19 - 06 - 2022
با فریاد نمیشود حکومت کرد
گروه اقتصادی- زمانی که در دولت گذشته از مشکلات اقتصادی و راهکارهای حل این مشکلات میپرسیدیم، معضلات را گردن تحریمها- که آن زمان کاغذ پاره نامیده میشد- میانداختند و نظر مسوولان بر این بود که اگر تحریمی وجود نداشت به طور عمده مشکلی هم وجود نداشت.
با این حال اکنون که مذاکرات هستهای به نتیجه رسیده است و تحریم لغو شده میگویند تحریمها مشکل اصلی اقتصاد نبود و نباید با لغو آن انتظار انفجار در اقتصاد داشت.
در این میان اشاره به این نکته ضروری است که اگرچه عموم مردم از تحریمها لطمه دیدند و در شرایط اقتصادی سختی قرار گرفتند اما عدهای که از این راه به ثروتهای هنگفت رسیدند نیز کم نبود. اکنون که توافقات انجام شده است، این عده در مقابل تغییر شرایط و در نگاه سادهتر، کاهش قیمتها و ایجاد شرایطی که باعث رونق اقتصادی میشود ایستادگی میکنند.
از این نمونه شاید ساده ترین مثال مربوط به قیمت خودرو باشد که در دوران تحریم تا چند برابر قیمت پیشین خود افزایش یافت اما پس از توافقات به بهانههایی نظیر اینکه تولید قطعات از داخل صورت میگیرد در مقابل کاهش قیمت ایستادگی کرد. مسوولان نیز در این زمینه به جای آنکه طرف مردم را بگیرند و نسبت به ایجاد بسترهای لازم برای کاهش قیمت خودرو اقدام کنند در بسته جدید اقتصاد از طریق راههاییهایی نظیر قسطبندی کردن قیمت خودرو تا هفت سال، تلاش کردهاند قیمت خودرو را هم چنان ثابت نگه دارند و جذابیتهایی برای مردم ایجاد کنند.
بر همین اساس پنجمین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در حالی برگزار شد که محورهای اصلی این نشست، واکنش اعضای اتاق به بسته اقتصادی روحانی بود.
رییس مجلس، علی لاریجانی نیز که در این نشست حضور داشت ضمن صحبت درباره ابعاد مختلف توافقات هستهای و ابراز مخالفت با مخالفان این توافق گفت: برخی از خوشحالی مردم ناراحتند. وی همچنین از دولتی بودن ساختارهای اقتصادی کشور گلایه کرد و گفت که اقتصاد ما نیازمند تغییر رویکرد است و در این راه، نظارتها باید قویتر شوند.
در حالی که رییس مجلس از ضعف ساختارهای نظارتی اقتصادی و بانکی ناراضی است به نظر میرسد ساختارهای نظارتی مجلس از قوت بیشتری برخوردار است، کما اینکه در این نشست که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، بسیاری از خبرنگاران به علت سختگیری بیش از حد کادر مجلس اجازه ورود نیافتند.
بهطور کلی خصوصیسازی از مهمترین مسایلی بود که روز گذشته به آن پرداخته شد. بهخصوص اینکه آیا منابع دولت قرار است به بخش خصوصی تعلق بگیرد یا شرکتهای شبهخصوصی و خصولتی؟
همچنین رییس کمیسیون مالیات و بیمه اتاق بازرگانی نیز که در این نشست شرکت داشت، در سخنان خود از تدوین طرح جایگزین بسته اقتصادی صحبت کرد و گفت براساس این طرح دولت منابع اجرای طرح را در اختیار سازمان مالیات و تامین اجتماعی قرار بدهد و دو سال بعد مطالبات خود را از بخش خصوصی وصول کند.
در حالی که اعضای اتاق از ابهام در بسته اقتصادی روحانی ناراضی هستند اما مشخص نکردند که در طرح پیشنهادی خود، قرار است سازمان مالیات و تامین اجتماعی با این منابع چه کاری انجام بدهد، این طرح چگونه میخواهد همان هدف بسته را که ایجاد رونق اقتصادی تا پیش از لغو کامل تحریمهاست وصول کند و دولت چگونه با افزایش مطالبات معوق خود میتواند ساختاری نو در اقتصاد ایجاد کند.
اقتصاد باید بتواند روی پای خود بایستد
لاریجانی در این جلسه با بیان لزوم تغییر رویکرد در اقتصاد گفت: در اقتصاد باید رویکرد دیگری را ایجاد کنیم و دلیل این تغییر رویکرد را حکمرانان و سیاستگذاران مطرح میکنند. تغییر رویکرد روشی است که پایه آن باید بر اراده کشور و عقلانیت باشد و باید این موضوع را اصل بگیریم.
وی با بیان اینکه آرمانهای کشور میتوانند متعالی باشند، اظهار کرد: موتورتحقق آرمانهای اقتصاد سالم است و این نیست که دروازههای کشور را ببندیم اما باید اقتصاد بتواند روی پای خود بایستد.
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اقتصاد باید مولد و ثروتزا باشد، بیان داشت: ساختارهای اقتصادی کشور دولتی بوده و این ایراد بسیار بزرگی است و قانون اصل «۴۴» قانون اساسی، قانون بسیار خوب است و جزو قوانین مادر بود اما درست اجرا نشد.
لاریجانی با اشاره به اجرای اصل «۴۴» قانون اساسی تاکید کرد: براساس این قانون، شرکتهای دولتی غالبا به بخش شبهدولتی واگذار شدند و اجرای این قانون مصیبتی در کشور است. مثلا بحث هدفمندسازی یارانهها موضوع بدی نبود اما بد اجرا شد.
وی با بیان اینکه مشکلاتی در زمینه اجرای قانون داریم، افزود: باید نظارتها قویتر باشد البته مشکلاتی هم در این بخش داریم اما زمینه اجرا و نظارت با هم در ارتباط هستند.
رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: باید در حوزه اقتصادی تغییر رویکرد داشته باشیم و باید از ظرفیت کشور استفاده کنیم و برای اصلاح ساختار اقتصادی کشور محور را تولید و صادرات قرار دهیم.
بخشخصوصی با حضور در صحن علنی مجلس تحلیل خود را از اوضاع اقتصادی کشور مطرح کند
لاریجانی با بیان اینکه نباید استراتژی اقتصادی کشور با تغییر دولتها تغییر کند، گفت: هر دولتی که سرکار میآید نباید رویکرد اقتصادی کشور را تغییر دهد، دولتها عامل اجرا هستند نه فلسفهبافی برای حکومت. ساختار حکومت براساس سیاستهای کلی تعیین میشود و مجلس و دولت باید این را سامان دهند.
وی با بیان اینکه باید از زمان و فرصت درست استفاده کنیم و بهرهوری کار را ارتقا دهیم، بیان کرد: فهم مشترکی بین قوهمقننه و اتاق بازرگانی ایران و بخشخصوصی وجود دارد.
رییس قوه مقننه با اشاره به استقبال مجلس از نظرات بخشخصوصی در راستای تصویب قانون برنامه ششم توسعه تصریح کرد: ما در کشور افرادی را داریم که فقط فریاد میزنند در حالی که باید پس از شناسایی مشکل، راهحلی برای آن ارایه شود.
وی در مورد اصلاح قوه مقننه با بیان اینکه در آییننامه به این موضوع اشاره شده است، بیان کرد: در زمان بررسی طرحها و لوایح کمیتهای از نخبگان خارج از مجلس تشکیل میشود و آنها نظر کارشناسی ارایه میدهند تا در نهایت به صورت طرح و لایحه به صورت یکجا تهیه شود البته شورای نگهبان به رایگیری به صورت یکجا ایراد گرفته که به دنبال رفع آن هستیم.
رییس مجلس با بیان اینکه از ظرفیت بخشخصوصی و اتاق بازرگانی استفاده خواهیم کرد، ادامه داد: در مورد بودجه نیز تاکید میکنیم که سازوکاری برای تولید مولد ایجاد شود که دولت نیز پذیرای نظرات اتاق بازرگانی خواهد بود.
لاریجانی با اشاره به اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: قانونی در این بخش به تصویب رساندیم تا ستاد مشترک قوا زیرنظر معاون اول رییسجمهور، نایب رییس مجلس، معاون اول قوه قضاییه و کمیتههای تخصصی ایجاد شود و آنجا محملی باشد برای آنکه اگر جایی به فشار سه قوه احتیاج داشت، از ظرفیت آن استفاده کنیم.
رییس مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: بخش خصوصی میتواند با حضور در صحن علنی مجلس تحلیل خود را از اوضاع اقتصادی کشور مطرح کند و با توجه به بودجه ۹۵ و قانون برنامه ششم پیشنهادات خود را به کمیسیونهای مجلس ارایه دهد تا در دستور کار قرار گیرد.
کشور با چشم باز مسیر مذاکرات هستهای را انتخاب کرد
لاریجانی با بیان اینکه تحریمها مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد، گفت: این درست است که مشکلات اقتصادی کشور مربوط به تحریمها نیست اما تحریمها مشکلات اقتصادی کشور را تشدید کرد.
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه باید تحریمها برداشته میشد، ادامه داد: در مجموع برداشت ما این است که دانش هستهای داریم حتی با یک محدودیت و از نظر تحقیق و توسعه هم میتوانیم ادامه دهیم و ثانیا قسمت قابل قبولی از تحریمها لغو و بخشی هم تعلیق میشود.
وی با اشاره به اظهارات برخی که میگویند برداشت تحریمها صوری است، بیان کرد: اگر غرب به تعهدات خود در لغو تحریمها اقدام نکند ما براساس قانونی که در مجلس تصویب کردیم، اقدام خواهیم کرد هرچند جرقه اولیه برای لغو تحریمها زده شده است.
لاریجانی با بیان اینکه چند نظر در این خصوص وجود داشت، گفت: نباید وارد این بحثها شویم و اگر برجام را رد میکردیم طرف مقابل تحریمها را تشدید میکرد و ما مقصر شناخته میشدیم.
رییس قوه مقننه اضافه کرد: اگر غرب به تعهدات خود در برجام عمل نکند، ما مدعی میشویم و این اختلاف بینشها در موضوع هستهای بود و حتی برخیها میگفتند صنایع هستهای کشور تعطیل شد. ما باید جواب این سوال را از مسوول آنکه رییس سازمان انرژی اتمی است، بشنویم.
وی ادامه داد: همه ما در زمینه هستهای متخصص نیستیم و دکتر صالحی گفتند که برجام محدودیتی برای فعالیت هستهای صلحآمیز ایران ایجاد نمیکند و باید بین نظرات مختلف به نظر یک فرد متخصص تکیه کنیم.
وی با بیان اینکه کشور با چشم باز مسیر مذاکرات هستهای را انتخاب کرد، گفت: انتخاب این تصمیم لحظهای نبود و بحثهای فنی و حرفهای و دقیقی در این زمینه انجام شد و در نهایت کشور این را پذیرفت در ازای برخی محدودیتها که آسیبی هم به کشور نمیزند، تحریمها برداشته شود.
برداشتن تحریمها گشایشی در اقتصاد کشور به وجود میآورد
دکتر لاریجانی با بیان اینکه با برداشتن تحریمها گشایشی در اقتصاد کشور به وجود میآید، گفت: هدف این بود که با لغو تحریمها شرایط اقتصادی کشور تغییر کند البته همه مساله این مورد نبود.
رییس قوه مقننه با بیان اینکه نباید با خوش خیالی در این مسیر قدم برداریم، افزود: برخی از خوشحالی مردم ناراحت هستند؛ برخیها میگویند غرب تحریمها را از روی کاغذ برداشت و ما از روی زمین برمیداریم.
وی افزود: از ابتدا بحثهایی مطرح بود مانند اینکه آنها یک گام بردارند و ایران هم یک گام اما این زمانبر بود ولی به این نتیجه رسیدیم که غرب باید به صورت یکجا تحریمها را بردارد تا ایران اقدامات خود را انجام دهد.
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید تحریمها به صورت یکباره لغو شود، تصریح کرد: در آن صورت ما قدمهایی برخواهیم داشت اما قرار شد آنها تصمیم بگیرند که میخواهند تحریمها را بردارند تا ایران اقدامات خود را انجام دهد.
اقتصاد سالم به معنای بستن دروازههای کشور نیست
وی با اشاره به یکی از صحبتهای شهید مطهری مبنی بر اینکه کشوری بدون اقتصاد سالم نمیتواند به آرمانهایش دست پیدا کند، افزود: این حرف را باید با طلا نوشت. موتور تحقق آرمانها اقتصاد سالم است. اقتصاد سالم به معنای بستن دروازههای کشور نیست بلکه به آن معناست که باید کشور بنیهای داشته باشد تا بتواند روی پای خودش بایستد، این به آن معناست که مولد و ثروتزا بوده تا بتوان زندگی سعادتمند را برای مردم تدارک دید.
رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در کشور ما افرادی هستند که فقط فریاد میزنند و فکر میکنند که با فریاد میشود حکومت کرد. این در حالی است که باید مشکلات را فهمید و برای آن راهحل اندیشید.
ابهام در شیوه اجرای بسته اقتصادی
در همین حال رییس اتاق بازرگانی ایران ضمن درخواست از مجلس برای پایش جدی در چگونگی اجرای بسته «تسریع در رونق اقتصادی» گفت: اجرای این بسته میتواند التیام نسبی برای رکود در اقتصاد ایجاد کند اما به دلیل ابهاماتی که در آن وجود دارد، مشخص نیست که به چه طریقی قرار است اجرا شود.
جلالپور اظهار امیدواری کرد با بسته جدیدی که دولت با عنوان «تسریع در رونق اقتصادی» ارایه کرده است، بخشی از مسایل اقتصادی کشور حل شود.
جلالپور گفت: اینکه این بسته به چه طریقی اجرا و چگونه صرف شود مشخص نیست، آیا قرار است دوباره به بنگاههای بزرگ و خصولتی که در سالهای گذشته تسهیلات زیادی دریافت کردهاند بار دیگر منابع اختصاص داده شود یا به بخشخصوصی؟ مطمئنا بخش خصوصی روند اجرای این بسته را به دقت دنبال خواهد کرد.
رییس اتاق بازرگانی ایران ضمن تقدیر مجلس از رویکرد مدبرانه در تصویب برجام درباره وضعیت اقتصاد ایران توضیحاتی ارایه و اظهار کرد: حال اقتصاد خوب نیست و شرایط مطلوبی ندارد. امروز اقتصاد ما با اصول درآمدهای نفتی، انبوه تعهدات دولت، پروژههای نیمهتمام، رکود و… مواجه است که همگی نشاندهنده وضعیت نامطلوب اقتصادی است.
وی اضافه کرد: بخشی از این مشکلات به سوءتدبیرها و بخشی دیگر به تحریمهای اقتصادی بازمیگردد اما بخش اصلی این مسایل به روال اقتصاد ایران در سالیان گذشته بازمیگردد، اقتصادی که براساس توسعه اقتصاد دولتی بوده است.
جلالپور گفت: در خاورمیانه، جمهوری اسلامی ایران کشوری آرمانی است که سرمایه اجتماعی نیاز حداقلی برای آن است و داشتن سرمایه اجتماعی نیاز به اصلاح اقتصادی دارد. امروز ورود دولت به اقتصاد و حضور در زمینه تصدیگریها و رقابت با بخشخصوصی باعث شده است فضای اقتصادی کشور دچار تنش شود. امروز همه زمینهها برای تغییر رویکرد اقتصادی وجود دارد.
طرح فعالان اقتصادی برای جایگزینی با بسته رونق اقتصادی
همچنین رییس کمیسیون مالیات و بیمه اتاق بازرگانی ایران از تدوین طرحی به عنوان جایگزین بسته رونق اقتصادی در بخش تولید خبر داد.
سیدرضی آقامیری از تدوین طرحی به عنوان جایگزین بسته رونق اقتصادی در بخش تولید خبر داد که برمبنای آن، دولت منابع اجرای این طرح را در اختیار سازمان مالیاتی و تامین اجتماعی قرار دهد و دو سال بعد مطالبات خود را از بخش خصوصی وصول کند.
رییس کمیسیون مالیات و بیمه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران گفت: ایران از نظر وضعیت صادرات، یک اقتصاد تکمحصولی متکی به نفت دارد که تا از این بند آزاد نشود و صادراتش رونق نگیرد، نمیتوان به طی مراحل توسعه و پیشرفت امیدوار بود.
به گفته آقامیری، متاسفانه دولت در عرصه اقتصادی تمام سیاستگذاری و تصمیمگیری را به نحوی در نظر گرفته که برمبنای آن توجه بیشتر به استفاده از نفتخام است در حالی که کشورهایی همچون ترکیه که از داشتن نفتخام محروم هستند، دارای تورم کمتر از پنج درصد و نرخ رشد اقتصادی بیش از شش درصد هستند بنابراین حکومت ما باید جایگاه واقعی خود را در سیاستگذاری و تصمیمگیری مشخص کرده و از تصدیگری و عاملیت اقتصادی دست بردارد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران خاطرنشان کرد: مالکیت دولتی و شبه دولتی کمترین تشابهی با مالکیت خصوصی ندارد و برنامههای پنج ساله در کشور نقش راهبردی دارند که به نظر میرسد پس از تصویب و ابلاغ باید از نظارت دقیق برخوردار شوند.
وی اظهار داشت: به منظور دستیابی به رشد اقتصادی پایدار باید تولید صادرات محور را مورد توجه ویژه قرار داد و بر این اساس اعمال معافیتهای مالیاتی بر صادرات و حذف مالیات را تداوم بخشید ضمن اینکه معافیت از عوارض برای صادرات، الزام دولت به برقراری مشوقهای صادراتی و تکنرخی شدن ارز را نباید نادیده گرفت.
رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با اشاره به مشکلات پیشروی صادرات خاطرنشان کرد: الزام دولت به پرداخت مطالبات بخش تولید و صادرات مرتبط با قانون هدفمندی باید مدنظر قرار گیرد که در این راستا پیشنهاد میشود تسهیلات بانکی ارزی و ریالی با نرخ بهره تکرقمی در اختیار این دو بخش قرار گیرد و مابهالتفاوت آن از محل سهم تولید و صادرات از هدفمندی یارانهها به بانکها پرداخت شود.
همچنین در این نشست محمود تولایی، رییس کمیسیون مالیات اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با اشاره به مشکلاتی که پیشروی تولیدکنندگان از سوی سازمان امور مالیاتی و تامین اجتماعی قرار گرفته است نیز گفت: از ابتدای سال ۸۸ شورای عالی تامین اجتماعی تبدیل به هیات امنا شد که نقش سهجانبهگرایی آن از بین رفت و نظارت از درون، دچار خدشه شد این در شرایطی است که مدیران مطلقی که غیر از منصوبان خود به کسی پاسخگو نیستند هماکنون در اقتصاد ایران مشکلساز شدهاند.
وی افزود: براساس قانون بودجه، دولت باید قوانین تامین اجتماعی را تدوین میکرد این در شرایطی است که کمیسیون حل اختلاف چهار نفره که دو نفر آنها نماینده کارگران و دو نفر دیگر نماینده سازمان تامین اجتماعی هستند، نمیتوانند پاسخگوی عادلانه مشکلات باشند.
تولایی اظهار داشت: در وصول مالیات نیز تبعیض جدی میان پرداخت مالیات به بخش دولتی، خصولتی و خصوصی وجود دارد و در حالی که خصولتیها بدهیهای میلیاردی دارند اما یک کارفرما که ۱۵۰۰ نفر کارگر دارد و تاکنون بدهی مالیاتی نداشته است به جرم تاخیر در پرداخت روانه زندان میشود.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران خاطرنشان کرد: مورد مناقشه فعالان اقتصادی، مالیات نیست بلکه تبعیض در اجرا و شیوه وصول مالیاتهاست این در شرایطی است که با تشخیص یک ممیز، حسابها مسدود میشود و مدیران، دستگیر و ممنوعالخروج خواهند شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد