16 - 09 - 2020
تهدید مقابل تهدید
آرزو فرشید- فضای رابطه که نه فضای عدم رابطه ایران و آمریکا به مرحله تهدید رسیده است. این وضعیت برخی از تحلیلگران را نگران کرده و با در نظر گرفتن جایگاه توئیتهای ترامپ در ساختار نظام حاکم بر آمریکا آن را یک تهدید جدی و رسمی به حساب میآورند. برخی دیگر از تحلیلگران اما همچنان معتقدند که ترامپ در آستانه انتخابات آمریکا به دنبال نوعی فضاسازی به نفع خود است.
علی بیگدلی کارشناس مسائل بینالملل در گروه خوشبینترها جای میگیرد. او در گفتوگو با «جهانصنعت» ضمن تاکید بر اینکه «در شرایط فعلی که در آستانه انتخابات آمریکا هستیم اصلا امکان درگیری نظامی نیست» گفت: «به نظر من حتی لازم نبود ایران به توئیتهای ترامپ پاسخ دهد زیرا این بیشتر یک اظهارنظر تبلیغاتی است.»
وی افزود: «ترامپ با وجود اینکه چهار سال تلاش کرد خودش را به ایران نزدیک کند، نتوانست برگ برندهای در حوزه سیاست خارجی داشته باشد.»
بیگدلی ادامه داد: «به طور کلی امکان درگیری در شرایط فعلی مطلقا وجود ندارد اما در دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ این احتمال وجود دارد. اینکه ترامپ گفته در صورت پیروزی در انتخابات ظرف یک ماه با ایران سر میز مذاکره مینشیند، یک اظهارنظر تهدیدآمیز است و با گفتن آن نیز سعی دارد ورقی برای استفاده در رقابتهای انتخاباتی برای خود بسازد.»
این کارشناس مسائل بینالملل همچنین گفت: «در یک نگاه بدبینانه اگر ترامپ در کاخ سفید ماندنی شود به ایران هشدار جدیتری خواهد داد و تهدیدات نظامی دیگری را احتمالا در برنامه دارد. ضمن اینکه وضعیت امروز ما در خلیج فارس بسیار حساستر از گذشته است. قطعا اسراییل تا قبل از انتخابات آمریکا با یکی دیگر از کشورهای منطقه ارتباط برقرار خواهد کرد و به این ترتیب حلقه امنیتی که آمریکا برای ما ایجاد کرده، هر روز تنگتر خواهد شد. بنابراین باید خیلی مراقب باشیم و بدانیم که دستمان در خلیج فارس به اندازه قبل باز نیست.»وی تاکید کرد: «باید از این به بعد دقت بیشتری داشته باشیم و بدانیم که اگرچه امکان درگیری در شرایط فعلی وجود ندارد اما در دوره بعدی ریاستجمهوری ترامپ چنین احتمالی وجود دارد به این خاطر که او دیگر منتظر دوره بعدی نیست و باید به قولهایی که به هواداران خود مخصوصا صهیونیستها داده عمل کند. یکی از این قولها نیز حلوفصل کردن مساله ایران و اسراییل است. اینکه اسراییل از فاصله ۱۲۰۰ کیلومتری ما به فاصله ۱۰، ۱۵ کیلومتری ما آمده نیز برگ برندهای در سیاست خارجی ترامپ است.»
تهدید تهران
ماجرا از آنجا شروع شد که نشریه آمریکایی «پولیتیکو» مدعی شد ایران قصد دارد برای گرفتن انتقام سردار سلیمانی، فرمانده شهید نیروی قدس سپاه یک دیپلمات آمریکایی- سفیر آمریکا در آفریقایجنوبی- را ترور کند! این نشریه مدرکی برای اثبات ادعای خود نداشت و حتی سخنگوی وزارت خارجه آفریقایجنوبی نیز از این گزارش ابراز تعجب و بیاطلاعی کرد.
دونالد ترامپ اما همین ادعا را بهانه و تاکید کرد که هر حملهای علیه منافع ایالات متحده را با «شدت هزار برابر» پاسخ خواهد داد. رییسجمهور آمریکا در صفحه توئیتر خود نوشت: «براساس گزارشهای رسانهای، ایران احتمالا در حال برنامهریزی یک ترور یا حمله دیگری علیه ایالات متحده برای گرفتن انتقام کشتن [سردار] سلیمانی است که به دلیل برنامهریزی او برای حملهای در آینده، قتل نیروهای آمریکایی و رنجی که سالها ایجاد کرد، انجام شد.»
این موضع ترامپ در حالی اتخاذ شد که سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به گزارش پولیتیکو اعلام کرده بود: «جنگافروزان ایالات متحده همواره از «روزنامهنگاران» زودباور برای همراه کردن افکار عمومی با حماقتهای خود استفاده کردهاند. در دولت بوش، از آنها استفاده کردند تا جنگ هفت تریلیون دلاری عراق را به مردم بفروشند. حالا هم دوباره در حال تکرار همان کار هستند و از پولیتیکو برای نشر دروغهایشان استفاده میکنند. رسانههای ایالات متحده باید هوشیار باشند که از سوی سیاستمداران به کار گرفته نشوند.»
ناگفته نماند که برخی از تحلیلگران معتقدند این رویکرد مبتنی بر تهدید آمریکاییها تا حدی متاثر از مواضع اخیر تهران است. این گروه همچون مهدی مطهرنیا به بیانیه سپاه پاسداران بعد از برقراری روابط بین بحرین و اسراییل و تهدید پادشاه بحرین اشاره میکنند.
پاسخ تهران
تهدیدآمیز کردن فضا از سوی ترامپ و اظهارات وزیر خارجه او سبب شد مقامات ایرانی نیز ناگزیر به واکنش شوند. گفتنی است پمپئو در پاسخ به سوالی درباره امنیت لانا مارکس، سفیر آمریکا در آفریقایجنوبی، گفت که نمیتواند درباره این موضوع امنیتی توضیح بدهد اما «جمهوری اسلامی ایران پیش از این هم به تلاشهایی برای ترور در اروپا و سایر نقاط جهان دست زده بود. و آمریکا این ادعاها را بسیار جدی میگیرد.»
وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه خود گفت: «خیلی شفاف به جمهوری اسلامی ایران میگوییم که هر نوع حرکتی از جمله حمله به آمریکا یا هر مکانی که در آن دیپلماتهای آمریکایی، سفیر یا سایر کارمندان سفارت باشند، کاملا غیرقابل قبول است.»همین تهدیدات مکرر باعث شد مسوولان در ایران سکوت بیشتر را جایز ندانند. در همین راستا علی ربیعی سخنگوی دولت در نشست دیروز خود با خبرنگاران در این باره گفت: «متاسفم رییسجمهوری که داعیه جهانی دارد، بر چنین پایهای سست اظهارنظر میکند. در تجربه تاریخی منطقه شاهد بودیم که آمریکا با گزارشات مخدوش جنگ افغانستان و عراق را آغاز کرد. این سنت آمریکاییهاست که به جز بر هم زدن آرامش منطقه و دنیا بازتاب دیگری ندارد.»
وی افزود: «شاید این اقدام تبلیغاتی و خوراک انتخاباتی است. به خاک و خون کشیدن یا حتی اقدامات روانی برای به دست آوردن کرسی انتخاباتی امری نابخشودنی و خیانت است. سردار سلیمانی نماد صلح و مبارزه با تروریسم بود.
آمریکا نماد صلح منطقه را ترور کرد. این ننگ پاکشدنی نیست. پیشنهاد میکنیم اقدام نادرستی انجام ندهند. هر اقدامی که انجام دهند با پاسخ مقاومتی ما روبهرو میشود.»
سفارت ایران در آفریقایجنوبی نیز به ادعای ضدایرانی مطرحشده واکنش نشان داد و در صفحه توئیترش نوشت: «جهان دروغهای آژانسهای اطلاعاتی آمریکا برای آغاز جنگ عراق را فراموش نکرده است. این سیاست نخنما دیگر خریداری ندارد. به ویژه در موقعیتی که سرپرست گروه سیاست خارجی ترامپ (رییسجمهور آمریکا) نیز یکی از همان دروغگوها و حتی دروغگوی اعظم است.»
منتقدان آمریکایی
ناگفته نماند که واکنشها به تهدیدات ترامپ و همکارانش فقط از سوی ایران نبود و این رویه در داخل آمریکا نیز منتقدانی داشت. به عنوان مثال بن رودز مشاور امنیت ملی آمریکا در زمان دولت باراک اوباما در پیامی توئیتری نوشت: «ایران به طور چشمگیری برنامه هستهایاش را سرعت بخشیده است. سیاست ترامپ درباره ایران، امنیت آمریکا و جهان را کاهش داده است. انتشار پیامهای توئیتری تهدیدآمیز این را تغییر نداده است.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد