ثبت جهانی منشور کوروش سند همزیستی میان ملت‌هاست
جهان صنعت– دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران ثبت جهانی منشور کوروش را یک سند بنیادین در حقوق بشر، احترام به تنوع فرهنگی و انسجام بین مذاهب، قومیت‌های گوناگون و همزیستی بین ملت‌ها برشمرد و گفت که این سند در داخل کشورمان نیز می‌تواند صدای انسجام و وفاق باشد.
حسن فرطوسی افزود: در فرآیند ثبت جهانی منشور کوروش لازم است یک نکته مهم را یادآور شویم: زنده کردن این منشور در شرایط کنونی به خاطر بازخوانی نکات و عناصری بوده که در منشور کوروش وجود دارد و برای کشور ما و حتی برای دنیای امروز دارای اهمیت زیادی است.
وی خاطرنشان کرد: مفاهیمی مثل عدالت، مساوات‌طلبی، احترام به انسان‌ها، احترام به مذاهب، تنوع فرهنگی و صلح‌دوستی مباحثی است که به‌عنوان یک آرزوی دیرین بشری از نیاکان ما تا امروز وجود داشته و معتقدیم که می‌توانیم همه آنها را با بازخوانی منشور کوروش به‌عنوان سندی بنیادین به دنیای امروز ارائه دهیم.
فرطوسی یادآور شد: در طول قرون گذشته تاکنون ایرانیان در تلاش برای صلح‌دوستی و احترام به حقوق بشر بودند و یقینا صلح‌جویی و تمایل به گستراندن مفاهیم حقوق بشر؛ مفاهیمی که در آن احترام به انسان ذکر شده همیشه و از دیرباز در میان ایرانیان بوده است.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو درباره تاثیرات ثبت جهانی و بازخوانی منشور کوروش برای جوانان کشور نیز گفت: این بازخوانی از منشور کوروش و ثبت جهانی برای نسل آینده‌ساز ایرانی این تاثیر را خواهد داشت که آنها شاهد روند تداوم تمدنی و تاریخی ارزشمند از هزاران سال پیش تاکنون باشد.
وی تصریح کرد: این هویت و تمدن و تاریخ ارزشمند در این وطن و سرزمین به ما رسیده و از این بعد به‌عهده نسل جوان و آیندگانی است که درپی ما می‌آیند و این میراث گرانقدر هرچند جای افتخار داشته اما بیش از هر چیز مفهوم مسوولیت را برای ما تداعی می‌کند.
در تاریخ ۶نوامبر۲۰۲۵ برابر با ۱۵آبان۱۴۰۴ در صحن چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو در سمرقند «منشور کوروش کبیر» به‌عنوان یکی از نخستین منشورهای حقوق بشر جهان که بر احترام به تنوع فرهنگی تاکید دارد به‌رسمیت شناخته شد.
این قطعنامه که با اجماع به تصویب رسید منشور کوروش را «سندی بنیادین در تاریخ تمدن بشری» و «نخستین نمود مکتوب از اصول آزادی، عدالت، مدارا و احترام به تنوع فرهنگی» توصیف می‌کند.
طبق این تصمیم یونسکو موظف است آموزه‌های برگرفته از منشور کوروش را در برنامه‌های آموزشی، فرهنگی و حقوق بشری خود تقویت کند.
این رخداد همزمان با برگزاری روز ۶نوامبر۲۰۲۵ (۱۵آبان۱۴۰۴) در سمرقند اعلام شد. احمد پاکتچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران و حسن فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران در یونسکو با تلاش‌های بی‌وقفه و با حمایت حسین سیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رییس کمیسیون ملی یونسکو در ایران زمینه طرح و تصویب این سند را فراهم کردند. مصر، عراق، کلمبیا، هند، نیجریه، الجزایر، پاکستان، بنگلادش، کنیا، سنگال، ارمنستان و لهستان از جمله کشورهایی بودند که در روز ۶نوامبر در تصویب منشور کوروش به‌عنوان نخستین منشور حقوق بشر و تنوع فرهنگی حمایت خود را از ایران نشان دادند. هدف این ابتکار آن است که ارزش‌های جهانی نهفته در این سند تاریخی از جمله مدارا، عدالت و احترام به تنوع فرهنگی و مذهبی برجسته شود.
این ابتکار در راستای ماموریت یونسکو برای گسترش صلح، گفت‌وگوی بین‌فرهنگی و پاسداشت میراث انسانی ارزیابی می‌شود و با اهداف توسعه پایدار به‌ویژه با هدف شماره۱۶(صلح، عدالت و نهادهای قوی) و هدف شماره۱۷(مشارکت برای تحقق اهداف) نیز پیوند دارد چراکه اصول منشور کوروش بر ترویج جامعه‌ای فراگیر و مبتنی بر همکاری فرهنگی تاکید می‌کند.
این قطعنامه که به‌طور مشترک از سوی ایران، تاجیکستان و عراق به کنفرانس عمومی ارائه شد با تاکید بر اهمیت جهانی منشور کوروش از مدیرکل یونسکو می‌خواهد اصول آن را در برنامه‌های مرتبط با عدالت، حقوق بشر و گفت‌وگوی بین‌فرهنگی به‌کار گیرد و همچنین از دولت‌ها می‌خواهد برای افزایش آگاهی جهانی نسبت به ارزش‌های این سند تاریخی تلاش کنند.
این نخستین بار است که یک سند باستانی ایرانی در سطح جهانی به‌عنوان منشوری در پیوند با حقوق بشر شناخته می‌شود. اکنون پس از گذشت بیش از ۲۵قرن منشور کوروش در یکی از بزرگ‌ترین مجامع جهانی با پیامی دربردارنده روح همزیستی، احترام به تنوع فرهنگی و حقوق بشر طنین‌انداز شد.
منبع: ایرنا
