19 - 12 - 2019
برابری جنسیتی
گروه جامعه – سلامت زنان، تضمینکننده داشتن خانواده سالم و به تبع آن جامعه سالم خواهد بود. در مشخص کردن مفهوم سلامت زنان باید تمامی ابعاد سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی آنها را مورد توجه قرار داد. مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان در حال گسترش است و جامعه باید خود را برای مواجهه مناسب با پیامدهای مثبت و منفی این پدیده بر سلامت زن، خانواده و اجتماع آماده کند. تبعیضهای زوجیتی و وجود فرهنگ نامناسب درخصوص نقش زن در رشد و پیشرفت جامعه همگی از عواملی هستند که بر سلامت زن و برخورداری او از تسهیلات و امکانات موجود در جامعه در حوزههای مختلف تاثیرگذار خواهند بود. جوامع و نظامهای بهداشتی آنها برای پاسخ به نیازهای بهداشتی زنان از نظر دسترسی، جامعیت و پاسخگویی باید وضعیت بهتری پیدا کنند.
سیاستها و برنامهها باید به گونهای باشد که معیارهای زوجیتی و نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی، توانایی زنان در دسترسی به منابع اطلاعات و خدمات مراقبت سلامت را محدود نکند. راهبردهای گستردهتر ازجمله کاهش فقر، افزایش سواد، آموزشوپرورش و افزایش فرصتها برای مشارکت در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به پیشرفت در سلامت زنان کمک میکند. همچنین زنان، بخش عمدهای از مراقبتهای بهداشتی در سراسر جهان را فراهم میکنند؛ هم در بخشهای رسمی مراقبت از سلامت و هم در بخش غیررسمی و در خانه. با وجود این اغلب نیازهای خود زنان برای مراقبتهای بهداشتی کمتر مورد توجه قرار میگیرد، بهویژه در جوامع روستایی و فقیر که این اصل مهم باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
براساس آمارهای اعلام شده از سوی نهادهایی چون سازمان ملل متحد و سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۱۳۰ میلیون دختر بین شش تا ۱۷ سال از تحصیلات محرومند. همچنین ۶۱ درصد از جوانان رده سنی ۱۵ تا ۲۴ سال که خواندن و نوشتن نمیدانند، زن هستند و تخمین زده میشود بیش از ۵۰۰ میلیون زن در سراسر جهان بیسواد هستند. تحصیلات و سلامت با یکدیگر رابطهای مستقیم دارند تا حدی که میتوان بهرهمندی از آموزش و پرورش را مهمترین عامل در بهبود سلامت و کیفیت زندگی زنان در سراسر جهان قلمداد کرد. تحصیلات کیفیت زندگی زنان را ارتقا میبخشد و زنان را تا حد زیادی در برابر بیماریهای مقاربتی همچون ایدز و خشونت خانگی مصون میسازد. زنان تحصیلکرده همچنین قادرند تا مشاغل بهتر و با درآمد بیشتری بیابند و بدین ترتیب با مشارکت در اقتصاد خانواده، زندگی بهتری برای افراد خانواده را رقم بزنند.
سلامت زنان و عدالت جنسیتی
از همین رو معصومه ابتکار، معاون رییسجمهور در امور زنان و خانواده در دومین کنگره سلامت زنان و خانواده اعلام کرد: فعالیت انجمنهای مردمی به صورت خودجوش و همدلانه است و نیاز است که دولت و مجلس به انجمنهای مردمی و انجمن علمی مامایی به منظور حمایت از سلامت زنان توجه کنند و از حامیان و مجلس شورای اسلامی در این حوزه تشکر میکنم. در قوانین بالادستی به موضوعات عدالت جنسیتی و خانواده اشاره شده و نشانه توجه ویژه قانون به حوزه زنان است.
وی با تاکید بر اینکه یکی از اصول مبانی اجتماعی، عدالت است، افزود: توجه به عدالت جنسیتی و ایجاد عادلانه فرصت و خدمات یکسان برای زن و مرد از اصول عدالت است که باید در بحث عدالت جنسیتی رعایت شود. یکی از محورهای عدالت جنسیتی، بهداشت است و توجه به سلامت زنان که شامل سلامت جسمی، روحی روانی، معنوی و اجتماعی است از دیگر شاخصهای تدوین شده است. برای تحقق شاخصهای تدوین شده، این شاخصها را به دستگاهها و شهرداریها ابلاغ کردیم و مکلف هستند در جهت تحقق آنها حرکت کنند. در موضوع سلامت زنان در کشور اقدامات خوبی صورت گرفته و با این اقدامات خوب و موثر در ترازهای جهانی شرایط بدی نداریم، اما نیاز به تلاش بیشتر در راستای سلامت زنان داریم.
ترویج زندگی سالم
معصومه ابتکار با تاکید بر توجه ویژه به آگاهیهای عمومی گفت: در حال حاضر با دسترسیهای دیجیتال که موجود است هر انسان به عنوان یک کاربر دیده میشود، بنابراین باید دختران و پسران در زمان صحیح و درست از آگاهیهای کافی به منظور حفظ سلامت و کرامت و مراقبت از خود برخوردار شوند. جامعه سالم، جامعهای آگاه است. با ناآگاهی و بستن فضا نمیتوان در جهت آرمانها حرکت کرد. نمیتوان جامعه را نسبت به تحولات، دور نگه داریم چراکه برای رسیدن به جامعهای پویا و پیشرو نیازمند آگاهی هستیم. آموزشها باید از دوران متوسطه به دختران و پسران داده شود و همچنین آموزشهای قبل، حین و بعد از ازدواج لازم و ضروری است .
وی با تاکید بر نقش موثر کلینیکهای درمانی خانواده و مشاوره جنسی گفت: باید از افرادی که نگاه روشن به آینده ایران دارند استفاده کرد. مصونیت از خطرات احتمالی فرهنگی و اجتماعی تنها با آگاهی، شناخت و اطلاعات درست به دست میآید. امید است با تایید دستگاه قوه قضاییه و تصویب در مجلس شورای اسلامی لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت اجرایی شود. در حال حاضر بیش از ۴۵۰ مرکز اورژانس اجتماعی در کشور فعالیت میکنند. شبکه اورژانس اجتماعی و با حضور مشاوران اجتماعی شبکهای موفق در حوزه اجتماعی است و با شماره تماس ۱۲۳، خدمات امدادی در برابر خشونت علیه کودکان، زنان و سالمندان ارائه میشود.ابتکار افزود: در کنار این لوایح، لایحه حمایت از کودک و نوجوان وجود دارد که ١٠ سال است در کمیسیون قضایی معلق مانده بود و به درخواست دولت دوازدهم به صحن مجلس شورای اسلامی رسید و تصویب شد و به شورای نگهبان رفت و مجدد ایراداتی به این لایحه گرفته شد که مجدد به کمیسیون قضایی برگشت خورده است. لایحه ممانعت از کودک همسری نیز بسیار مهم است، چرا که درصد بالایی از این ازدواجها به طلاق و آسیبهای روانی اجتماعی منجر میشود. بسیاری از این ازدواجها، جنبه ازدواج خرید و فروشی دارد. ماموریت حوزه زنان و خانواده ریاستجمهوری ترویج زندگی سالم است.
برابری جنسیتی و سلامت مردان
برابری جنسیتی و توجه به سلامت زنان موضوعی کاملا زنانه نیست. این روند تاثیر قابل توجهی بر سلامت مردان نیز خواهد گذاشت و در نهایت منجر به افزایش بهرهوری جامعه خواهد شد. به گزارش یورونیوز متوسط عمر مردان در جهان کوتاهتر از زنان است، اما به نظر میرسد مردان کشورهایی که بیشترین برابری جنسیتی را دارند نسبت به مردانی که متولد یا ساکن کشورهایی با شکاف جنسیتی زیادی هستند، از سلامت جسمانی و روانی بالاتری برخوردارند. در گزارش اخیر سازمان جهانی بهداشت به این مساله پرداخته شده که شکاف جنسیتی چگونه میتواند بر سلامت پسران و مردان اثر بگذارد.
در این گزارش آمده است: «زندگی در کشورهایی با برابری جنسیتی بر سلامت مردان موثر است. این مردان نرخ مرگ و میر پایینتری دارند و کمتر به افسردگی و بیماریهای قلبی- عروقی مبتلا میشوند. آنها روابط جنسی محافظت شدهتری دارند و رفتارهای خشن کمتری از خود بروز میدهند.» این مطالعات نشان دادهاند با وجود اینکه مردان در اروپا به دلیل کشیدن سیگار و نوشیدن مشروبات الکلی بیشتر از زنان در معرض ابتلا به بیماریهای گوناگون هستند، اما این برابری جنسیتی سبب شده نسبت به مردان دیگر مناطق جهان از سلامت بهتری بهرهمند شوند.
وقتی مردانگی جان مردان را میگیرد
به عنوان مثال امید به زندگی در سال ۲۰۱۶ در مردان متولد سوئیس ۸۱ سال بوده است، درحالی که امید به زندگی در مردان متولد ترکمنستان و روسیه کمتر از ۷۰ سال برآورد شده بود. بالا بودن شکاف جنسیتی و ارزش شمردن «مردانگی» در جوامع سبب میشود مردان رفتارهایی از خود بروز دهند که سلامت آنان را با خطر مواجه میکند. این افراد به بهانه داشتن «قدرت بدنی بالاتر» تغذیه ناسالمتری دارند و رفتارهای پرخطر جنسی و خشونت بیشتری از خود بروز میدهند که در نهایت سلامت آنان را به خطر میاندازد.
از سوی دیگر در جوامع با برابری جنسیتی کم، مردان بار مسوولیت مالی زندگی را بر دوش میکشند. این موضوع به آنان این قدرت را میدهد تا تصمیمات اساسی خانواده را بر عهده گیرند اما در عین حال سبب میشود فشارهای جسمانی و روانی بر آنها بیشتر شده و در نهایت نرخ مرگ و میر زودهنگام آنها افزایش یابد. در این گزارش تاکید شده است که برابری جنسیتی میتواند فرهنگ جوامع را تغییر دهد و سلامت مردان را بهبود ببخشد.
وضعیت تحصیلات و سلامت زنان در ایران
حق تحصیل برای همه بدون تبعیض جنسیتی به طور واضح تحت حمایت قانون اساسی ایران و اسناد بینالمللی که از سوی ایران پذیرفته شده است، قرار دارد و تمامی شهروندان ایرانی میتوانند تا پایان دبیرستان در این کشور رایگان تحصیل کنند اما همچنان با وجود تلاش فعالان اجتماعی، در بسیاری از مناطق روستایی و دوردست، کودکان به دلیل نبود امکانات آموزشی از تحصیل محرومند و این معضل در مورد دختران بیشتر از پسران است.
از دهه ۷۰ خورشیدی، میزان حضور دانشجویان زن در ایران افزایش چشمگیری یافت و به تدریج تعداد دانشجویان زن در دانشگاهها از دانشجویان مرد فزونی گرفت. اما با وجود این تغییرات، همچنان زنان برای تحصیل در برخی از رشتههای دانشگاهی تحت تبعیض هستند. در راستای افزایش سطح تحصیلات زنان، میزان مرگ و میر کودکان از حدود ۱۸۰ کودک زیر پنج سال به ازای هر هزار تولد در دهه ۵۰ خورشیدی به ۱۵ کودک به ازای هر هزار تولد در سالهای اخیر رسیده است. گرچه افزایش بهداشت عمومی نیز از عوامل دخیل در این کاهش است، اما مهمترین عامل بازدارنده مرگ نوزادان، افزایش سواد مادران است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد