29 - 04 - 2024
اکسپو؛ سکوی پرتاب تجار به بازارهای جدید
«جهانصنعت»- روابط تجاری ایران و ترکمنستان فرازونشیبهای فراوانی را در سالهای اخیر تجربه کرده است، به گونهای که به تعبیر کارشناسان این حوزه و رییس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان، تجارت بین دو کشور حالت سینوسی داشته است. ضعف دیپلماسی همواره بر گرده تجارت سنگینی میکند و فعالان بخش خصوصی و فعالان اقتصادی را دچار آسیبهای فراوانی نیز میکند. برای ارزیابی روند تجارت ایران و ترکمنستان، جهان صنعت با رمضان بهرامی رییس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان به گفتو گو نشسته که در ادامه میخوانید.
روند تجارت ایران و ترکمنستان در سالهای اخیر
رمضان بهرامی با بیان اینکه پس از فروپاشی شوروی، تجارت ایران با کشورهایی که استقلال پیدا کرده بودند افزایش پیدا کرد اما این روند در طول سالیان با فرازونشیبهای زیادی همراه بوده است، گفت: طی ۵سال گذشته تجارت ایران و ترکمنستان حالت سینوسی داشته است؛ به این معنی که رقم این تجارت از ۱۳۰میلیون تا ۵۰۰میلیون دلار متغیر بوده است. با در نظر گرفتن این موضوع این سوال ایجاد میشود که علت ناپایداری تجارت بین دو کشور چیست؟ این حجم از صادرات تنها برعهده بخش خصوصی است و نقش دولت در آن بسیار کمرنگ و گاهی هم کاملا بیرنگ است. از طرفی پشتیبانی دولت از تجار بسیار کم بوده و میتوان گفت دیپلماسی اقتصادی ضعیف ما باعث شده است که این بازار را تا حدودی از دست بدهیم. وی با تاکید بر این موضوع که دیپلماسی اقتصادی میان ایران و ترکمنستان باید به شکلی صحیح احیا شود و موانعی که سبب کاهش مراودات تجاری بین دو کشور شده، از طریق دیپلماسی رفع شود، اظهار کرد: امروزه برنامهریزیهای کلان اقتصادی و رخدادهای جهانی بر تجارت بین کشورها سایه انداخته است. این وضعیت، حاکی از اهمیت برقراری دیپلماسی اقتصادی به منظور توسعه تعاملات تجاری با دیگر کشورهاست؛ زیرا امکان صادرات کالا در شرایط محدود وجود ندارد. بر همین اساس، برقراری دیپلماسی اقتصادی بسیار حائزاهمیت است.
تعدد بخشنامهها و افول صادرات
رییس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان در ادامه اضافه کرد یکی از نقاط ضعف اساسی، صدور بخشنامههای متعدد است که به قطع و ممنوعیت صادرات منجر شده است. پیش از این ایران به ترکمنستان کالای نهایی صادر میکرد، اما در حال حاضر به صادرکننده مواد اولیه به این کشور تبدیل شدهایم. در مقابل، ترکمنستان نگاه و دیپلماسی اقتصادی جدیدی را به کار گرفته که امری است قابل ستایش. روابط تجاری ایران و ترکمنستان حدود ۱۰سال از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود و ما امیدواریم با سفر رییسجمهوری به این کشور که نشان از عزم و جزم دولت برای توسعه روابط تجاری دارد، اوضاع بهبود یافته و بازار بهتری به دست بیاوریم. دولت باید این حقیقت را بپذیرد که نه صادرکننده خوبی است و نه واردکننده خوبی. بخش خصوصی شامل اتاق بازرگانی که نقش مشورتی در سه قوه را ایفا میکند، باید جدیتر گرفته شود تا بتواند صادرات را توسعه دهد. بهرامی وجود برخی قانونها را برای اقتصاد کشور و تولیدکنندگان مزاحم دانست و یادآور شد: از نمایندگان مجلس آینده میخواهیم پس از تکیه بر کرسیشان به جای تصویب قانون جدید، نسبت به حذف قوانین مزاحم و دستوپاگیر در اقتصاد و روند فعالت تولید و بازرگانی اقدام کنند.
ایراناکسپو؛ اهرم تسهیل ورود تجار به جهان
بهرامی در ادامه اضافه کرد: از اتاق بازرگانی ایران و سازمان توسعه تجارت برای برپایی این نمایشگاه کمال تشکر را دارم. برای نخستینبار هیاتی ۱۵۰نفره از کشور ترکمنستان شامل رییس اتاق بازرگانی این کشور به ایران آمدهاند. نمایشگاه ایراناکسپو میتواند توانمندی تجار و بازرگانان ایران را به خوبی به همگان نشان دهد. قراردادهایی که پیشتر بسته شده بود، با برگزاری این اکسپو نهایی شدهاند و امیدواریم شرایطی به وجود بیاید که وقتی در آینده به سال ۱۴۰۳ نگاه کردیم، شاهد رشد صادرات و واردات و بهبود روابط تجاری کشور در این سال باشیم.
وی ادامه داد: برگزاری «ایراناکسپو۲۰۲۴» اهرمی برای تسهیل ورود تجار و بازرگانان به بازارهای جدید است. رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان با تاکید بر اینکه نمایشگاه ایراناکسپو میتواند در توسعه صادرات و ارزآوری موثر باشد، افزود: ایران در حوزه تجارت مزایای نسبی بسیار زیادی دارد که تاکنون برخی از آنها مورد استفاده قرار گرفته و بخشی دیگر مغفول واقع شده است.
وی با بیان اینکه تداوم برگزاری نمایشگاه توانمندیهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران (ایراناکسپو) در حوزه تجارت خارجی کشور بسیار موثر است، گفت: این نمایشگاه، میتواند در توسعه صادرات غیرنفتی و ارزآوری موثر باشد و البته باید به این نکته نیز توجه داشت که ارزآوری فقط از ناحیه صادرات کالا نیست، بلکه میتواند از ناحیه انتقال تکنولوژی، صدور خدمات فنی و مهندسی و ترانزیت نیز صورت گیرد.
توسعه تجارت ایران و ترکمنستان نیازمند برقراری تعرفه ترجیحی
همزمان با برگزاری نمایشگاه ایراناکسپو ۲۰۲۴، اتاق بازرگانی ایران نیز میزبان هیاتهای تجاری فراوانی بود، از جمله رییس بازرگانی اتاق ایران با رییس اتاق ترکمنستان نیز دیدار کرد. در این دیدار، رییس اتاق ایران با اشاره به ظرفیتهای تجاری ایران و ترکمنستان گفت: افزایش حجم تجارت دو کشور نیازمند ایجاد تعرفه ترجیحی است و اتاقهای دو کشور باید برای تحقق آن تلاش کنند.
رییس اتاق ایران، با اشاره به حجم صادرات ۴۵۰میلیون دلاری ایران به ترکمنستان و حجم واردات ۳۸ میلیون دلاری از این کشور گفت: معتقدم این رقم فاصله بسیار زیادی از ظرفیتهای دو طرف دارد و باید با ارتباطات بیشتر به خصوص بین اتاقهای ایران و ترکمنستان، برای افزایش آن تلاش کنیم.
صمد حسنزاده در نشست با رییس اتاق بازرگانی ترکمنستان، با اشاره به مرزهای گسترده و ظرفیتهای ترانزیتی ایران و ترکمنستان گفت: هم توسعه بنادر و هم توسعه مرزهای زمینی برای شرکتهای ایرانی و ترکمنی مهم و مفید است.
او با اشاره به توانمندیهای ایران در حوزه خدمات فنی و مهندسی، ادامه داد: ظرفیت زیادی در زمینه توسعه گردشگری و گردشگری درمانی میان دو کشور وجود دارد. همچنان که در حوزه دانشبنیان، صنعت، معدن و کشاورزی، امکانات خوبی در ایران برای تامین نیازهای ترکمنستان وجود دارد.
حسنزاده با تاکید بر ضرورت همکاری اتاق ترکمنستان و ایران برای تسهیل تجارت میان دو کشور، بیان کرد: توسعه روابط تجاری ایران و ترکمنستان نیازمند ایجاد تعرفه ترجیحی میان دو کشور است. اتاق ترکمنستان میتواند این موضوع را از طریق دولت این کشور پیگیری کند و ما هم از طریق دولت ایران، موضوع را دنبال میکنیم.
او ادامه داد: برخی از تجار در زمینه صدور ویزای ترکمنستان با مشکلات بزرگی روبهرو هستند. ایران به طور یکطرفه این ویزا را برای ورود تجار و افرادی که از سوی اتاق ترکمنستان معرفی شوند، تسهیل کرده است. امیدوارم به صورت متقابل این موضوع از سوی ترکمنستان برای تجار ایرانی تسهیل شود.
حسنزاده با انتقاد از دشواری تردد کامیونهای تجاری در مرز اینچهبرون گفت: امیدوارم مسوولان برای بهسازی زیرساختهای این منطقه تلاش بیشتری کنند.
او با اشاره به خرید گاز از ترکمنستان ادامه داد: این تجارت به صورت دولتی دنبال میشود اما اگر در این زمینه، ظرفیت آزادی وجود داشته باشد با حمایت اتاق ترکمنستان، بخش خصوصی ایران آماده خریداری این ظرفیت است. مرگن گوردوف، رییس اتاق ترکمنستان نیز در این نشست، با تاکید بر تلاش اتاق ترکمنستان برای تسهیل تجارت با ایران گفت: پتانسیل زیادی در ترکمنستان برای صادرات و واردات وجود دارد. اتاق ترکمنستان آمادگی دارد پیشنیازهای توسعه تجارت دو کشور را پیگیری و فراهم کند. او با اشاره به برگزاری اکسپو ایران ۲۰۲۴ افزود: نمایشگاه مشابهی در ترکمنستان سالانه برگزار میشود که مایلیم تجار ایرانی هم در آن حاضر شوند.
گوردوف با انتقاد از عدم اجرای تفاهمنامههای امضا شده میان دو کشور برای تسهیل تجارت اظهار کرد: بین دو کشور تفاهمنامهای در ۲۰۱۸ امضا شد که اجرایی نشده است و باید هر دو اتاق برای اجرای آن تلاش کند. اجرای این تفاهمنامه تجارت ما را وارد مرحله بالاتری میکند.
او با بیان اینکه باید مساله ویزا در کمیسیون مشترک دو کشور حل شود، گفت: باید برنامهریزی کنیم و نیازها و ظرفیتهای یکدیگر را مشخص کنیم تا بتوانیم گامهای عملیاتی برای توسعه تجارت ایران و ترکمنستان برداریم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد