21 - 04 - 2020
توهم امنیتی علیه اینترنت اشیا
گروه فناوری- اینترنت اشیا امروزه در سراسر جهان در حال توسعه است. بر اساس پیشبینیهای موسسات معتبر تحقیقاتی در دنیا، تا سال ۲۰۲۰ میلادی، حدود ۵۰ میلیارد ابزار و وسیله در حوزه اینترنت اشیا به اینترنت متصل خواهند شد. اما در ایران همچنان نگاه امنیتی به آن وجود دارد. با این همه برخی از مدیران دولتی به ویژه آنهایی که در حوزه اینترنت اشیا فعالیت میکنند بر این باور هستند که این حوزه میتواند اشتغالزایی بسیاری به همراه داشته باشد، چنانکه فرزاد ابراهیمی رییس آکادمی ملی اینترنت اشیای کشور عنوان کرده با توسعه اینترنت اشیا میتوان در کشور سالانه ۱۰ هزار شغل ایجاد و با گسترش اینترنت اشیا میتوان تهدیدهای تحریم را به فرصت تبدیل کرد.
او بیان کرده است که ایران با دارا بودن نیروی انسانی کارآمد میتواند به جای کشورهای چین، هند و سایر فعالان حوزه طراحی، ساخت و تولید تجهیزات سختافزاری و سرویسهای مختلف در حوزه اینترنت اشیا را بر عهده بگیرد.
این در حالی است که پیش از این سردار غلامرضا جلالی رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور اعلام کرده بود که اینترنت اشیا میتواند تهدیدی برای کشور باشد.
به گفته سردار جلالی اینترنت اشیا ارتباط بین تمام اجزای موجود در کره زمین را برقرار میکند و این ارتباط تبادل، تحلیل، کنترل، فرمانپذیری و بعد هدایت را ممکن میسازد. بنابراین اینترنت اشیا میتواند تهدید اساسی برای کشور در آینده شود. ما با فرآیند هوشمندسازی زیرساختها و اشیا مواجه هستیم. در واقع استفاده از تجهیزات هوشمندی مثل اسمارتتیوی و اسمارت فون و غیره باعث شده با پدیده اسمارتنت مواجه شویم.
او با اشاره به راهکار کرهشمالی برای برخورد با تهدیدهای فناوری اظهار کرد: فناوری سایبری فرآیندی جهانی است که بخواهیم یا نخواهیم بخشی از زندگی ما را دربر میگیرد و البته دولتها هم قدرت ممانعت از ورود فناوریها را ندارند. به عبارت دیگر در این رابطه دو راهحل در خصوص مواجهه با فناوریها میتوان انجام داد؛ بدین صورت که یا مانند کرهشمالی که اجازه ورود هر فناوری را به داخل کشورش نمیدهد برخورد کرد یا از فناوری به صورت کنترل و مدیریت شده استفاده کرد.
پرسش اینجاست که با وجود چنین نگاههای امنیتی و بدبینانهای به اینترنت اشیا چگونه میتوان این حوزه را توسعه داد؟ از سوی دیگر کارشناسان نیز بر این باور هستند که تا زمانی که اینترنت اشیا ارزش افزودهای ایجاد نکند نمیتواند کارآفرینی داشته باشد.
بدون ارزش افزوده اشتغالزایی ندارد
مدیرعامل کسب و کار اینترنت اشیا در شرکت فناپ فعالان در حوزه اینترنت اشیا معتقد است که اینترنت اشیا تا زمانی که ارزش افزودهای در کشور ایجاد نکند، نمیتواند اشتغالزایی چندانی داشته باشد چراکه درآمدزایی و مشتری نیز نخواهد داشت.
محمدحسین نورانیان در گفتوگو با «جهانصنعت» اظهار کرد: به طور کلی مدیران دولتی، قضایی و امنیتی هرکدام دغدغههای مربوط به خودشان را دارند. سردار جلالی، رییس سازمان پدافند غیرعامل با توجه به حوزه فعالیت خود از دیدگاه امنیتی به مسائل مینگرد، آقای ابراهیمی، رییس آکادمی ملی اینترنت اشیا در زمینه توسعه اینترنت اشیا فعالیت کرده و به همین روی درک بالایی از اینترنت اشیا دارد که متناسب با ماموریتی است که تعریف کرده است.
او افزود: اینترنت اشیا حوزهای است که ظرفیتهای بسیار بالایی در کشور دارد و اکنون نیز در این حوزه اقدامات بسیار خوبی در ایران انجام میشوند و در حال توسعه است. با اینکه ضعفها و محدودیتهایی در زمینه اینترنت اشیا در کشور وجود دارد اما فرصتهای خوبی نیز در زمینه توسعه آن وجود داشته و مدیران نیز نسبت به قبل در این زمینه آگاهتر شدهاند و دیگر حالت انفعالی ندارند.
نورانیان با اشاره به اینکه نهادهای مختلفی در زمینه اینترنت اشیا در حال فعالیت هستند بیان کرد: شهرداری تهران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در زمینه اینترنت اشیا فعالیتهایی داشتهاند و وزیر ارتباطات نیز تلاش کرده تا از این حوزه حمایت کند. با این همه پیچیدگی اینترنت اشیا بسیار زیاد است و ابعاد مختلفی دارد و به همین روی برخی از مسوولان نگرش امنیتی و محافظهکارانهای نسبت به این حوزه دارند.
او در رابطه با امنیت اینترنت اشیا و کاربرانی که از آن استفاده میکنند اظهار کرد: به هر روی اینترنت اشیا میتواند خطرآفرین نیز باشد، به طور مثال زمانی که شما میتوانید از راه دور اطلاعات منزل خود را به صورت آنلاین در اختیار داشته باشید، ممکن است هکرها نیز به این اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
مگر آنکه اطلاعات در اینترنت اشیا به گونهای مدیریت و ساماندهی شود که امکان دسترسی سودجویان به آن وجود نداشته باشد یا در زمینه سلامت هوشمند، شما میتوانید هر لحظه از اطلاعات مرتبط با سلامتی خود باخبر باشید اما این امکان ممکن است برای دیگران نیز ایجاد شود و اگر شخصی ادعا کند هیچ فردی نمیتواند به این اطلاعات دسترسی داشته باشد ادعایی بزرگ است که در عمل ممکن است نتوان آن را اثبات کرد.
این مدیرعامل کسبوکار اینترنت اشیا با اشاره به مزایای اینترنت اشیا تاکید کرد: البته ارزش افزودهای که اینترنت اشیا ایجاد میکند از مضرات و خطرهای آن بسیار بیشتر است و در صورت مدیریت مناسب، میتوان دست سوءاستفادهگران را از آن کوتاه کرد.
او در رابطه با اینکه توسعه اینترنت اشیا میتواند کارآفرینی بالایی داشته باشد یا خیر بیان کرد: اینترنت اشیا در صورتی میتواند کارآفرینی داشته باشد که ارزش افزوده ایجاد و مشتری جذب کند و کارآفرینی کند اما تا زمانی که اینترنت اشیا هیچ ارزش افزودهای نداشته باشد درآمدزایی هم نخواهد داشت که اشتغالزایی به همراه داشته باشد. ممکن است برخی از فعالیتهای مرتبط با اینترنت اشیا منجر به شکست شوند و به همین روی نتوانند ارزش افزودهای ایجاد کنند، بنابراین کارآفرینی نیز نخواهند داشت.
او در رابطه با کمک اینترنت اشیا به محیطزیست گفت: اینترنت اشیا تنها به جمعآوری اطلاعات میپردازد، بنابراین تا زمانی که مدیریت مناسبی وجود نداشته باشد نمیتواند تاثیری در بهبود و حفاظت از محیطزیست به همراه داشته باشد. اینترنت اشیا تنها میتواند محیطزیست را پایش کند و پایش به خودی خود نه به محیطزیست کمکی میکند و نه کشاورزی.
نگرانی از جمعآوری اطلاعات
مدیر یک استارتآپ اینترنت اشیا بر این باور است که نگرش امنیتی و سیاسی به اینترنت اشیا به دلیل آن است که اینترنت اشیا به جمعآوری اطلاعات به صورت گسترده میپردازد و مدیران قضایی و امنیتی نگران آن هستند که این اطلاعات مورد سوءاستفاده قرار گیرد.
سید جمال سلامت در گفتوگو با «جهانصنعت» اظهار کرد: اینترنت اشیا به این معناست که برای اشیای مختلف موقعیت دیجیتال تعیین کرده و بین اشیا و سرورها تعامل برقرار کنیم.
مانند شهری که هریک از افراد آن دارای هویت جداگانه و مستقلی هستند، اینترنت اشیا نیز به هریک از اشیا هویتی تازه میبخشد. در واقع اینترنت اشیا موجب میشود که اشیای مختلف با یکدیگر در تعامل و ارتباط باشند.
او افزود: به عنوان نمونه اگر بخواهیم به آینده نگاه کنیم، سالها بعد زمانی که شما از مسافرت در حال بازگشت به خانه هستید، در مسیر منزل تصمیم میگیرید که با استفاده از کامپیوتر چای دم کنید و زمانی که به منزل رسیدید چای تازهدم بنوشید.
سلامت تاکید کرد: خانههای هوشمند یک نمونه کوچک از اینترنت اشیاست و اینترنت اشیا را میتوان در هر حوزهای و برای هر شی مورد استفاده قرار داد. به طور کلی اینترنت اشیا در تمامی قسمتهای زندگی میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. در حوزههایی مانند دامداری، فناوری اطلاعات، صنعت، خدمات و حتی صنعت بیمه میتواند به کار گرفته شود. به عنوان نمونه در صنعت بیمه اینترنت اشیا با تحلیل افراد بیمه شده، میتواند اطلاعاتی به مدیران و کارگزاران ارائه دهد مبنی بر اینکه کدام راننده رانندگی بی خطر و امنی داشته و میتوان به وی خدمات بیمهای بیشتری ارائه داد و کدام یک به طور خطرناک و بیملاحظه رانندگی میکنند و میبایست خدمات بیمهای کمتری را به آنها ارائه داد.
او در پاسخ به این پرسش که چرا اینترنت اشیا در ایران و از سوی مسوولان و دولتمردان پذیرفته نشده اظهار کرد: دلیل این امر همان Big Data یا اطلاعات گستردهای است که اشخاص در هنگام استفاده از اینترنت اشیا از آن برخوردار میشوند. به عنوان نمونه در راهها زمانی که اینترنت اشیا مورد استفاده قرار میگیرد تمامی اطلاعات راهها، تمامی خودروهایی که از مسیر میگذرند و پلاک خودروها در اختیار شخص قرار میگیرد و ایران به طور اصولی با اینکه اطلاعات به طور گسترده در اختیار فرد یا نهادی قرار بگیرد مخالف است. اکنون دوربینها اطلاعات خودروها را در اختیار دولت قرار میدهند اما اینترنت اشیا در لحظه تمامی اطلاعات را به فرد یا نهاد استفادهکننده میدهد.
این مدیرعامل و فعال در حوزه استارتآپها افزود: در کشور ما به تمام مسائل از دید سیاسی نگریسته میشود و تمامی اطلاعات محرمانه هستند به همین دلیل اینترنت اشیا مورد مخالفت قرار میگیرد.
سلامت در پاسخ به این پرسش که راهکار راضی کردن مسوولان و مدیران دولتی برای استفاده از اینترنت اشیا چیست بیان کرد: میبایست دانش مسوولان نسبت به اینترنت اشیا بیشتر شود و به آنها آموزش داده شود که اینترنت اشیا میتواند چه مزایایی برای کشور به همراه داشته باشد. به عنوان نمونه اگر ما از تلگرام درست استفاده کنیم مزایای بسیاری برای ما دارد و اگر استفاده نادرستی کنیم میتواند آسیبزا باشد.
بنابراین تلگرام به خودی خود مضر یا مفید نیست بلکه استفاده ما از آن است که میتواند ضرر و سود داشته باشد. اینترنت اشیا نیز به همین گونه است و باید مسوولان را آگاه کرد که اگر استفاده مناسب از اینترنت اشیا شود میتواند مزایای بسیاری به همراه داشته باشد و فایده آن بسیار بیشتر از ضررهایش است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد