29 - 06 - 2022
اصالت خانه سیمین و جلال حفظ شود
گروه فرهنگ- شهرداری تهران مسوولیت مرمت خانه سیمین و جلال را برعهده دارد و قرار است پس از اتمام بازسازی، این خانه کاربری فرهنگی داشته باشد. به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران این کاربری ممکن است، تبدیل شدن به گالری یا کاربری در زمینه سینمایی یا نمایشی باشد. تغییر کاربری که کارشناسان معتقدند نه تنها درباره خانه سیمین و جلال که هر خانهای با ارزش تاریخی ممکن است چندان مناسب نباشد و مشخص نیست تا چه حد با اصل حفاظت از بنا در تعارض باشد اما رجبعلی خسروآبادی میگوید. نباید سازمان میراث فرهنگی سختگیرانه در این امور ورود کند فقط باید حدود را خوب تعریف نماید.
مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران در گفتوگو با آنا درباره وضعیت و سرانجام خانه سیمین و جلال از گفت: «شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران مسوولیت مرمت خانه سیمین و جلال را برعهده دارد و طی آخرین صحبتهایم با مدیر این شرکت قرار است این بنای تاریخی کاربری فرهنگی هنری داشته باشد. ما هیچ مخالفتی نسبت به اینکه خانه جلال و سیمین کاربری فرهنگی هنری داشته باشد، نداریم البته اتفاقاتی هم که قرار است آنجا رخ دهد با توجه به نظر مالک است که ما هم در اجرایی شدن آن کمککننده خواهیم بود چون معتقدیم نباید سازمان میراث فرهنگی سختگیرانه در این امور ورود کند فقط باید حدود را خوب تعریف کند».
مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران در ادامه با اشاره به اینکه نباید کل ساختمان تحت تاثیر عملکرد قرار بگیرد، عنوان کرد: «با توجه به اینکه حفاظت از بناهای تاریخی چون خانه سیمین و جلال برعهده ماست نمیتوانیم بار سنگینی به ساختمان وارد کنیم، ولی اینکه آنجا گالری شود یا کاربری در زمینه سینمایی یا نمایشی پیدا کند از نظر ما مشکلی ندارد. برای ما در نظر گرفتن کاربری فرهنگی و هنری بسیار خوب است و برایمان مهم این است که کل ساختمان تحت تاثیر عملکرد قرار نگیرد و دچار آسیب نشود.»
تغییر کاربری نباید به اصالت بنا آسیب برساند
علیرضا قلینژاد، کارشناس میراث فرهنگی درگفتوگو با «جهانصنعت» با اشاره به تغییر کاربری بناهای تاریخی فرهنگی و نسبت این تغییر با اصالت این بناها گفت: «در بحث بناهایی تاریخی ما مفهومی داریم به نام کاربری سازگار، زمانی دنبال تغییر کاربری میرویم که این کار تنها راه حفظ حیات بنا باشد و در قدم دوم باید عملکردی داشته باشیم که به اصالت بنا و ارزش تاریخی و فرهنگی آن آسیبی نرسد. ما نمیتوانیم بپذیریم بنایی که در آثار ملی ما ثبت شده با عملکرد نا مناسب ما دچار آسیب شود.»
قلی نژاد با بیان اینکه حفاظت از اثر به بحث کاربری و محتوایی تقسیمبندی میشود، گفت: «ما گاه با بنایی رو به رو هستیم که به طور مثال از لحاظ تاریخی و نوع معماری ارزشی ندارد بلکه انتساب آن به یک شخص موجب با ارزش شدن آن میشود. مثلا خانه ملکالشعرای بهار به دلیل انتساب به این شاعر دارای ارزش فرهنگی است. ما در بحث کاربری و تغییر آن باید تا جایی که ممکن است نسبت درستی با اصالت بنا داشته باشیم. یعنی اگر بنایی داشته باشیم که هیچ راهی برای حفظ آن جز تغییر کاربری نداشته باشد، دنبال کاربری برویم که نسبت مستقیمی با ارزشهای آن دارد. مثلا در مورد خانه سیمین و جلال بهتر آن است که ما در این محل انجمن جلال را برقرار کنیم. این کار اولویت دارد بر ساخت سالن تئاتر و همینطور ساخت سالن تئاتر ارجحیت دارد بر سپردن این بنا مثلا به سندیکای خیاطها! این دیگر برمیگردد به بحث مدیریت بناهای تاریخی. اینکه ما قدم به قدم پیش برویم تا آن بنا چه از لحاظ ساختاری و چه از لحاظ هویتی حفظ شود.»
خانههای تاریخی در شهرستانها به حال خودش رها شده
قلینژاد معتقد است این تغییرات باید با رعایت اصول همراه باشد و میگوید: «خیلی از خانههایی که در شهرستانها در اختیار سازمان میراث فرهنگی است به حالش خودشان رها شده است. اینجا ما میتوانیم قبول کنیم برای ادامه حیات این خانهها و جریان داشتن زندگی در آنها کاربری بناها را به نوعی تغییر دهیم که بتوانیم توجه مردم را به آنها جلب کنیم که باز باید به این نکته توجه داشته باشیم که نسبت تغییر کاربری با موجودیت بنا حفظ شود. نوع تجهیز بناها و روند آن به نحوی که به خود بنا آسیبی نرسد هم بحث جدایی است، هزینههای گزافی به دنبال دارد باید بر اصول پیش برود. کار ما نباید به حدی انجام شود که موجب پایین آوردن شأن بنا باشد. به طور مثال اگر ما در تخت جمشید یک برنامه هنری برقرار کنیم و مردم را به آنجا بکشانیم ارزشمند است اما اگر این کار ما به نحوی انجام شود که باوجود آسیب نرساندن به بنا، شأن آنجا را حفظ نکند در نگاه مردم آن محل تاریخی آسیبی میبیند و این آسیب کمتر از تخریب نیست.»
در تغییر کاربریها نوآوری نداریم
سجاد عسگری، دبیر کمیته خانههای تاریخی تهران، معتقد است تغییر کاربری خانههای تاریخی باید با درنظر گرفتن وقایع تاریخی که در آن رخ داده یا متناسب با افرادی که در آنجا زندگی کردهاند، صورت بگیرد. او میگوید: «یکی از وظایف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری حفاظت از بناها پس از تغییر کاربری آنهاست.
وظیفهای که باید با حفظ آن خانه و متناسب با وقایع و رویدادهایی که در آن رخ داده صورت گیرد.
اینکه میگویند نباید درباره این تغییرکاربریها سختگیری کرد، درست است اما حدود آن مهم است.
همانطور که برای کاربری خانه انیس الدوله در خیابان ولیعصر که درحال حاضر دراختیار اتحادیه صنف قصابان است نگران هستند برای دیگر خانهها هم باید این نگرانیها وجود داشته باشد.
عسگری نداشتن نوآوری در تغییر کاربریها را یکی از مشکلات اساسی این بناها میداند و تاکید میکند: «در حال حاضر در بحث تغییر کاربریها مشکل داریم، نوآوری در این زمینه وجود ندارد. خانهها پس از مرمت تنها به موزه، هتل یا قهوه خانه تبدیل میشوند. باید ببینیم در جاهای دیگر دنیا چه برنامههایی برای خانههای تاریخی دارند و الگوبرداری کنیم. برای مثال میتوان برای تغییر کاربری بناهایی مثل حمام تاریخی، به یک مکان با کاربری پزشکی یا طب سنتی فکر کرد. باید با رعایت اصول مطالعاتی و استانداردها دیدمان را وسعت دهیم. متاسفانه افرادی که در سازمان میراث فرهنگی مسوولیت این کار را دارند تخصص لازم را ندارند و با اظهاراتشان تنها موجب نگرانی کارشناسان میشوند. سیاستهای غلط باعث شده این اداره تبدیل به ادارهای برای دادن تکذیبیه شود.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد