به کمک مردم بیایید
محمدصادق جنان صفت
مدیران و کارشناسان سازمان بودجه‌ریزی کشور این روزها همه نیروی خود را به کارگرفته‌اند تا مهم‌ترین سند سال۱۴۰۵ را در قالب بودجه آماده کنند و به مجلس ارائه دهند. با توجه به شرایط اقتصاد کلان کشور که دست دولت را برای به دست آوردن درآمد بیشتر همانند سال‌های پیشین تازه‌سپری‌شده بسته است اما می‌دانیم که بسیاری از گروه‌ها و سازمان‌های خرج همچنان از سازمان بودجه‌ریزی انتظار دارند سهم بیشتری به آنها دهد. مدیران سازمان برنامه‌وبودجه اما بیش از هر چیز به این می‌اندیشند دخل‌وخرج بودجه را تراز کرده و سندی ارائه دهند که در واقعیت و عینیت کسری نداشته باشد. کارشناسان و اقتصاددانان باور دارند بودجه نامتوازن که کفه خرج آن سنگین‌تر از کفه درآمد باشد سرچشمه شتاب گرفتن نرخ تورم است و در این صورت شهروندان عادی به ویژه مزدبگیران و حقوق‌بگیران و بازنشستگان و پیشه‌وران خرده‌پا هستند که زیر چرخ بی‌رحم تورم له می‌شوند.
حالا چه باید کرد و چه راهی برای جلوگیری از آسیب بیشتر به خانواده‌های یادشده که بیشترین سهم را در خانواده‌های کشور دارند وجود دارد؟ به نظر می‌رسد اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی و نیز علاقه‌مندان به اقتصاد سیاسی درون سرزمین از همین امروز تا روزی که بودجه در مجلس در حال بررسی و تصویب است به کمک مردم بیایند و روشنگری کنند.
گام بزرگ در این مسیر مجاب کردن اداره‌کنندگان کشور است که درباره مناسبات با غرب راهی تازه را جست‌وجو کنند و تا جایی که ممکن است نرمش نشان دهند تا جریان درآمد صادرات نفت‌خام با نوسان و نیز با کاهش روبه‌رو نشود. باید بدانیم اگر روزگار برای صادرات نفت از این هم بدتر شود بخش اصلی درآمدی بودجه مبهم و لرزان شده و همین مقوله اجرای بودجه را در موقعیت سخت قرار می‌دهد. از سوی دیگر با توجه به پیش‌بینی‌هایی که درباره رشد تولید ناخالص داخلی امسال و سال بعد شده است می‌توان حدس زد که دریافت مالیات از بخش‌های حقیقی اقتصاد به‌ویژه بنگاه‌های کوچک و متوسط و نیز صنایعی که هم‌اکنون نیز با تنگنای فروش روبه‌رو هستند تنها با فشار فوق‌العاده سازمان مالیاتی ممکن می‌شود. گروه‌هایی که توانایی و شهامت بررسی‌های ژرف‌تر درباره بودجه‌ریزی را دارند باید این مقوله را نیز کالبدشکافی کرده و دست سازمان برنامه‌ریزی نهاد مالیات‌ستانی را برای دریافت مالیات از این بخش‌ها باز کنند. همچنین می‌شود و باید راه‌هایی را جست‌وجو کرد که دریافت مالیات از نهادهای عمومی شبه‌دولتی به اندازه دخل و درآمدشان باشد تا فشار کمتری بر شهروندان بیاید. کار دیگر این است که راه‌های بسته‌شده برای خصوصی‌سازی به روی شهروندان ایرانی خارج از کشور و نیز به شرکت‌های سرمایه‌گذار بین‌المللی باز شود.
علاقه‌مندان به اقتصاد سیاسی، آگاهان، اقتصاددانان و رسانه‌ها می‌توانند به کمک مردم آمده و با استدلال‌های کارشناسانه نشان دهند در این روزهای سخت میهن باید از هزینه‌های غیرلازم کاست. این قصه تنها به نهادهای آموزشی- دینی بسنده نمی‌کند و در درون دولت نیز ده‌ها نهاد وجود دارد که اگر تعطیل موقت شوند هیچ اتفاقی برای اقتصاد کشور نمی‌افتد. امروز و روزهای آینده باید به کمک مردم آمد تا دست‌کم از فشار بودجه در امان بمانند.
