بورس چشم انتظار محرک قوی
جهان‌صنعت- معاملات روز دوشنبه بورس تهران در حالی آغاز شد که اهالی بازار سرمایه همچنان در شوک ریزش بزرگ روز قبل از آن به سر می‌بردند و تحت‌‌تاثیر جو منفی به وجود آمده در بازار، معاملات روز دوشنبه نیز در فضایی منفی انجام شد و شاخص یک گام اصلاحی دیگر به عقب برداشت.
برخی تحلیلگران شفاف نبودن فضای بودجه‌ای سال آینده و برخی دیگر اشباع بازار و نیاز طبیعی بورس به دوره‌ای از استراحت را عامل ریزش ادامه‌دار بورس می‌دانند اما در مقابل گروهی دیگر افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک در منطقه و تشبیه اوضاع به اواسط خرداد امسال را عامل خروج یک‌باره سرمایه از بازار تلقی کردند اما آنچه پیداست، این است که بورس تهران از فضای روانی مثبت هفته‌های گذشته خارج شده و سرمایه‌های حقیقی چند روزی است که به سمت صندوق‌های درآمد ثابت یا طلا یا خروج کامل از بازار سرمایه روی آورده‌اند. از این‌رو فعالان بازار روند اصلاحی فعلی را طولانی‌مدت‌تر از اصلاح‌های اخیر می‌دانند که باعث شده جهت‌گیری معاملاتی سهامداران در روزهای معاملاتی دستخوش تغییر شود.
در معاملات روز دوشنبه بورس تهران شاخص کل با ثبت حدود ۳۷هزار واحد ریزش دیگر روی عدد ۳میلیون و ۱۱۴هزار واحد قرار گرفت که تاثیرگذارترین نمادها بر شاخص کل فارس، فولاد، پارسان و وبملت بودند. بیشترین حمایت حقوقی نیز از نمادهای خودرو، خساپا، خگستر و شتران صورت گرفت.
ارزش معاملات روز گذشته بازار نیز به رقم ۱۲هزار ۷۸۸میلیارد تومان رسید که طی آن بیش از ۱۰۰۰میلیارد تومان خالص خروج نقدینگی حقیقی از بازار ثبت شد و بیشترین ورود پول حقیقی نیز در چهار نماد شاراک، فولاد، کگل و میدکو اتفاق افتاد.
صندوق‌های اهرمی بازار در معاملات روز دوشنبه باردیگر به مدار نقدشوندگی بازگشتند و با وجود انجام معاملات در محدوده منفی صفوف فروش آنها خریداری شد و از حجم معاملاتی قابل قبولی برخوردار بودند. صندوق‌های طلای بورسی نیز همچنان روز معاملاتی آرامی را پشت سر گذاشته و در محدوده مثبت و متعادل معامله شدند.
اصلاح ادامه‌دار بازار
بازار سرمایه طی روزهای گذشته با خروج سنگین سرمایه‌های حقیقی مواجه بوده است و با توجه به روند روبه رشدی که از کف قیمتی تا قله شاخص طی دو ماه طی کرد، براساس منطق بازارهای مالی نیازمند یک دوره استراحت و اصلاح به منظور تخلیه فشار خریداران بود. اکثر ناظران بازار نقطه شروع اصلاح را پس از سقف زنی شاخص کل می‌دانستند و با توجه به روند کاهشی تقاضا در میانه‌های هفته گذشته نشانه‌های شروع دوره اصلاحی در بازار عیان بود اما اصلاح شاخص همراه با خروج سنگین سرمایه‌های حقیقی از بازار در چند روز پیاپی باعث شد کم‌کم گمانه‌زنی‌هایی در خصوص این مدل از اصلاح در شاخص به وجود بیاید که با توجه به سوابق گذشته بازار فضای روانی به سمت تحلیل‌های منفی گرایش پیدا کرد.
همزمانی بحث کسری بودجه۱۴۰۴ دولت با موضع‌گیری‌ها در خصوص بودجه۱۴۰۵ در فضای کلان اقتصادی، خود به تنهایی می‌توانست عاملی بر بی‌رغبتی سرمایه‌ها حقیقی به بورس تهران باشد. از طرفی عدم قطعیت در تصمیمات درخصوص مولفه‌های اقتصادی اثرگذار بر بازار نظیر فرمول نرخ خوراک گاز و مشخص نبودن نرخ انرژی صنایع همه دست به دست دادند تا شاخص کل اصلاحی از جنس ریزش را تجربه کند.
گمانه‌زنی‌های سیاسی در بورس
از منظر ریسک‌های ژئوپلیتیک نیز در چند روز گذشته مجدد فضای سیاسی کشور دستخوش گمانه‌زنی و تشنج شد و بار دیگر بررسی ریسک‌های سیاسی به فضای تحلیلی بازار راه پیدا کرد و غیرشفاف بودن اوضاع و نبود اخبار دقیق درخصوص مسائل سیاسی نیز عامل مضاعفی در تصمیم به خروج سرمایه‌گذاران از بازار شد.
در مجموع به نظر می‌رسد با توجه به حجم سرمایه خارج شده از بازار و بازگشت جو احتیاط به معاملات، روند اصلاحی بازار ادامه‌دار باشد. گرچه با توجه به کاهش فشار فروش در معاملات روز گذشته و بازگشت اکثر نمادها به آستانه ارزندگی احتمال دارد ادامه اصلاح بازار نه از جنس ریزش که از نوع زمانی بوده و منجر به تشکیل یک کف قیمتی معتبر در همین محدوده شود و از دست رفتن کانال ۳میلیون واحد توسط شاخص کل، تنها در صورت وقوع ریسک‌های قوی‌تر و معتبرتر محتمل خواهد بود و برای حفظ اعتماد جلب شده به بازار، مدیریت پویای مدیران بورس تهران می‌تواند راهگشا باشد که از حاکم شدن مطلق جو منفی در بازار جلوگیری شود. با توجه به واکنش شدید بازار به محدوده فعلی و همزمانی عدم قطعیت‌های موثر بر بازار می‌توان گفت بورس تهران برای حفظ رونق معاملات خود و شکل‌گیری روند صعودی جدید، نیازمند دریافت محرک‌های اقتصادی قدرتمند از فضای کلان اقتصادی است تا با ترغیب دوباره سرمایه‌گذاران بتواند به مسیر خود ادامه دهد.
