16 - 12 - 2019
ثروت از یاد رفته
گروه صنعت- نهضت راهاندازی معادن کوچک و متوسط به عنوان یک طرح اقتصاد مقاومتی در وزارت صنعت آغاز شده است.در حالی که دولت تصمیم به کاهش سهم نفت در بودجه کشور گرفته، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بهترین راهکار، توجه به معدن و صنایع معدنی است. این در حالی است که گروه دیگر معتقدند بیتوجهی به زیرساختها و اقتصاد معدن شاید مشکلی است که ابتدا باید برای آن چارهاندیشی و پس از آن به معدن و صنایع معدنی تکیه شود. این در حالی است که آمارها از سهم ۳/۹۸ درصدی معادن کوچک مقیاس از اقتصاد معدنی و همچنین سهم ۸۵ درصدی اشتغال این حوزه خبر داده که ۶۵ درصد از تولید را نیز به خود اختصاص داده است بنابراین احیا و فعالسازی معادن کوچک به عنوان یکی از ظرفیتهای نهفته کشور ضرورت محسوب شده و همسو با برنامه رونق تولید و حفظ سرمایههای ملی است.
این در حالی است که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از غیرفعال بودن حدود چهار هزار معدن در کشور خبر داده؛ تعطیلی بخشی که به اذعان رییس هیات عامل ایمیدرو از قابلیت جایگزینی به جای نفت برخوردار بوده و با وجود تلاش معدنیها برای بهبود وضعیت و آگاهی متولیان این بخش از شرایط سخت تولید و صادرات اما کمتوجهی به بخش معدنی موجب شد این بخش مورد بیمهریهای زیادی قرار گیرد بهگونهای که بارها معدنداران و فعالان معدنی از شرایط سخت فعالیتهای معدنی به دلیل آنچه محدودیتهای صادراتی و همچنین صدور بخشنامهها و تصمیمات ناگهانی گفته میشود شکایت کردهاند هر چند که به نظر میرسد با تمام تلاشها بخش معدن به کما رفته و در صورت عدم تغییر در تصمیمات و سیاستگذاریهای وزارت صنعت باید منتظر سقوط معادن باشیم و بر اجرای طرح احیای معادن کوچک طی این دو سال اخیر از سوی وزارت صنعت تاکید شده است اما به اعتقاد کارشناسان تنها با راهاندازی معادن مشکل این بخش حل نمیشود بلکه باید رویکرد اجرایی و حمایتی دولت تغییر کند.
به گفته خداداد غریبپور سیاست دولت در چارچوب برنامه احیای معادن کوچک که از طرحهای اقتصاد مقاومتی است، تکیه و جذب مشارکت بخش خصوصی در این عرصه خواهد بود. دولت به تنهایی به دنبال فعالسازی معادن کوچک نیست بلکه با بسترسازی و فراهم آوردن زمینههای مشارکت بخش خصوصی، این برنامه را پیگیری میکند. غریبپور ادامه داد: ایمیدرو امسال احیا و فعالسازی ۱۵۰ معدن کوچک با سهم اشتغال حداقل ۱۰۰۰ نفر را در برنامه دارد و موضوع رویکرد صادراتی اینگونه معادن نیز مورد توجه است.
نقصهای قانونی
رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران نیز با سایر فعالان معدنی و مسوولان دولتی این بخش همنظر و معتقد است ۳/۹۸ درصد معادن کشور کوچک و متوسط هستند که ۶۰ درصد تولید دارند و باید به رشد و توسعه این معادن کمک کرد. به گفته بهرام شکوری، معدن، سرمایهگذاری بلندمدت میخواهد و سوددهی این بخش در کوتاهمدت قطعا عملی نیست. طبق تحلیل بانک جهانی در سال ۲۰۱۷ از پنج شغل ایجادی در دنیا چهار مورد مربوط به بنگاههای کوچک و متوسط است و باید از معادن بزرگ برای سرمایهگذاری در معادن کوچک کمک گرفت و آنها محصول واحدهای کوچک را پیشخرید کنند و با این کار و ایجاد واحد فرآوری، خیلی از معادن غیرفعال میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. شکوری تاکید دارد که قانون معادن یکسری نقصهایی داشت و اصلاحات انجام و برای دولت و مجلس ارسال شد که هنوز معطل مانده است و باید در حوزه معدن نگاه را تغییر داد و از دانش جدید استفاده کرد که هزینه در این زمینه به کاهش قیمت تمامشده نیز کمک میکند. شکوری با اشاره به لزوم فعال کردن معادن کوچک و متوسط در کشور معتقد است: یکی از راههایی که در دوران تحریم به ما یاری میرساند، همکاری با بنگاههای کوچک و متوسط است.
بیاهمیتی به ابزارهای توسعه
از سوی دیگر مدیر آموزش، پژوهش و فناوری ایمیدرو با بیان اینکه ۹۸درصد از معادن موجود در کشور، کوچک هستند، میگوید: تربیت تکنسینهای معدنی به عنوان حلقه واسط کارگران ساده و مهندسان معدن، در دستور کار قرار دارد. به گفته غلامرضا ملاطاهری به لحاظ سهم تولید و ارزش افزودهای که در حوزه معدن و صنایع معدنی نهفته است، ۹۸ درصد معادن کشور کوچکمقیاس هستند و از این حیث، تمرکز بر روی آنها برای سازمان گسترش و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران حائز اهمیت است. مدیر آموزش، پژوهش و فناوری سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران افزود: ایمیدرو از سالهای گذشته فعالیتهای بسیار خوبی را در رابطه با آموزش معادن کوچک آغاز کرده و به خصوص در سالجاری نیز ۶۰۰ دوره آموزشی پیشبینی شده تا مباحث فنی و ایمنی و سلامت کار را هم به نیروی انسانی مستقر در این معادن آموزش دهیم. از سوی دیگر پایداری این معادن برای سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران بسیار مهم است و به همین دلیل اگر بتوانیم به لحاظ فنی، معادن را تجهیز کنیم و نیروی انسانی متخصص را در آن به کار گیریم که به حوزه حفاری و استخراج معادن مسلط هستند، تولید در این معادن افزایش خواهد یافت. سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران تنها دستگاه حاکمیتی است که به صورت رایگان این کمکهای فنی و آموزشی را به معدنکاران ارائه میدهد اما نکته حائز اهمیت دیگر در معادن کوچک، راهاندازی معادن است که مقتضیات خاص خود را دارد و باید از لودرهایی با ظرفیت متناسب برای آنها استفاده کرد و معادن را به این تجهیزات، مجهز کرد چراکه امکان سرمایهگذاری برای خرید این دستگاهها از سوی صاحبان این معادن کوچک وجود ندارد بنابراین باید به سمتی برویم که متناسب با ظرفیت این معادن، ماشینآلات تهیه کرد و در اختیار آنها قرار داد.
ترغیب سرمایهگذار
از سوی دیگر با توجه به اهمیت احیای معادن کوچک، معاون سابق وزیر صنعت با اشاره به آغاز برنامه احیای معادن کوچک با هدف توسعه مناطق محروم از سال ۹۶، گفت: این طرح در معادن روباز به ویژه سنگ آهن، مواد معدنی فلزی و غیرفلزی در دست انجام است. مهدی کرباسیان چنین میگوید: طرح احیای معادن کوچک و فعالسازی آنها در واقع یک اقدام ملی است و علاوه بر اشتغال و عمران و آبادی مناطق محروم، موجب استفاده از ذخایر معدنی روباز، کمک به حوزههای فولاد، مس و… خواهد شد، همچنین ضامن سیاستهای توسعه اقتصادی و تحقق بخشیدن اقتصاد مقاومتی است. رییس پیشین هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به ایرنا میگوید: واقعیت این است که معادن کوچک از نظر عیار ماده معدنی چندان قابل توجه نیستند، ضمن اینکه هزینههای استخراج بالاست و از نظر زیرساخت نیز مشکلات خاص خود را دارند. جادهسازی برای حمل و نقل مواد معدنی برای اینگونه معادن مقرون به صرفه نیست تا سرمایهگذار در این زمینه وارد عمل شود. مشکل نقدینگی در واقع مربوط به عموم واحدهای تولیدی است، اما پشتیبانی از این واحدها با توجه به ایجاد اشتغال، اهمیت بسزایی دارد. به گفته کرباسیان، بهرهبرداران معادن کوچک از نظر مالی توانمندی کافی ندارند، بنابراین نیازمند حمایتهای لازم از سوی وزارت صنعت هستند و در این زمینه لازم است تدابیر مربوطه اتخاذ شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد