1 - 10 - 2020
بازسازی نمای ۵۰۰ سال قبلِ مناره مقبره شمس تبریزی
دو پژوهشگر با بررسی منارههای آرامگاه شمس تبریزی بر اساس منابع تاریخی، بقایای معماری و مطالعات استخوانشناسی موفق شدند به بازسازی نمای ۵۰۰ سال قبل تنها مناره باقی مانده از مقبره شمس تبریزی کمک کنند.
همزمان با روز بزرگداشت شمس تبریزی – رضا بایرامزاده و سیدحسین حسنزاده با ارائه مقالهای (که نتیجه پروژهای تحقیقاتی است) در ششمین همایش بینالمللی شمس و مولانا در خوی، که یافتههای جدیدی از ویژگیهای معماری و باستانشناسی آرامگاه شمس تبریزی را ارائه میداد، تاکید کردند که میتوان «با برنامهریزی برای استحکامبخشی و رفع کجشدگی آن و با استفاده از کلهقوچهای طبیعی یا قالبگیری با مواد سنتتیک، نمای واقعی آن را که با جمجمه صدها راس قوچ وحشی تزیین شده بود، بازسازی کرد تا نمای ۵۰۰ سال قبل آن برای پژوهشگران و گردشگران قابل مشاهده باشد.»
نتایج به دست آمده از مطالعات انجامشده در مورد معماری تنها مناره باقیمانده از سه مناره اولیه امکان مرمت و بازسازی آن را فراهم میکند به طوری که میتوان ضمن برنامهریزی برای استحکامبخشی و رفع کجشدگی آن، با استفاده از کلهقوچهای طبیعی یا قالبگیری با مواد سنتتیک، نمای واقعی آن را که با جمجمهی صدها راس قوچ وحشی تزئین شده بود، بازسازی کرد تا نمای ۵۰۰ سال قبل آن برای پژوهشگران و گردشگران قابل مشاهده باشد.
سیدحسین حسنزاده پژوهشگر و دانشآموخته دکترای دامپزشکی دانشگاه شیراز در گفتوگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه «با وجود اثبات وجود آرامگاه شمستبریزی در خوی تاکنون مطالعه جامعی در رابطه با معماری آرامگاه بهویژه منارهها و فضاهای پیرامون آن مانند میدان شاهی و دولتخانه صفوی انجام نشده بود»، گفت: اهمیت مناره باقیمانده از سه مناره اولیه در این است که اگر مناره فعلی از بین میرفت امکان اثبات محل آرامگاه وجود نداشت چون بیشتر ارجاعات به آرامگاه شمس به ویژه در ۵۰۰ سال اخیر با اشاره به این منارهها انجام شده است.
وی به نبود هیچ نوع مطالعه منسجمی در رابطه با موضوع «نویافتههایی پیرامون باغ سلطنتی شاه اسماعیل صفوی و منارههای آرامگاه شمس تبریزی بر اساس منابع تاریخی، بقایای معماری و مطالعات استخوانشناسی» اشاره کرد و افزود: تنها اسناد پراکندهای در آرشیوهای بینالمللی وجود داشت که تحلیل و تدوین این اسناد به یافتههای جدیدی در این حوزه منجر شد. به همین دلیل مقاله به دو زبان فارسی و انگلیسی تنظیم شده تا هم برای فارسیزبانان و هم برای محافل علمی بینالمللی قابل استفاده باشد.
او با بیان اینکه این مقاله حاصل جمعآوری اسناد مربوطه از آرشیوهای بینالمللی، تحلیل مدارک و اسناد و بازسازی کامپیوتری برخی آثار تاریخی ناشناخته مانند باغ سلطنتی و دولتخانه صفوی و آرامگاه شمس تبریزی است، ادامه داد: بهگونهای که «مینیاتور مطراقچی» از موزه «توپقاپوسرای» استانبول، سفرنامه «فرانسیسو رومانو» از آرشیوهای ایتالیایی و انگلیسی، پلان ترسیمی «پاسکال کست» فرانسوی از منابع ایتالیایی و نگاره «جیمز موریه» از کالج «گیتزبرگ» آمریکا به دست آمدهاند. حسنزاده با تاکید بر اینکه مناره آرامگاه شمستبریزی تنها کله منار ساخته شده از جمجمه حیوانات وحشی در سطح کشور است که از سوانح طبیعی و حادثههای مختلف جان سالم به در برده است، اظهار کرد: به همین دلیل تلاش کردیم علاوه بر انجام مطالعات معماری رایج، از نظر استخوانشناسی نیز بررسیهای لازم انجام شود که البته نتایج بسیار جالبی به دست آمد و باعث اصلاح بسیاری از گزارشهای تاریخی در این زمینه شد.
او توضیح داد: به عنوان مثال گزارشهای تاریخی، جمجمه حیوانات به کار رفته در منارههای سهگانه را به حیواناتی مانند بز وحشی، آهو، غزال، آنتلوپ و گوزن ربط داده بودند که در این مطالعه مشخص شد همه جمجمههای به کار رفته به گونه
Ovis orientalis یا گوسفند وحشی تعلق دارند. مشخصات بیومتریک این جمجمهها ثبت و نحوه کارگذاری و چیدمان جمجمهها مشخص شد به طوری که جمجمههای شاخدار در ردیفهای یک در میان به شکل «پوزه رو به پایین» و پوزه رو به بالا در ۲۸ ستون با میانگین ۳۰ جمجمه در جداره کارگذاری شدهاند که این نحوه کارگذاری با درهمتنیدگی شاخها ریتم بصری خاصی ایجاد کرده است.
این پژوهشگر با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۹۰ درصد شاخهای قوچهای کارگذاری شده از بین رفتهاند، گفت: یکی از مهمترین یافتههای این پژوهش آن است که با استفاده از این یافتهها میتوان با استفاده از مواد سنتتیک و قالبگیری، جمجمهها را بازسازی و در محل جداره کارگذاری کرد تا نمای واقعی ۵۰۰ سال قبل مناره برای پژوهشگران و گردشگران قابل مشاهده باشد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد