بازارها زیر تیغ ترامپ

جهان صنعت- بازار سهام آمریکا این هفته را با شوکی ناگهانی آغاز کرد و بازگشت معاملهگران به والاستریت پس از تعطیلات طولانی چهارم جولای با فضای مبهمی همراه شد. سخنان تازه دونالد ترامپ درباره سیاستهای تجاری، تمام فضای بازار را دربرگرفت و موجی از نگرانی را میان سرمایهگذاران ایجاد کرد. شاخصهای اصلی بورس آمریکا روز دوشنبه قرمزپوش شدند. شاخص داوجونز با افت ۹/۰درصدی بسته شد و نزدک نیز به همین میزان کاهش یافت. شاخص اساندپی ۵۰۰ هم ۸/۰درصد پایین آمد. این در حالی است که تنها چند روز قبل، شاخصهای بازار بهدلیل معاملات کوتاهمدت پیش از تعطیلات، به رکوردهای تازهای رسیده بودند.
لحن تند ترامپ نسبت به تجارت جهانی، بازگشت او به رویکرد تهاجمی در سیاست خارجی را یادآوری کرد. او نهتنها وعده افزایش تعرفهها بر کالاهای ژاپنی و کرهای را مطرح کرد، بلکه به کشورهای جنوب شرق آسیا نیز هشدار داد. این پیامها بهسرعت بازارها را تحتفشار قرار دادند. تحلیلگران معتقدند بازار مدتها بود خطر بازگشت ترامپ و سیاستهای حمایتی او را نادیده میگرفت. حالا معاملهگران با این واقعیت مواجه شدهاند که فضای تجارت جهانی ممکن است بار دیگر وارد دورهای پرتنش شود. بازارهای مالی آمریکا در برابر این سیگنالها واکنشی فوری نشان دادند.
تیر خلاص بر بریکس؟
رییسجمهور سابق ایالات متحده، با لحنی تند از بازگشت سیاست تعرفههای متقابل سخن گفت. در حالی که مهلت اعمال تعرفههای فراگیر را از ۹جولای به اول آگوست عقب انداخت، اعلام کرد تعرفه واردات کالاهای ژاپنی و کرهجنوبی را از ۱۰ به ۲۵درصد افزایش میدهد. او همچنین به کشورهای جنوب شرق آسیا، از جمله لائوس و مالزی هشدار داد که ممکن است به زودی با تعرفههای بالاتری مواجه شوند. علاوه بر این، ترامپ تهدید کرد کشورهایی که در مسیر همکاری با بلوک «بریکس» (شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) حرکت کنند، مشمول تعرفههای اضافه ۱۰درصدی خواهند شد. این سخنان در حالی مطرح شد که اجلاس گروه بریکس در شهر ریودوژانیروی برزیل در حال برگزاری است. کاتلین بروکس، مدیر تحقیقات XTB، گفت: «بازارها بار دیگر از خواب بیدار شدهاند و خطرات ناشی از سیاستهای تهاجمی ترامپ در حوزه تجارت جهانی را جدی گرفتهاند. پس از صعود تاریخی اخیر، به نظر میرسد معاملهگران ریسک تعرفهها را دستکم گرفته بودند.»
او ادامه داد: «در حالی که منتظر اعلام تعرفههای بیشتر هستیم، ممکن است احساس ریسک در بازارها کمرنگتر شود. دلار آمریکا فعلا برنده این سناریو است چرا که ین ژاپن و وون کرهجنوبی تحت فشار افت ارزش قرار گرفتهاند. در همین حال، بازدهی اوراق قرضه نیز در سراسر جهان در واکنش به نگرانیهای تورمی افزایش یافته است.»
سقوط تسلا در میانه نبردهای سیاسی
در بازار متلاطم روز دوشنبه، نام تسلا بیش از هر نماد دیگری بر سر زبانها افتاد. سهام این شرکت با افتی قابلتوجه مواجه شد؛ درست پس از آن که ایلان ماسک، مدیرعامل جنجالی تسلا، موضعی جدید و خبرساز گرفت. او با انتشار بیانیهای رسمی، از دونالد ترامپ فاصله گرفت و اعلام کرد که در حال تاسیس یک حزب سیاسی تازه با عنوان حزب آمریکا است. ماسک توضیح داد که این حزب قرار است در چند حوزه کلیدی برای سنا و مجلس نمایندگان نامزد معرفی کند تا بتواند نقشی تعیینکننده در روند قانونگذاری ایفا کند. انتشار این خبر بلافاصله تاثیر خود را بر ارزش سهام تسلا گذاشت و باعث شد سرمایهگذاران نسبت به چشمانداز سیاسی و اقتصادی آن محتاط شوند. واکنش ترامپ نیز تند و مستقیم بود. او در سخنانی کمسابقه علیه ماسک گفت: «ایلان از مسیر اصلی منحرف شده. این پروژهها مضحک هستند و جدی گرفته نمیشوند.» این جدال لفظی میان دو چهره پرنفوذ، سایهای از بیثباتی بر بازار انداخت و نماد تسلا را در صدر نمادهای قرمزپوش بازار قرار داد. اکنون بسیاری از تحلیلگران، این رویارویی را آغاز تنشی تازه میان غولهای فناوری و سیاست در آمریکا میدانند.
زلزله در شرکتهای بزرگ
سقوط قیمت سهام تنها محدود به تسلا نبود. شرکت Royal Gold نیز در پی اعلام دو معامله بزرگ با افت ارزش سهام خود مواجه شد. این شرکت فعال در حوزه فلزات گرانبها اعلام کرد که قصد دارد شرکت Sandstorm Gold را در قالب یک معامله تمام سهمی و به ارزش تقریبی ۵/۳میلیارد دلار خریداری کند. همزمان، Royal Gold از خرید نقدی ۱۹۶میلیون دلاری شرکت Horizon Copper نیز خبر داد. مجموع این دو معامله، نگرانیهایی را در میان سرمایهگذاران درباره بار مالی و ریسکهای اجرایی ایجاد کرد که موجب افت ارزش سهام Royal Gold شد. شرکت Dow Chemical هم در میان بازندگان روز قرار گرفت. این غول صنعت شیمی اعلام کرد قصد دارد برای کاهش هزینهها، سه کارخانه خود در اروپا را تعطیل کند. در پی این تصمیم، حدود ۸۰۰نفر از کارکنان این شرکت تعدیل خواهند شد. انتشار این خبر، واکنش منفی بازار را به همراه داشت و منجر به ریزش ۴۴/۳درصدی سهام Dow شد. سرمایهگذاران، این اقدام را نشانهای از کاهش تقاضا و چالشهای تولید در بازار جهانی شیمیاییها دانستند. در میان فضای منفی بازار، یک نماد عملکردی خلاف جهت داشت. سهام شرکت WNS، فعال در حوزه برونسپاری فناوری، رشد قابلتوجهی را تجربه کرد. این جهش پس از آن رخ داد که Capgemini، شرکت فرانسوی فناوری اطلاعات، اعلام کرد قصد خرید WNS را با مبلغ ۳/۳میلیارد دلار دارد.