14 - 05 - 2020
توهم جذب سرمایه خارجی در استارتآپها
سازمان سرمایهگذاریهای خارجی و کمکهای مردمی که زیرمجموعه وزارت اقتصاد است اعلام کرده ۱۰۰ میلیون دلاری که یک استارتآپ مدعی بوده در آن سرمایهگذار خارجی، سرمایهگذاری کرده «جلبی» بوده و امکان دارد در عمل حتی یک دلارش هم جذب نشود. این در حالی است که این استارتآپ با استناد به آن سرمایهگذاریها، خود را ارزشگذاری کرده و درخواست پذیرش به بورس و فرابورس ایران داده است. به گزارش ایسنا، چندی پیش چند استارتآپ در ایران ادعا کردند که ارزششان به یک میلیارد دلار رسیده و به اصطلاح به یونیکورن تبدیل شدهاند. زمزمههای این ادعا اولین بار از سمت یک شرکت در حوزه تجارت الکترونیک مطرح شد. این شرکت مدعی شد که با سرمایهگذاری خارجیای که جذب کرده در آستانه تبدیل شدن به اولین شرکت یک میلیارد دلاری است. آن استارتآپ ادعا میکرد شرکتی در هلند ۲۱ درصد از سهامش را به قیمت ۱۰۰ میلیون دلار خریداری کرده و در مجموع با توجه به معاملات انجام شده ۱۰۰ درصد سهامش یک میلیارد دلار میارزد. موضوعی که در اندک زمانی مشخص شد در حد همان ادعا بیشتر نبوده است. بعد از مطرح شدن این ادعاها، شنیده شد آن معاملات صوری و آن شرکت هلندی تنها یک شرکت کاغذی بوده که سرمایهگذار ایرانی آن استارتآپ، آن شرکت را خود در هلند تاسیس کرده تا این طور جلوه دهد که سرمایهگذار خارجی قسمتی از سهام استارتآپ ایرانی را خریده تا بتواند با این ادعا، خود را یونیکورن جلوه و با دست به دست کردن این خبر، هم برای خود تبلیغات کند هم بتواند به سرمایهگذاران بالقوه از جمله سرمایهگذاران بورسی در ایران سیگنال دهد که سهامش ارزنده است و با ارقام بالایی ارزشگذاری میشود. اما طی ماهها و سالهای گذشته بسیاری از کارشناسان معتقد بودند این معاملات صوری است و آن استارتآپ حتی یکپنجم ارزش عنوان شده را ندارد. اما سازمان سرمایهگذاریهای خارجی و کمکهای مردمی که زیرمجموعههای وزارت امور اقتصادی و دارایی است به تازگی در پاسخ به یک رسانه از موضوع مهمی پردهبرداری کرده؛ این سازمان اعلام کرده آن سرمایهگذاری «جلبی» بوده نه جذبی. بین سرمایهگذاری جلبی و سرمایهگذاری جذبی فرق بسیار زیادی وجود دارد. همانگونه که از اسم «سرمایهگذاری جذبی» برمیآید یعنی سرمایهای که جذب و در چرخه اقتصاد وارد شده ولی «سرمایهگذاری جلبی» سرمایهگذاری است که نهتنها جذب نشده بلکه صرفا برای جلب سرمایهگذار خارجی است و امکان دارد فقط در حد حرف باقی بماند و حتی یک دلارش هم جذب نشود. در نتیجه اعلام این موضوع را فقط میتوان یک مانور تبلیغاتی دانست. سازمان سرمایهگذاریهای خارجی و کمکهای مردمی تاکید کرده در کل نیز ارقام اعلام شده توسط این سازمان صرفا «سرمایهگذاریهای جلبی» است نه سرمایههای جذبی. سابقا نیز گزارش این «سرمایهگذاری جلبی» در گزارش عملکرد ۱۰۰ روزه دولت آمده بود اما به اینکه این سرمایهگذاری «جلبی است نه جذبی»، اشارهای نشده بود. حتی هیچ مقام دولتی حاضر به تایید واقعی بودن این سرمایهگذاری نبود به طوری که وزیر ارتباطات حاضر به تایید آن اعداد و ارقام نشد و سازمان بورس نیز با اعلام اینکه ارزشگذاری استارتآپها را تایید نمیکند تلویحا اصالت این سرمایهگذاری را تایید نکرد. حتی سهامدار عمده این شرکت نیز در مصاحبهای از منشأ پولهایی که ادعا میکرد به دستش رسیده اظهار بیاطلاعی کرده بود. این شرکت که در مورد ارزشگذاریاش چنین حرف و حدیثهایی وجود دارد و امروز ثابت میشود که ارزشگذاریاش نادرست بوده و سرمایهای خارجی جذب نکرده است، همه راههای تامین مالی را به روی خود سد دیده و از آن جایی که با مشکلات مالی رو به رو شده درخواست پذیرش خود را به بورس و فرابورس داده است تا شاید پروژه جذب سرمایه ناموفق خود را بتواند از طریق سرمایه عامه مردم در بازار سرمایه به اتمام برساند. همانطور که بیان شد چندی پیش شاپور محمدی رییس سازمان بورس که حدود دو سال پیش معاون علی طبیبنیا- وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی- بود و با توجه به سمتی که داشت احتمالا از اینکه این سرمایهگذاریها جلبی هستند و نه جذبی، آگاه بود، با علم به این موضوع اعلام کرد که ارزشگذاری استارتآپها مورد تایید سازمان بورس نیست و در گفتوگویی به سرمایهگذاران هشدار داد که این نوع سرمایهگذاریها با ریسک بسیار بالایی همراه است. درعین حال با مشخص شدن این حقایق که رسانهها نیز نقش پررنگی در اطلاعرسانی و افشای آن داشتند حتی کسانی که در آن زمان ادعا میکردند آن ارزشگذاریها درست و بر اساس معاملات انجام شده رخ داده است در چرخشی ۱۸۰ درجه اعلام کردند که این ارزشگذاری استارتآپها صحیح نیستند. اما فریب بازار و افکار عمومی به هر قصدی که باشد خلاف قوانین و مقررات بازار سرمایه است. جعفر جمالی -معاون حقوقی سازمان بورس- در پاسخ به اینکه آیا اگر شرکتی قبل از ورود به بازار سرمایه با هدف افزایش ارزش شرکت معاملهای صوری انجام دهد و بگوید قسمتی از سهامش را سرمایهگذار خارجی خریداری کرده است و سپس درخواست پذیرش به بورس یا فرابورس دهد و در حین بررسی برای پذیرش یا بعد از پذیرش ثابت شود معاملات و سرمایهگذار خارجی صوری بوده، آیا قانون آن شرکت را مجرم میشناسد؟ گفت: از لحاظ قانون اوراق بهادار سال ۱۳۸۴ و قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، هر گونه ارائه اطلاعات خلاف واقع یا عدم ارائه اطلاعات به سازمان بورس جرم است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد