8 - 12 - 2019
امتیازگیری تعرفهای
راضیه احقاقی- تداوم آشفتگی در بازار تایر در حالی همچنان ادامه دارد که در این راستا برخی از جریانات با ادعای احتکار از سوی تولیدکنندگان داخلی قصد دارند تایرسازان عمل اصلی در آشفتگی بازار نشان دهند. در واقع چالش بازار تایر از سال گذشته و همزمان با نارضایتی رانندگان اتوبوس و کامیون مبنی بر گرانی و کمبود تایرهای این خودروها آغاز شد که در نهایت با تداوم تنشها و وعده و فشار واردکنندگانی که کمبودها و گرانی را ناشی از توقف واردات تایرهای اتوبوسی و کامیونی بایاس عنوان میکردند دولت نسبت به آزادسازی ثبتسفارش و کاهش تعرفه واردات به ۵ درصد و همچنین تخیص ارز مبادلهای ۴۲۰۰ تومانی برای بازگشت آرامش به بازار اقدام کرد. البته این پایان ماجرا نبود چراکه پس از آزادسازی نهتنها قیمت لاستیکهای سایز بزرگ کاهش چشمگیری را تجربه نکرد بلکه زمزمه احتمال بروز کمبود در تایرهای سواری در آینده نزدیک و لازمه کاهش تعرفه از ۴۰ به پنج درصد آغاز شد. اگرچه دولت در آن زمان و با توجه به تاکید تولیدکنندگان داخلی مبنی بر تامین تمام نیاز داخل در تایرهای سواری توجه چندانی به این اظهارنظرات نکرد اما با گذشت یک سال و در حالی که به اذعان کارشناسان، بازار تایرهای کامیونی و اتوبوسی در نتیجه واردات پنج برابر بیشتر از نیاز اشباع شده شاهد ایجاد گرانی و کمبود در تایرهای سواری هستیم که برخی از جریانات دلیل آن را عدم توزیع از سوی تولیدکنندگان اعلام کرده و با تکیه بر همین عامل خواستار کاهش تعرفه واردات تایرهای سواری شده است. موضوعی که به اعتقاد کارشناسان نهتنها تغییری در میزان تولید داخلی صورت نگرفته بلکه بررسی آمار تولید و عرضه از رشد تولید نیز خبر میدهد. اگرچه واردکنندگان نیز دخالت در بازار به قصد امتیازگیری از دولت را نیز تکذیب کرده و دلیل اصرار بر کاهش تعرفه را جلوگیری از اندک تایرهای قاچاق شده در بازار عنوان میکنند.
البته در این میان فروشندگان تایر نیز بر کاهش واردات تایرهای خاص و افزایش محصولات قاچاق در بازار صحه گذاشته و معتقدند ضرورتی برای کاهش تعرفه واردات تایرهایی که مشابه تولید داخل دارند، وجود ندارد و کافی است دولت برای تنظیم بازار تنها نسبت به تعرفه واردات تایرهای خاص برنامهریزی کند. حال باید منتظر شد و دید آیا سیاست جریانات خاص برای ایجاد کمبود ظاهری و امتیازگیری از دولت در واردات نتیجه خواهد داد یا این بار دولت همچنان به سیاست حمایتی خود از تولیدکنندگان ادامه خواهد داد.
واردکنندگان دخالتی در بازار ندارند؟!
احمدرضا متقی، رییس انجمن واردکنندگان لاستیک درخصوص کاهش این محصول در بازار طی روزهای گذشته و علل آن به «جهانصنعت» گفت: بعید بهنظر میرسد کمبود بهوجود آمده در بازار تایر ناشی از احتکار تولیدکنندگان باشد اما تولیدکنندگان تایر کشور عرضه شفاف و عادلانهای ندارند. بررسی سبد خرید نمایندگان فروش تولیدکنندگان حاکی از آن است که هر نماینده تنها به میزان مشخص که کافی نیست حق خرید دارد و بخشی از تایر تولیدی در اختیار گروههای خاصی قرار میگیرد که ممکن است این گروهها اقدام به عرضه قطرهچکانی لاستیک به بازار کنند.
وی گفت: هیچ زمانی میزان تولید تایر کشور مطابق با نیاز داخل نبوده است. در زمینه تایر سواری در رنج سایزهای ۱۳ تا ۱۵، میزان تولید کشور کفاف ۶۰ تا ۷۰ درصد نیاز بازار را میدهد و میزان تولید تایر اتوبوسی- باری در کشور نیز تنها پاسخگوی ۲۰ درصد نیاز بازار است و مابقی همواره از طریق واردات تامین شده است. اما عرضه قطرهچکانی در برخی از انواع تایر این توزیع را برهم زده است.
متقی در رابطه با دخالت واردکنندگان در بازار لاستیک بهمنظور بهرهبرداری از فشار ناشی از کمبود این محصول و گرفتن امتیاز در زمینه واردات از دولت گفت: چنین حرفی صحت ندارد. از طرفی جمع کردن تایر از سطح بازار نیاز به توان مالی بالایی دارد که واردکنندگان در شرایط فعلی از آن برخوردار نیستند و از سوی دیگر در حال حاضر محدودیتی در زمینه واردات لاستیک وجود ندارد تا واردکنندگان از این روش برای اثرگذاری بر تصمیمات مسوولان استفاده کنند بنابراین دخالت واردکنندگان در بازار با هدف فشار برای کاهش تعرفه یا گرفتن ارز دولتی فاقد وجاهت است.
وی در ادامه گفت: از آنجایی که میزان تولید لاستیک باری- اتوبوسی در کشور کفاف نیاز بازار داخل را نمیدهد، برای واردات این نوع لاستیک ارز ۴۲۰۰ به واردکننده داده میشود و تعرفه واردات نیز پنج درصد است. هرچند تخصیص این ارز نیازمند طی مراحل پیچیده و بوروکراتیک است. اما در مجموع مشکلی در واردات این نوع از تایر وجود ندارد. البته از چهار ماه پیش وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبت کلیه سفارشات تایرهای سنگین و سایز بزرگ و در ادامه تخصیص ارز دولتی را به علت مسائل مدیریتی در وزارت صمت متوقف کرد. هرچند که شنیدهها از ثبتسفارش و اخذ ارز ۴۲۰۰ تومانی خارج از نوبت و بوروکراسی اداری از سوی عدهای حکایت دارد که این امر با اعتراض انجمن واردکنندگان لاستیک روبهرو شد.
متقی از تمایل بیش از ۸۰ درصد واردکنندگان حرفهای لاستیک با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی خبر داد و گفت: مشکلات ناشی از نحوه تخصیص این ارز باعث شده تا تنها افرادی که بهدنبال استفاده از رانت بودهاند تمایل به دریافت آن داشته باشند.
وی در ادامه به تعرفه ۴۰ درصدی واردات لاستیک خودروهای سواری اشاره کرد و گفت: وضع این تعرفه نامعقول تنها موجب افزایش واردات قاچاق تایر به کشور شده که در نتیجه شاهد عرضه تایرهای بیکیفیت در بازار هستیم. واردکننده رسمی باید ۴۰ درصد تعرفه واردات و ۹ درصد مالیات بر ارزشافزوده را در مبادی وارداتی پرداخت کند بنابراین قیمت لاستیک برای واردکننده رسمی ۵۰ درصد بیشتر خواهد شد اما هزینه قاچاق لاستیک در نهایت ۲۰ درصد قیمت لاستیک است و همین امر نیز سبب شده قاچاق از واردات رسمی صرفه بسیار بیشتری داشته باشد و مشتریان نیز تمایل به خرید لاستیک قاچاق با قیمت ارزانتر داشته باشند. در این شرایط لازم است دولت تصمیم بگیرد که نفع همزمان تولیدکننده، مصرفکننده و واردکننده قانونی را درپی داشته باشد. تعرفه واردات علاوه بر آنکه باید زمینه حمایت از تولیدکننده داخلی را فراهم کند نباید به میزانی باشد که قاچاق در کشور رشد پیدا کند.
تولید با تمام ظرفیت
محمدتقی گنجی، رییس انجمن تولیدکنندگان تایر در رابطه با کمبود لاستیک در بازار و امکان احتکار لاستیک از سوی تولیدکنندگان به «جهانصنعت» گفت: هرگونه کمبودی در این بازار شایعه است و نهتنها تولیدکننده امکان احتکار ندارد بلکه آمار ارائه شده در زمینه میزان تولید و عرضه نشاندهنده عرضه تمام لاستیک تولیدی به بازار است بهگونهای که در مهر و آبان تولیدکنندگان تایر کشور با ظرفیت صددرصدی در مجموع سه میلیون و ۲۰۰ هزار حلقه تایر تولید و از طریق نمایندگیهای رسمی خود در سراسر کشور به بازار وارد کردند. بنابراین آمار تولید و فروش لاستیک داخلی در کشور برخلاف لاستیکهای وارداتی کاملا شفاف و دقیق است.
وی در ادامه افزود: میزان تولید تایر در کشور پاسخگوی تمام نیاز لاستیکهای سواری و ۷۰ درصد باری- اتوبوسی را تامین کرده و تنها در بخش ماشینهای سنگین و راهسازی با کمبود مواجه هستیم که این کمبود نیز از سوی تولیدکننده داخل نبوده، بلکه توقف صدور حواله از سوی سازمانهای راهداری این کمبود را رقم زده است.
رییس انجمن تولیدکنندگان تایر گفت: عرضه تایرهای سنگین از طریق نمایندگیهای فروش تولیدکنندگان داخلی صورت میگیرد اما به دلیل واردات بیش از نیاز این نوع از تایرها سازمان راهداری برای تنظیم بازار صدور حواله را متوقف کرده است. در واقع بیش از پنج برابر نیاز بازار داخل لاستیک خودرو سنگین به کشور وارد شده و سازمانهای راهداری نیز برای این لاستیکها حواله صادر میکنند و در نهایت حوالهای به لاستیکهای تولید داخل تعلق نمیگیرد.
گنجی در ادامه گفت: برای هر کیلوگرم تایر معادل یک دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی به تولیدکننده داده میشود که این رقم تنها معادل ۲۹ درصد قیمت مواد اولیه را تشکیل داده و تولیدکننده مجبور است مابقی مواد اولیه خود را از بازار داخل تامین کند که قیمت این مواد مطابق با نرخ بازار آزاد ارز و تورم، رشد پیدا میکند که زمینه افزایش هزینه تولید را فراهم میآورد.
وی در ادامه افزود: هیچگونه کمبودی در زمینه لاستیک خودرو وجود ندارد و مطابق با نیاز بازار لاستیک تولید میشود اما گرانی در لاستیک صحت دارد و شاید مردم گاه گرانی و کمبود را یک مساله بدانند. البته این گرانی، ناشی از قیمت بالای تمام شده لاستیک است و گرانفروشی نیست. حداکثر سود تولیدکنندگان لاستیک ۸ تا ۱۲ درصد است و تولیدکنندگان بهدنبال التهاب در بازار برای افزایش سود نیستند.
کاهش تعرفه در تایرهای خاص
محمدرضا آلسارا، عضو هیاتمدیره اتحادیه فروشندگان لاستیک در رابطه با موضوع کمبود در بازار تایر به «جهانصنعت» گفت: کمبودی در تایر سواری تولید داخل وجود ندارد و تولیدکنندگان همانند قبل به تولید و عرضه مداوم به بازار میپردازند و از آنجایی که میزان تولید لاستیک داخلی در سال جاری نسبت به سال گذشته رشد حدود ۲۰ درصدی داشته، کمبود در بازار غیرمنطقی است.
وی در ادامه گفت: میزان تولید لاستیک سواری در داخل کشور مطابق نیاز بازار داخل است و تولیدکنندگان داخلی امکان تولید لاستیک اغلب خودروهای سواری را دارند. اما برخی از لاستیک خودروهای سواری خارجی در کشور تولید نمیشود و این نوع لاستیکها تنها باید از طریق واردات در اختیار مصرفکننده قرار داده شوند.
آلسارا در خصوص کاهش تعرفه واردات تایرهای سواری برای تنظیم بازار داخل گفت: آنچه مسلم است اعمال تعرفه برای آن دسته از تایرهایی که در داخل تولید میشوند الزامی است و باید از تولیدکنندگان حمایت کرد اما درخصوص تایرهایی که مشابه تولید داخل ندارند کاهش تعرفه میتواند از ایجاد قاچاق جلوگیری کند.
وی گفت: هماکنون بالا بودن هزینه واردات لاستیک به کشور سبب شده تا دیگر واردات لاستیک به صرفه نباشد و همین امر نیز کمبودی در زمینه لاستیکهای وارداتی پدید آورده است. ضمن آنکه به افزایش واردات قاچاق نیز دامن زده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد