التهاب در آستانه تصمیم فدرال‌رزرو
دیبا حاجیها- بازارهای مالی آمریکا هفته‌ای پرتنش و سرنوشت‌ساز را آغاز کرده‌اند و معامله‌گران، تحلیلگران و سیاستگذاران را در برابر سه چالش همزمان قرار داده است: تصمیم حساس فدرال‌رزرو درباره نرخ بهره، انتشار گزارشهای مالی غول‌های فناوری با محوریت هوش مصنوعی و بن‌بستی تکراری در مذاکرات تجاری با چین که همچنان بدون نتیجه مشخص ادامه دارد. با وجود آنکه شاخص‌های آتی سهام آمریکا در ساعات ابتدایی روز چهارشنبه اندکی افزایش یافتند اما فضای کلی بازار به‌شدت محتاط، سنگین و آمیخته با تردید است. سرمایهگذاران در میانه انبوهی از داده‌ها و متغیرهای کلان سردرگم شده‌اند. از یک‌سو احتمال کند شدن رشد اقتصادی، از سوی دیگر فشارهای تورمی و دادههای متزلزل بازار کار و در نهایت تاثیرات مبهم سیاست‌های خارجی آمریکا بر تجارت بین‌الملل، مسیر پیش‌روی بازار را کاملا غیرقابل پیش‌بینی کرده است.
در همین حال، نگاه‌ها به گزارشهای مالی شرکت‌هایی چون مایکروسافت، متا پلتفرمز، آرم و رابینهود دوخته شده است. این گزارش‌ها قرار است تصویر واضح‌تری از میزان پیشرفت و سودآوری پروژه‌های هوش مصنوعی این شرکت‌ها ارائه دهند. رشد هیجانات پیرامون فناوری‌های نوین، به‌لخصوص در حوزه AI، باعث شده ترکیب شک و امید در ذهن سرمایهگذاران به‌طور همزمان شکل بگیرد. اگر گزارش‌ها مطابق انتظارات نباشند، احتمال ریزش ارزش سهام فناوری بالاست و برعکس، اگر فراتر از پیش‌بینی‌ها باشند، می‌توانند محرکی برای بازگشت ریسک‌پذیری به بازار باشند.
اما مساله اصلی آن است که هیچ‌کدام از این عوامل، به‌تنهایی تعیین‌کننده نیستند بلکه همزمانی آنهاست که وضعیتی حساس و غیرقابل پیش‌بینی برای بازار پدید آورده است. در چنین شرایطی، معامله‌گران نه‌تنها به دادههای اقتصادی یا تصمیمات سیاستگذاران پولی نگاه می‌کنند، بلکه رفتار مصرف‌کنندگان، تحولات ژئوپلیتیک و حتی جزئیات مذاکرات تجاری را نیز به‌عنوان فاکتورهای مهم در نظر می‌گیرند. هفته جاری می‌تواند مسیر تازه‌ای برای بازار سرمایه آمریکا ترسیم کند که یا به سمت افزایش اعتماد و بازگشت رونق خواهد رفت، یا وارد فاز تازه‌ای از احتیاط، انتظار و نوسان خواهد شد.
بورس آمریکا در لبه تیغ
بازار سهام آمریکا روز سه‌شنبه با عقب‌نشینی شاخص‌ها مواجه شد. شاخصS&P500 و نزدک کامپوزیت پس از ثبت اوج‌های تاریخی، اندکی کاهش یافتند. تحلیلگران این افت را نه به‌عنوان یک اصلاح تکنیکی معمول، بلکه به‌مثابه دورخیز بازار برای تصمیمات بزرگ ارزیابی می‌کنند.
براساس دادههای معاملات آتی در ساعات ابتدایی چهارشنبه، شاخص داوجونز تغییری نداشت، S&P500 حدود ۱/۰درصد رشد کرد و نزدک ۱۰۰ حدود ۲/۰درصد بالا رفت. این تغییرات اندک، تنها نوک کوه یخ ترس بازار را نشان می‌دهد؛ بازاری که چشم به اظهارات جروم پاول، رییس فدرال‌رزرو، دوخته است. در دل این فضا، برخی از غول‌های صنعتی داو جونز مثل مرک، یونایتدهلث و بوئینگ پس از اعلام نتایج فصلی خود، افت قابل‌توجهی را تجربه کردند. یونایتدهلث به دلیل نگرانی‌ها از چشم‌انداز مخارج بهداشتی، دچار کاهش شد و بوئینگ نیز به‌دلیل اختلالات تولید، با ریزش مواجه شد. همچنین، شرکت UPS بیش از ۱۰درصد سقوط کرد چراکه بار دیگر از ارائه پیش‌بینی مالی سالانه خودداری کرد. این موضوع نشانه‌ای است از سردرگمی بنگاه‌ها در پیش‌بینی تاثیرات سیاست‌های تجاری پرتنش آمریکا.
همچنین شرکت پروکتر‌اند گمبل نیز به‌دلیل کاهش پیش‌بینی درآمد سالانه و هشدار درباره افزایش قیمت‌های آتی به‌دلیل تعرفه‌ها، با افت ارزش روبه‌رو شد. از سوی دیگر، شرکت ویرپول نیز چشم‌انداز خود را کاهش داد و موجب سقوط ۱۳درصدی قیمت سهامش شد. مجموعه این اتفاقات نشان می‌دهد که حتی غول‌های صنعتی هم در فضای سیاستگذاری نامطمئن و جنگ تعرفه‌ای آسیب‌پذیر شده‌اند.
بحران ناتمام و ابزار فرساینده کاخ سفید
همزمان با رخدادهای داخلی بازار، مذاکرات تجاری میان ایالات متحده و چین بار دیگر بدون نتیجه پایان یافت. گفت‌وگوهایی که این بار در سوئد برگزار شد، اگرچه از نگاه طرفین سازنده ارزیابی شد اما فاقد هرگونه پیشرفت ملموس بود.
ایالات متحده تلاش داشت تا مهلت ۹۰روزه برای تعلیق تعرفه‌ها را تمدید کند اما تصمیم نهایی، به‌گفته مقام‌های آمریکایی، به دونالد ترامپ واگذار شده است. او هنوز سیگنال روشنی برای تداوم تعلیق نداده و در صورت عدم تمدید، تعرفه‌ها ممکن است به سطوح سه‌رقمی بازگردند. این در حالی است که مهلت تعلیق فعلی در تاریخ ۱۲اوت منقضی می‌شود.
ترامپ اخیرا توافقی با اتحادیه اروپا را اعلام کرده و در عین حال مذاکراتی نیز با هند در حال انجام دارد. با این حال، گزارش‌ها حاکی است هند با افزایش تعرفه‌ها بر صادرات خود به آمریکا موافقت کرده اما هنوز توافق نهایی حاصل نشده است. در عین حال، کشورهای دیگر در صف مذاکره قرار دارند ولی هیچ توافق جدیدی در آستانه اجرایی شدن نیست.
بازار نگران آن است که در صورت پایان مهلت تعلیق، زنجیره تامین کالاها و قیمت‌گذاری‌ها دچار شوک ناگهانی شود که هم می‌تواند به رشد تورم منجر شود و هم فعالیت اقتصادی را کاهش دهد. در واقع، ابزار تعرفه‌ای ترامپ، اگرچه در ظاهر ابزار چانه‌زنی با رقبای تجاری است اما به‌دلیل آثار چندوجهی، باعث تضعیف پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد داخلی آمریکا نیز شده است.
نبض اقتصاد در آمارهای تازه
در چنین شرایطی، انتشار دادههای اقتصادی تازه می‌تواند مسیر بازار را به‌طور جدی تحت تاثیر قرار دهد. یکی از مهم‌ترین آنها، انتشار آمار رشد تولید ناخالص داخلی فصل دوم است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که اقتصاد آمریکا در بازه آوریل تا ژوئن با رشد ۵/۲درصدی روبه‌رو بوده، در حالی که در سه‌ماهه اول سال با انقباض ۵/۰درصدی مواجه شده بود. علاوه بر این، دادههای مربوط به اشتغال خصوصی نیز قرار است منتشر شود. انتظار می‌رود این آمار، پس از آنکه در ماه گذشته ۳۳هزار واحد کاهش یافته بود، در ماه جولای رشدی ۷۷هزار واحدی را نشان دهد. این اعداد به‌مثابه پیش‌درآمدی برای آمار مهم اشتغال غیرکشاورزی (Non-Farm Payrolls) هستند که روز جمعه منتشر خواهد شد.
در کنار این آمارها، دادههای اخیر درخصوص اعتماد مصرف‌کننده نشان‌دهنده بهبود نسبی هستند ولی همزمان شاخص موقعیت‌های شغلی خالی و نرخ جذب نیرو در حال کاهش است. این وضعیت ترکیبی از خوش‌بینی محتاطانه و هشدار نهفته را نشان می‌دهد که آماده واکنش است ولی هنوز نمی‌داند واکنشش در کدام جهت خواهد بود.
همه این عوامل، مواردی بسیار مهم و تایین‌کننده هستند که فدرال‌رزرو باید در خصوص آنها تصمیم‌گیری کند. فدرال‌رزرو در نشست دو روزه خود احتمالا نرخ بهره را در محدوده ۲۵/۴ تا ۵/۴درصد نگه می‌دارد و انتظار نمی‌رود فعلا تغییری در سیاست‌ها رخ دهد اما آنچه بازار را بیش از هر چیز نگران کرده، موضع آتی فدرال‌رزرو و اظهارات جروم پاول در کنفرانس خبری است.
غول‌های فناوری در آزمون هوش مصنوعی
در کنار عوامل کلان اقتصادی، توجه بازار به درآمدهای شرکتهای بزرگ فناوری معطوف شده است. مایکروسافت و متا پلتفرمز که به‌عنوان اعضای کلیدی گروه هفت باشکوه (Magnificent Seven) شناخته می‌شوند نیز همان‌طور که انتظار می‌رفت در مرکز توجه سرمایهگذاران قرار دارند. در مورد مایکروسافت، تمرکز اصلی بر نقش آن در توسعه هوش مصنوعی مخصوصا همکاری‌اش با OpenAI است که منجر به رشد واحد Azure در فضای رایانش ابری شده است اما گزارش‌هایی که نشان می‌دهند OpenAI اکنون از خدمات رقبایی مثل گوگل، کورویو و اوراکل نیز بهره می‌گیرد، نگرانی‌هایی درباره حفظ موقعیت مایکروسافت ایجاد کرده است.
برای متا، مسیر آینده بر هزینه‌های سنگین روی زیرساخت‌های هوش مصنوعی متمرکز شده است. مارک زاکربرگ اعلام کرده که این شرکت در سه فصل پایانی سال ۲۰۲۵ حدود ۵۵میلیارد دلار صرف توسعه دیتاسنترهای AI خواهد کرد. با این حال، پرسش اصلی برای سرمایهگذاران این است: این سرمایه‌گذاری عظیم چگونه و در چه بازه‌ای به سوددهی می‌رسد؟ بسیاری از تحلیلگران هشدار داده‌اند که تمرکز بیش از حد بر AI بدون مدل‌های درآمدی مشخص، می‌تواند حبابی مشابه با دوران دات‌کام خلق کند. گزارشهای درآمدی این هفته تا حد زیادی می‌تواند آینده‌نگری‌ها را شکل دهد. در کنار مایکروسافت و متا، شرکت‌هایی چون آرم (طراح چیپ) و رابینهود (پلتفرم معاملاتی) نیز گزارشهای خود را منتشر می‌کنند و می‌توانند بر کل فضای بازار اثر بگذارند مخصوصا در شرایط فعلی که سرمایهگذاران به‌دنبال شفاف‌سازی جهت‌گیری آینده فناوری هستند.
نقطه‌عطفی در راه است
بازار سرمایه آمریکا در یکی از حساس‌ترین برهه‌های سال‌های اخیر قرار گرفته و ترکیب متغیرهای مختلف باعث شکل‌گیری فضایی مبهم، نوسانی و پرریسک شده است. تصمیم فدرال‌رزرو درباره نرخ بهره، گزارشهای مالی غول‌های فناوری، بن‌بست در مذاکرات تجاری آمریکا و چین و همچنین انتشار آمارهای مهم اقتصادی، چهار محور اصلی تحولات روزهای آینده بازار را تشکیل می‌دهند.
سرمایهگذاران در شرایطی قرار گرفته‌اند که از یک‌سو با سیلی از داده‌ها مواجهند و از سوی دیگر به‌دلیل نبود قطعیت در چشم‌اندازهای اقتصادی، هر خبر یا سیگنال کوچکی می‌تواند موجی از نوسان در بازار ایجاد کند. در چنین وضعیتی، سخنان پیش‌روی رییس فدرال‌رزرو، جروم پاول، به‌عنوان یک شاخص تعیین‌کننده مورد انتظار است. بازار به‌دنبال سرنخ‌هایی است که مشخص کند آیا بانک مرکزی آمریکا همچنان بر سیاست نرخ بهره ثابت باقی خواهد ماند یا مسیر کاهش نرخ بهره در پیش گرفته خواهد شد که در شرایط فعلی می‌تواند وزن زیادی بر انتظارات آتی بازار داشته باشد. همزمان، گزارشهای مالی مایکروسافت و متا پلتفرمز، به‌عنوان دو عضو کلیدی از گروه هفت شگفت‌انگیز، قرار است منتشر شود و طبیعتا نگاه سرمایهگذاران معطوف به استراتژی‌های این شرکت‌ها در حوزه هوش مصنوعی است که در سال ۲۰۲۵ نقشی محوری در ارزشگذاری شرکت‌ها خواهد داشت. هرگونه شفاف‌سازی درباره میزان سرمایه‌گذاری، رشد درآمد از AI یا سهم بازار در زیرساخت‌های ابری، می‌تواند به‌عنوان محرک بازار عمل کند. در کنار این عوامل، وضعیت مذاکرات تجاری میان آمریکا و چین نیز بر فضای روانی بازار سایه انداخته است. نبود پیشرفت محسوس در این مذاکرات و احتمال بازگشت تعرفه‌های سنگین، نگرانی‌هایی درباره فشار بر زنجیره تامین، افزایش هزینه تولید و رشد تورم ایجاد کرده است. در همین حال، آمار رشد تولید ناخالص داخلی و دادههای اشتغال نیز در هفته جاری منتشر می‌شود که می‌توانند تصویر دقیق‌تری از سلامت اقتصاد آمریکا ارائه دهند. در نهایت، بازار در تلاقی امید به رشد و ترس از رکود ایستاده است؛ تقاطعی که تصمیم‌سازی در آن دشوار است و می‌تواند سرآغاز فصل تازه‌ای از احتیاط یا بازگشت ریسک‌پذیری در وال‌استریت باشد.
