29 - 11 - 2022
اسیر در بن بست تحریم ها
گروه بازرگانی- امید به عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی رنگ میبازد. هرچه در گردباد تحریمها بیشتر دست و پا بزنیم، آرزوی رسیدن به هدف دورتر از دسترس میشود. در شرایطی که اوضاع اقتصادی ایران نابسامان است و فشار تحریمها عرصه را بر تولیدکنندگان تنگ کرده، انگیزه تشولیدکننده نیز در این میان جایی برای ظهور ندارد. شرایط حاکم بر عضویت در سازمان تجارت جهانی بیشتر نگاه سیاسی را به دنبال دارد کمااینکه چنانچه عضویت ایران در این سازمان…
… تنها از دیدگاه حقوقی و منطقی مورد بررسی قرار میگرفت، ذهنمان درگیر چرایی عضویت تاجیکستان نمیشد.
عضویت در سازمان تجارت جهانی مستلزم پذیرفتن اصول و معاهدات متعددی است که مورد قبول کشورهای عضو قرار گرفته است. این مراحل شامل تقاضای عضویت، پذیرش درخواست (الحاق به عنوان عضو ناظر)، تدوین گزارش سیاستهای تجاری کشور، تشکیل گروه کاری الحاق و در نهایت مذاکرات دوجانبه و چندجانبهای بهمنظور تعیین شرایط عضویت و حصول توافق برای الحاق است. تنوع بخشیدن به صادرات غیرنفتی و خروج از اقتصاد تکمحصولی یکی از راهکارهای مهم کاهش اثرات منفی پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی است که لازمه این امر نیز تقویت ساختار تولید و استفاده بهینه از عوامل تولید در جهت افزایش، کارایی، بهرهوری، کیفیت تولیدات و امکان رقابت بهتر در تجارت جهانی است.
تجارت فدای سیاست
محمدحسین میرمحمدی، عضو کمیسیون اقتصادی در خصوص اینکه ایران هنوز نتوانسته است عضو اصلی سازمان تجارت جهانی شود، گفت: سازمان تجارت جهانی یک نهاد بینالمللی است و کشورهایی که در راستای یکسانسازی تعرفههای گمرکی و بازار جهانی تلاش کردهاند، طبیعتا موفق به عضویت در این سازمان شدهاند.ایران باید زیرساختها را در بخشهای مختلف از جمله تولیدات مهیا کند و این مقدمات آماده شده میتواند در نظام تولیدات، کیفیت و قیمت تاثیرگذار باشد. باید اقداماتی را در جهت قابل عرضه کردن کالا با قابلیت رقابتی برای مصرف تدوین کند و اگر این بسترها فراهم نشود، تولید آسیب میبیند به همین دلیل باید ساختار نهادینهسازی نظامهای موجود و موضوعات مرتبط با تجارت جهانی را با صنعت و حوزههای مولد بهطور همزمان پیش ببریم.
میرمحمدی در مورد اینکه تشدید تحریمها موجب شده امیدها نسبت به عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی کمرنگتر شود، گفت: تحریم بینالمللی نیست و به چند کشور محدود میشود و بخش عمده تحریمها مربوط به شورای امنیت نیست. اگر سازمان تجارت جهانی نگاه حقوقی را فدای نگاه سیاسی نکند و بر اساس عرف حاکم بر روابط تجاری عمل کند، عضویت در WTO از تحریمها تبعیت نخواهد کرد و این مساله فاقد مبنای عرف رویه جاری کشورهاست و این تصمیمات و این نگاه مبنای حقوقی ندارد.
وی در زمینه تاثیر نصف شدن تعرفههای گمرکی اظهار داشت: تعرفه نوعی ابزار است که در اختیار دولت است. با مدیریت بازار کالا و مدیریت تولید میتوان مراودات بازرگانی را افزایش داد. دولت باید بازار داخل را با توافقنامه بازرگانی مطابقت دهد و نصف کردن تعرفهها فقط میتواند یک ابزار قانونی در اختیار دولت باشد که البته این موضوع پیامدهای منفی و مثبتی را در پی دارد. پیامدهای منفی این امر این است که اگر نصف کردن تعرفهها به صورت عمده مورد انجام شود، کالاهای بیشماری از کشورهای دیگر وارد میشود و این تهدیدی برای کشور در زمینه کسب و کار است. اگر تولید روی نرم مشخصی قرار داشت و هزینههایی که صرف تولید میشد نیز جنبه متعارف داشت مشکلی در این زمینه ایجاد نمیشد اما در شرایطی هستیم که از نظر تولید بسیار نامتعارف قلمداد میشود و کالاها با قیمت غیررقابتی عرضه میشود که این مساله حربهای برای مصرفکننده و همچنین کالاهای داخلی محسوب میشود و امیدواریم با اقدامات مسوولان این امر بهبود یابد.وی در رابطه با اینکه ایران در زمینه صادرات فرش، زعفران و پسته حرف اول را در دنیا میزند اما هنوز نتوانسته به عضویت
WTO درآید، گفت: در کشور ما با توجه به شرایط جغرافیایی زعفران مرغوبیت بالایی دارد و در بازار جهانی قابل قبول است، اما در عرصه صادرات جایگاه خوبی در بازاریابی نداریم و به دلیل خردهفروشیها و ناتوانی در بستهبندیهای شکیل به زعفران ظلم شده است و بهجای بستهبندیهای قابل قبول، صادرات این محصول به صورت کلی و یکجا و توسط یک کشور ثالث انجام میشود که این مساله آسیب زیادی را به بخش تولید میزند.
وی در زمینه صادرات فرش ایرانی نیز افزود: باید بتوانیم در مواد اولیه، نقشهها و قیمت تمام شده ورود داشته باشیم و همچنین از کپیبرداریهای غیرقانونی نقشههای فرش که باعث میشود فرش ما با برندهای دیگر در جهان عرضه شود، جلوگیری کنیم. اگر بتوانیم در این زمینه اقدامات حقوقی برای جلوگیری از اقدامات مشابه داشته باشیم دیگر کشورهایی مانند چین نمیتوانند با کپیبرداری از نقشههای ما به تولید ضربه بزنند.
بحث هستهای تحریمها را تشدید میکند
ابراهیم نکو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز درخصوص تشدید تحریمها و تاثیر آن بر عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی گفت: تحریمها در پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی تاثیرگذار است و نقش پررنگی را بازی میکند. با توجه به تشدید تحریمها امید ایران برای عضویت در این سازمان کمتر شده است چراکه تحریم ابزاری در دست آمریکا و کشورهای دیگر است که علیه ما استفاده میکنند. وی افزود: باید با واقعیتها زندگی کنیم چراکه تحریم مانع پیوستن برخی کشورها از جمله ایران به این سازمان شده است. با توجه به فشارها از سوی برخی کشورهای سلطهطلب از جمله آمریکا موانع در راه رسیدن به این امر تشدید میشود. برای برونرفت از تحریمها باید با راهکارهای حساب شده به دنبال ایجاد راهحلهای منطقی باشیم.
نکو تصریح کرد: در بحث رویارویی با تحریمها دولت جدید باید یک استراتژی متفاوت از دولت قبلی اتخاذ کند. با همفکری و با استفاده از نظرات و فرمولهای جدید باید برای بهبودی شرایط حاضر تلاش کرد و این امر تنها با کارشناسی و تحلیل چند نفر امکانپذیر نیست بلکه باید در این زمینه یک تصمیم جدی گرفته شود.ابراهیم نکو دررابطه با تاثیر مساله هستهای بر تشدید تحریمها گفت: بحث هستهای به تحریمها دامن میزند و ما باید بحث صلحآمیز بودن و حقانیت ایران را مطرح کنیم و همچنین این اطمینان را به طرفهای مقابل بدهیم که ایران به دنبال اهداف صلحآمیز است نه تسلیحات هستهای و در همین رابطه بر اصول خود ایستادگی کنیم. در این زمینه باید راهکارهایی را اتخاذ کنیم و بررسی کنیم که اتحاد با کدام کشورها به نفع ایران است و با ائتلاف با بسیاری از کشورها و همچنین ارتباط بیشتر با جامعه جهانی شرایط را در روند پیوستن به سازمان تجارت جهانی تسهیل کنیم و همچنین سعی کنیم بهانه را از آنها بگیریم.
جبههگیری جهان
روحالله بیگی، نایب اول کمیسیون اقتصادی در خصوص تحریمها گفت: عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی دارای مزیتهایی است و برای کشور ما از نظر تجارت خارجی مفید است اما اگر ایران حتی نتوانست در این سازمان عضو شود مشکل حادی برای کشور به وجود نمیآید. کشور ما در حال حاضر با ریاستجمهوری تدبیر و امید و مقام معظم رهبری اهداف خوبی را دنبال خواهد کرد و میتواند در تمام صحنهها و شاخهها پیروز میدان شود. اگر عضو این سازمان شویم در زمینه سیاست خارجی یک گام به جلو میرویم ولی اگر موفق نشدیم این عدم عضویت ما را با شکست بزرگی مواجه نخواهد کرد و از آنجا که در زمینه اقتصادی قدرت بزرگ منطقه هم محسوب میشویم، نباید مایوس شویم.وی درخصوص اینکه آخرین کشوری که به عضویت این سازمان درآمده کشور همزبان ما تاجیکستان بوده است، گفت: علت این عضویت سیاستهای خارجی هر دو دولت است.
وی در رابطه با نصف شدن تعرفهها گفت: باید توجه کنیم که این امر موجب نشود تولیدکننده که ماهها و سالها تلاش میکند تا محصولی را تولید کند با ضرر روبهرو شود و باید زمینهای را فراهم کنیم که هم به نفع کشور باشد و هم به نفع تولیدکننده، برای مثال خانوادهای که پای دار قالی مینشینند و شبانهروز تلاش میکنند تا عایدات زندگی خود را تامین کنند نباید از این کم کردن تعرفهها آسیب ببینند.
همچنین غلامحسین شیری، نماینده مجلس در خصوص عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی گفت: این بحث در دولت قبل هم مطرح بود و راه به جایی نبرد. عضویت ایران در این سازمان بستگی به شرایط اقتصادی دارد اما تنها وارد شدن و عضو شدن در این سازمان ملاک نیست بلکه باید بتوانیم با حضور موثر خود پیروز این میدان باشیم. وی در خصوص تشدید تحریمها و تاثیر آن بر روند پیوستن ایران به WTO گفت: مطمئنا اگر با عضویت در این سازمان منافع ایران تامین شود مخالفتهایی وجود خواهد داشت اما ما باید ساختار قانونی لازم را فراهم کنیم و در کشور با نظرسنجی از اندیشمندان میان همه اتحاد برقرار شود و اگر مجموعه نظام صلاح دید در این عرصه هوشمندانه وارد شویم تا متضرر نشویم.
وی در رابطه با اینکه تاجیکستان توانسته است به سازمان تجارت جهانی بپیوندد اما ایران هنوز عضو ناظر است، گفت: یکی از دلایلی که موجب شده عضویت ایران تا به حال به تعویق افتد دشمنی جهان با ایران است و از سوی دیگر باید زیرساختها را آماده کنیم و غیر از مواردی خاص که تمام کشورها به محصولات یکدیگر محتاج هستند، باید در اکثر تولیدات کشور به خودکفایی برسیم. از سوی دیگر صادرات ما نباید خامفروشی باشد و باید زمینه را برای توسعه و هرچه بهتر شدن تجارت خارجی فراهم کنیم. یکی از مواردی که ما میتوانیم نبوغ و استعداد جوانان را در عرصه جهانی مطرح کنیم بخش فنی و مهندسی است.
وی در ادامه گفت: بسیاری از محصولات ما در جهان نادر است. ما نه تنها در صنعت فرش و زعفران حرف اول را میزنیم بلکه میوهجات و صیفیجات ما در جهان بینظیر است و برای عضویت در این سازمان باید از تولیدکنندگان و صادرکنندگان حمایت کنیم و با طراحی بستهبندیهای شکیل و برند ایرانی خوب محصولاتمان را در عرصه جهانی به همگان معرفی کنیم.
شیری در رابطه با تاثیر برنامه پیشنهادی وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره تجارت خارجی گفت: نعمتزاده از نیروهای کارکشته در این حوزه است و در شرایط جدید باید علم خود را بهروز کند و همچنین با توجه به اینکه متاسفانه هنوز نتوانستهایم جوانان را در زمینه بازرگانی سازماندهی و منافع مورد نیاز را کسب کنیم باید به آنها آموزش بازرگانی مطابق با علم روز را بدهیم. نعمتزاده میتواند با استفاده از تجارب قبلی خود و همچنین استفاده از نیروهای دانشگاهی اقتصاد را در عرصه داخلی و خارجی گسترش دهد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد