تمرکز روی دو یا سه برنامه اساسی یا پرداختن به همهچیز
نادر کریمی، کارشناس اقتصاد و توسعه روزنامهنگار
با توجه به اینکه وزیر پیشنهادی اقتصاد دارای تحصیلات عالیه، رزومه علمی و تجربه محدود مرتبط با امور اقتصادی بوده لازم است برمبنای اتمسفر اقتصاد ایران برنامههای خود را ارائه کند و در حقیقت پرداختن به برنامهها را با اولویتبندی ارائه و دنبال کند.
اقتصاد ایران یک بدهی زمانی و یک بدهی عملیاتی را به یک اقتصاد نرمال در کارنامه خود دارد. تسویه این بدهی شاید ۴۵ساله و چندمیلیارد دلاری را نمیتوان در یک بازه زمانی سه یا هشت ساله به سرانجام رساند بنابراین وی باید با نگاه بلندمدت، روی برنامههای عملیاتی چهار ساله تمرکز کند.
البته وزیر پیشنهادی در برنامه ارائهشده به رسانهها برنامههای کلان اقتصاد مثل کاهش تورم، ثبات در بازار ارز، مدیریت بدهیهای دولت و احیای اعتماد فعالان اقتصادی را برشمرده است. لازم به یادآوری است اجرای برنامههای کلان نیاز به دیتاهای دقیق، جریان سرمایه و انسجام داخلی بین دستگاههای تصمیمساز دارد.
وزیر پیشنهادی اشارهای به بخش قابل توجهی از اقتصاد خارج از دسترس دولت برای همراهی نکرده است؛ نهادهایی که از مالیات و حسابرسی معاف هستند و زیر نظر رهبری اداره میشوند و تلاطم در آنها میتواند برنامههای اقتصاد رسمی را تحتالشعاع قرار دهد.
نکته بعدی اما فراهم کردن اتمسفر اقتصاد ایران متناسب با اصلاحات مورد اشاره وی است. فضا و اتمسفر اقتصاد ایران سالیان سال است که از اقتصاد دنیا جدا شده و برای خود یک مورد بیمانند و منحصربهفرد است. به نظر اصلاحات این بخش نیازمند توان و انرژی بالایی است.
بیشتر کارشناسان اعتقاد به اصلاحات نهادی در کنار سیاستگذاری برای رام کردن اقتصاد از دست رفته کشور دارند و دولت باید بتواند و ظرفیت به کارگیری اقتصاد بازار را ایجاد کند تا به این مهم دست یابد، از تصدیگری خود کم کرده و نقش تسهیلگر و ناظر را ایفا کند، این یک نکته کلیدی در مشارکت پتانسیل داخل و به جریان انداختن توان داخلی برای غلبه کردن بر مشکلات ریز و درشت اقتصاد ایران است. از طرف دیگر بخش عمده اصلاحات وی به تابعی از روابط خارجی کشور با اقتصاد دنیا برمیگردد که این مورد هم تا حدودی شفاف نشده است.