23 - 06 - 2020
تداوم سبزپوشی بورس
گروه بورس- اگرچه روند صعودی یا نزولی بورس به عوامل مختلفی از جمله نوسانات اقتصادی و سیاسی داخلی و بینالمللی بستگی دارد اما نمیتوان تاثیر کاهش و افزایش قیمت دلار را بر سیر تحولات روزانه بازار سرمایه نادیده گرفت. این روزها که نرخ دلار بر مدار رشد قرار گرفته و در حال گذر از مرز تاریخی ۲۰ هزار تومانی است، شاخص کل بورس نیز همپای آن، سیر صعودی را طی میکند و برای چند روز متوالی سبزپوش بوده است. در ادامه همین روند، روز گذشته شاخص کل بورس با ۴۰ هزار و ۷۱۹ واحد رشد معادل ۱۳/۳ درصد خود را تا کانال یک میلیون و ۳۴۱ هزار و ۵۳۱ بالا کشید. شاخص مهم هموزن نیز ۸۱۰۳ واحد رشد کرد و در رقم ۴۱۹ هزار و ۳۱۴ واحد متوقف شد. بر همین اساس معاملهگران تا پایان داد و ستدهای روز گذشته یک میلیون معامله به ارزش ۱۲۴ هزار و ۶۱ میلیارد ریال انجام دادند.
در معاملات روز گذشته بازار سهام، فولاد مبارکه اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیجفارس، ملی صنایع مس ایران، سرمایهگذاری تامین اجتماعی، معدنی و صنعتی گلگهر، س. نفت و گاز و پتروشیمی، تامین و معدنی و صنعتی چادرملو نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را بر روند داد و ستدها داشتند. همچنین بانکهای ملت، تجارت و صادرات ایران، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، پالایش نفت بندرعباس و گسترش سرمایهگذاری ایرانخودرو نمادهای پربیننده بورس بودند. روز گذشته همچنین شاخص کل فرابورس نیز ۲۴۶ واحد صعود کرد و رقم ۱۴ هزار و ۷۱۰ واحد را ثبت کرد. به گزارش ایسنا، معاملهگران این بازار ۷۲۷ هزار معامله به ارزش ۵۵ هزار و ۹۰۶ میلیارد ریال انجام دادند. سهامی ذوبآهن اصفهان، سرمایهگذاری صباتامین، فولاد هرمزگان جنوب، پتروشیمی تندگویان، هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، بیمه پاسارگاد و بانک دی نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند و سهامی ذوبآهن اصفهان، گروه صنایع کاغذ پارس، گروه سرمایهگذاری میراث فرهنگی، صنایع ماشینهای اداری ایران، بانک دی، سیمان لار سبزوار و کشت و صنعت شهداب ناب خراسان نمادهای پربیننده فرابورس بودند.
رشد بورس در سایه افزایش قیمت دلار
با توجه به تاثیرگذاری سهمهای بزرگ بر شاخص کل و نیز تاثیر مستقیم این سهمها از نرخ دلار، در چند روز اخیر شاهد رشد پرشتاب شاخص بورس به دنبال افزایش نرخ ارز هستیم. قیمت دلار از جمله مسائلی است که به دلیل وابستگی آن با قیمت جهانی محصولات میتواند تاثیرگذارترین شاخص بر روند معاملات بازار سرمایه ایران باشد. به گفته اکثر کارشناسان تا چند وقت گذشته ورود گسترده حجم نقدینگی به بورس تنها عامل تاثیرگذار در ایجاد روزهای بیسابقه رشد بازار بود. حال اکنون قیمت دلار در کنار ورود سرمایهگذاران تازهوارد و گستردگی حجم ورود نقدینگیها به این بازار باعث یکهتازی بورس ایران نسبت به دیگر بازارهای موازی برای سرمایهگذاری شده است. با توجه به قیمتگذاری محصولات جهانی با نرخ دلار هر گونه تغییری در نرخ ارز به مراتب بر قیمت محصولات و روند معاملات بورس تاثیرگذار خواهد بود و به مراتب تغییراتی را بر ارزش سهام شرکتهای حاضر در بورس ایجاد میکند. قیمت دلار در بازار سرمایه ایران را میتوان به عنوان یکی از ستونهای اصلی تعیینکننده روند معاملات این بازار تلقی کرد. طبق تجربیات به دست آمده افزایش قیمت دلار، سهام شرکتهای صادراتمحور را در بورس افزایشی میشود و در مقابل با توجه به اینکه افزایش نرخ دلار میتواند باعث افزایش هزینه تولید در بنگاههای تولیدی و شرکتها شود بنابراین منجر به کاهش ارزش سهام شرکتهای وارداتمحور خواهد شد. بر اساس بررسیهای صورت گرفته سهام شرکتهای پالایشگاهی، پتروشیمی، فلزی، معدنی و … از افزایش قیمت دلار منتفع خواهند شد و در اکثر مواقع سهام شرکتهایی مانند خودروییها، صنایع داریی و غذایی که مواد اولیه آنها از خارج کشور تامین میشود تاثیر منفی را از افزایش قیمت دلار خواهند گرفت. با توجه به اینکه بیش از ٧٠ درصد از شرکتهای حاضر در بورس کامودیتیمحور و متاثر از نرخ کالاهای جهانی هستند بنابراین با ایجاد هرگونه نوسانی در قیمت دلار میتوان شاهد تاثیر آن در بازار سرمایه و افت و خیز قیمت سهمهای شاخصساز بازار سرمایه بود. با وجود اقدامات زیادی که از سوی بانک مرکزی به منظور کنترل قیمت ارز صورت گرفته و برنامههای زیادی از سوی رییس کل بانک مرکزی برای این بازار مطرح شده اما اخیرا شاهد رشد بیمحابای قیمت ارز در بازار هستیم که این موضوع باعث تاثیرگذاری بر بازار سرمایه، افزایش قیمت سهام شاخصساز و نیز رشد بیوقفه شاخص بورس شده است. قیمت دلار روز گذشته به ٢٠ هزار تومان رسید و در چند روز گذشته شاهد تاثیر افزایش قیمت دلار در بازار سهام بودهایم.
تاثیر همزمان دلار و نقدینگی بر بازار
سوالی که ذهن بسیاری از فعالان بازار را به خود مشغول کرده مقصد نهایی رشد قیمت دلار و میزان تاثیرپذیری بازار سرمایه از این افزایش بیوقفه قیمت است. در این زمینه یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که بازار در روزهای اخیر رشد بسیار خوبی را تجربه کرد که میتوان بخشی از آن را ناشی از افزایش قیمت دلار و قسمت دیگر را مربوط به ورود نقدینگی مازاد در کشور به این بازار دانست. حمیدرضا مهرآور در این باره به ایرنا گفت: رشد برخی از صنایع مانند پتروشیمی ناشی از رشد قیمت جهانی پتروشیمی در سطح دنیا بود که تا چند وقت گذشته به دلیل کرونا با کاهش قیمت همراه شده بودند اما اکنون قیمتها به نرخ قبل از شیوع ویروس کرونا بازگشته است. وی به کمک افزایش نرخ دلار به رشد شرکتهای صادراتمحور اشاره کرد و افزود: قیمت دلار و همچنین نرخ کامودیتیها به سرعت تاثیر خود را بر بازار سرمایه میگذارد. به طور معمول سرمایهگذاران بر سیگنالهایی که از بازار ارز اعلام میشود بسیار حساس هستند و بلافاصله شاهد تاثیر آن در محاسبات ارزش جایگزینی و نرخ فروش محصولات شرکتها خواهیم بود. این کارشناس بازار سرمایه به تاثیر مثبت قیمت دلار بر بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: افزایش قیمت دلار تنها زمانی تاثیر منفی خود را بر معاملات بورس میگذارد که قرار باشد در کنار بازار سرمایه، بازاری جداگانه برای بازار دلار ایجاد شود. وی بر کنترل مصرف دلار در کشور تاکید کرد و گفت: براساس پیشبینیهای صورت گرفته مصرف دیگری در کشور برای دلار وجود ندارد بنابراین به نظر نمیرسد قیمت ارز بیش از اینها افزایش یابد و بازار ارز به عنوان بازاری رقیب برای بورس مطرح شود.
نقش بانک مرکزی در کنترل قیمت دلار
مهرآور درباره احتمال افزایش مجدد قیمت دلار در بازار گفت: میزان افزایش نرخ دلار در کشور وابسته به سیاست بانک مرکزی، تعامل در نظر گرفته شده در بانک مرکزی و دستورالعملهای صادر شده است. این کارشناس بازار سرمایه گفت: صحبتهای اخیر همتی نشان میدهد قیمت دلار بیشتر از اینها نباید رشد کند و با برنامههایی که قرار است در دستور کار قرار دهند نرخ ارز در معرض کنترل قرار خواهد گرفت. وی افزود: عوامل متعددی بر رشد بازار سرمایه و افزایش قیمت سهام تاثیرگذار است که دلار جزو یکی از آنها تلقی میشود و این شاخص میتواند تاثیر زیادی را بر شرکتهای صادراتمحور داشته باشد. مهرآور با بیان اینکه دولت و نظام حساب ویژهای را در بورس باز کرده است، گفت: مسوولان در صدد هستند تا بازار سرمایه را بیش از همه سالها به مردم معرفی کند و از طریق آموزش راههای ورود به این بازار، سرمایههای در اختیار مردم را به سمت این بازار سوق دهند و در انتها وارد تولید کنند.
روند صعودی بازار ادامهدار است
در همین زمینه همچنین وحید ویسیزاده- کارشناس بازار سرمایه- گفت: به طور سنتی بازار سرمایه ایران بازاری است که سهام بزرگ و کامودیتی محور ارزش زیادی از بازار را به خود اختصاص داده است. همیشه افزایش نرخ دلار با تاخیر در رشد سودآوری شرکتهای اصلی بورس اثر مثبت داشته که در دو سال اخیر و نیز در بحران ارزی سال ٩١ و ٩٢ هم شاهد این موضوع بودیم. وی افزود: اکنون در برخی از سهام شاهد تاثیرگذاری رشد نرخ دلار بر سودآوری برخی از شرکتها به صورت مستقیم و در برخی دیگر به صورت غیرمستقیم هستیم. ویسیزاده با بیان اینکه بخش زیادی از رشد نرخ ارز از گذشته بر قیمت فعلی سهام پیشخور شده است، گفت: بیش از آنکه رشد نرخ دلار بخواهد از دریچه سنتی بر روند بازار تاثیرگذار باشد به طور حتم بیشتر از اینها بر نسبت P/E شرکتها تاثیر نمیگذارد. این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بحث انتظارات تورمی از جمله مسائلی است که اکنون در مورد رشد نرخ دلار مورد توجه قرار گرفته است، گفت: با رشد نرخ دلار، انتظارات تورمی در کشور تشدید میشود که در این راستا همه آحاد مردم با سرمایه کمی که در اختیار دارند نمیتوانند به بازار مسکن ورود کنند و در مورد بازار دلار هم با برخی از ممنوعیتهای معاملاتی مواجه خواهند بود، به همین دلیل بهترین حوزه برای سرمایهگذاری که دولت هم در حال حمایت از آن است بازار سرمایه خواهد بود. وی خاطرنشان کرد: رشد نرخ دلار در روزهای اخیر در شکل افزایش انتظارات تورمی منجر به این میشود که افراد به دنبال نگهداری از ریال نباشند و در بورس اقدام به خرید سهم کنند مگر اینکه آن سهم به لحاظ شاخص سودآوری یعنی نسبت قیمت به سود و نسبت قیمت به فروش از قیمت اصلی فاصله گرفته باشد. ویسیزاده با بیان اینکه با توجه به رشد نرخ دلار در چند وقت اخیر و نیز وضعیت فعلی کشور به نظر میرسد روند صعودی بازار در میانمدت ادامهدار باشد، خاطرنشان کرد: در کنار ادامه رشد بازار سهام، از اینجا به بعد شاهد ایجاد اصلاحاتی هم در این بازار هستیم و کمتر شاهد رشد دو ماه ابتدای سال و رشد فراگیر بازار در همه سهمها خواهیم بود. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، روند معاملات بازار در نیمه دوم سال را باید براساس مسائل اقتصادی موجود در کشور و رخدادهای بیرونی مورد ارزیابی قرار داد و جهت اصلی بورس را ارزیابی کرد. وی اظهار کرد: در چند وقت اخیر از طرف برخی از مقامات کشور که از میزان صادرات کشور، کسب درآمدهای ارزی و وضعیت کشور در حوزه تراز جاری مطلع هستند سیگنالهایی مبنی بر وضعیت بد درآمدهای ارزی مطرح شده، بنابراین با توجه به این تحلیلها به نظر میرسد که قیمت دلار نسبت به سایر بازارها مانند بورس و مسکن ارزانتر است و ممکن است با رشد بیشتری روبهرو شود که این موضوع به تناسب بر روند صعودی بازار تاثیرگذار خواهد بود. ویسیزاده خاطرنشان کرد: در حوزه ارز نحوه مدیریت فرق میکند و از بازیگر مهم، انحصار و کلیدی به نام دولت از مجرای بانک مرکزی برخوردار است به همین دلیل به نظر میرسد با حمایتهایی که از بازار ارز صورت میگیرد به مراتب شاهد تاثیرگذاری آن بر بازار بورس خواهیم بود.
ادعای حباب حتی با فرض دلار ۲۵ تا ۳۰ هزار تومانی
حباب، فقط مختص بازار سرمایه نبوده و بازارهای دیگر از جمله بازار خودرو و مسکن هم حباب دارند. ریشه این حباب در سیاستهای پولی و مالی کشور است. با توجه به رشد روز گذشته بورس تهران میتوان گفت که این بازار دستکم تا اولین روز فصل تابستان بیش از ۱۵۰درصد بازدهی برای سرمایهگذاران به ارمغان آورده است. یک کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت این بازار به بورس نیوز گفت: اواخر آذرماه ۱۳۹۲، وزیر اقتصاد وقت دولت آقای روحانی در مورد رشد بازار سرمایه مصاحبهای تاریخی داشتند و گفتند «بازار سرمایه به صورت حبابگونه رشد کرده و ما با عرضهها، جلوی رشد حبابگونه بازار را گرفتیم!» در آن مقطع شاخص کل بورس در محدوده ۹۶ هزار واحدی قرار داشت؛ دلار حدود ۳۴۰۰ تومان بود؛ نفت حدود ۱۰۰ دلار بود و سایر کامودیتیها هم نسبت به این روزها، قیمت بالاتری داشتند؛ ارزش دلاری بازار هم در آن زمان حدود ۱۷۰ میلیارد دلار بود. بعد از پیک رشد بازار سرمایه در سال ۹۲، شاهد ریزش بازار سرمایه و رکود طولانیمدت در این بازار بودیم و بورس تهران چهار سال بعد از ریزش تاریخی ۱۳۹۲ یعنی تقریبا اوایل زمستان ۱۳۹۶، به محدوده ۹۶ هزار واحدی سال ۹۲ بازگشت.
ارزش دلاری بورس و مقایسه آن با ارزش سالهای قبل
جواد سنگینیان افزود: در حال حاضر ارزش بازار سرمایه ما حدود ۳۱۰ میلیارد دلار است. در نظر داشته باشید که الان ارزش بازار سرمایه ما، از نظر دلاری تقریبا دو برابر ارزش سال ۱۳۹۲ (که وزیر وقت اقتصاد دولت آقای روحانی اعتقاد به حباب این بازار ۱۷۰ میلیارد دلاری داشتند) است؛ حال آنکه نفت به حدود ۴۰ دلار رسیده و به تبع قیمت نفت، قیمت سایر کامودیتیها در بازارهای جهانی هم کمتر از سال ۱۳۹۲ است. عرضههای اولیه و افزایش سرمایه و طرحهای توسعهای شرکتها هم در این چند سال در حدی نبوده که توجیهکننده رشد تقریبا ۱۳ برابری شاخص کل باشد. سرمایهگذاران بازار سرمایه از ابتدای سال ۹۶ تاکنون در حالی بازدهی حدودا ۱۲۰۰ درصدی کسب کرده اند که دلار در این فاصله رشد تقریبا ۴۰۰ درصدی داشته و هیچ شکی وجود ندارد که ارزش بازار سرمایه ما از پیک ارزش سال ۱۳۹۲ بسیار بالاتر است. این رشد بازار سرمایه در مقایسه با سایر شاخصهای اقتصادی همخوانی ندارد. ارزش p/e ttm یا همان ارزش p/e چهار فصل گذشته بازار سرمایه نسبت به معیارهای بازارهای جهانی جزو بالاترین نسبتهای دنیا است. نسبت p/e چهار فصل گذشته در بورس آمریکا در محدوده ۱۷ _ ۱۸ قرار دارد و این نسبت در پیک ۹۲ در بورس ما حدود هشت بوده است؛ ولی در حال حاضر این نسبت به حدود ۲۷ است نسبت ارزش بازار به فروش شرکتها هم بالاتر از ۶ واحد قرار دارد بیش از دو برابر بورسهای دنیا!! و هم بدین معنی است که میانگین حاشیه سود شرکتهای بازار سرمایه ما بیش از دو برابر دنیاست. با توجه به اینکه نرخ ارز نیمایی(به عنوان مبنایی برای رشد انتظاری سود سال۹۹ شرکتها) نسبت به یک سال قبل اختلاف فاحشی نداشته، این نسبت قابل توجیه نیست. در نظر داشته باشید که در سال ۹۸ نرخ ارز نیمایی حدود ۳۰ درصد بالاتر از نرخهای سال ۹۷ بود و میانگین سود شرکتهای بازار سرمایه در سال ۹۸ کمتر از ۳۰ درصد رشد نسبت به سال ۹۷ نشان میدهد. این شرایط این ریسک را به همراه دارد که اگر نرخ ارز برای ۲ الی ۳ سال متوالی رشد نکند، حاشیه سود شرکتها به شدت کاهش خواهد یافت و p/e بازار سرمایه ممکن است به محدوده ۴۰ برسد!
با دلار ۲۵ تا ۳۰ هزار تومانی هم بازار سرمایه حباب دارد
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که «با فرض پذیرش کنترل دستوری نرخ ارز و احتمال جهش ناگهانی نرخ ارز، رشد بازار سرمایه قابل توجیه نیست» گفت: شاخص هموزن نسبت به ابتدای سال ۹۷، رشد ۲۵ برابری داشته و حتی با فرض رشد ۷ تا ۸ برابری نرخ ارز نسبت به سال ۹۷ و لمس دلار ۲۵ تا ۳۰ هزار تومانی، باز هم بازار سرمایه در بسیاری از سهمهای کوچک و متوسط حباب دارد و رشد بیش از ۲۰ برابری قیمت سهمهای کوچک در این فاصله اصلا قابل توجیه نیست. ضمن اینکه ادعای دلار ۲۵ الی ۳۰ هزار تومانی هم اشکالاتی دارد. به سبب رکود ناشی از کرونا، افت قیمتهای جهانی و فشار تحریمها، در بدترین شرایط اقتصادی کشور قرار داریم و با وجود این مشکلات حدود ۳۵ میلیارد دلار صادرات محقق کرده ایم و مشخص نیست ادعای دلار ۲۵ الی ۳۰ هزار تومانی با توجه به حداقل حقوق ماهانه ۱۲۰ دلاری بر اساس چه مبنایی صورت میگیرد.
افزایش شکاف طبقاتی با جهش غیرمنطقی بازارها
سنگینیان در ادامه با اشاره به اینکه رشد حبابگونه بازار سرمایه، شکاف طبقاتی را افزایش داده است، اظهار کرد: رشد بازار سرمایه بیش از نرخ تورم بوده است و از آنجا که در جهشهای تورمی، اختلاف طبقاتی تشدید میشود، سرمایهگذارانی هم که از ابتدای سال ۹۷ در بازار سرمایه بوده با بازدهی حداقل ۱۳۰۰ درصدی، قدرت خرید دلاری شان به شدت افزایش داشته و در واقع ثروتمندتر شدهاند. اعتقادی به اینکه رشد فعلی بازار سرمایه عاملی برای جلوگیری از تورم است، ندارم و معتقدم زمانی میتوان گفت بازار سرمایه تورمزا نیست که نقدینگی بازار سرمایه به سمت تولید هدایت شود. در سه ماهه اول سال ۹۸ بازار سرمایه، میلیاردها تومان نقدینگی جذب کرده و حدود ۱۵۰ درصد رشد کرده که افزایش سرمایه شرکتها از محل آورده نقدی، بسیار ناچیز بوده و ضمنا بجز مجموعه «شستا و صبا تامین» عرضه اولیه بزرگی در بازار سرمایه شاهد نبودهایم.
وی افزود: در سال ۹۹ اکثر شرکتهای بازار سرمایه حتی شرکتهای بزرگ و بنیادی بازار، بیش از ارزش ذاتی و ارزش جایگزینی رشد کردند و این رشد، منجر به راهاندازی طرحهای توسعهای و رشد سودآوری شرکتها، نشده و اتفاقا شاید آثار منفی هم بر روند فعالیت شرکتها داشته است؛ چرا که بسیاری از شرکتهای فعال در بازار سرمایه، نقدینگی شرکت را به جای سرمایهگذاری در حوزه تولید و توسعه کسبوکار خود، صرف خرید سهام کرده اند. بنابراین ریزش احتمالی بازار سرمایه، تبعات سنگینی برای سرمایهگذاران به همراه خواهد داشت. نکته دیگر آنکه، کل حجم نقدینگی کشور طبق گزارش بانک مرکزی در پایان اسفند ۹۸، حدود ۲۵۰۰ هزار میلیارد تومان است و ارزش بازار سرمایه ما، ۲/۲ برابر این عدد است و هر بار که بازار سرمایه رشد میکند، ارزش بازار هم رشد میکند. برای مثال فقط روز گذشته ارزش بازار سرمایه ما ۱۸۰ هزار میلیارد تومان افزایش داشت که تقریبا معادل کل کسری بودجه یک سال دولت است! البته دولت میتوانست با فروش مستقیم سهام متعلق به خود کسری بودجه خود را از طریق بازار سرمایه جبران کند که متاسفانه در این زمینه هم ضعیف عمل کرد و عرضه چندانی نداشت. حال آنکه اگر دولت از ابتدای سال شروع به عرضه زیرمجموعههای خود کرده بود، هم دولت از طریق این بازار تامین مالی کرده بود و هم شاید شاخص بورس الان در محدوده ۶۰۰ هزار واحدی بود و حبابی در این بازار وجود نداشت.
راهکارهای کنترل اوضاع
سنگینیان در رابطه با راهکارهای کنترل اوضاع و جلوگیری از ریزش بازار سرمایه عنوان کرد: در این شرایط تنها راه جلوگیری از افت بازار سرمایه، افزایش نرخ ارز است که البته این اقدام، تبعات سنگینتری برای اقتصاد کشور به همراه خواهد داشت. در نظر داشته باشید که در حال حاضر بسیاری از کالاها و خدمات در کشور ما، هنوز اثر حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی را در قیمتهای خود منعکس نکردهاند و با توجه به حذف ارز دولتی، هر گونه افزایش نرخ ارز، مستقیما سبد مصرفی خانوارها را تحتتاثیر قرار خواهد داد. دلار ۲۵ تا ۳۰ هزار تومانی تورم سنگینی در پی خواهد داشت و برای اقتصاد کشور، اتفاق خوشایندی نیست.
ریشه حباب در سیاستهای پولی و مالی
وی اضافه کرد: حباب، فقط مختص بازار سرمایه نبوده و بازارهای دیگر از جمله بازار خودرو و مسکن هم حباب دارند. ریشه این حباب در سیاستهای پولی و مالی کشور است و مادامی که نرخ سود سپردههای بانکی کمتر از تورم هدف بانک مرکزی باشد، سرمایهگذاران تمایلی به سپردهگذاری در بانک ندارند و سیل نقدینگی در بازارهای موازی، آثار مخربی بر جای خواهد گذاشت. همانطور که افزایش نرخ سود سپردههای بانکی بین سالهای ۹۳ تا ۹۶، برای بانکها و اقتصاد کشور زیانبار بوده است، کاهش غیر منطقی سود سپردههای بانکی هم مخرب خواهد بود. نرخ بهره واقعی در اقتصاد ما که با مشکلات رشد اقتصادی منفی دست و پنجه نرم میکند باید در محدوده صفر باشد، یعنی با نرخ تورم، همخوانی داشته باشد که نه موجب ناترازی بانکها شود و نه منجر به خروج سپردهها از بانک و رشد حبابگونه بازارهای موازی شود. واقعی کردن نرخ بهره کوتاهمدت بر مبنای شاخصهای اقتصادی، راهکاری برای جلوگیری از تشکیل حباب در بازارهای موازی است. به سبب همین نرخ بهره غیرواقعی است که با افزایش کمتر از یک درصدی نرخ ارز در بازار، بازار سرمایه چندین درصد رشد میکند. به خوبی میدانیم که وضعیت منابع ارزی بانک مرکزی، آنقدر مساعد نیست که با تزریق ارز به بازار، مانع از افزایش نرخ ارز شوند؛ ضمن اینکه کسری بودجه دولت هم به عنوان یکی از عوامل رشد نقدینگی مشهود است.
بنابراین با رساندن نرخ بهره کوتاهمدت به شاخصهای اقتصادی و نرخ تورم هدف، میتوان سیالیت نقدینگی را مهار کرد و از جهشهای عجیب و غریب در بازارهای مختلف جلوگیری کرد. وی در خاتمه تصریح کرد: کاهش نرخ بهره در شرایط فعلی باعث کنترل رشد نقدینگی نخواهد شد و گواه این ادعا این است که سال گذشته با نرخ بهره زیر ۱۵درصدی سپردههای بانکی، حجم نقدینگی بالای ۳۰ درصد رشد داشت!
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد