موجب کم و بیتوجهی مسوولان کشوری و حتی استانی قرار دارد. کردستان صنعت و شغلی با درآمد پایدار ندارد تا مردم از آن بهره ببرند شاید بتوان جلوی شلیک گلوله به کولبران را گرفت اما با برف، کولاک، سرما و مسیر صعبالعبوری که کولبران با آن مواجهاند چگونه میتوان مبارزه کرد؟ بنابراین بیشترین درآمد مردم منطقه از راهکارمندی یا کشاورز فصلی است که متاسفانه با بستن سدها یا تخصیص آب خیلی از اراضی بایر به دیر تبدیل شده است به همین دلیل معیشت مردم بیشتر از راه کولبری مرزی یا در نهایت دستفروشی است.
دولت با کلیدش معابر رسمی کولبری را قفل کرد!
منصور مرادی، نماینده مریوان در گفتوگو با «جهان صنعت» درباره بسته شدن معابر رسمی کولبری توسط رییسجمهور وقت گفت: تا چند سال پیش در مناطق مرزی مریوان معابر رسمی کولبری وجود داشت که از این معابر روزانه چندین هزار نفر بهطور رسمی و تحت نظر هنگ مرزی کالا به داخل کشور وارد میکردند و مردم ماهانه با میانگین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان درآمد ثابت داشتند تا حداقل زندگی را برای خانوادههای خود تامین کنند اما متاسفانه با دستور دکتر روحانی تمامی مرزها را بستند؛ بازارچههای مرزی برای اجناسی که از سایر بنادر از مرز رد میشود و در این بازار چهها جابهجا شود که دیگر نیازی نباشد وارد عراق شود و از آن طرف با کولبری وارد ایران شود ولی متاسفانه بیش این بازارچهها بیش از چند روز به طول نینجامید حتی در بعضی مناطق اصلا بازارچهای احداث نشد.
وی در ادامه گفت: تقریبا درآمد هشت هزار نفر از مردمان مریوان و سنندج از این محل تامین میشد که با تعطیلی آن درآمد آنها به صفر رسید. در تمام مریوان و سروآباد تنها یک معابر مرزی داشتیم که جوانان تحصیلکرده، پیرمردان و گاها زنان به صورت غیررسمی از این معابر کولبری میکنند و ما هرچند وقت یک بار شاهد حوادث تلخی از جمله حادثه اخیری که برای برادران خسروی پیش آمد، هستیم.
مرادی گفت: در اوایل دوران نمایندگیام سعی کردم حدقل معابر کولبری رسمی را برای مردمان مریوان و سروآباد باز نگه دارم زیرا تا زمانی که این معابر رسمی وجود داشته باشد شرایط مردم منطقه به نسبت از قبل بهتر خواهد بود. البته بعد از بستن مرزها مردم مجددا با مشکلات عدیدهای مواجه شدند. برای راهاندازی دوباره معابر در قالب تذکر و مکاتبه پیگیر بودم که حداقل بازارچههای مرزی افتتاح شود تا مردم محلی بتوانند حداقل درآمد معیشتی خود را تامین کنند ولی متاسفانه دولت تدبیر و امید توجه چندانی به تذکرات ما نکرد و هنوز عزیزان ما در شرایط اسفناکی به سر میبرند. ما مجددا تلاشمان را کردیم و طرحی در قالب ساماندهی معابر کولبری مرزی به مجلس ارائه کردیم اما این بار هم به در بسته خوردیم. تعدادی از همکاران ما در مجلس همیاری نکردند بهخصوص مرکزنشینان یا استانهایی که بازارچه مرزی نداشتند که این مساله برایشان کماهمیت بود.
وی در ادامه گفت: پیشتر هشت هزار نفر از روستاهای مریوان و سروآباد کارت کولبری داشتند که در واقع تردد میکردند. زمانی که معابر کولبری رسمی بود کارتهایی به آنها میدادند که هر هفته یک یا دو تا کول داشتند که میانگین حدود هشت کول میشد و افراد هر ماه ۸۰۰ یا ۹۰۰ هزار تومان درآمد داشتند تا زمانی که بازارچههای مرزی را جمعآوری کردند و قرار شد این کارتهای کولبری را الکترونیکی کنند که دیگر نیاز به کولبری نباشد بلکه کانتینریهایی که از بازارچههای مرزی رد میشود بتوانند همانجا پیاده شوند و تا ۴۸ ساعت مهلت داشتند تا اجناس را جابهجا کنند بلکه از طریق آن یک درصد را به کولبران اختصاص دهند. با پیگیریها قرار بر این شد که حدود ۵۰۰ هزار تومان به آنان تعلق گیرد و چند روزی هم انجام شد اما بعد از مدتی دولت دستور داد تمام بازارچههای مرزی را تعطیل کنند. در این گیرودار ما باز هم پیگیر بودیم تا دوباره بازارچههای مرزی را باز کنیم اما دولت موافقت نکرد در صورتی که همین بازارچهها راهی بود برای دور زدن تحریمها و ورود کالاهای اساسی مردم و حتی درآمد حداقلی مردم محلی. الان فقط معابر غیررسمی کولبری وجود دارد.
تعداد فرهادها در مریوان زیاد است
نماینده مریوان گفت: چهار روز پیگیر بودم تا مادامی که موبایل فرهاد روشن بود بلکه بتوانیم محدودهای که سقوط کرده را نقطهگذاری کنیم که متاسفانه بعد از این همه تلاش و کمک مردم محلی جسد بیجان فرهاد را پیدا کردیم. جای تاسف دارد برای مسوولانی که با این همه درآمد نفتی یک جوان ۱۴ ساله حاضر شده با وجود سرمای طاقتفرسای کوهای اورامان برای معیشت خانواده چند نفری خود جانش را کف دستش بگذارد. البته در مریوان چنین خانوادههایی که دوتا از عزیزانش را از دست داده، کم نداریم. حتی بعضا افراد از شهرها و استانهای دیگر مثل کرمانشاه، پاوه، پیرانشهر و سردشت برای یافتن لقمه نانی چنین خطرهایی را به جان میخرند.کولبری برای کولبران حداقل درآمد را دارد و درآمد آنچنانی برای آنها ندارد.وی درباره حلوفصل مشکل کولبران گفت: در واقع مشکل اصلی کولبران را باید رییسجمهور وقت حلوفصل کند. حداقل کاری که میتواند بکند ایجاد شغل پایدار برای مردم آن منطقه است. مردمان محروم منطقه برای یافتن چندرغاز مجبورند با مشقت بسیار از روی لاشه سنگها و طی کردن عرض رودخانه آن هم در هوای برفی جانشان را کف دستشان بگذارند. هر بار که کولبران با خود باری را به این طرف مرزها حمل میکنند تنها ۷۰ هزار تا ۱۲۰ هزار تومان نسیبشان میشود.
کولبران فاقد بیمهاند
نماینده مریوان درباره بیمه کولبران گفت: چون این معابر مرزی غیررسمی هستند نمیتوان کولبران را بیمه کرد. فقط قرار شد با تفاهمنامهای که با استانداری کردستان آن موقع و مدیرعامل بیمه بسته شد تنها مکانهایی که دولت اجازه تردد کولها را داده اشخاص بیمه روستایی و عشایری شوند که متاسفانه باز هم چون معابر رسمی کولبری را بستند دیگر برای این عزیزانی که بهصورت غیررسمی کول میبرند هیچ بیمهای را در نظر نگرفتند و میتوان گفت مسوولیت هیچ حوادثی را هم قبول نمیکنند.
وی افزود: چون معابر کولبری رسمی نیست توسط دولت و هنگ مرزی مدیریت نمیشود. به همین دلیل آمار دقیقی از تعداد رفت و آمد کولبران در دسترس نیست. هرکس که بخواهد میتواند صبح از گردنه تته عبور و مرور کند. گردنه تته در واقع اسم کوهای اورامان است که یکی از بلندترین کوهای آن منطقه است که فرهاد خسروی هم از گردنه تته عبور کرده بود که بهخاطر برف و بوران از مسیرش منحرف شد و نتوانست دوام بیاورد و بعد از چندین ساعت جانش را از دست میدهد.
جادهای ۱۷ساله که هنوز در حال ساخت است!
مرادی درباره افتتاح جاده مریوان و سنندج چنین گفت: در مناطق مریوان بسیاری از زیرساختها مشکل دارد مثلا جاده مریوان و سنندج که جاده بینالمللی ترانزیتی است هیچ رسیدگی قابل توجهی به آن نشده. این جاده بازمانده جاده جنگ سال ۶۰ یا حتی قبلتر از آن است جاده جدیدالاحداث مریوان و سنندج از سال ۸۱ تا به امروز تنها ۵۱ کیلومتر آن ساخته شده و قابل بهرهبرداری نیست. با یا این وضع بعید میدانم تا سال آینده هم افتتاح شود و این هم نشانهای از بیتوجهی دولت نسبت به این مسیر بوده که بعد از ۱۷سال هنوز نتوانستند آن را به بهرهبرداری برسانند.
وی افزود: بستگی به مسوولان کشوری دارد که چقدر مردم محروم برایشان مهم باشد. بعد از این اتفاقات نامهای برای رییسجمهور نوشتم تا بتوانم حداقل دیه یکی از برادرهای فوتی یا دوتاشون و یا یک بیمه مستمر برای خانوادهاش بگیرم یا ببینم دولت به چه شیوهای قصد کمک به این خانواده داغدار را دارد البته در مریوان خانوادههای زیادی هستند که عزیزانشان را از دست دادند و دولت هم هیچ کاری انجام نداده حتی یک قطع نخایی هم در بین این افراد هست ولی باز به غیر از نهادهای حمایتی کسی قدمی برنداشته است.
بیکاری ۴۸ درصد مردمان سنندج
نماینده مریوان گفت: طبق آماری که مرکز آمار و استانداری گفته نرخ بیکاری در استان کردستان در شش ماه اول سال بین ۱۲ تا ۱۵ درصد و در نیمه دوم سال به ۲۰ درصد میرسد. در واقع میانگین بیکاری در استان را ۱۶ درصد اعلام کردند ولی متاسفانه این آمار صحیحی نیست و بارها در مجلس تذکر دادم آمار واقعی بیکاری در استان ۴۸ درصد است و اگر هم کسی شاغل باشد، آن شغل فصلی و کاذب است. در اصل ۴۸ درصد بیکاری در جوانان تحصیلکرده و مردمان استان وجود دارد.
وی در ادامه افزود: وقتی بیکاری در یک جامعه بیشتر شود آسیبهای اجتماعی از قبیل خودکشی و اعتیاد هم به نسبت آن بیشتر میشود. از نظر روانشناسی هم بخواهیم آن را بررسی کنیم وقتی بیکاری در جوامع به وجود آید در راستای آن افسردگی و ناامیدی اجتماعی هم در بین جوانان به وفور دیده میشود که منجر به خودکشی افراد سرخورده میشود. کردستان هم از این امر مستثنا نیست و طبق آمار از نظر تعداد خودکشی افراد جزو رتبه سوم کشوری است.مرادی در ادامه گفت: مسوولان کشوری نسبت به بیکاری استان به شدت بیتوجه هستند. در این چندساله محض رضای خدا یک کارخانه با هدف اشتغالزایی مردم ساخته نشد تا چندصد نفر یا چند هزار نفر نیرو را مشغول به کار کنند. باید توجه داشت که روز به روز وضعیت استان بدتر میشود و نگرانیای که وجود دارد این است که دولت در بحث اشتغال استان هیچ اقدامی انجام نداده و مازاد برآن در زیرساختهای استان هم کار آنچنانی انجام نداده که حداقل در آینده بتوان شغلی طبق آن انجام داد. همین بیتوجهیها باعث میشود تعداد افراد بیکار تحصیلکرده بیشتری در آینده داشته باشیم.مرادی در آخر گفت: اخیرا برای حل این موضوعات طرحی پیشنهاد دادیم که در آن ذکر شده مریوان و بانه جزو مناطق ویژه اقتصادی آزاد شوند اما شورای نگهبان بنا به دلایلی این طرح را رد کرده اما چند روز پیش این طرح را منفک کردیم تا مجددا به شورای نگهبان برود.
اگر این دفعه تصویب شود و مخالفتی صورت نگیرد حداقل این مناطق آزاد میتوانند کمی به مردم محلی امید دهند و وضعیت استان را بهبود بخشند البته در صورتی که درست مدیریت شود نه مثل مرز باشماق که الان سالانه شش میلیارد دلار درآمد دارد ولی به جز دردسر، زحمت و تصادفاتی جادهای چیز خاصی نصیب مردم آن منطقه نشده است.از نظر شورای امنیت ملی معابر کولبری چه رسمی و چه غیررسمی میتواند بهعنوان محل عبور کالاهای ممنوعه از جمله مشروبات الکلی، سلاح گرم و… مورد استفاده قرار بگیرد از این جهت بهطور کلی با وجود تلاشهای نمایندگان کردستان احتمالا با گشایش این معابر موافقت نخواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد