20 - 04 - 2021
تداوم عقبنشینی
گروه بورس- بازار سرمایه روز گذشته شاهد معاملات بیش از ۱۹ برابری اوراق دولتی در مقابل معاملات خرد سهام و حقتقدم بود. بر این اساس اوراق دولتی ۳۸ هزار و ۴۵۶ میلیارد تومان از نقدینگی هوشمند و عمده بازار را نصیب خود کرد در حالی که سهم معاملات خرد بازار سهام از داد و ستدهای دیروز تنها هزار و ۹۲۹ میلیارد تومان شد. همزمان، بازار سهام شاهد تداوم صفوف فروش سنگین در اغلب نمادها بود. گروههای بانکی، محصولات شیمیایی و فرآوردههای نفتی بیشترین حمایت حقوقیها را کسب کردند. به هر روی شاخص کل با افت هشت هزار و ۷۶ واحدی به سطح یک میلیون و ۲۱۶ هزار و ۷۱۸ واحد تنزل یافت. برخی کارشناسان بازار سرمایه، ۲/۱میلیون واحد را سطح حمایت بازار میدانند و بر این باورند که شاخص از این نقطه به تدریج صعودی خواهد شد. گفتنی است بررسی مسیر پولهای خروجی از بازار در روز گذشته نشان میدهد حقیقیها تنها ۸۹ میلیارد ریال از پول خود را به صندوقهای با درآمد ثابت بردهاند که در مقایسه با روزهای گذشته فاصله بسیاری دارد.
شاخص کل بازار سرمایه روز گذشته معادل ۶۵/۰ درصد کاهش یافت. در همین حال شاخص هم وزن نیز ۷۰۱ واحد معادل ۱۶/۰ درصد عقب نشست. شاخصهای آزاد شناور، بازار اول و بازار دوم هم به ترتیب معادل ۴۷/۰، ۸۷/۰ و ۴۹/۰ درصد افت کردند. روز گذشته نمادهای فارس، فولاد، ونیکی، کگل، شپنا، کچاد و شتران بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل داشتند. در همین حال شستا، شپنا، فملی، فولاد، وبملت، وتجارت و خودرو پرتراکنشترین نمادهای بورسی بودند. بورس در این روز معاملاتی به ارزش چهار هزار و ۳۰ میلیارد تومان را ثبت کرد. روز گذشته فرابورس هم با کاهش ۴۰ واحدی شاخص مواجه بود. در این بازار نماد هرمز بیشترین تاثیر مثبت و نمادهای زاگرس، ذوب، شگویا، آریا، صبا و بجهرم بیشترین تاثیر منفی را در شاخص داشتند. در همین حال آریا، بگیلان، بپیوند، شگویا، صبا،غگیلا و هرمز پرتراکنشترین نمادهای فرابورسی بودند. فرابورس در این روز معاملاتی به ارزش ۴۱ هزار و ۹ میلیارد تومان را ثبت کرد که بخش بزرگی از آن به معاملات اوراق دولتی اختصاص داشت.
بازار نیازمند حمایت پرقدرت دولت
یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است که انتشار ۲۴ هزار میلیارد تومان اوراق توسط هلدینگها، سرآغازی برای حمایت بیشتر از بازار سرمایه است و باید شرکتهای بیشتری برای انتشار اوراق قدم بگذارند. عظیم ثابت در گفتوگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) با اشاره به هماهنگیهای انجام شده به منظور تزریق ۲۴ هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه گفت: یکی از مسائلی که هماکنون وجود دارد این است که انتشار اوراق، بیشتر در دست دولت است؛ دولت با انتشار اوراق، از بازار سرمایه تامین مالی کرده و شرکتها نمیتوانند یکباره به چنین رقمی دست یابند.
وی افزود: شرکتها به نسبت دولت اوراق کمتری منتشر میکنند و اگر آنها بتوانند اوراقی منتشر کنند و از منابع آن در راستای حمایت از سهامشان استفاده کنند به نفع بازار سرمایه است.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: ۲۴ هزار میلیارد تومان میتواند سرآغازی برای انجام این کار باشد، چرا که باید شرکتهای بیشتری برای انتشار اوراق قدم بگذارند و حتما منابع حاصل را برای حمایت از سهامشان استفاده کنند. ثابت به آثار مثبت این اقدام اشاره کرد و گفت: تصمیم جدید سازمان بورس در جهت حمایت از بازار سرمایه و به منظور کاهش رفتار هیجانی تعدادی از سهامداران گرفته شده که موجب رشد نقدشوندگی بازار سهام میشود و تا حدودی صفهای فروش ایجاد شده را پوشش میدهد. وی بیان کرد: قیمت سهام در بازار بسیار ارزنده است و تنها نقدشوندگی است که تضعیف شده است. این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در همه کشورها زمانی که تعادل بورس بهم میخورد دولت دست به کار میشود و به حمایت بازار میپردازد، با توجه به اینکه سال گذشته دولت تامین مالی قابل توجهی از بازار سرمایه داشت، انتظار داریم که ۱۰ هزار میلیارد تومانی که اعلام شده، از صندوق توسعه ملی به بازار تزریق شود تا تعادل به بازار برگردد. ثابت خاطرنشان کرد: بازار سهام نیاز به حمایت جدی دارد و تنها دولت میتواند حمایت پرقدرتی از بازار داشته باشد تا بازار به مدار طبیعی خود برگردد.
عدم توازن اقدامات سازمان بورس با شدت ریزش بازار
علی دهدشتینژاد دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز در خصوص وضعیت بازار بیان کرد: بازار سرمایه همچون اتوبوسی بوده که در مقطعی با تبلیغات فراوان چند برابر ظرفیتش، مسافر سوار کرد و بعد هم بدون معیار منطقی با هل دادن این اتوبوس را از سربالایی با شیب تند بالا بردیم اما؛ هر چه بالا برود، در نهایت باید به پایین بازگردد. وی ادامه داد: در شرایطی که تدابیری برای برگشت اتوبوس اندیشیده نشده بود، اتوبوس به قله رسید و بسیاری از کسانی که خود تدارک این حرکت را چیده بودند، در قله پیاده شدند؛ اتوبوس در سراشیبی ترمز برید و برای کمک به این اتوبوس، گاهی طناب نازکی به آن بستند که در جا پاره شد. خیلی از مسافرآنهم از ترس سقوط در میان راه خود را به بیرون پرت کرده و از ترس مرگ، خودکشی کردند! دهدشتینژاد افزود: هیچیک از اقدامات و تصمیمات سازمان بورس برای حمایت از بازار سرمایه در زمان سقوط در حد و اندازه ریزشهای این بازار نبوده و طبیعی است که جواب ندهد، رفتار سرمایهگذاری که بعد از تحمل زیان ۶۰ تا ۷۰ درصدی به هر دری میزند تا از بازار سرمایه خارج شود، کم از خودکشی نیست؛ قطعا در آینده معضلات و آسیبهای اجتماعی بیشتری به خاطر ریزش بازار سرمایه شاهد خواهیم بود. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: متولیان «بورس» و مسوولان اقتصادی باید اول راهکاری برای توقف منفیهای بازار و ایجاد ثبات و جلب اعتماد سهامداران پیدا کنند؛ بعد به دنبال ایجاد روند صعودی در بازار سرمایه باشند.
عجیب است که بازار ارز با وجود آنکه بازاری غیرمتشکل است که معاملات آن هم چندان ثبت و ضبطشده نیست، تقریبا به ثبات رسیده؛ ولی بازار سرمایه که بازاری متشکل و شفاف است، به ثبات نمیرسد! یا ارادهای برای ایجاد ثبات و تعادل در این بازار نیست یا قوانینی که وضعشده، قوانین کارآمدی نیست که البته شخصا هر دو مورد را زمینهساز عدم ثبات این بازار میدانم. وی در گفتگو با بورسنیوز تصریح کرد: جلسات متعددی برای حمایت از بازارسرمایه برگزارشده؛ ولی راهکارهای حمایتی باید همزمان با هم اجرایی شود تا اثرگذار باشد.
هم جو روانی بازار سرمایه باید اصلاح شود تا اعتماد به بازار سرمایه بازگردد و هم عرضه و تقاضا کنترل شود. دهدشتینژاد اظهارکرد: محدودیت دامنهنوسان در حال حاضر شبیه قفلکردن در و پنجرههای اتوبوس در حال سقوط است تا کسی پایین نپرد. بهجای این کار باید از عرضههای آبشاری جلوگیری کرد و بهنوعی، تقاضا را تقویت کرد؛ اگر بازار سرمایه به ثبات برسد، استارت یک حرکت صعودی کار سختی نیست. اگرچه شرایط اقتصادی ایران با کشورهای توسعهیافته قابلمقایسه نیست؛ ولی بد نیست از تجربه کشورهای توسعهیافته در ریزشهای سنگین بورس آن کشورها استفاده کنیم؛ با شیوع کرونا در مارس ۲۰۲۰، بورسهای جهانی از جمله بورس آمریکا و انگلیس و آلمان و… در عرض یک ماه ریزش ۳۰ تا ۴۰ درصدی داشتند و شاخص داوجونز به محدوده مارس ۲۰۱۵ بازگشت. یعنی در یک ماه به اندازه ۵ سال به عقب بازگشت. ولی در اوج مشکلات اقتصادی، این بورس ۸۵ درصد رشد کرد و حتی از سقف قبلی بالاتر رفت و این رشد ناشی از سیاستهای صحیح اقتصادی دولتها بود.
وابستگی بیش از حد بورس به نرخ ارز
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به دو نکته مهم گفت: اتفاقی که در بازار سرمایه رخداده، نوعی بیش واکنش به اخبار و اتفاقات مختلف است. بورس بیش از حد منطقی به نرخ ارز گرهخورده و حالا هم ریزش بازار سرمایه با نرخ ارز منطبق نیست. حتی اگر بورس با دلار ۴۰ هزارتومانی رشد کرده بوده، این حجم از ریزش منطقی نیست. بازار سرمایه متشکل از تفکرهای حرفهای و غیرحرفهای است. دهدشتینژاد تاکید کرد: تفکرهای غیرحرفهای عمدتا رفتار هیجانی و کوتاهمدت دارند و این گروه همان فروشندگانی هستند که اعتماد خود را ازدستدادهاند اما؛ حرفهایها هم دچار گمراهی شدهاند و به اخبار مثبتی مانند توافق سیاسی و مذاکره با آمریکا یا حتی همکاری ایران و چین، واکنش منفی نشان میدهند. هر نوع همکاری خارجی در شرایطی که اقتصاد کشور در تنگنا قرار دارد، اتفاق مثبتی است؛ ولی واکنش بازار سرمایه به این اتفاقات منفی است و این پارادوکسی در ذهن سرمایهگذاران است که دنبال خبر منفی اقتصادی هستند تا بعدازآن سهم خریداری کنند. این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در گذشته برخی سهمهای بازار به نرخ ارز وابسته بود؛ ولی الان تمامی سهمها را به نرخ ارز گرهزدهایم و نرخ ارز، سدی شده که مانع از توجه سرمایهگذاران به تحلیل سودآوری شرکتها شده است. با وجود اینکه بسیاری از سهمهای بازار سرمایه در قیمتهای فعلی ارزنده بوده و در صورت سرمایهگذاری بلندمدت، جبران ضرر و زیان و خواب پول سرمایهگذاران خواهد شد، ولی نمیتوان انتظار داشت مردم نگاه تحلیلی به بازار سرمایه داشته باشند. در این مقطع باید سیاستگذاران، اقدامات همزمان برای حمایت از بازار سرمایه و تثبیت این بازار انجام دهند و بعدازآن از مردم انتظار رفتار منطقی داشت.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد