18 - 04 - 2024
اهمیت آزادسازی قیمتها برای صنعت فولاد
رضا شهرستانی*
یکی از مواردی که بسیار مهم است و بهخصوص با روی کار آمدن مجلس دوازدهم باید به آن توجه کرد، دریافت فرصتهاست. سخن معروفی از حضرت علی (ع) است که میفرماید: فرصتها مثل ابرها از بالای سر میگذرند، اگر توانستید استفاده کنید که چه بهتر اما اگر نه، باید صبر کرد تا ابر بعدی عبور کند. مساله این است که ما اینقدر در این مدت ۴۵سال فرصتسوزی کردهایم که دیگر فرصتی باقی نمانده است.
با همه این اوصاف اگر بخواهیم درست عمل کنیم در چند زمینه باید اتفاقاتی رخ دهد و اصلاحاتی صورت گیرد؛ نخست اینکه اصل۴۴ باید بهدرستی رعایت شود و به این صورت نباشد که یک دولت ۵درصد سهام یک شرکت را در اختیار بگیرد اما هیاتمدیره و مدیرعامل را خود تغییر دهد بلکه باید به بخشخصوصی واقعی قدرت بدهد.
مورد دیگر، بحث کمبود انرژی در کشور است؛ صنعت فولاد مشکل جدی در رابطه با برق و گاز دارد و این در حالی است که اگر دولت قطار است، ریلگذاری قطار هم دست مجلس است و این نهاد باید اهداف را تنظیم کند. بنابراین باید مجلسی که روی کار میآید چشمانداز ۱۴۰۴ را عملیاتی کند چراکه دنیا در حال تغییر است.
براساس اهداف مشخصشده، قرار بود سال گذشته حدود ۳۸میلیون تن تولید داشته باشیم اما در واقعیت حدود ۵میلیون تن کمتر تولید شد. همچنین براساس برنامه ۱۴۰۴ برای تولید ۵۵میلیون تن باید حداقل در حال حاضر بالای ۴۲میلیون تن تولید داشته باشیم که مستلزم تامین برق بیشتر است. ما در سال ۹۹ بیش از ۳۰میلیون تن تولید داشتیم اما در سال ۱۴۰۰ تولیدمان کاهش یافت و به ۲۷میلیون تن رسید! با اینکه سال ۱۴۰۱ دوباره به ۳۰میلیون تن برگشتیم اما برنامه این بود که ۳۴میلیون تن تولید داشته باشیم. به این ترتیب ۴میلیون تن کسری داشتیم که حدود ۲میلیون تن بهخاطر کمبود گاز و ۲میلیون تن به دلیل کمبود برق بوده است. سال گذشته نیز برنامه داشتیم که ۳۸میلیون تن تولید داشته باشیم اما با این شرایط توانستیم بین ۳۲ تا ۳۳میلیون تن تولید برسیم یعنی حدود ۵ تا ۶میلیون تن کسری داشتیم که ۵/۲میلیون تن آن بهخاطر کمبود برق بود.
مسلما این مساله تاثیرش را روی صادرات خواهد گذاشت. در واقع اولویت دولت این است که تقاضای داخل را تامین کرده و سپس مازاد آن را صادر کند بنابراین تولید ما مازاد داخلی است و هرچه اضافهتر تولید شود، میتواند به صادرات کمک کند و ارزآوری بیشتری داشته باشد اما با توجه به کسری ۵/۲میلیون تنی حدود یکونیم میلیارد دلار صادراتمان کمتر از آنچه میتوانست باشد، خواهد بود. این مساله تنها در خصوص برق است، حال اگر گاز را هم لحاظ کنیم بنابراین میتوانیم بگوییم که نزدیک به ۳میلیارد دلار میتوانستیم صادرات بیشتری داشته باشیم که رقم چشمگیری است و همه آن را از دست دادیم.
در حال حاضر فرصتی که برای صنایع فولاد ایجاد شده بحث تولید فولاد سبز است. کشورها به دنبال خرید این نوع فولاد هستند که قیمتش ۳۰درصد بالاتر از فولاد معمولی است در نتیجه اگر سرمایهگذاری در این حوزه صورت گیرد میتوانیم در بخش انرژی هم وابستگی را کاهش دهیم و هم با ۳۰درصد قیمت بالاتر هرچه سریعتر سرمایهگذاری را بازگردانیم. حتی شاید کمتر از ۲سال بتوانیم به هدف مدنظر دست یابیم اما این پنجره فرصت محدود است و اگر مشمول زمان شود ۳۰درصد کاهشی میشود و اختلاف قیمت روزبهروز کمتر شده و در نهایت ما این فرصت را از دست میدهیم.
مورد دیگر لزوم دستیابی به نسل صنعتی چهارم است. وزارت صمت به هیچ عنوان نباید مجوز برای کارخانههای جدید بدهد مگر اینکه روی نسل چهارم باشد. به این معنی که سیستمهای هوشمند مصرف انرژی آپتیموم دارند و باکیفیت بسیار بالایی کار میکنند تا بتوانیم برای صادرات به معنای واقعی رقابت کنیم. نکته دیگری که بسیار کلیدی است این است که ما باید سال جدید روی قیمتها کار کنیم. البته قیمت انرژی همین الان هم بالاست و با وجود اینکه سه ماه برق نداریم و سه ماه از سال گاز اما قیمتها بالاست. بهطور مثال قیمت انرژی از قیمتهای کشورهای دیگر که تولید فولاد دارند – مثل روسیه و اوکراین – بیشتر است بنابراین باید قیمتها آزادسازی شوند و دست تولیدکننده را باز بگذاریم تا بتواند به راحتی صادر کند یا در داخل از طریق بورس بتواند محصول خود را بفروشد. باور دارم که اگر بتوان مدیریت کرد میشود ادامه حیات داد و آینده خوبی برای صنعت فولاد داشته باشیم.
* عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد