9 - 06 - 2022
تداوم افت تولید
گروه صنعت- آمارهای منتشرشده از سال ۱۴۰۰، نشان میدهد که سهم بخش صنعت و معدن در رشد اقتصادی این سال صفر بوده است. در همین رابطه سهم بخش کشاورزی نیز در تولید ناخالص داخلی منفی شده و بررسی دادههای منتشرشده نشان میدهد عمده تاثیر در رشد اقتصادی ۱/۴ درصدی اعلام شده، مربوط به بخش نفت و گاز است که در سال گذشته صادرات آن در شرایط تحریمی افزایش قابل ملاحظهای داشته است.
این آمار قابل تامل در خصوص سهم صفر بخش صنعت و معدن در رشد اقتصادی سال گذشته در حالی است که پارسال وزیر صمت اعلام کرده قصد دارد برای سال ۱۴۰۱، رشدی ۱۲ درصدی را برای بخش صنعت و معدن محقق کند؛ امری که به نظر میرسد با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران و نیز آمارهای موجود مبنی بر عقبگرد فعالیتهای تولیدی، مانند سایر وعدههای وزیر صمت عملی نخواهد شد.
البته در این میان برخی از کارشناسان معتقدند به واسطه شرایط تورمی در کشور ممکن است برخی از صنایع و بنگاههای تولیدی، سود اسمی بالاتری کسب کنند و شاخص فعالیتهای آنها مثبت شود، اما در عین حال موضوع تورم و افت قدرت خرید، همزمان به کاهش تقاضا دامن زده و میتواند در کاهش ظرفیت تولید و سهم بازار برخی دیگر از بنگاههای تولیدی آسیبهای جدی وارد کند. علاوه بر این موضوع قطعی برق صنایع به خصوص صنایع بزرگ مانند فولاد و سیمان که اثر قابلتوجهی در رشد اقتصادی و صنعتی دارند نیز حائز اهمیت است. در این راستا از روز پانزدهم خردادماه نامه قطعی برق برای برخی از صنایع ابلاغ شده و همین امر به کاهش ظرفیت و رشد تولید دامن میزند.
کاهش تولید
در چنین شرایطی تازهترین بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد، شاخص تولید شرکتهای صنعتی بورسی در فروردین ماه امسال نسبت به اسفند ماه با کاهش ۷/۲ درصدی مواجه شده است. از سوی دیگر در حالی که شاخص تولید شرکتهای معدنی بورسی نسبت به اسفند ماه گذشته افتی ۷/۱۰ درصدی داشته، شاخص فروش شرکتهای صنعتی بورسی نیز ۲/۲۶ درصد کاهش یافته است. البته هر چند بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که وضعیت فروردین ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل اندکی بهبود یافته، اما در برخی رشته فعالیتهای صنعتی مانند مواد غذایی و آشامیدنی شاهد هستیم که شاخص تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۴ درصد و نسبت به اسفند ماه سال گذشته، ۳۱ درصد کاهش داشته است. در این رشته فعالیتها همچنین شاخص فروش نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل منفی ۴/۱۸ و نسبت به اسفند ماه سال گذشته نیز در حدود ۳۰ درصد افت کرده است. علاوه بر این تحلیل اطلاعات و آمارها بیانگر این است که در نخستین ماه سال جدید، نرخ رشد ماهانه قیمت فعالیتهای صنعتی شرکتهای بورسی ۴/۳ درصد افزایش یافته و رشد نقطه به نقطه آن نیز به ۷/۳۲ درصد رسیده است. علاوه بر این میانگین سالانه شاخص قیمت هم ۵/۷۸ درصد افزایش داشته است.
افزایش هزینههای تولید
در خصوص شاخص مدیران خرید که یکی از مولفههای مهم بررسی وضعیت تولید و بازار است نیز یافتهها نشان میدهد در فروردین ماه امسال شاخص مدیران خرید کل اقتصاد، عدد ۰۲/۳۷ و شاخص بخش صنعت نیز ۲۸/۳۷ بوده که کمترین میزان ثبتشده در طول دو سال اخیر بوده است. در این رابطه شاخص مقدار تولید محصولات نیز در فروردین ماه امسال ۲۲/۳۱ بوده که کمترین میزان در طول ۱۲ ماه گذشته است.
در همین رابطه تازهترین گزارش مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد که شاخص مدیران خرید کل اقتصاد در اردیبهشت ماه ۱۴۰۱، به عدد ۱۷/۵۶ رسیده که بیشترین مقدار در طول ۳۲ ماه گذشته بوده است. در این میان اگرچه شدت این افزایش تا حدود زیادی به دنبال عادی شدن فعالیت کسبوکارها بعد از تعطیلات فروردینماه بوده، اما به عقیده فعالان اقتصادی، علاوه بر رونق سفارشات بعد از تعطیلات فروردین، بخشی از افزایش تقاضا نیز ناشی از تعجیل مشتریان در خرید قبل از بالا رفتن قیمتهاست. از سوی دیگر لازم به ذکر است که عدد ۵۰ در شاخص مدیران خرید، مبنای پایهای بوده و عدد بالاتر به معنای رشد و عدد پایینتر از ۵۰ به معنی افت است. به همین دلیل عدد ۱۷/۵۶ نیز نشاندهنده رشد چشمگیر در فرآیند اقتصادی نبوده؛ هر چند که در مقایسه با ماه قبل بسیار بهبود داشته است.
در این خصوص مطابق مطالعات صورت گرفته شاخص مدیران خرید صنعت در اردیبهشتماه عدد ۲۱/۶۳ را به ثبت رسانده و به بیشترین مقدار خود در طول ۲۴ ماه گذشته رسیده است. در میان مؤلفههای اصلی شاخص بخش صنعت، همه شاخصها بهجز موجودی مواد اولیه خریداریشده بالای ۵۰ ثبت شدهاند. همچنین در میان همه صنایع، شرکتهای فعال در صنعت لاستیک و پلاستیک با کاهش شاخص و میزان تولید روبهرو بودند و صنایع نساجی بیشترین میزان رشد شاخص و تولید را در میان صنایع دیگر به ثبت رساندهاند. البته لازم به ذکر است که بهطورکلی افزایش قیمت خرید مواد اولیه و محصولات به همراه افزایش سایر نهادههای تولید مانند دستمزد و قیمت انرژی و همچنین بالا رفتن هزینه حملونقل باعث شده تا هزینه تمامشده تولید همچنان مقدار زیادی داشته باشد و در نتیجه بسیاری از صنایع توان رقابت برای صادرات را با سایر کشورها نداشته باشند. بنابراین پیشبینی میشود طی ماههای آینده افزایش شدید قیمت مواد اولیه با اندکی تاخیر روی قیمت فروش محصولات تاثیرگذار باشد، چراکه در بعضی از صنایع این افزایش قیمت به دلیل حفظ مشتریان تاکنون اعمال نشده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد