19 - 07 - 2022
تحزبگرایی لازمه توسعه سیاسی
با پایان ثبتنام کاندیداهای مجلس شورای اسلامی، یکی از نکات مورد توجه به رشد افراد ثبتنامکننده نسبت به دورههای قبل برمیگردد که با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده است. پرسشی که در اینجا مطرح میشود چرایی این اتفاق است؛ اینکه چرا این تعداد ثبتنام کردهاند و پیامدهای آن چه میتواند باشد؟ پاسخ اولیه به این پرسش احتمالا ما را به فضای سیاسی کشور ارجاع خواهد داد در واقع اینکه پس از انتخابات ریاستجمهوری و وعدههای رییسجمهور منتخب با نوعی گشایش سیاسی در کشور مواجه بودهایم و از طرفی حل پرونده هستهای و رویکرد تنشزدای دولت مستقر نیز این تصویر از فضای کشور را پررنگتر کرده است. با این خوانش تعداد بسیار افراد شرکتکننده، مثبت و مطلوب و در راستای آزادیهای فردی و شهروندی قلمداد میشود. اما از زاویهای دیگر نیز میتوان به این موضوع نگریست؛ تکثر این کاندیداها که بعضا سابقه فعالیت سیاسی مشخصی ندارند و به یک معنا فاقد شناسنامه سیاسی روشن هستند، نگرانیهایی را ایجاد میکند؛ اینجاست که مشکل دیرین یعنی ضعف تشکیلاتی و حزبی در کشور دوباره رخ مینماید. در غیاب احزاب باسابقه و شناسنامهدار؛ احزابی که به خوبی نهادینه شده باشند و مقاصد سیاسی خود را از طریق بسط نفوذشان در جامعه هموار کنند، واسطه چندانی جز حضور انفرادی بدون برنامه برای فعالیت سیاسی باقی نمیماند. با مروری مختصر بر وضعیت کشورهایی که در زمینه شاخصهای توسعه سیاسی شرایط مناسبی دارند، نقش بیبدیل احزاب در میانجیگری فعالیتهای سیاسی مشخص میشود. یعنی افراد از طریق حضور در احزاب، نوعی فرآیند کارآموزی سیاسی را تجربه میکنند، بهتدریج در سلسله مراتب گروهی بالاتر میروند و زمینه برای حضور مستقیمتر آنها در فعالیتهای سیاسی هموار میشود. اما در ایران بدون وجود چنین واسطههایی، افراد بدون شرایط و آمادگیهای لازم وارد کارزاری میشوند که آشنایی چندانی با آن ندارند. جدا از آسیبهای دیگر این فرآیند احتمالا یکی از نتایج آن، ضعف نهادهای سیاسی و بهویژه مجلس خواهد بود. شاید تقویت احزاب بتواند این فرآیند را در مسیری درست کانالیزه کند.
hedayati.mohammad@yahoo.com
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد