25 - 11 - 2021
تلاش برای حذف قیمتگذاری دستوری
حدود ۱۰۰ روز است که دولت سیزدهم سکان کشور را در دست گرفته و طی این مدت تصمیمات مهمی گرفته شده که بر بازار سرمایه نیز اثر داشته است. از جمله این تصمیمات حذف قیمتگذاری دستوری خودرو و سپس بازگشت از این تصمیم توسط رییسجمهوری بود که نوسانات زیادی را در بازار خودرو و سهام خودروییها ایجاد کرد و موجب ریزش دومینووار سهام سایر شرکتها شد. حالا اما مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده است که پیگیریها برای حذف قیمتگذاری دستوری صنایع مختلف از جمله صنعت خودرو همچنان ادامه دارد. وی همچنین از طراحی یک بسته سیاستگذاری برای سهام عدالت خبر داده و بر این نکته تاکید کرده است که بازار سرمایه مسیری متعادل و رو به رشد خواهد داشت.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: یکی از مهمترین متغیرهای مورد تاکید در بازار سرمایه، بحث ثبات بازار است. تمام تلاش سازمان در این مدت این بوده که با رایزنی با ذینفعان بازار از جمله سرمایهگذاران، سیاستگذاران و دستگاههای نظارتی، ثبات را در بازار برقرار و از نوسانات مقطعی و بیدلیل جلوگیری کند. فکر میکنم در این زمینه تا حدی هم موفق بودهایم اما نکته مهم در این رابطه این است که عوامل متعددی در نوسانات بازار دخیل هستند. برای مثال بحث کسری بودجه و تامین مالی دولت، محل حرف و حدیثهای زیادی بوده است. در این راستا با توجه به سیاست وزارت اقتصاد، سازمان بورس نهایت تلاش خود را کرد اما به نظر میرسد برداشت سرمایهگذاران از این تامین مالی، صحیح نیست. البته سازمان سعی کرده است شفافسازیهای لازم در این راستا صورت بگیرد.
نحوه تامین مالی از طریق اوراق
عشقی با اشاره به حاشیههای ایجاد شده در بحث فروش اوراق دولتی اظهار کرد: اتفاقی که درخصوص تامین مالی در این مدت رخ داد، این بود که قرار شد کسری بودجه از طریق انتشار اوراق برطرف شود. تلاش این بوده است که همزمان با انتشار اوراق، بحث بازخرید اوراق قبلی هم انجام شود تا بین منابع تزریق شده به بازار و منابعی که از بازار خارج میشود، تعادل برقرار شود. سعی شده است به بزرگ شدن نهادهای مالی مانند صندوقها کمک شود تا جذب منابع برای آنها راحتتر شده و قادر به جذب این منابع باشند. وی افزود: از سوی دیگر، در این مدت در فرآیند افزایش سرمایه شرکتها هم تسهیلات لازم صورت گرفت. هرچند به دلیل اتفاقات رخ داده در بازار پول و افزایش سود بینبانکی، تامین مالی برای شرکتها دشوار شده و فشار روی بانکها زیاد است، اما امیدواریم در آینده با تعدیلبخشی این سیاستها، فشارها کاهش یابد. رییس سازمان بورس تاکید کرد: اینکه بگوییم فروش اوراق هیچ ارتباطی به بازار سرمایه ندارد صحیح نیست؛ چراکه بازارها به یکدیگر مرتبط هستند. اما این ارتباط یک به یک و مستقیم نیست و تاثیر اوراق بسیار کم است. ذائقه ریسک سرمایهگذاران در بازار سرمایه بسیار متفاوت است. عشقی افزود: افرادی که ریسکپذیرتر هستند هیچگاه در قبال فروش سهام، اوراق نمیخرند. این در حالی است که مشتری صندوقهای سرمایهگذاری یا اوراق با درآمد ثابت، افرادی ریسکگریز هستند. بنابراین میتوان دو جامعه سرمایهگذاری متفاوت از هم را در نظر گرفت. او عنوان کرد: تاکنون حدود ۱۳۰ هزار میلیارد تومان همه انواع اوراق منتشر شده که عمده آن از نوع اخزا بوده (مطالبات پیمانکاران) که تامین مالی دولت محسوب نمیشود. از این ۱۳۰ همت حدود ۵۱ همت اوراق تامین مالی اسلامی دولت بوده و طی همین مدت که ۵۱ همت اوراق جدید منتشر و فروخته شده ۵۸ همت اوراق سررسید شده قبلی تسویه شده است. عشقی مدعی شد: بنابراین به صورت خالص بیش از آنکه دولت جذب منبع داشته باشد، پرداخت پول داشته و عملا صندوقها جذب منبع داشتهاند.
کشش پذیرش اوراق در بازار سرمایه
رییس سازمان بورس با تاکید بر اینکه بازار سرمایه کشش پذیرش اوراق را دارد به شادا گفت: باید روی این نکته تاکید کنم که این اوراق بر اساس کشش بازار عرضه میشود. برای مثال هفته قبل قرار بود ۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شود اما حدود ۷۵۰۰ هزار میلیارد تومان منتشر شد که بر اساس درخواست صندوقها، بانکها و سایر نهادهای مالی بود. عشقی افزود: از سوی دیگر کل این مبلغ، مجددا به سیستم بانکی، بیمهها و صندوقهای سرمایهگذاری برگشته است. بنابراین این عدد به صورت خالص روی بازار تاثیری نداشت. باید به این نکته نیز اشاره کنم که بخشی از اوراق منتشره، اوراق نقدی نیست بلکه نزد پیمانکاران است. بسیاری از این افراد نیز اوراق خود را عرضه نمیکنند و تا زمان سررسید نزد خود نگه میدارند. وی اظهار کرد: بنابراین این اوراق با اینکه پذیرش شده و در آمار نیز محاسبه میشود، روی بازار تاثیری ندارد چراکه برای تامین مالی دولت نبوده است. طبق آخرین آمار بیش از ۸۰ درصد پیمانکاران، اوراق را تا زمان سررسید نزد خود نگه داشتهاند.
چالش بیاعتمادی
عشقی با تاکید بر اینکه ثبات در بازار باعث بازگشت اعتماد سرمایهگذاران عمده و خرد میشود، اظهار کرد: شفافیت اطلاعات مالی و اطلاعات منتشره شرکتها توسط سازمان پیگیری میشود. اگر اطلاعاتی که روی کدال منتشر میشود و اطلاعاتی که در اختیار سرمایهگذاران قرار میگیرد، شفاف باشد، سرمایهگذار میتواند اعتماد کند. وی افزود: منظور از اطلاعات شفاف، این است که صورتهای مالی شرکتها که در کدال منتشر میشود، مبهم و متناقض نباشد. درحال حاضر در چند صنعت از جمله صنعت بانکداری، تناقض وجود دارد. اگر این مشکل حل شود، اطلاعات مالی شفاف شده و در نتیجه اعتماد سرمایهگذاران به بازار برمیگردد. رییس سازمان بورس با اذعان به اینکه بیاعتمادی به بازار سرمایه فقط منشاء درونی ندارد و از متغیرهای بیرونی نیز متاثر است اظهار کرد: برای مثال، موضوع قراردادهای بلندمدت، تامین خوراک صنایع، بسیار مهم است. تاکید سازمان بورس این است که روابط مالی به صورت بلندمدت مشخص شود تا یک شرکت پتروشیمی یا پالایشگاهی بداند نحوه محاسبه خوراک تا ۱۰ سال آینده به چه صورت خواهد بود؟ اگر تکلیف این موضوعات به صورت بلندمدت مشخص باشد، سرمایهگذار نیز تکلیف خود را میداند. در این راستا سیاستی که سازمان بورس دنبال کرد و خوشبختانه سیاستگذاران دولتی از جمله وزیر اقتصاد، معاون اول رییسجمهور و رییسجمهور روی آن تاکید دارند این است که بتوانیم ثبات را در سیاستها به نحوی اعلام کنیم که سهامداران و شرکتها تکلیف خود را بدانند و قادر باشند در بلندمدت برنامهریزی کنند. رویکرد کلی دولت حذف قیمتگذاری دستوری است.
دورنمای مثبت سرمایهگذاری بلندمدت در بورس
عشقی سرمایهگذاری در بورس را یک سرمایهگذاری بلندمدت دانست و گفت: شخصا نگاه و سرمایهگذاری کوتاهمدت در این بازار را توصیه نمیکنم، چراکه بازار در کوتاهمدت با نوساناتی مواجه است که سهامداران را اسیر خواهد کرد و باعث ضرر آنها میشود. بازار بورس در مقایسه با سایر بازارها در بلندمدت همیشه صعودی بوده اما در کوتاهمدت نوسانات غیرمنطقی داشته است. افرادی که سال قبل وارد این بازار شدند و به سرعت از آن خارج شدند، ضرر زیادی کردند در حالی که اگر این سرمایهگذاری ادامه پیدا میکرد قطعا به سود میرسید. وی افزود: وضعیت شرکتها در حال حاضر بسیار خوب است. تیر یا مرداد سال گذشته من به عنوان کارشناس جرأت نمیکردم کسی را به بورس دعوت کنم اما درحال حاضر شرایط باثبات است و شرکتها سودآوری خوبی دارند. سازمان بورس مسوول اینکه شاخص «چند» باشد نیست. سازمان بر رفتار ذینفعان، شرکتها و سهامداران نظارت میکند تا قواعد به درستی رعایت شود. درحال حاضر با وجود افزایش سودآوری شرکتها، اعتماد سرمایهگذاران و سمت تقاضا ضعیف است، اما در بازار موج فروش جدی وجود ندارد. باید با اقدامات اعتمادزا و اطمینان دادن به سهامداران که دولت در مورد شرکتها تصمیمات رادیکال نمیگیرد، بتوانیم اعتماد را به بازار برگردانیم. با برگشت این اعتماد، بازار مسیر خود را پیدا خواهد کرد اما نباید انتظار داشته باشیم بازار دوباره در عرض دو تا سه ماه چند برابر شود. این نه قابل تصور و نه مفید است. اما مسیری متعادل و رو به رشد خواهد داشت. رییس سازمان بورس ابراز کرد: بحث افزایش سواد مالی بسیار مهم است. سازمان بورس با کمک ارکان بازار سرمایه درحال برنامهریزی منسجم برای آموزش سهامداران است و مهمترین موضوع این است که دید سرمایهگذاری باید اصلاح شود تا سهامداران آگاه باشند که سرمایهگذاری در بازار سرمایه بلندمدت است و افراد باید پول مازاد خود را وارد این بازار کنند.
تصمیمگیری برای سهام عدالت در شورای عالی بورس
رییس سازمان بورس همچنین با اشاره به وضعیت کنونی سهام عدالت ابراز کرد: در مورد سهام عدالت باید به مرور تصمیمگیری شود. اما به نظر من با توجه به ارزندگی این سهام و وضعیت کنونی بازار، مشمولان برای فروش عجله نداشته باشند و به سهام عدالت به عنوان یک سرمایهگذاری بلندمدت نگاه کنند. عشقی افزود: فروش سهام عدالت، مخصوصا در این نوسانات به ضرر مردم است. بحث بازارگردانی سهام شرکتهای سرمایهگذاری استانی و نحوه فروش سهام عدالت چه در روش مستقیم چه در روش غیرمستقیم درحال برنامهریزی است. به طور کلی قرار شده است، بسته سیاستگذاری سهام عدالت طراحی و در شورای عالی بورس مطرح شود.
پیگیری تزریق منابع صندوق توسعه ملی به بازار
عشقی همچنین درباره تزریق منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار اظهار کرد: این مصوبه در حال پیگیری است. البته بخشی از آن تزریق شده و تلاش میکنیم این منابع به صورت مستمر و هرساله به صندوق تثبیت تزریق شود. دولت سیاستی دارد که ارز صندوق توسعه ملی به ریال تبدیل نشود و منابع از محل ریالهایی که قبلا تبدیل شده است به صندوق تثبیت تزریق شود. اما به نظر من با بازگشت اعتماد و ثبات به بازار سرمایه نیازی به منابع صندوق نخواهیم داشت. هرچند صندوق تثبیت و توسعه بازار در جایی که لازم باشد ورود پیدا میکند اما تلاش این است که کمترین حضور را داشته باشد تا بازار به حالت عادی برگردد.
سهم ۲۵ درصدی بازار سرمایه از تامین مالی
رییس سازمان بورس با بیان اینکه اکنون بیش از ۲۰ تا ۲۵ درصد تامین مالی از طریق بازار سرمایه انجام میشود بیان کرد: برنامه این است که این عدد با شیب نسبتا خوبی افزایش پیدا کند و تا سال آینده به نزدیک ۴۰ درصد برسد. به محض بازگشت اعتماد به بازار سرمایه، پذیرش شرکتهای پروژهمحور آغاز میشود. در ماه آینده اولین شرکت سهام خود را به مبلغ اسمی عرضه میکند. همچنین به زودی شرکتهای مبتنی بر دانش و اینترنت وارد بازار خواهند شد و با مشارکت مردمی از بازار هم تامین مالی میکنند و کسبوکار خود را گسترش میدهند. شرکتهای دیگر که عمدتا تولیدی هستند نیز در صف عرضه قرار دارند و کارهای پذیرش آنها انجام شده است.
راهکار حمایت از سهامداران خرد
عشقی در ادامه ابراز کرد: سازمان بورس در ادامه حمایت از سهامداران خرد از طریق انتشار اوراق اختیار تبعی، از دیگر شرکتها، مخصوصا شرکتهای بزرگ که تاکنون اوراق اختیار تبعی را منتشر نکردهاند، خواسته است، در سررسیدها و قیمتهای متنوعتر این اوراق را منتشر کنند. به زبان ساده، این اوراق، بیمه سهام شده و به سهامدار این اطمینان را میدهد که قیمت سهم در یک بازه زمانی مشخص به قیمت خاصی خواهد رسید. یعنی سهم ارزنده است و رشد متعادل خواهد داشت. سازمان درحال انجام و پذیرش این فرآیند است و سعی میکند روند مستمری باشد. از طرف دیگر سعی میشود زیرساختهای فنی لازم برای پرداخت سود از طریق سجام فراهم شود که سهامداران ناچار نباشند برای دریافت سود به شرکتها و بانکها مراجعه کنند. البته این اراده باید از سمت شرکتها نیز وجود داشته باشد. وی افزود: باید به این موضوع اشاره کنم که بازارهای متعددی در بورس و فرابورس وجود دارد. خواهش من از سهامداران این است که در بحث انتخاب سهم، ریسک بازارها را مدنظر قرار دهند. بسیاری از زیانهای سنگینی که سرمایهگذاران، مخصوصا سهامداران خرد متحمل شدهاند مربوط به بازار پایه بوده، چرا که بازار پایه بسیار پرریسک است. سرمایهگذاری که اطلاعات کافی ندارد نباید وارد این بازارها شود. به سهامداران توصیه میکنم به صورت غیرمستقیم و از طریق صندوقهای سرمایهگذاری وارد بازار سرمایه شوند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد