اصل بنیادین صندوق CVC
سید‌احمد‌رضا اعلایی*– صنعت پتروشیمی کشور در سال‌های اخیر وارد مرحله‌ای شده است که نیازمند بازآفرینی در شیوه تامین مالی و بهره‌گیری از فناوری و نوآوری است. در این مسیر صندوق پژوهش و فناوری سرمایهگذاری خطرپذیر هلدینگ خلیج‌فارس، نقشی فراتر از یک نهاد مالی را بر عهده گرفته است؛ نقشی که بر پایه سرمایهگذاری خطرپذیر مساله‌محور، تقویت زنجیره تولید و اتصال واقعی صنعت به شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان تعریف شده است.
افزایش سرمایه ثبتی صندوق از یک‌هزار میلیارد تومان به ۵هزار میلیارد تومان، تصمیمی استراتژیک و بیانگر اعتماد هلدینگ مادر و به‌ویژه مدیرعامل محترم آن نسبت‌به اهمیت توسعه فناوری در حل مسائل کلیدی صنعت است. این افزایش سرمایه، امکان برنامه‌ریزی بلندمدت‌تری را فراهم میکند و به ما در صندوق CVCاین اجازه را می‌دهد که سبدهای سرمایهگذاری خود را در حوزه‌های اولویت‌دار ملی با دقت و عمق بیشتری توسعه دهیم.
سرمایهگذاری مبتنی‌بر نیاز واقعی؛ رویکرد محوری صندوق
در یادداشت‌های گذشته بر این نکته تاکید شده است که سرمایهگذاری خطرپذیر در گروه خلیج‌فارس باید از سطح تامین مالی عبور کرده و به سطح خلق ارزش‌افزوده برسد. این نگاه امروز زیربنای سیاستگذاری صندوق در سه محور اصلی است:
۱- تمرکز بر مسائل واقعی شرکت‌های تابعه هلدینگ
مبنای سرمایهگذاری در صندوق، شناسایی و تعریف دقیق نیازهای عملیاتی و فناورانه شرکت‌های تابعه است. معرفی سبد اول سرمایهگذاری و مدل‌های همکاری شکل‌گرفته میان شرکت‌های فناور و واحدهای عملیاتی، نمونه عملی این رویکرد است. هدف آن است که هر پروژه سرمایه‌گذاری‌شده، پاسخی روشن به یک مساله موجود در صنعت باشد.
۲- استفاده از ظرفیت‌های قانونی و آیین‌نامه‌ای برای تسهیل همکاری صنعت و فناوری
اصلاحات جدید آیین‌نامه مالی معاملاتی هلدینگ و همچنین ظرفیت‌های قانون جهش تولید دانش‌بنیان، فرصت‌های جدیدی ایجاد کرده‌اند تا ارتباط میان شرکت‌های فناوری‌محور و مجموعه‌های عملیاتی صنعت پتروشیمی، بهشکلی ساختاریافته و موثر پیش برود. صندوق سی‌وی‌سی خلیج‌فارس ماموریت دارد این ظرفیت‌ها را به فرآیندهای اجرایی تبدیل کند.
۳- تبدیل سرمایهگذاری به ابزار توسعه و مزیت‌سازی در هلدینگ
هدف نهایی ایجاد مدل‌هایی است که از طریق نوآوری و فناوری، هزینه‌ها کاهش یابد، بهره‌وری افزایش پیدا کرده و تولید بهشکلی هدفمند و رقابت‌پذیر تقویت شود. سیاست «سرمایهگذاری برای تولید» در هلدینگ خلیج‌فارس، در ساختار صندوق سرمایهگذاری به‌شکل عملیاتی پیاده‌سازی شده و قابل‌سنجش است.
اولویت‌های سرمایهگذاری در افق جدید صندوق
با افزایش سرمایه صندوق سی‌وی‌سی خلیج‌فارس، حوزه‌های اولویت‌دار با توجه به نیازهای صنعت و روندهای بین‌المللی تعریف شده‌اند. برخی از محورهای اصلی عبارتند از:
۱- فناوری‌های مکمل و توانمندساز برای کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری
طرح‌های مرتبط با نگهداشت پیشرفته، مدیریت انرژی، بهینه‌سازی مصرف مواد و کاهش ضایعات از جمله زمینه‌هایی هستند که به‌صورت مستقیم بر سودآوری شرکت‌های تابعه اثرگذارند.
۲- هوشمندسازی و تحول دیجیتال در زنجیره تولید
فرآیندهای پتروشیمی به‌شدت پیچیده و هزینه‌بر هستند بنابراین استفاده از هوش‌مصنوعی، سیستم‌های پایش هوشمند، کنترل فرآیند، مدیریت تعمیرات و داده‌محوری، به‌عنوان یکی از محورهای کلیدی سرمایهگذاری صندوق تعریف شده است.
۳- انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت محیط‌زیست
صنعت پتروشیمی با مسوولیت‌های مهمی در حوزه محیط‌زیست روبه‌رو است. توسعه فناوری‌های کاهش آلایندگی، بهره‌وری انرژی و مدیریت پسماند از مهم‌ترین حوزه‌های سرمایهگذاری آینده خواهد بود.
یکی از مهم‌ترین اصول مورد تاکید در سیاست‌های صندوق، ارتقای سطح مشارکت شرکت‌های فناور با واحدهای عملیاتی صنعت است. در این رویکرد شرکت‌های دانش‌بنیان صرفا پیمانکار نیستند، بلکه شرکای توسعه محسوب می‌شوند. این نگاه جدید زمینه‌‌ساز ایجاد مدل‌های مشارکت بلندمدت، اعتماد متقابل و اجرای پروژه‌های پایدار خواهد بود.
به‌عنوان چشم‌انداز آینده، صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر هلدینگ خلیج‌فارس با اتکا به حمایت‌های هلدینگ مادر و ظرفیت‌های زیست‌بوم نوآوری کشور، مسیر روشنی را دنبال میکند؛ مسیری که در آن:
۱- سرمایهگذاری مبتنی بر نیاز واقعی است.
۲- دستاوردها قابل اندازه‌گیری هستند.
و در نهایت شرکت‌های فناور در متن زنجیره ارزش قرار می‌گیرند و نوآوری به بخشی از ساختار دائمی صنعت پتروشیمی تبدیل می‌شود. این مسیر آینده‌ای را ترسیم میکند که در آن سرمایهگذاری نه یک اقدام مالی بلکه یک تصمیم راهبردی برای توسعه پایدار و ایجاد مزیت رقابتی خواهد بود.
* مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری سرمایهگذاری خلیج‌فارس
