8 - 12 - 2019
تمکین اروپا از ابتکار عمل روسها
حمید تهرانی- تردیدی نیست که روسها همکاران خوشنامی برای ایران نبودهاند. اما حتی در دوران حکومت پهلوی هم به روشنی کمک روسیه باعث شد تا کشورمان به جرگه تولیدکنندگان فولاد در جهان بپیوندد. در مقابل روسها هم به ویژه در دوران پهلوی تصور کشوری جاسوس و دشمن کمونیست از ایران داشتند و بر همین پایه ایران همسایه جذابی برای همسایه بزرگ و شمالی خویش نبوده است.
با این حال تحولات چند دهه همکاری ایران و روسیه به ویژه پس از توافق هستهای نشان میدهد که دو طرف میتوانند در موارد متعددی به هم اعتماد کنند و از این اعتماد بهره ببرند. ایران البته تجربه نوسازی ناوگان نیروی هوایی خود را با جنگندههای استراتژیک روسی دارد و اولین و تنها نیروگاه اتمیاش هم به همت روسها- هر چند با بدقولی و وقتگذرانی- به اتمام رسیده و راهاندازی شده است.
ایران هم به ویژه در سوریه توانست با بسیج نیروهای شیعی متحد خود روسیه را از خطر سقوط نجات دهد و امکان حضور و قدرتنمایی روسها در خاورمیانه و دریای مدیترانه را تداوم بخشد. علاوه بر این و در جریان تحریم روسیه از جانب اروپا و آمریکا هنگام اشغال جزیره کریمه، ایران تمامقد از روسیه دفاع کرد و اگرچه در موضوع جزیره کریمه سکوت کرد اما حمایتهای بعدی به ویژه در مورد صادرات مواد غذایی به روسیه نشان داد که ایران در کنار روسیه ایستاده است.
دیدارهای مکرر پوتین با مقام معظم رهبری در تهران و مواضع مثبت وی در قبال جمهوری اسلامی ایران و علاوه بر آن استفاده از حق وتو از جانب روسیه به سود کشورمان در شورای امنیت حاکی از آن است که همکاری تهران- مسکو فراتر از روابط معمولی دو کشور و حاوی محورهای راهبردی و مهم است. در چنین فضایی اعلام آمادگی روسیه برای بر عهده گرفتن مسوولیت اروپایی در مساله تبادلات بانکی و معاملات نفتی اگرچه از سوی برخی ناظران به عنوان یک ژست قهرمانانه مورد تمسخر واقع شده و خطاب به پوتین گفته شده که روسیه آتشنشان نیست چرا ادای قهرمانها را در میآورد، اما در همان حال مقامات ایران و اروپا چه به صورت علنی و چه غیرعلنی از آن استقبال کردهاند.
در واقع این اقدام باعث میشود تا طرفهای مقابل ایران در برجام به تعهدات خویش عمل کنند و راه برای کاهش تعهدات از جانب کشورمان مسدود شود. ایران نیز میخواهد که برجام باقی بماند تا ایالات متحده امکان ایجاد اجماع جهانی علیه این کشور را به دست نیاورد. ضلع دیگر این مثلث، اروپاست که از یکسو نمیتواند به تعهدات مالی و اقتصادی خود در قبال ایران در قالب برجام عمل کند و از سوی دیگر نمیخواهد ایران با توسل به کمکاری اروپاییها امکان کاهش تعهدات خویش را پیش از موعد مقرر در برجام به دست آورد.
به همین دلیل گمان میرود که اروپا در اجرای این اقدام از روسیه حمایت و راه را برای انجام تعهدات مالی از طریق روسیه به نفع ایران هموار کند. در این صورت اگر مقامات انگلستان، آلمان و فرانسه راهحل جایگزین نداشته باشند، آنگاه در هفتههای بعد باید تمکین اروپا از وساطت روسیه و توقف ضربالاجل ایران را شاهد بود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد