13 - 01 - 2022
تغییر رویکرد نظام ارزی
گروه بازرگانی- معاون وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه حذف ارز ترجیحی و اصلاح یارانهها، راهکاری مهم برای افزایش بهرهوری و پایداری تولید دام و طیور است، به فعالان حوزه دام و طیور آمادهباش داد تا در این اصلاح جدید بتوانند تولیدات خود را حفظ کنند.
اگرچه برخی نمایندگان مجلس هنوز درخصوص حذف ارز ترجیحی قانع نشدهاند و این موضوع همچنان در کمیسیون تلفیق در حال بررسی است اما به نظر میرسد که فعلا بحث حذف ارز ترجیحی نهادهها جدی است و موضوع حذف ارز تخصیصی به گندم و دارو برای مرحله دوم قرار داده شده است. در این راستا دولتمردان به مردم اطمینان میدهند که با حذف ارز ترجیحی، مانع از گرانی خواهند شد و قیمتها را کنترل خواهند کرد اما در این خصوص اظهارنظرهایی نیز مطرح میشود که با توجه به تحولات سالهای اخیر بازار کالاهای اساسی چندان دور از ذهن هم به نظر نمیرسد.
به عنوان مثال احمد امیرآبادیفراهانی نماینده مردم قم در مجلس به تازگی در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که اگر ارز ترجیحی حذف شود، براساس پیشبینیهای دولت قیمت هر کیلو مرغ ۶۰ هزارتومان و براساس پیشبینی مجلس قیمت مرغ ۸۰ هزار تومان خواهد شد. در این راستا همچنین غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی سیاستمدار ایرانی اعلام کرد که قطعا قیمت مرغ بالاتر از ۸۰ هزار تومان خواهد بود و گوشت هم قیمت بالای ۳۰۰ هزار تومان خواهد داشت. قیمت لبنیات نیز بهشدت بالا خواهد رفت و اغلب مردم، دیگر نمیتوانند حتی یک شیر بخرند و امنیت سلامت و غذایی مردم دچار مخاطره خواهد شد. البته در این رابطه حبیب اسداللهنژاد مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی معتقد است که براساس پیشبینی اولیه قیمت مرغ به ۸۰ هزار تومان نخواهد رسید و خیلی پایینتر از این عدد خواهد بود. صرفا این اعداد گمانهزنی بوده و پیشبینی ما کمتر از ۶۵ هزار تومان است.
از این رو با توجه به اینکه افزایش قیمت مواد پروتئینی از جمله گوشت و مرغ با حذف ارز ترجیحی امری حتمی است اما کارشناسان و مسوولان کشور در مورد این موضوع نظرات متفاوتی دارند و حتی برخی از آنها این اقدام را به نفع بخش تولید و در نهایت به نفع مصرفکننده میدانند. در این خصوص مهدی مسعودی قائممقام اتحادیه کارخانجات خوراک دام طیور و آبزیان اخیرا اعلام کرد: این طور نیست که در صورت برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ تومانی نهادههای دامی، قیمت طیور هم شش برابر شود بلکه بر اساس برآوردهای انجام شده قیمت مرغ حداکثر ۲ تا ۵/۲ برابر میشود و حذف ارز ترجیحی نهاده دامی به تولید این محصول در کشور کمک میکند. در این باره همچنین برخی از کارشناسان معتقدند که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای ادامه روند تولیدات دام و طیور کشور امری اجتنابناپذیر است اما انتظار میرود برای حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان این اصلاح یارانهای به طور تدریجی انجام شود. در این باره همچنین رضا مبصری عضو هیاترییسه اتاق گرگان میگوید: همزمان با حذف ارز ترجیحی نهادهها، باید مازاد تولید صادر و از منابع حاصل آن مشوق صادراتی به تولیدکنندگان کشاورزی اعطا شود.
ارز نهادههای دامی بهمنماه در حال تامین
در این باره اما وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که هیچ کمبودی در عرضه گوشت قرمز وجود ندارد، اعلام کرد: یک میلیارد دلار ارز برای نهادههای دامی در دیماه تامین شده است و در حال تامین ارز مورد نیاز برای تامین نهادههای دامی در بهمنماه هستیم. سیدجواد ساداتینژاد معتقد است افزایش قیمت اخیر در این بازار ناشی از سوداگری و واسطهگری بوده است که قطعا با این موارد برخورد میشود و با توجه به عرضه مناسب و وجود ذخایر کافی قیمت در بازار گوشت قرمز در کوتاهترین زمان متعادل میشود.
وی افزود: از مردم میخواهیم هرگونه تخلف قیمتی را گزارش کنند تا با این موارد برخورد قانونی صورت گیرد.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: در حال حاضر دام مازاد داریم و برای صادرات برنامهریزی شده و به هیچ وجه صادرات دام زنده متوقف نشده است. ساداتینژاد افزود: واردات و صادرات خون اقتصاد است و در موقع مقتضی باید انجام پذیرد و با توجه به اینکه سیاست صادرات دام جدیدا شکل گرفته است سوداگران میخواهند از این شرایط سوءاستفاده کنند، اما اجازه این کار را نخواهیم داد و این سیاست در حال انجام است.
وی گفت: برای تامین سرمایه در گردش عشایر نیز دامدار کارت در حال توزیع است و برای تامین گوشت مورد نیاز تا عید برنامهریزیهای مناسب صورت گرفته است. وزیر جهاد کشاورزی افزود: در تهران روزانه دو هزار راس دام سبک و ۲۰۰ راس دام سنگین کشتار و وارد بازار میشود. ساداتینژاد گفت: ذخایر بسیار مناسبی هم در اختیار داریم که با توجه به این ذخایر از هر گونه سوداگری جلوگیری میشود.
وی ادامه داد: بارگذاری نهادههای دامی مورد نیاز دیماه به طور کامل در سامانه بازارگاه انجام شده و یک میلیارد دلار ارز برای این منظور تامین شده است و در حال تامین ارز مورد نیاز برای تامین نهادههای دامی در بهمنماه هستیم. وزیر جهاد کشاورزی افزود: در مورد مرغ و تخممرغ هم نگرانی وجود ندارد. در همین چند روز ۱۳ هزار و ۵۰۰ تن مرغ مازاد در راستای حمایت از تولید و ذخیرهسازی خریداری شده است.
افزایش ظرفیت تولید خوراک دام
معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی بر این عقیده است که در حال حاضر کارخانجات خوراک دام به دلیل محدودیت ارز دولتی برای واردات نهادههای دامی نمیتوانند نهاده مورد نیاز خود جهت فرآوری و تولید خوراک آماده را تامین کنند اما با واقعیسازی نرخ ارز این مشکل برطرف میشود.حسین دماوندینژاد اظهار داشت: با توجه به شرایط فعلی کشور حذف ارز ترجیحی و اصلاح یارانهها، راهکاری مهم برای افزایش بهرهوری و پایداری تولید دام و طیور است. وی افزود: صنعت دام و طیور باید با آمادگی تغییر رویکرد نظام ارزی، بتوانند تولیدات خود را حفظ کنند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی به فعالان حوزه دام و طیور برای اصلاح نظام یارانهای کشور آماده باش داد و افزود: همانگونه که در اصلاحات قبلی با استفاده از همه ظرفیتها تولیدکنندگان توانستند به کشور یاری برسانند در این اصلاح جدید نیز توقع میرود تلاش کنند تا تولیدکنندگان و مصرفکنندگان آسیب نبینند.وی با بیان اینکه آزادسازی نرخ ارز ظرفیت کارخانجات خوراک دام، طیور و آبزیان کشور را بهبود میدهد، گفت: اکنون این کارخانجات به دلیل محدودیت ارز دولتی برای واردات نهادههای دامی نمیتوانند نهاده مورد نیاز خود جهت فرآوری و تولید خوراک آماده را تامین کنند اما با واقعیسازی نرخ ارز این مشکل برطرف میشود و این کارخانجات که با ۳۰ درصد ظرفیت فعالیت میکنند، میتوانند از ظرفیت کامل خود برای تولید بهرهمند شوند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه ۱۷ میلیون تن تولیدات دامی در کشور داریم گفت: طبق آخرین آمارها سالانه سه میلیون تن گوشت مرغ، ۲/۱ میلیون تن گوشت قرمز، بیش از ۱۱ میلیون تن شیرخام و ۲/۱ میلیون تن تخممرغ در کشور تولید میشود.
دماوندینژاد با اشاره به اینکه اصلاح یارانهها به نفع تولیدکنندگان است، اظهار داشت: اصلاح نرخ ارز رسمی به وقوع خواهد پیوست و اکنون در حال انجام شرایط تکمیلی هستیم.وی به سه مرحله قبلی اصلاحات یارانهای اشاره کرد و گفت: سه مرحله اصلاح یارانهای از جمله تغییر نرخ ارز، تغییر حاملهای انرژی و کارآمدسازی پرداخت یارانهها را داشتیم که هر مرحله آن به نفع بخش تولید بوده است که باید برای حذف ارز ترجیحی نیز آمادگی داشته باشیم.
نیاز به واردات ۲۰ میلیون تن نهاده دامی
سرپرست دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهادکشاورزی در این خصوص خاطرنشان کرد: در سال جاری کشور برای تولید دو میلیون و ۶۰۰ هزار تن گوشت مرغ و یک میلیون تن گوشت قرمز به واردات ۲۰ میلیون تن نهاده دامی نیاز دارد. سوال اصلی این است که آیا میتوان این نیاز را در کشور تولید کرد؟ پاسخ منفی است چرا که کشور ما در منطقه بیابانی خشک و نیمه خشک قرار گرفته و متوسط بارندگی امسال ۴۸ درصد کاهش داشته است.حسن عباسی معروفان با اشاره به تعیین تکلیف نشدن ارز ترجیحی برای واردات نهادههای دامی گفت: در این موضوع من از جایگاه دولتی خود در این زمینه اظهار نمیکنم و دیدگاه کارشناسی خود را طرح میکنم. قرار بود این ارز تا ۸ دی ۱۴۰۰ به واردات کالاها تعلق بگیرد و از این تاریخ به بعد این ارز برای واردات حذف شود.
وی با اشاره به ثبت نشدن برخی محمولههای وارداتی در سامانه بازارگاه گفت: با واردکنندگان جلسانی برگزار خواهیم کرد تا در نهایت در این زمینه به هماهنگی برسیم چرا که تعیینتکلیف نشدن تخصیص این ارز برای واردات باعث شده است برخی از واردکنندگان محمولههای وارداتی خود را در این سامانه ثبت نکنند.
به گفته عباسیمعروفان، هنوز نمیدانیم که این ارز در این ماه به واردات نهادهها تخصیص داده میشود یا خیر؟ در حال حاضر به گونهای مسائل عنوان میشود که بسیاری از فسادهای اقتصادی موجود در کشور ریشه در این ارز دارد که با حذف شدن آن بسیاری از مشکلات حل خواهد شد اما چندان به تبعات حذف این ارز پرداخته نمیشود. پیش از حذف این ارز باید راهکارهایی برای کنترل تورم در نظر گرفته شود تا به معیشت مردم خللی وارد نشود. همچنین نقدینگی واردکنندگان باید تامین باشد تا با کمبود کالا مواجه نشویم.
تاکید بر کشت فراسرزمینی
وی با بیان اینکه امکان تولید نهاده دامی مورد نیاز در کشور فراهم نیست، تصریح کرد: ما یا باید این نیاز را وارد کنیم و یا اینکه این محصولات را در کشورهایی که شرایط کشت در آنجا فراهم است تولید کنیم. در حال حاضر در ۱۷ کشور کشت فراسرزمینی صورت میگیرد. به گفته این مقام مسوول، محصولی که با کشت فراسرزمینی تولید میشود باید استانداردهای لازم را داشته باشد و قیمت آن بالاتر از نرخهای جهانی نباشد. در سال جاری برای نخستین بار اولویت تخصیص ارز برای واردات محصولات کشتهای فراسرزمینی اختصاص داده شد و این روند نیز ادامه خواهد داشت. کشاورزان کشت فراسرزمینی نگران بازار فروش محصولات خود نباشند.
عباسیمعروفان با اشاره به محصولات مورد نیاز کشور گفت: در حال حاضر اولویت خرید ما خرید ذرت، جو و گندم است و در صورت کشت محصولات دیگر وزارت کشاورزی تمایلی برای خرید آنها از خود نشان نمیدهد. ما بخش خصوصی را ترغیب میکنیم که در این زمینه ورود کند.
وی کشورهای آسیای میانه را به عنوان مناسبترین کشورها برای کشت فراسرزمینی معرفی کرد و افزود: قزاقستان، روسیه، بلاروس، ازبکستان و قرقیزستان برای این نوع کشت مناسب است. باید بگویم که دولت برای کشت فراسرزمینی به بخش خصوصی تسهیلات نمیدهد و باید بر اساس توانمندی خود در این بخش ورود کند اما ما محصولات آنها را تضمینی به قیمتی که قابل رقابت با نرخهای جهانی باشد خریداری میکنیم.
تخممرغ چندنرخی در بازار
در این میان اما بررسیهای میدانی نشان میدهد در بازار تهران قیمتهای مختلف تخممرغ از شانهای ۴۳۰۰۰ تومان تا ۶۰ هزار تومان دیده میشود. بر این اساس به نظر میرسد قبل از اینکه اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی شروع شود، قیمت محصولاتی همچون مرغ و تخممرغ افزایش یافته است به طوری که هر شانه تخممرغ به ۶۰ هزار تومان رسیده و هر کیلو مرغ ۳۳ هزار تومان به فروش میرود. اما با توجه به اینکه این ارز در ماه جاری هم همانند ماههای قبل برای نهادههای دامی تامین شده و نهادهها با همان قیمت قبلی در سامانه بازارگاه بارگذاری شدهاند، هر گونه گرانی در بازار مرغ و تخممرغ قابل قبول نیست. بر این اساس باید مسوولان فروش این محصولات با قیمتهایی فراتر از مصوبه برخورد جدی و از هر گونه گرانفروشی جلوگیری کنند.
سال آینده ارز ترجیحی نداریم
گفتنی است دولت سال آینده ۲۵۰هزار میلیارد تومان برای یارانه و بنکارت در ازای حذف ارز ترجیحی اعتبار گذاشته است که در سه ماه اول سال آینده، یارانه بهصورت نقدی و بعد از آن با بنکارت و کارتهای الکترونیک پرداخت میشود. رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس در این خصوص گفت: دولت برای حذف ارز ترجیحی باید برنامهای مکتوب به مجلس ارائه کند. او تاکید کرد: در جلسه روز سهشنبه کمیسیون تلفیق بودجه در مجلس، دولت رسما اعلام کرد سال آینده ارز ترجیحی نداریم.
در این باره همچنین مسعود میرکاظمی رییس سازمان برنامه و بودجه، اعلام کرد: حذف ارز ۴۲۰۰تومانی در دو مرحله انجام میشود و به جای یارانه نان، بنکارت ویژهای توزیع میشود و مردم نان را با همان قیمت یارانهای دریافت خواهند کرد.
به گفته وی، قرار شد کارگروهی از کمیسیون تلفیق بودجه برای بررسی ابعاد گسترده این طرح تشکیل شود تا با کمک دستگاههای مختلف و سازمان برنامهوبودجه به سوالات نمایندگان به شکل دقیقتر و جزئیتر در جلساتی مجزا از کمیسیون تلفیق بودجه پاسخ داده شود و در نهایت جمعبندی آن در این کمیسیون ارائه شود تا نمایندگان در جریان قرار بگیرند.
میرکاظمی گفت: با توزیع بنکارت، یارانه نان به نانوا پرداخت میشود و افراد نان را با همان قیمت قبل خریداری میکنند. بهگفته او، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد هنوز در حال آمادهسازی زیرساخت اجرای این طرح هستند. او افزود: فعلا بحث حذف ارز ترجیحی نهادهها مطرح است و موضوع حذف ارز تخصیصی به گندم و دارو برای مرحله دوم قرار داده شده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد