10 - 04 - 2020
بوی خون در کنسولگری عربستان
حساب کاربری «زندانیان عقیده» که به اخبار و مسائل بازداشتشدگان عقیده و آزادی بیان در عربستان اهتمام دارد، اعلام کرد اخباری از کشف جسد جمال خاشقجی در یکی از محلههای استانبول ترکیه منتشر شده است.
پیشتر منابع امنیتی ترکیه اعلام کرده بودند جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد سعودی که چهار روز پیش بعد از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شده بود، کشته شده است. یک منبع ترکیهای نیز افزود خاشقجی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول کشته و جسدش به خارج از کنسولگری منتقل شده است. سایت میدلایستای نوشت این روزنامهنگار سعودی قبل از کشته شدنش شکنجه و جسدش تکهتکه شده بود. توران کشلاکجی، رییس جمعیت خانه اصحاب رسانه عرب در ترکیه به روزنامه نیویورکتایمز گفت: مسوولان ترکیه تایید کردند خاشقجی کشته و جسدش تکهتکه شده است.
روزنامه واشنگتنپست درباره انتشار اخباری درباره مرگ خاشقجی نوشت در صورت اثبات این اخبار این قتل به منزله اقدامی وحشیانه است. این روزنامه خاشقجی را فردی متعهد و شجاع توصیف کرد و نوشت او از روی ایمانش به آزادی و دموکراسی مینوشت. این روزنامه افزود: ما به دلیل انتشار مقالههای خاشقجی به خود میبالیم. عفو بینالملل نیز در این باره اعلام کرد ترور خاشقجی اشاره وحشتناکی است به اینکه جان منتقدان حتی در خارج از عربستان نیز در خطر است.
از طرفی رویترز به نقل از دو منبع آگاه در ترکیه خبر داد مقامهای این کشور بر این باورند که روزنامهنگار منتقد سعودی که پس از ورود به کنسولگری ریاض در استانبول ناپدید شده بود، در داخل ساختمان این مقر دیپلماتیک به قتل رسیده است. یک مقام ترکیه به رویترز گفته است: ارزیابی اولیه پلیس ترکیه این است که جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در ترکیه کشته شده است. معتقدیم این قتل با قصد قبلی بوده و جسد به خارج از کنسولگری منتقل شده است.
واکنش عربستان
یک منبع سعودی قتل این روزنامهنگار در ساختمان کنسولگری را تکذیب و در بیانیهای اعلام کرد که این اتهامات بیاساس است. خبرگزاری واس به نقل از این منبع گزارش داد: ما شدیدا این اتهامات بیاساس را محکوم میکنیم و تردید داریم این اظهارات مسوولان آگاه ترکیه بوده باشد.
این منبع افزود: تیمی امنیتی متشکل از بازپرسان سعودی بنا به درخواست طرف سعودی شنبه گذشته وارد استانبول شده و طرف ترکیهای نیز با حضور آنها موافقت کرد. آنها در تحقیقات مربوط به ناپدید شدن این شهروند سعودی شرکت کردند. این منبع ادامه داد عربستان به امنیت و حفظ جان شهروندانش در هر جا که باشند اهمیت میدهد و مقامات ویژه سعودی این پرونده را دنبال میکنند و میخواهند از واقعیت امر به طور کامل آگاهی یابند.
وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرده به دنبال اطلاعات بیشتر درباره آنچه رخ داده، است و اوضاع را به دقت رصد میکند. از طرفی یک مسوول آمریکایی تاکید کرد که اگر خبر کشته شدن روزنامهنگار منتقد عربستانی درست باشد، باید واشنگتن روابطش را با ریاض کاملا قطع کند.
کریس مورفی، عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت: اگر این خبر درست باشد که عربستانیها جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی را به کنسولگریشان در ترکیه کشانده و او را در آنجا به قتل رساندهاند، در این صورت باید روابطمان را با عربستان کاملا قطع کنیم. وی گفت: عربستان باید فورا توضیح دهد که چه بر سر خاشقجی آمده است. در همین حال یک منبع امنیتی ترکیه به رویترز گفت که گروهی متشکل از ۱۵ تبعه سعودی از چند مقام در دو هواپیما عازم استانبول شده و در همان روزی که خاشقجی آنجا بوده، به کنسولگری رفتهاند و سپس از ترکیه خارج شدهاند.
این منبع تصریح کرد مقامات ترکیه میکوشند این افراد را شناسایی کنند. خبرگزاری آنادولو نیز گزارش داده که این گروه از اتباع سعودی مدت کوتاهی در کنسولگری بودهاند. یاسین اوکتای، نماینده حزب عدالت و توسعه ترکیه و مشاور رجب طیب اردوغان پیشتر گفته بود: خاشقجی یا با یک خودروی شیشه دودی از ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول خارج شده یا هنوز داخل این ساختمان است.
دادستانی ترکیه رسما تحقیقاتی را درخصوص ناپدید شدن روزنامهنگار منتقد عربستانی در استانبول آغاز کرده است. در همین حال پیش از این یک منبع در کشورهای عرب حوزه خلیجفارس مدعی شد مقامات عربستان به آنکارا اطلاع دادهاند که این روزنامهنگار منتقد سعودی به ریاض منتقل شده است.
با بالا گرفتن تنشها، عربستان با هدف تلاش برای مقابله با اتهامات مطرح شده در ماجرای مفقود شدن این روزنامهنگار منتقد، به تازگی به خبرنگاران رویترز اجازه بازدید از کنسولگری ریاض در استانبول را داد. رویترز گزارش داد خبرنگاران این خبرگزاری ساختمان شش طبقه کنسولگری عربستان در استانبول را مورد بازدید قرار دادند. محمد العتیبی، سرکنسول عربستان در مصاحبهای گفت: مایلم تایید کنم که جمال خاشقجی نه در عربستان و نه در ساختمان کنسولگری است و سفارت و کنسولگری ما در تلاش برای یافتن او هستند. ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی پس از مراجعه به کنسولگری ریاض در استانبول به چالشی جدی برای سعودیها تبدیل شده است. جمال خاشقجی سهشنبه گذشته به کنسولگری عربستان رفته تا مدرکی دال بر جدایی از همسر سابقش دریافت کند تا بتواند با خدیجه، نامزد ترک خود ازدواج کند. یک مقام عربستان سعودی چهارشنبه گذشته تایید کرد که خاشقجی برای کارهای اداری به کنسولگری وارد شده بود اما افزود او پس از مدت کوتاهی ساختمان را ترک کرد. خدیجه گفته بود نامزدش از اینکه مجبور بود به کنسولگری برود، ناراحت و عصبی بوده است.
هنگام ورود، به خاشقجی گفته شده موبایل خود را تحویل دهد؛ اقدامی که در شماری از سفارتخانهها و کنسولگریها انجام میشود. خدیجه گفته است تلفن نامزدش نزد اوست و خاشقجی به او گفته در صورتی که از کنسولگری برنگشت، با یکی از مشاوران رجب طیب اردوغان که از دوستانش است، تماس بگیرد.
خاشقجی کیست
خاشقجی ۵۹ ساله، روزنامهنگار، گزارشگر خارجی، سردبیر و مقالهنویس سعودی قدیمی و باتجربه است که آثارش در گذشته در پادشاهی آلسعود که بیش از حد محافظهکار است، بسیار جنجالی و مناقشهآمیز محسوب میشد. پس از آنکه محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد عربستان و جانشین ملک سلمان ۸۲ ساله برگزیده شد، وی در تبعیدی خودخواسته به آمریکا سفر کرد.
به نوشته ایسنا، خاشقجی به عنوان یکی از همکاران واشنگتنپست مقالاتی را درباره عربستان سعودی نوشت که شامل انتقاد از جنگش در یمن، اختلافات دیپلماتیک اخیر ریاض با کانادا و بازداشت فعالان حقوق زنان به دنبال صدور اجازه رانندگی به زنان در این کشور میشد.
خاشقجی در یکی از مقالات خود مورخ ۲۱ می برای روزنامه واشنگتنپست نوشت: این بازداشتها مخمصه و وضع خطرناکی را که همه شهروندان عربستان سعودی با آن مواجه هستند، نشان میدهد. از ما خواسته شده تا امید آزادی سیاسی را رها کنیم و درباره این بازداشتها و ممنوعیتهای سفر که نه تنها منتقدان بلکه خانوادههای آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده، سکوت اختیار کنیم. آنها انتظار دارند که ما این اصلاحات اجتماعی و ولیعهد عربستان را به شدت تحسین کنیم و از نزدیک شدن به شهروندان سعودی پیشگام که دههها پیش جرات کردهاند و به این مسائل پرداختند، اجتناب کنیم.
خاشقجی به خاطر مصاحبههایش با اسامه بنلادن، رهبر سابق القاعده بین سالهای ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۵ معروف است. در اوایل دهه ۱۹۹۰ خاشقجی تلاش کرد بنلادن را متقاعد به آشتی با خاندان سلطنتی آل سعود و بازگشتش از سودان به خانه کند اما بنلادن این پیشنهاد را رد کرده بود. خاشقجی روابطش را با سران سعودی حفظ کرده و در سال ۲۰۱۵ میلادی با حمایت شاهزاده ولید بنطلال، یک شبکه خبری ماهوارهای تحت عنوان العرب از بحرین راهاندازی کرد. این شبکه تنها ۱۱ ساعت فعالیت داشت و پس از آن تعطیل شد. شاهزاده بن طلال نیز پس از آن توسط شاهزاده محمد بن سلمان در سال ۲۰۱۷ میلادی بازداشت شد.
خاشقجی در مقالهای مورخ ۷ آگوست نوشت: در حال حاضر شهروندان عربستان دیگر دلیل منطقی پشت این موج بیوقفه بازداشتها را درک نمیکنند. این بازداشتهای تعمدی بسیاری را به سکوت وادار و بسیاری دیگر را نیز مجبور به ترک کشور کرده است. وی در نصیحتی به پادشاه عربستان سعودی نوشت: راه بهتری نیز برای پادشاهی عربستان برای اجتناب از انتقادات غرب وجود دارد: تنها کافی است که فعالان حقوق بشر را آزاد و بازداشتهای غیرضروری را که وجهه عربستان را لکهدار کرده، متوقف کنید.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد