10 - 12 - 2023
توافق برای ایجاد منطقه آزاد تجاری
گروه بازرگانی- هرچند روسیه هنوز در گروه کشورهایی که اصلیترین و بزرگترین مقصد صادرات کالاهای غیرنفتی ایرانی را تشکیل میدهند قرار نگرفته است، اما شرکتهای ایرانی از سال ۱۳۹۷ تاکنون تلاش چشمگیری برای توسعه صادرات به بازار این کشور از خود نشان دادهاند و در پی همین تلاشها حجم صادرات ایران به این کشور در چند سال گذشته رشد چشمگیری داشته است.
ارزش کل تجارت ایران و روسیه در سال ۱۴۰۱ با افزایش نزدیک به چهار درصدی در مقایسه با سال ۱۴۰۰، به بالاترین حد خود در پنج سال گذشته رسید. از طرفی به گفته رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه، رقم کل تجارت این دو کشور در سال مذکور نزدیک به ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده که حدود ۶۸ درصد از آن، معادل یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار متعلق به ارزش واردات ایران از روسیه و بقیه، معادل ۷۵۱ میلیون دلار به صادرات ایران به این کشور اختصاص داشت. در ۶ ماهه نخست ۱۴۰۲ نیز ارزش کل تجارت ایران و روسیه حدود یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار (۴۴۰ میلیون دلار صادرات و ۹۲۵ میلیون دلار واردات) بوده که رشد ۵/۱۱ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است.
اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. با امضای تفاهمنامه تجارت آزاد بخش اعظمی از تجارت ایران با این کشورها از تعرفه معاف خواهد شد. آمارهای اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد صادرات این کشور به اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال گذشته یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار و وارداتش از پنج کشور عضو این اتحادیه ۸/۱ میلیارد دلار بوده است. حدود یکچهارم از کل تجارت ایران با این اتحادیه، مربوط به بازرگانی میان ایران و روسیه بوده است.
کامبیز میرکریمی نایبرییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه در این خصوص گفت: روسیه بازار بزرگی است که سالانه بیشتر از ۲۷۰ میلیارد دلار کالا وارد میکند، با این حال تا سال ۱۳۹۷ ارزش صادرات ایران به روسیه در بهترین حالت به ۵۰۰ میلیون دلار هم نمیرسید و سال ۱۳۹۷ ارزش صادرات ایران به روسیه ۲۷۲ میلیون دلار شد.
وی افزود: در سال ۱۳۹۸ موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا امضا شد؛ روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان اعضای این اتحادیه را تشکیل میدهند. با امضای این توافقنامه تعرفههای گمرکی کاهش چشمگیری پیدا کرد و حتی در شماری از کالاها به صفر رسید.
میرکریمی ادامه داد: در همان سال نخست پس از امضای این توافقنامه ارزش صادرات ایران به روسیه ۶۲ درصد افزایش یافت و ارزش آن از ۴۷۲ میلیون دلار بالاتر رفت. در سال ۱۳۹۹ نیز با وجود شیوع کرونا و بسته شدن مرزها ارزش صادرات ایران به روسیه از ۵۰۰ میلیون دلار بیشتر شد. در سال ۱۴۰۱ نیز ارزش صادرات ایران به روسیه بیش از ۷۰۰ میلیون دلار شد و پیشبینی میشود این رقم تا پایان امسال به یک میلیارد دلار برسد.
نایبرییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه اظهار کرد: پیشبینی میشود روند صعودی جریان صادرات ایران به روسیه در سال آینده ادامه داشته باشد و حتی تقویت شود، زیرا موافقتنامه تجارت آزاد با اوراسیا در دی ماه امضا میشود و با امضای این موافقتنامه تعرفههای صادرات و واردات بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه به صفر میرسد، این امر جهش بزرگی در صادرات کالا را رقم خواهد زد.
وی خاطرنشان کرد: با این حال زیرساختهای تجاری ایران برای اجرای این جریان افزایشی از صادرات کافی نیست بنابراین جهش حجم صادرات به شکلگیری صف کامیونهای ایرانی در مرزها
انجامیده است.
ورود «درهم» به مبادلات ایران و روسیه
میرکریمی انواع ارزهایی که در تجارت ایران و روسیه استفاده میشود را شرح داد و گفت: برخی از شرکتهای ایرانی با روبل روسی با این کشور معامله میکنند اما ارزهایی همچون درهم، دلار و یورو هم در معاملات برقرار هستند، شماری از شرکتها هم با رمزارز تجارت میکنند، با این حال فرهنگ تجارت با رمزارز هنوز جا نیفتاده و البته رمزارزها هم نوسان زیادی دارند و این موضوع ریسک معاملات را بالا میبرد، بنابراین تعداد شرکتهایی که با استفاده از این ارز معاملات را پیش میبرند کم است و این معاملات صورت رسمی ندارد.
این عضو اتاق بازرگانی در ادامه از دونرخی بودن ارز در ایران به عنوان مشکلی جدی در تجارت یاد کرد و گفت: آنچه بیش از هر چیز میتواند توسعه صادرات ایران به روسیه را دچار چالش کند دونرخی بودن ارز در ایران و فاصله قیمت دلار در بازار رسمی و غیررسمی داخل کشور است.
وی اضافه کرد: این دونرخی بودن سبب شده شرکتهایی که در مقیاس کلان صادرات میکنند و ارز حاصل از صادرات را در سامانه نیما عرضه میکنند در مقایسه با شرکتهایی که با کارت بازرگانی دیگران کار میکنند و ارز خود را در سامانه عرضه نمیکنند و در بازار غیررسمی با قیمت بالاتر میفروشند کمتر سود کنند، در نتیجه قدرت رقابت شرکتهایی که متعهد به قوانین صادراتی کشور هستند پایین میآید.
میرکریمی در ادامه یادآور شد: موضوع دیگری که در چند سال گذشته به تجارت ایران و روسیه جدیت بیشتری بخشید وقوع جنگ بین روسیه و اوکراین بود. پیش از جنگ شرکتهای اروپایی و ترکیهای حضور پررنگی در بازار روسیه داشتند که با وقوع جنگ امکان تجارت روسیه با این کشورها از بین رفته است.
نایبرییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه تصریح کرد: اکنون فرصتی استثنایی در تجارت با روسیه برای ایران فراهم آمده، زیرا دو اتفاق مثبت همزمان رخ داده است، یکی اینکه ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا توافقنامه تجارت آزاد امضا کردهاند و این نخستین بار در تاریخ ایران است که تجارت ایران و اتحادیه اوراسیا با تعرفه صفر انجام میشود و دوم اینکه در پی جنگ اوکراین و روسیه، روسها تامینکنندههای اروپایی و آمریکایی خود را از دست دادهاند. از سوی دیگر روابط سران کشورها از جمله سفر اخیر رییسجمهوری ایران به روسیه نیز گویای ظرفیتهای جالب توجه در تجارت ایران و روسیه است و همیشه پس از سفر سران اتفاقات خوبی میافتد.
توافقنامه ایجاد منطقه آزاد تجاری
معاون نخستوزیر روسیه اعلام کرد توافق بین ایران و روسیه برای ایجاد منطقه آزاد تجاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU)، در دسامبر امضا خواهد شد. الکساندر نواک به کانال تلویزیونی روسیه یک گفت: توافق بیندولتی میان روسیه و ایران در آینده نزدیک امضا خواهد شد و توافق درخصوص ایجاد منطقه آزاد تجاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دسامبر، امضا خواهد شد.
نواک اظهار کرد: چندین سند مهم در آینده نزدیک امضا خواهد شد. در دسامبر، توافقی در زمینه منطقه آزاد تجاری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا امضا خواهد شد و ما به زودی درخصوص سند کلیدی اقدام خواهیم کرد که یک توافق بیندولتی است.
وی خاطرنشان کرد: ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روسیه و ابراهیم رییسی رییسجمهوری اسلامی ایران، جزئیات فهرست کامل روابط اقتصادی و تجاری را مرور و درباره روابط بانکی و مالی و تسویهحسابها، گفتوگو کردهاند. مذاکرات میان رییسجمهوری دو کشور هفتم دسامبر در کرملین برگزار شد و بیش از هفت ساعت به طول انجامید.
صفر شدن تعرفه تجاری ایران و روسیه تا پایان سال
از طرفی رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه با بیان اینکه برخی اخبار حاکی از صفر شدن تعرفه تجاری ایران و روسیه تا پایان سال جاری است که این موضوع در مبادلات تجاری دو کشور بسیار تاثیرگذار است، خاطرنشان کرد: حضور ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا و پیوستن ایران به بریکس نیز از دیگر موارد مهم است که باید مدنظر برنامهریزان قرار بگیرد و از این فرصتها به خوبی بهرهبرداری شود.
به گفته تیزهوش تابان در کنار این موارد اجرای طرحهای زیرساختی مانند اتصال راهآهن رشت به آستارا و تقویت ناوگان حمل دریایی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
وی تصریح کرد: شرایط برای حذف دلار و استفاده از دوگانه روبل-ریال در مبادلات تجاری دو کشور فراهم است و فقط باید تصمیمات نهایی و اجرایی در این حوزه اخذ شود که با تحقق این امر بهطور حتم شاهد گشایش در مبادلات تجاری دو کشور خواهیم بود.
رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه تاکید کرد: البته پیشنیاز بسیاری از این موارد تکنرخی شدن قیمت ارز و اصلاح سیاست نرخ ارز چندگانه است و در غیراین صورت اثربخشی اقدامات مذکور به شکل قابل ملاحظهای کاهش خواهد یافت. تجارت ایران و روسیه در هشت ماهه سال جاری با ۱۸ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به یک میلیارد و ۷۵۶ میلیون و ۴۰۵ هزار دلار رسید.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد