11 - 12 - 2019
اهرمی در مذاکرات
گروه انرژی -رونق ناشی از توافق جدید اوپکپلاس عمر کوتاهی داشت و کاهش صادرات چین، تاثیر مناقشات تجاری را بارز کرد.
قیمت نفت در معاملات دیروز تحت تاثیر دورنمای کندی تقاضای جهانی که توافق اخیر اوپکپلاس برای عمیق کردن کاهش تولید خود را تحتالشعاع قرار داد، برای دومین روز متوالی کاهش پیدا کرد.
البته پیشبینی میشود اگر همه چیز طبق برنامه پیش رود، توافق جدید اوپکپلاس قیمتهای نفت را سال آینده میلادی به ۷۰ دلار در هر بشکه میرساند.
افزایش کاهش تولید نفت اوپکپلاس به ۷/۱ میلیون بشکه در روز که در نشست جمعه گذشته این گروه در وین تصویب شد و اقدام یکجانبه عربستانسعودی در کاهش تولید بیش از میزان توافق شده که کاهش تولید اوپکپلاس را مجموعا به ۱/۲ میلیون بشکه در روز میرساند هفته گذشته بازارها را غافلگیر گرد. بهعلاوه عربستانسعودی امیدوار ست سایر اعضای گروه را برای پایبندی به تعهداتشان تحت فشار قرار دهد و آنها را وادار کند از سهمیه تولیدشان تخطی نکنند. قیمتهای نفت بلافاصله پس از اعلام این توافق جهش پیدا کرد.
یکی از پرسشها پیرامون نحوه تخصیص کاهش تولید بیشتر در میان اعضای اوپکپلاس بود. سهم اعضای مهم این گروه از کاهش تولید جدید به این شرح است:
عربستانسعودی: این کشور برای کاهش تولید به میزان ۱۶۷ هزار بشکه در روز دیگر توافق کرده است در حالی که ۴۰۰ هزار بشکه در روز دیگر به شکل داوطلبانه تولیدش را کاهش میدهد.
امارات متحده عربی: ۶۰ هزار بشکه در روز، کویت: ۵۵ هزار بشکه در روز، عراق: ۵۰ هزار بشکه در روز، روسیه: ۷۰ هزار بشکه در روز و مشارکت سایر اعضای گروه در کاهش تولید کمتر است.
در حالی که واکنش اولیه از نقطه نظر قیمتگذاری، مثبت بود اما از آن زمان روند قیمتها در بازار متفاوت بوده است. طبق گزارش بانک آمریکایی مریللینچ، در سه ماهه نخست همچنان ممکن است ۷۰۰ هزار بشکه در روز مازاد عرضه وجود داشته باشد. پایبندی بالا به کاهش تولید اوپکپلاس مازاد یادشده را به میزان ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش میدهد. این بانک به پایبندی همه تولیدکنندگان به توافق اوپکپلاس به خصوص عراق بدبین است.
جولیان لی در بلومبرگ نوشت: عربستانسعودی اعتبار خود را روی این پیمان گرو گذاشته است و یا موفق میشود همه تولیدکنندگان را به رعایت توافق وادار کند یا ممکن است تصمیم بگیرد بازار را در مارس که اجرای این پیمان پایان میپذیرد از عرضه بالای نفت لبریز کند.
طبق گزارش مریل لینچ، اگر اعضای دیگر بالاتر از سهمیه تعیین شده نفت تولید کنند، سعودیها ممکن است تصمیم بگیرند تولیدشان را به سطح توافق شده افزایش دهند. اما اگر همه تولیدکنندگان همکاری کنند اوپکپلاس ممکن است تا حدی موفق شود. پایبندی قوی به همراه سایر تحولات اقتصادی مثبت مانند رشد روند ذخیرهسازی و توافق تجاری محدود آمریکا و چین ممکن است نفت برنت را زودتر از موعد پیشبینی شده به ۷۰ دلار در هر بشکه برساند.
بانک آمریکایی گلدمنساکس در پی تصمیم اوپکپلاس برای عمیق کردن کاهش تولید نفت، پیشبینی خود از شاخصهای قیمت جهانی در سال ۲۰۲۰ را بازبینی کرد و قیمت نفت برنت برای تحویل فوری در سال ۲۰۲۰ را ۶۳ دلار در هر بشکه پیشبینی کرد که سه دلار بالاتر از پیشبینی قبلی ۶۰ دلار است. قیمت وست تگزاس اینترمدییت را هم ۵۸ دلار و ۵۰ سنت پیشبینی کرد.
سایرین تا حدود زیادی به پیمان جدید بیاعتنایی و به این نکته اشاره کردهاند که سطح تولید واقعی اوپکپلاس تفاوت چندانی نسبت به آماری که اعلام شده، نداشته است.
اما بانک ریموند جیمز چشمانداز مثبتتری برای بازار نفت متصور است و پیشبینی کرده قیمت وست تگزاس اینترمدییت به ۶۵ دلار و نفت برنت به ۷۰ دلار در سال ۲۰۲۰ میرسد و روند رشد قیمتها در سال ۲۰۲۱ ادامه پیدا کرده و شاخص قیمت نفت آمریکا ۷۵ دلار و نفت برنت ۸۰ دلار خواهد بود.
اما اوضاع بازار نفت به واکنش نفت شیل آمریکا بستگی دارد که طبق پیشبینی شرکت «ریستاد انرژی» همچنان به رشد تولید ادامه خواهد داد.
البته تحلیلگران گلدمنساکس در یادداشت خود به تاریخ ششم دسامبر نوشتند: پیشبینی قیمت بالاتر باعث نمیشود ما پیشبینی خود از رشد تولید نفت شیل آمریکا در سال ۲۰۲۰ را بالا ببریم و رشد تولید نفت شیل آمریکا در سال ۲۰۲۰ به میزان ۶۰۰ هزار بشکه در روز پیشبینی میشود زیرا عملکرد مالی ضعیف و توجه فزاینده به آلایندگی، هزینه سرمایه برای تولیدکنندگان نفت شیل را بسیار بالا برده و این هزینه دیگر از طریق قیمتهای نفت تامین نمیشود بلکه تولیدکنندگان به بازارهای سهام و بدهی متوسل شدهاند.
استراتژی «انجام هر آنچه لازم باشد» اوپک تاکنون به معنای آن بوده که عربستانسعودی در جایی که اعضای دیگر گروه به تعهداتشان پایبند نباشند با کاهش تولید بیشتر جبران خواهد کرد.
برخی از اعضای اوپک روی بهکارگیری مجدد این استراتژی حساب کرده و از آن به عنوان اهرمی در مذاکرات استفاده میکنند.
این بار اما سعودیها نقش برادر بزرگتر را برای برادران اوپک خود بازی نخواهند کرد.
تهدید جدید این است که این بار پایبندی به توافق محدودیت عرضه از سوی همه اعضا باید واقعی باشد یا کاهش تولید اصلا انجام نخواهد شد. اوپک در کنترل اعضای متخلف برای پایبندی به توافق تا چه حد موفق خواهد بود و این کار را چگونه انجام خواهد داد. آیا اوپک به جز انگیزه عربستانسعودی برای پیشبرد این توافق، کارت دیگری برای رو کردن دارد؟
مشکل اصلی اوپک
مشکل اصلی اوپک، عراق است که مدام در پایبندی به توافق کاهش تولید نفت کوتاهی کرده است. با وجود عدم پایبندی کامل به سهمیه تولید تعیینشده، عراق از کاهش تولید عمیقتر و طولانیتر حمایت کرده است.
برخلاف برخی از اعضای کوچکتر اوپک، عقیده و پایبندی عراق به توافق محدودیت عرضه، حائز اهمیت است. عراق در مقایسه با سایر اعضای اوپک به جز عربستانسعودی نفت بیشتری تولید میکند. طبق اعلام اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید این کشور در بیش از یک دهه گذشته دو برابر شده است و معادل حدود پنج درصد از نفت جهان را تولید میکند.
بهجز عربستانسعودی، هیچ کشور دیگری در اوپک به اندازه عراق در کاهش تولید نفت تاثیر ندارد.
از بخت بد اوپک، وضعیت عراق فراتر از پیچیده است. برای درک پیچیدگی وضعیت عراق پیش از یافتن راهحلی برای عدم پایبندی کامل این کشور، باید وضعیت صنعت نفت عراق را درک کرد.
فضای سیاسی ملتهب عراق عمده توجه این کشور را به خود معطوف کرده است و معلوم نیست در میان مشکلات داخلی، توافق اوپک تا چه حد واقعا برای بغداد اهمیت دارد. با این حال آنچه برای عراق مهم است، کسب درآمد نفتی برای پر کردن خزانه دولت است.
صنعت نفت عراق مانند عربستانسعودی نیست. در حالی که تولید نفت عربستانسعودی صددرصد تحت کنترل دولت است، شرکت نفتی دولتی عراق تنها بخشی از تولید این کشور را در کنترل دارد و حضور شرکتهای نفتی خصوصی مانند لوکاویل و اکسون و همچنین منطقه نیمهخودمختار کردستان، کنترل تمامی تولید نفت را برای عراق غیرممکن میکند. بنابراین از دست عراق چه کاری ساخته است؟
از دست عراق واقعا کاری ساخته نیست. اوپک یا در واقع عربستانسعودی باید دولت عراق و شرکتهای نفتی خارجی حاضر در عراق را درباره دو موضوع متقاعد کند؛ یکی اینکه کاهش تولید قیمتها را بالا خواهد برد بنابراین چنین اقدامی به نفع آنها خواهد بود. دیگری اینکه عربستانسعودی عمده بار محدودیت عرضه را به دوش خواهد گرفت و سپس مجموع کاهش تولید، تاثیر بیشتری روی قیمتها خواهد داشت.
با این حال بعید است عراق به پایبندی کامل دست پیدا کند زیرا دولت عراق، شرکتهای نفتی مانند اکسونموبیل و لوکاویل میدانند که عربستانسعودی عمده کاهش تولید را انجام خواهد داد حتی اگر آنها پایبند نمانند. عربستانسعودی باید بیشتر از عراق و اکسونموبیل و لوکاویل تولید نفت خود را کاهش دهد. اوپک کار چندانی برای تغییر روند تولید نفت عراق نمیتواند انجام دهد.
روسیه
در سمت متحدان غیراوپک، روسیه مهره پرنفوذی است که به پیمان کاهش تولید به طور کامل پایبند نبوده است و این مساله در طول سال ۲۰۱۹ روی قیمتهای نفت تاثیر منفی گذاشت. روسیه برخلاف دوستانش در خلیج فارس درباره قیمت نفت بسیار بالا محتاط است. قیمتهای بالاتر نفت به معنای قیمتهای بالاتر بنزین است و قیمتهای بنزین بالاتر باعث نارضایتی مردم خواهد شد که حامی سیاست اقتصادی ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه هستند.
مشارکت روسیه در توافق کاهش تولید درست به اندازه مشارکت عراق حائز اهمیت است. بدون مشارکت مسکو، اعضای اوپک مانند ایران و ونزوئلا در شرایط دشوار ممکن بود تصمیم بگیرند گروه را همراهی نکنند.
بنابراین اوپک برای مطلوب کردن شرایط توافق برای روسیه چه کاری میتواند انجام دهد؟ نخست اینکه میتواند درخواست روسیه را برای حذف میعانات از محاسبه تولید نفت این کشور بپذیرد. از نظر فنی این به معنای آن خواهد بود که روسیه به توافق پایبند بوده است. بنابراین موافقت با درخواست روسیه برای حذف میعانات از کاهش تولید که هیچکدام از سایر اعضای اوپک مورد توجه قرار نداده بودند به جز دید عمومی چیزی را تغییر نخواهد داد. اما این موضوع برای روسیه که تولید میعانات گازی خود را از طریق میدان سیبری شرقی افزایش داده است، اهمیت دارد.
با وجود اینکه روسیه در صورت حذف میعانات از محاسبه تولید نفت این کشور، به همان میزان نفت تولید خواهد کرد اما دیدگاه عمومی این خواهد بود که اوپک و روسیه به توافق پایبند هستند. این اقدام بدون تغییر قابل توجه آمار تولید نفت تاثیر مطلوبی در تقویت قیمتها خواهد داشت.
دوما اوپک میتواند به کاری که پیش از این مشغول انجام آن بوده است ادامه دهد. روسیه که بزرگترین صادرکننده گندم جهان است بیتردید از اقدام عربستانسعودی در تسهیل معیار آفتزدگی برای واردات گندم تشویق شده است.
اکنون روسیه به بازار عربستانسعودی دسترسی دارد و عوامل دیگری که کمک کردهاند روسیه با پیمان نفتی اوپک همراهی کند، قراردادهای دوجانبه چند میلیارد دلاری است. به نظر میرسد مشارکت روسیه در توافق اوپک، حسننیت این کشور را نشان داده است.
متخلفان دیگر
سایر اعضای اوپک که در پایبندی به توافق کاهش تولید عملکرد ضعیفی داشتند شامل کنگو، اکوادور، گابن و نیجریه هستند که موظف شدهاند مجموعا تولیدشان را ۸۵ هزار بشکه در روز از سطح تولید اکتبر سال ۲۰۱۸ کاهش دهند.
نیجریه که از ۸۵ هزار بشکه باید ۵۳ هزار بشکه کاهش تولید را صورت دهد امسال در پایبندی به تعهداتش کوتاهی کرده است و با وجود اینکه اول اکتبر قول داد سرانجام تولید خود را به پایبندی ۱۰۰ درصدی رساند، طبق گزارش بازار نفت ماهانه اوپک، تولیدش در اکتبر ۸۱۱/۱ میلیون بشکه در روز بود که بسیار بالاتر از سهمیه تولید ۷۷۴/۱ میلیون بشکه در روز این کشور بود.
با این همه نیجریه پایبندی خود را در چند ماه گذشته در مقایسه با آگوست که به طور میانگین ۸۷۰/۱ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد، بهبود بخشید. نیجریه هفته گذشته پایبندی خود به توافق اوپک را تجدید کرد و روند نزولی تولید این کشور در چند ماه گذشته نشان میدهد که این کشور ممکن است صداقت داشته باشد.
اوپک ممکن است نیازی به اقدامات بیشتر به جز اعمال فشار روی این کشور آفریقایی برای عمل به تعهداتش نداشته باشد.
سایر امضاکنندگان غیراوپک این توافق که ممکن است بالاتر از سهمیه خود نفت تولید کرده باشند، مالزی و عمان هستند که قرار بود به ترتیب تولیدشان را ۱۵ هزار بشکه و ۲۵ هزار بشکه در روز کاهش دهد.
براساس گزارش اویلپرایس، بعید است اوپک به جز نیجریه بتواند اعضای بیشتری را به پایبندی کامل به توافق وادار کند. با این همه عربستانسعودی همچنان بار عمده کاهش تولید را به دوش میکشد و با وجود تقلب همتایان خود در اوپک که انگیزه چندانی برای محدودیت عرضه ندارند، کاملا برای ادامه این کار انگیزه دارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد