7 - 04 - 2022
تداوم بدعهدی خودروسازان
گروه صنعت- مشکلات و چالشهای صنعت خودروسازی در کشور ما آنچنان از ابعاد پیچیدهای برخوردار است که تقریبا اکنون با انباشت مشکلات گذشته، زمینهای وجود ندارد که در آن نسبت به عملکرد خودروسازان و رضایت مشتریان انتقادی وجود نداشته باشد.
در کنار بحث خودروهای بیکیفیت، انحصار تولید، بازار غیررقابتی و قیمتهای نجومی، یکی از چالشهای قدیمی موضوع پیشفروش و عدم تعهد به تحویل خودرو در زمان مقرر شده است. در واقع این مساله در حالی همچنان ادامه دارد که اکنون به صورت کاملا بیسابقهای که در هیچ کجای جهان نمونه آن مشاهده نمیشود، برای خرید خودرو از کارخانه قرعهکشی صورت میگیرد؛ امری که کارشناسان از آن به عنوان لاتاری خودرو یاد کرده و در شرایطی که مصرفکننده واقعی دستش از خرید خودروی دلخواه خود کوتاه میماند، هزاران میلیارد تومان رانت به جیب دلالان و واسطههایی میرود که از اختلاف قیمت کارخانه با بازار آزاد، سودهای نجومی به جیب میزنند.
تبعیض آشکار
در همین رابطه و در شرایطی که شاهد هستیم دائما در خصوص معضلات خودروسازی کشور بحث و اظهارنظر میشود و حتی مسوولان کشور نیز به عینه زبان به انتقاد از این صنعت گشوده و طرحهای مختلفی نیز برای برونرفت از این چالشها ارائه میکنند، همچنان حقوق مصرفکننده و تبعیضی که در این رهگذر نصیبش میشود پابرجا بوده و از دامنه آن نیز کاسته نمیشود. به گفته برخی از ناظران علاوه بر موضوع قیمت و بازار انحصاری خودرو در کشور، عیوب عجیب خودروهای صفرکیلومتر، عدم خدمات پس از فروش مناسب و تحویل خودروهای پیشفروش شده از جمله مسائل اساسی در بحث خودرو است. به عنوان نمونه هر چند بدعهدی در تحویل خودروها سابقه طولانی در کشور داشته و حتی شاهد هستیم که شرکتهای خصوصی در این رابطه مشکلاتی را ایجاد کردهاند که دامنه اعتراضات مردم خود شاهد گویای وضعیت بغرنج آنهاست، اما برای دو خودروساز بزرگ کشور نیز این پدیده مصداق داشته و روزبهروز به تعداد شاکیانی که خودروی خود را تحویل نگرفته و یا ملزم به دریافت خودروی دیگری به جای خودروی ثبتنامی شدهاند افزوده میشود.
چه کسی پاسخگو است؟
در این خصوص یکی از مشتریان که اتفاقا جانباز و برادر شهید است و در تابستان امسال خودرو ثبتنام کرده است به «جهانصنعت» توضیح داد: در آغاز کار دولت جدید احساس کردیم که یک منجی برای کشور آمده است. به همین دلیل از آنجا که اعلام شد دیگر بدهی به مردم نداشته و ظرف سه ماه خودروی شما تحویل داده میشود، با وجود آنکه در تاریخ ۱۸ مرداد سال گذشته مبلغ ۷۴ میلیون و هفتصد هزار تومان برای ثبتنام خودروی کوئیک سایپا پرداخت کرده بودیم، پس از هفت ماه گفتند که برای مرحله دوم و تحویل خودرو باز هم باید مبلغ دیگری پرداخت کنیم. به همین دلیل در تاریخ ۱۶ اسفند سال گذشته هم مبلغ ۲۵ میلیون تومان دیگر واریز کردیم. با این حال پس از گذشت یک ماه، همچنان دعوتی برای تحویل خودرو از ما به عمل نیامده و نمایندگی نیز میگوید که هنوز فاکتور نشده است. به همین دلیل سوال این است که با احتساب سود این چند ماه و بلاتکلیفی ما چه تفاوتی میان خرید خودرو از بازار آزاد و پیشخرید آن وجود دارد؟
دامنه وسیع مشکلات
به گفته کارشناسان یکی از معضلات خودروسازی ایران بحث عدم تطابق میان عرضه و تقاضاست و وضعیت بازار غیررقابتی است. این امر وقتی با مشکل زیاندهی خودروسازان، تورم و کاهش ارزش پول ملی، جریان قدرتمند واسطهها و چالش زنجیره تامین پیوند میخورد، نخستین تبعاتش متوجه مصرفکننده میشود. به خصوص مصرفکنندگانی که با توجه به فراخوانها و وعدهها و وعیدهای فراوان اقدام به ثبتنام خودروها میکنند، اما در نهایت یا ملزم به پرداخت مابهالتفاوتهای غیراصولی میشوند یا اینکه باید مدتها در بلاتکلیفی و فشارهای اقتصادی و روانی قرار بگیرند. این موضوع زمانی جالبتر میشود که بدانیم به صورت بیسابقه و به بهانههای مختلف از جمله تحریم و نبود قطعه برخی از خریداران به خودروی ثبتنامی خود نرسیده و ناچار شدهاند به ازای آن خودروی دیگری را بگیرند. یعنی شرایطی که خودروساز در محیطی امن و فارغ از هرگونه رقابت از هر لحاظ به نفع خود عمل کرده و تمامی بار مسوولیت را روی مصرفکنندهای قرار میدهد که دستش از همهجا کوتاه بوده و مجبور به تمکین از این شرایط تحمیلی است.
نمونههای عجیبی از عدم پاسخگویی و نظارت
این مشکل زمانی پیچیدهتر میشود که در خودروهای صفرکیلومتر تحویل داده شده نیز اشکالاتی عجیب مشاهده شده و باز هم پاسخگویی درستی به خریداران صورت نمیگیرد. در همین راستا و در حالی که بسیاری از کارشناسان معتقدند در صنعت خودروی کشور در تمام زمینهها از تولید گرفته تا فروش خودرو کسی مسوولیت مشکلات را قبول نکرده و تنها به وعدههای پرشمار بسنده میشود، محسن کاظمی کارشناس خودرو در گفتوگو با «جهانصنعت» توضیح داد: یکی از مشکلات مهم در صنعت خودروی ما، به کارگیری بیکیفیتترین مواد و محصولات است. به عنوان مثال در سیستم برق خودرو و سیمکشی آن در جاهایی به جای شش رشته سیم از یک رشته سیم استفاده میشود. لذا این سیم طبیعتا توان ارتباط و سیگنال نداشته و زمانی هم که ارتباط به درستی برقرار نشود، منجر به بروز خطا در کلیت سیستم خودرو میشود.علاوه بر این در مورد کیفیت قطعات هم، چنین معضلی وجود دارد. شما وقتی قطعهای را از بازار تهیه میکنید، نه تنها کیفیتی ندارد، بلکه فاقد هرگونه ضمانت است. به همین دلیل بارها شاهد بودهایم که یک قطعه نو معیوب بوده و به درستی کار نمیکند. همچنین به شخصه بارها مشاهده کردهام که قطعاتی روی ماشینهای صفرکیلومتر نصب شده که این قطعات نو نبوده و کارکرده هستند. یعنی قطعه مرجوعی به شرکت بازگشته و پس از بررسی مجدد دوباره روی یک خودرو سوار شده است. از سوی دیگر برای خودروهای تولیدی خود با مشکلی به نام استاندارد و آزمونهای کیفی نیز روبهرو هستیم، به طوری که وقتی خودرو بیرون داده میشود دارای اشکالات متعددی است که این شائبه را تقویت میکند که اساسا گویا تست و آزمون استانداردی برای این خودروها در نظر گرفته نشده است. کاظمی در ادامه افزود: در مورد خدمات پس از فروش هم شواهد آنچنان آشکار است که نیاز به توضیح اضافهتری نیست. برای نمونه من ماشین صفرکیلومتری را تحویل گرفتهام که در خیابان خاموش شده و به هیچ صورتی حرکت نمیکند. وقتی با نمایندگی تماس میگیرید، میگویند که هنوز موعد گارانتی فرا نرسیده و باید در زمان سرویس اولیه مراجعه کنید. وقتی هم که خودرو را در بیرون از نمایندگی تعمیر میکنید، میگویند از گارانتی خارج شده است. مثال دیگر خودروی کوئیک مدل سال ۹۹ است که سه هزار کیلومتر بیشتر کار نکرده و در واقع صفر محسوب میشود. صاحب این خودرو هر چند سرویس اولیه را انجام داده، اما سوپاپ در سرسیلندر اشکال پیدا کرده و میل سوپاپ هم بریده است. وقتی به نمایندگی مراجعه کرده به او گفتهاند که چون سرویس دورهای را مراجعه نکردهاید، خودرو از گارانتی خارج شده است. حال سوال این است که چرا خودرویی که سه هزار کیلومتر بیشتر کار نکرده، نیاز به تعویض سرسیلندر پیدا کرده و از گارانتی هم به بهانه سرویس اولیه خارج شده است؟ مورد دیگر یک دناپلاس صفرکیلومتر اتوماتیک بود که وقتی خودرو در حالت پارک قرار میگرفت، دسته دنده از جای خود حرکت نمیکرد و قفل میشد. صاحب این خودرو بارها به نمایندگی مراجعه کرده و در نهایت به او پاسخ دادهاند که خودروی خودش را در حالت خلاص خاموش کند!
یا نمونه دیگر که فیلم آن هم در فضای مجازی منتشر شده مربوط به سمند الایکسی است که اکسل آن کاملا از زیر خودرو جدا و در وسط جاده رها شده و با یک کامیون برخورد کرده است. حال سوال این است که چرا و چگونه میشود اکسل یک خودرو با آن توان و وزن از وسط یک ماشین جدا شود و از همه مهمتر اینکه اگر به جای آن کامیون یک اتوبوس با مسافر یا یک خودروی سواری با این جسم ۳۰۰ کیلوگرمی برخورد میکرد، چه فاجعهای قرار بود ایجاد شود؟ به همین دلیل به شخصه معتقدم که مشکل اساسی ما در صنعت خودرو بحث مدیریتی است. یعنی اگر یک مدیر کاربلد و باتجربه بر سر یک تیم اجراکننده تازهکار قرار بگیرد، مطمئن باشید کیفیت به مراتب بهتر از این خواهد بود که یک مدیر ناآشنا به صنعت خودرو بخواهد بالای سر یک تیم کاربلد و حرفهای نظارت کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد