اولتیماتوم ترامپ به طالبان

جهانصنعت – دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا که در روزهای گذشته بارها درباره عزم خود برای بازپسگیری کنترل پایگاه هوایی «بگرام» از طالبان سخن گفته است، روز شنبه افغانستان را تهدید کرد که اگر کنترل پایگاه هوایی «بگرام» را به آمریکا واگذار نکند، اتفاقات بدی خواهد افتاد. به گزارش یورونیوز، دونالد ترامپ روز شنبه در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت: «اگر افغانستان پایگاه هوایی «بگرام» را به کسانی که آن را ساختهاند، یعنی ایالات متحده آمریکا پس ندهد اتفاقات بدی میافتد.»
ترامپ روز پنجشنبه نیز در سفر به بریتانیا تاکید کرد که ایالات متحده به دنبال بازپسگیری کنترل بر پایگاه هوایی «بگرام» است و گفت: این پایگاه تنها یک ساعت با جایی که چین تسلیحات هستهای خود را تولید میکند فاصله دارد.
پایگاه «بگرام» بزرگترین پایگاه هوایی افغانستان است و در زمان حمله نیروهای آمریکایی به این کشور در سال ۲۰۰۱ و پس از حملات ۱۱ سپتامبر، نقش عمدهای ایفا کرد.
این پایگاه دارای دو باند اصلی است که یکی از آنها با طول سه هزار و ۶۰۲متر و عرض ۴۶متر برای فرود هواپیماهای بزرگ نظامی از جمله لاکهید سی-۵ گالکسی یعنی بزرگترین هواپیمای ترابری ارتش ایالات متحده مناسب است. پایگاه هوایی بگرام در سال ۲۰۲۱ و پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان به دست طالبان افتاد. ترامپ بارها از نحوه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان انتقاد کرده و آن را یکی بدترین حوادث تاریخ ایالات متحده دانسته است.
اگرچه ترامپ مدعی است که این پایگاه توسط ایالات متحده ساخته شده،اما پایگاه هوایی «بگرام» در دهه ۱۹۵۰ و در اوایل جنگ سرد توسط اتحاد جماهیر شوروی بنا نهاده شد. این پایگاه در دهه۸۰ میلادی و در زمان جنگ شوروی در افغانستان پایگاه اصلی لشکر چهلم ارتش سرخ بود.
ذاکر جلال از مقامات وزارت خارجه افغانستان روز پنجشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: دونالد ترامپ درباره معامله بر سر بگرام سخن گفته است. او فراتر از سیاست، تاجری موفق و معاملهگر است و بحثِ بازپسگیری بگرام را نیز در قالب یک معامله مطرح میکند. افغانستان و آمریکا به تعامل با یکدیگر نیاز دارند و میتوانند برپایه احترام متقابل و منافع مشترک، روابط اقتصادی و سیاسی داشته باشند؛ بدون آنکه آمریکا در هیچ بخشی از افغانستان حضور نظامی داشته باشد.
جلال افزود: حضور نظامی در طول تاریخ از سوی افغانها پذیرفته نشده و این احتمال در جریان گفتوگوها و توافق دوحه نیز کاملا رد شد؛ با این حال درهای سایر اشکال تعامل باز است.
در همین رابطه به گفته تحلیلگران بازپسگیری پایگاه نظامی «بگرام» نیازمند استقرار هزاران نیروی نظامی آمریکایی و صرف هزینه هنگفت جهت بازسازی و تمهیدات امنیتی است. از سوی دیگر پس از آنکه دونالد ترامپ هشدار داد که اگر دولت سرپرست افغانستان کنترل پایگاه هوایی بگرام را به پنتاگون واگذار نکند، اتفاقات بدی رخ خواهد داد، طالبان از ایالات متحده خواست که تمامیت ارضی افغانستان را تهدید نکند. به گزارش شبکه خبری تیآرتی، حمدالله فطرت، سخنگوی طالبان گفته براساس توافق ۲۰۲۰ دوحه قطر، آمریکا متعهد شد تا از زور و تهدید علیه یکپارچگی قلمرو یا استقلال سیاسی افغانستان استفاده نکند و همچنین در امور داخلی کشور نیز مداخلهای نداشته باشد. طبق توافقنامه سال ۲۰۲۰ بین طالبان و دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، تمام نیروهای خارجی تا سال ۲۰۲۱ افغانستان را ترک کردند و پس از آن طالبان یک دولت موقت تشکیل داد که اکنون بر این کشور حکومت میکند. سخنگوی دولت افغانستان همچنین از طرف آمریکایی خواست که به تعهدات دوحه وفادار بماند و از واشنگتن خواست که به جای تکرار رویکردهای شکست خورده گذشته سیاست واقعگرایی و عقلانیت را در پیش بگیرد.
در همین راستا، فصیح الدین فطرت، رییس ستاد کل وزارت دفاع افغانستان در واکنش به گزارشهای مربوط به مذاکرات واگذاری پایگاه هوایی بگرام گفت: معامله حتی بر سر یک وجب از خاک افغانستان امکانپذیر نیست. فصیحالدین فطرت همچنین در پاسخ به تهدیدات ترامپ گفت که طالبان از تهدیدها نمیترسد. او گفت: «ما از هیچ قلدری نمیترسیم. ما این را در جهاد ۲۰ساله علیه ایالات متحده و متحدانش ثابت کردیم.