28 - 09 - 2020
بیم و امید سهامداران
گروه بورس- سازمان بورس به تازگی اعلام کرده است که خرید و فروش سهام یک نماد در یک روز و توسط یک سهامدار تا اطلاع ثانوی ممنوع است. این قانون جدید که از آن به عنوان ممنوعیت نوسانگیری یاد شده از سوی برخی فعالان و کارشناسان بازار مورد استقبال قرار گرفت و از سوی برخی دیگر به دلیل افزایش محدودیتها در معاملات بازار واکنشهای منفی دریافت کرد. با این حال تحلیلگران بازار سرمایه غالبا بر این باورند که این محدودیت جدید دستکم میتواند نوسانات پرقدرت روزانه را کنترل کرده و حتی دست برخی حقوقیها را برای موجسازی در بازار ببندد. از همین رو موافقان، این قانون را در راستای حمایت از سهامداران حقیقی با سرمایههای خرد ارزیابی میکنند. اما در مقابل، مخالفان بر این باورند که راه چاره افت این روزهای بازار سهام در ایجاد محدودیتهای پی در پی برای معاملهگران نیست و بهتر است این بازار اجازه تا مسیر طبیعی خود را طی کند.
مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته در یک گفت و گوی تلویزیونی در دفاع از تصمیم اخیرسازمان بورس برای ایجاد محدودیت معاملات روزانه اظهار کرد: کسانی که در یک روز سهام را میخریدند و همان روز میفروختند بقیه سهامداران را که نگاه طولانیمدت به بازار سرمایه داشتند، متأثر میکردند. علی صحرایی افزود: بر این اساس و همچنین با توجه به نظرسنجی از فعالان بازار سرمایه، تصمیم به اجرای ممنوعیت نوسانگیری روزانه گرفتیم. او همچنین اضافه کرد: در این شرایط، سهامداران به ویژه حقوقیها که در بازار، عملیات نقدشوندگی و اطمینان بخشی را انجام میدادند، از متولیان بازار سرمایه انتظار داشتند برای جلوگیری از نوسانگیری روزانه به نحوی ممنوعیت ایجاد کنیم تا ثبات بیشتری به بازار برگردد و از هیجانات بازار، کاسته شود. مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران تشریح کرد: به این ترتیب اگر کسی سهمی را در روز معاملاتی بخرد، در همان روز امکان فروش آن را ندارد؛ اما اگر کسی از قبل، سهم را داشته باشد میتواند بفروشد و دوباره با تشخیص خود بخرد. صحرایی با اشاره به اینکه تصمیمات درباره بازار سرمایه، همیشه موافقان و مخالفانی دارد افزود: با نظرسنجی از فعالان منصف بازار سرمایه، این تصمیم درست را گرفتیم و بر اساس نظرسنجی، حدود ۸۰ درصد فعالان مجازی بازار سرمایه، موافق این تصمیم هستند. وی اضافه کرد: اقدامات مؤثری در دوره اخیر انجام شده است و با توجه به مصوبات شورایعالی بورس اوراق بهادار، ناشران و سهامداران عمده، موظف هستند قابلیت نقدشوندگی را فراهم کنند.
ممنوعیت نوسانگیری قابل دفاع نیست
با این حال برخی کارشناسان بازار سرمایه و اقتصاددانان اقدام سازمان بورس در ممنوعیت نوسانگیری را قابل دفاع نمیدانند. داوود سوری، اقتصاددان این تصمیم را به عنوان مانعی برای ورود بازیگران جدید به بازار سرمایه و کاهش انگیزه آنان برآورد کرده است. او در توئیتر نوشت: یکی از ویژگیهای بازار، امکان ورود و خروج است و هر چه هزینه ورود و خروج کمتر باشد، آن بازار، بازارتر است. سوری ادامه داده است: موانع ورود به بازار فراوان داشتیم و دولت در آن زمینه بسیار پر کار بود! خوشبختانه به موضوع خروج (سرمایه) هم ورود کردهاند! کارشناسان اقتصادی همچنین عنوان میکنند این تصمیم جدید ممکن است ریسک سرمایهگذاری در بازار سرمایه را برای اغلب افراد که با سرمایههای اندک وارد شدهاند بالا ببرد. یک کارشناس بازار سرمایه نیز بر این باور است که هرچند این تصمیم در حمایت از بازار گرفته شده، اما به طور کلی قابل دفاع نیست. مهرزاد منتظری در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه تصمیمات سازمان در مقطع فعلی برای حمایت از بازار سرمایه است، اظهار کرد: احتمالا تصمیمگیران احساس کردند منابعی که طی چند هفته گذشته برای حمایت از بازار سهام به این بازار تزریق کردهاند توسط نوسانگیران روزانه مورد سوءاستفاده قرار میگیرد. وی ادامه داد: در واقع ممکن است برخی نوسانگیران سهم را با قیمت پایین بخرند و با قیمت بالاتر به شخص حقوقی که در حال حمایت از بازار است بفروشند به همین دلیل چنین تصمیمی را اخذ کردهاند. این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه تصمیم یادشده در شرایط عادی بازار قابل دفاع نیست، عنوان کرد: نوسانگیران باعث میشوند نقدشوندگی بازار بالا برود. ممکن است این تصمیم در شرایط فعلی که فشار فروش در بازار زیاد است به نفع بازار باشد اما در کل تصمیم خوبی به حساب نمیآید.
مبارزه با رانت اطلاعاتی
اگر چه بازار سرمایه در روز گذشته به این خبر واکنش مثبتی نشان نداد و اغلب نمادها در محدوده منفی قرار گرفتند اما به نظر میرسد این اقدام بتواند در بلندمدت از هیجانات بازار بکاهد و به جمع شدن صفهای فروش کمک کند. پس از ممنوعیت معاملات الگوریتمی و ثبت سفارشهای تکدانهای این آخرین اقادم سازمان بورس برای ایجاد محدودیت برای بازیگران بزرگتر بازار بوده است. اقداماتی که به میزان زیادی دست حقوقیها و شرکتهای بزرگ حاضر در بازار سرمایه را برای موجسازی و بهرهبرداری از منفی و مثبتهای بازار میبندد. یک کارشناس بازار سرمایه در تایید این تصمیم به بورس نیوز گفت: ممنوعیت فروش روزانه جلوی سفته بازی و رانتهای اطلاعاتی افراد زیادی را میگیرد. مصطفی رضایی اظهار کرد: این دستورالعمل با اقدامات بسیاری از افراد که بازارگردان هستند و یا درجمع کردن بازار دخیل هستند مقابله میکند. وی افزود: سیاست غلط سازمان بورس در جمعبندی بازار و حمایت موجب شده یکسری از رانتها در اختیار برخی افراد قرار گرفته و روزی ۱۰ درصد سود میگیرند. رضایی تاکید کرد: این اقدام خوبی است که بورس نسبت به آن اقدام کرد و حتی میتوانستند آن را تا۵+ T+ یا ۷+ T افزایش دهند. این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: در یک بازار سالم اینگونه نیست که شما یک سهمی را امروز خریداری کنید و یک تا دو روز آینده با قیمت بالا آنرا بفروشید هیچ کالایی در دنیا بدین گونه نیست و نشان از رانت است. وی با بیان اینکه این اقدام کمی دیر صورت گرفت، خاطرنشان کرد: حمایت از بازار کفسازی است نه اینکه سهمی را در منفی جمع کنید و به منفی یا مثبت پنج برسانید این حمایت نیست.
وی تاکید کرد: حدود دو هفته قبل سیاست غلط سازمان و عدم نظارت بر بازار موجب شد عدهای از این رانت استفاده کنند و نمیتوان اسم آن را بازارگردانی گذاشت بلکه رانت بازاری بود. رضایی ادامه داد: اگر این دستورالعمل به درستی انجام شود بازار متعادل میشود، اما متاسفانه در حال حاضر فقط از نظارت صحبت میکنند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: تجربه دو بار ریزش بزرگ در سالهای ۸۲ و ۹۲ ثابت کرده که بازار را به شکل دستوری نمیتوان حفظ کرد. وی با بیان اینکه دولت و سازمان بورس باید دو کار را برای حفظ بازار انجام دهند، گفت: نخست اعتمادسازی است و دوم اینکه هیچ بازاری را نمیتوان دستوری اداره کرد. بازار دستوری به معنی رانت برای برخی از افراد است. رضایی تاکید کرد: از بازار باید مراقبت شود، اما اجازه دهند واقعیت در بازار اتفاق بیفتد، با توجه به اینکه بازارهای موازی در حال رشد هستند بخشی از پول در حال خارج شدن است، اما اگر نرخ دلار در همین رقم بماند، با کمی درایت در سازمان بورس خریداران بازار سرمایه اضافه خواهند شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد