23 - 05 - 2017
تغییر راهبردهای خاورمیانهای آمریکا
دکتر صلاحالدین هرسنی*
رییسجمهور آمریکا در نخستین ایستگاه سفر خارجی خود وارد عربستان سعودی شده است. اگرچه ترامپ اعلام کرده بود دیدار او با ملک سلمان بیشتر تلاشی برای ازسرگیری روابط و نیز تعریف نظم جدیدی در مبارزه با تروریسم و کمک رساندن به این کشورها برای حل مشکلات امنیتی آنان است اما بدون تردید ترامپ اهداف مهمتری را در این سفر دنبال میکند. در این راستا ازسرگیری روابط ریاض- واشنگتن را که در دوران اوباما به سردی گراییده بود باید بخشی از اهداف ترامپ دانست. حال با استقبال گرمی که مقامات سعودی از ترامپ نشان دادهاند، روابط دو کشور وارد فرآیند جدیدی از همکاریهای راهبردی میشود. این شرایط کمک خواهد کرد که بار دیگر عربستان به جایگاه اصلی خود در مناسبات منطقه بازگردد و چون گذشته نقش محوری در جهان اسلام و کشورهای عربی را این بار با حمایتهای واشنگتن به دست آورد.
با وجود تاکیدی که از سوی مقامات سعودی برای ازسرگیری روابط عربستان و آمریکا در دوران ترامپ شده، به نظر میرسد ازسرگیری و بازاحیای روابط ریاض- واشنگتن همه اهداف ترامپ در سفر به عربستان نباشد. بدیهی است که در نظم جدید راهبردی، هدف مهمتری نیز تعقیب میشود که متوجه ایران است به این معنی که عربستان و آمریکا تلاش میکنند از آنچه آنان در گذشته و حال تهدید و نفوذ ایران میخوانند، جلوگیری کنند. البته این تلاش عربستان بیشتر به جهت تلافی ناکامی و شکست در پروژه هماهنگسازی آمریکای عصر اوباما با ایران در ماجرای برجام صورت میگیرد. به واقع مقامات سعودی که در ماجرای برجام نتوانستند آمریکا را همراه خود کنند، تلاش دارند توجه مقامات واشنگتن را بر نقش در حال گسترش ایران در خاورمیانه متمرکز کنند. تعقیب این راهبرد به معنای آن است که راهبرد مهار و انزوای ایران همواره در حال گسترش است و این دو کشور تلاش خواهند کرد از همه ابزارها و پتانسیلهای خود برای مهار و محاق ایران استفاده کنند و از تعیینکنندگی نقش آن در مناسبات منطقه بکاهند.با نظم جدیدی که قرار است از سوی عربستان و آمریکا برای عقیم ساختن راهبردهای ایران در منطقه رقم بخورد، به نظر میرسد اینگونه ائتلافها در آینده هم گسترش یابد و دو کشور بخواهند در رهگذر ائتلافهای راهبردی به هر طریق ممکن به نقش کلیدی ایران در مناسبات منطقه پایان دهند. با توجه به استقبالی که از رییسجمهور آمریکا به عمل آمد از یکسو و حضور چشمگیر کشورهای منطقه در نشست با ترامپ از سوی دیگر و امضای قراردادهای کلان تسلیحاتی به نظر میرسد تغییر راهبردهای خاورمیانهای آمریکای عصر ترامپ با محوریت عربستان را باید بیش از هر زمانی جدی تلقی کرد.
* مدرس علوم سیاسی و روابط بینالملل
S.Harsani.k@gmail.com
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد