اعزام جرالد فورد؛ چگونه یک ناو هواپیمابر تهدید سیاسی می‌سازد؟

جهان صنعت، در حالی که تنش‌های اخیر بین ایالات متحده و ونزوئلا بر سر مسائل قاچاق مواد مخدر و اتهامات “تروریسم نارکو” (narco-terrorism) افزایش یافته، وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۵ (۲ آبان ۱۴۰۴) اعلام کرد که ناو هواپیمابر یو‌اس‌اس جرالد آر. فورد و گروه ضربت حامل آن از دریای مدیترانه به سمت دریای کارائیب و آمریکای جنوبی اعزام می‌شود.
هلو

این حرکت، که به دستور وزیر دفاع پیت هگست انجام شده، بخشی از کمپین گسترده‌تر ترامپ علیه “سازمان‌های جرایم فراملی” (TCOs) است و به گفته مقامات آمریکایی، برای “تجزیه و تضعیف قاچاقچیان مواد مخدر و تروریسم نارکو” در دفاع از امنیت ملی آمریکا صورت می‌گیرد. این اعزام، که شامل بیش از ۴۵۰۰ ملوان، ۹ اسکادران هواپیما (حدود ۷۵ فروند جنگنده و هلیکوپتر) و پنج ناوشکن همراه است، به نیروی دریایی آمریکا در منطقه (که قبلاً شامل ۸ ناو جنگی، یک زیردریایی هسته‌ای و هواپیما‌های F-۳۵ می‌شد) اضافه می‌شود و مجموع نیرو‌ها را به بیش از ۱۰ هزار نفر می‌رساند. این اقدام، که از اوایل سپتامبر ۲۰۲۵ با حملات هوایی به ۱۰ قایق مشکوک به قاچاق (که منجر به کشته شدن حدود ۴۰ نفر، از جمله ونزوئلایی‌ها، شده) آغاز شده، نگرانی‌هایی در ونزوئلا ایجاد کرده و نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور این کشور، آن را “جعل جنگ ابدی” خوانده و تهدید به مقاومت کرده است.

ناوهواپیمابر جرالد فورد چه مشخصاتی دارد؟

یو‌اس‌اس جرالد آر. فورد، که به افتخار جرالد فورد، رئیس‌جمهور ۳۸ام آمریکا نام‌گذاری شده، اولین ناو از کلاس جرالد آر. فورد است و به عنوان “قابلیت‌پذیرترین، انعطاف‌پذیرترین و مرگبارترین پلتفرم جنگی جهان” توصیف می‌شود. این ناو، که در سال ۲۰۱۷ به خدمت گرفته شد، جانشین ناو‌های کلاس نیمیتز (Nimitz) است و با فناوری‌های نوین، کارایی عملیاتی را افزایش داده و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد. در ادامه، مشخصات و ویژگی‌های کلیدی آن را بر اساس منابع رسمی نیروی دریایی آمریکا و تحلیل‌های نظامی بررسی می‌کنیم.

مشخصات فنی و ساختاری

ناو جرالد فورد بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین کشتی جنگی ساخته‌شده توسط انسان است و طراحی آن بر پایه برنامه CVN-۲۱ (که از سال ۲۰۰۱ آغاز شد) استوار است. این ناو برای عملیات طولانی‌مدت (تا ۲۵ سال بدون سوخت‌گیری) و پروجکشن قدرت (power projection) در مناطق دورافتاده طراحی شده است.
ویژگی‌های فنی و تسلیحاتی

جرالد فورد با ۲۳ سیستم جدید یا ارتقایافته نسبت به کلاس نیمیتز ساخته شده و بر پایه دو راکتور هسته‌ای A ۱ B (با قدرت الکتریکی سه برابر بیشتر از راکتور‌های قبلی) عمل می‌کند. این راکتورها، که جزئیات دقیق‌شان طبقه‌بندی‌شده است، برق مورد نیاز برای سیستم‌های پیشرفته را تأمین می‌کنند و ناو را به یک “شهر شناور الکتریکی” تبدیل کرده‌اند – بدون نیاز به خطوط بخار سنتی، که نگهداری را آسان‌تر می‌کند.

سیستم پرتاب هواپیما (EMALS – Electromagnetic Aircraft Launch System): به جای کاتاپولت‌های بخار قدیمی، از میدان‌های مغناطیسی برای پرتاب هواپیما‌ها استفاده می‌کند. این سیستم اجازه می‌دهد هواپیما‌ها سریع‌تر (تا ۱۶۰ سورتی در روز، ۲۵% بیشتر از نیمیتز) و با بار سنگین‌تر (سلاح و سوخت بیشتر) پرتاب شوند، که برد و کشندگی جنگنده‌ها را افزایش می‌دهد.

سیستم توقف پیشرفته (AAG – Advanced Arresting Gear): دیجیتال و کنترل‌شده، که فرود هواپیما‌ها را ایمن‌تر و کارآمدتر می‌کند و مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.

رادار دوبانده (DBR – Dual Band Radar): ترکیبی از رادار‌های X-band (برای ردیابی دقیق) و S-band (برای جستجوی گسترده)، که ردیابی همزمان صد‌ها هدف را ممکن می‌سازد و RCS (رادار کراس سکشن) ناو را برای پنهان‌کاری کاهش می‌دهد.

تسلیحات دفاعی: شامل موشک‌های RIM-۱۶۲ Evolved Sea Sparrow (برای دفاع هوایی)، سیستم موشکی Rolling Airframe Missile (RAM)، و سیستم Close-In Weapon System (CIWS) دیجیتال برای دفاع نزدیک. این تسلیحات، همراه با رادار AN/SPY-۳، ناو را در برابر موشک‌ها، هواپیما‌ها و تهدیدات سطحی مقاوم می‌کند، هرچند وابسته به ناوگروه همراه برای دفاع کامل است.

ظرفیت هوایی: تا ۹۰ هواپیما و هلیکوپتر، شامل:

۱) جنگنده‌های F/A-۱۸ E/F Super Hornet (برای حمله هوایی، ضدکشتی و بمباران دقیق تا صد‌ها کیلومتر دورتر).

۲) EA-۱۸ G Growler (جنگ الکترونیک).

۳) E-۲ D Hawkeye (هشدار زودهنگام هوایی).

۴) MH-۶۰ Seahawk (هلیکوپتر‌های ضدزیردریایی و جست‌و‌جو-نجات).

۵) پهپاد‌های رزمی و بدون سرنشین (UAV/UCAV). (توجه: F-۳۵ C Lightning II هنوز کاملاً ادغام نشده و در نگهداری آینده اضافه می‌شود).

سایر ویژگی‌ها: عرشه پرواز ۱.۲ متر عریض‌تر از نیمیتز، جزیره (superstructure) کوچکتر و عقب‌تر برای فضای بیشتر، و امکانات رفاهی مانند فروشگاه‌ها، استارباکس، و سرویس‌های مذهبی (تا ۴۰ مراسم در هفته). طراحی جنسیت‌محور (gender-neutral) برای تطبیق با ۲۰% ملوانان زن.

آیا ناو جرالد فورد به تنهایی می‌تواند دولتی مانند ونزوئلا را سرنگون کند؟

این سؤال جالب، اما پاسخ آن “نه” است – حداقل نه به تنهایی و بدون حمایت گسترده‌تر. تحلیل‌های نظامی نشان می‌دهد که یک ناو هواپیمابر مانند جرالد فورد، هرچند قدرتمند، یک “پلتفرم پروجکشن قدرت” است و نه یک نیروی تهاجمی کامل برای اشغال یا سرنگونی رژیم. بیایید به صورت مستند بررسی کنیم:

این ناو می‌تواند برتری هوایی کامل بر ونزوئلا برقرار کند. با ۷۵+ جنگنده F/A-۱۸، قادر به بمباران اهداف زمینی (مانند تأسیسات قاچاق یا پایگاه‌های نظامی) تا صد‌ها کیلومتر دورتر است و می‌تواند روزانه ۱۶۰ سورتی پرواز انجام دهد – بیش از هر ناو دیگری. نیروی دریایی آمریکا آن را “مرگبارترین” می‌داند، زیرا می‌تواند ناوگان دریایی ونزوئلا (که عمدتاً قدیمی و روسی است) را نابود کند و کنترل آسمان را به دست گیرد.

با این همه، سرنگونی دولت نیاز به اشغال زمینی، کنترل شهر‌ها و سرکوب شورش‌ها دارد – چیزی که یک ناو نمی‌تواند انجام دهد. جرالد فورد فاقد نیرو‌های پیاده‌نظام، تانک یا توپخانه است و آسیب‌پذیر به موشک‌های ضدکشتی (مانند موشک‌های روسی Bastion-P ونزوئلا) یا مین‌های دریایی است. تحلیل‌گران مانند الکس گاتوپولوس (از Al Jazeera) تأکید می‌کنند که این ناو برای “نمایش قدرت و بی‌ثبات‌سازی” مفید است، نه اشغال. با وجود این، جرالد فرود می‌تواند زمینه این اشغال را به تنهایی فراهم کند به این معنا که با نابودی ساختار‌های دفاع هوایی و زمینی ونزوئلا و حتی حمله به مراکز دولتی زمینه را برای اشغال زمینی فراهم کند.

اعزام جرالد فورد به نظر بخشی از “فشار حداکثری” ترامپ است که هدفش بی‌ثباتی رژیم از درون (مانند شورش نظامیان) است، نه حمله مستقیم. تجربیات تاریخی مانند گرانادا (۱۹۸۳، با ۷۰۰۰ نیرو) یا عراق (۲۰۰۳، با صد‌ها هزار نیرو) نشان می‌دهد سرنگونی نیاز به عملیات ترکیبی دارد. در نهایت، جرالد فورد می‌تواند “تهدید” ایجاد کند و رژیم را تضعیف، اما سرنگونی به تنهایی؟ خیر – این کار نیاز به استراتژی جامع‌تر و حتی حمایت بین‌المللی دارد.

منبع: فرارو